ANDERLECHT / KOEKELBERG / SINT-JANS-mOLENBEEK ...

Anderlecht / koekelberg / sint-jans-molenbeekganshoren / jette / brussel-lakenSint-Martinuskerk 66

Anderlecht / koekelberg / sint-jans-molenbeek / ganshoren / jette / brussel-laken I p. 655959. Kaart F 9 l*Gemeentehuisvan AnderlechtRaadsplein 1 – AnderlechtA enkel zo van 10u tot 18ud lijn 2 (Clemenceau)e 56 (Raad)Het huidige gemeentehuis van Anderlechtwerd kort na 1872 gebouwd inde nieuwe wijk Kuregem die door VictorBesme was ontworpen. ArchitectJules-Jacques Van Ysendijck opteerdevoor een neo-Vlaamse renaissancestijldie in die jaren erg in de mode was.Blikvanger van het gebouw is een belfortvan 48 meter hoog dat toegankelijkis via twee rechte trappen. De gevel inbaksteen en Euvillesteen rust op eengebosseerde sokkel en is rijk aangebeeldhouwde elementen. De reliëfsop de boogvelden van de vensteropeningenstellen de verschillende functiesvan het gemeentehuis voor. Op deborstweringen staan de namen van deverschillende Anderlechtse gehuchten.De decoratie van het interieur,bestaande uit hout, stucwerk en opdoek gemaroufleerde schilderijen,werd in neo-renaissancestijl uitgevoerddoor Charle-Albert. Mooie glasramenverlichten de voornaamste vertrekkenterwijl een monumentaal venster deeretrap domineert. Het herinnert aande officiële opening van het gebouwen vereeuwigt de namen van de overhedenen personen die aan de bouwhebben meegewerkt. Het werd in 1879ontworpen door glazenier H. Dobbelaereen combineert decoratieve elementenals bloemenslingers, cartouches,linten, vazen, vogels enblazoenen. (B 13/04/1995)Rondleiding om 11u en 14 u.Reservatie verplicht op02/526.83.30 (maandag totvrijdag van 10u tot 16 u).Beperkt aantal plaatsen.g WandelingHet licht in de Anderlechtse art decoSinds de vroege middeleeuwen voorzien glasramen onze kerken van getemperd,kleurrijk licht. Aan het eind van de 19de eeuw doet het glasraam zijnintrede in de burgerwoningen. Op deze wandeling bekijken we enkele voorbeeldenuit de art- nouveau-architectuur, met zijn glas-in-lood-bovenlicht.We gaan echter vooral op zoek naar de prachtige art-decoglasramen dietussen de beide wereldoorlogen in gevels en winkelpuien werdenaangebracht.A zo om 10u en 14u (duur: 1u)c vertrek: ingang metro Sint-Guido, op de hoek van het Dapperheidspleinen de Paul Jansonlaan – kaart D9d lijn 1B (Sint-Guido)e 56 (Sint-Guido)f 46-49 (Sint-Guido)Met de medewerking van Klare Lijn.g WandelingVensters … de ogen van de woningVensters zijn als het ware de ‘ogen’ van de woning. Ze doseren het licht ende lucht die overdag in de woning binnendringen. Ze bestaan in tallozedecoratieve varianten ontsproten aan de creativiteit van hun makers. In overeenstemmingmet de materialen, het vakmanschap, modes en levensstijlenis deze wisselwerking tussen binnen en buiten geëvolueerd. Van de venstersmet roedenverdeling en gelede glasramen uit de renaissance tot de groteglaspartijen van het modernisme is een lange weg afgelegd. Vensterstijlen,vensterglas, luiken en vitrages hebben onze blik op de wereld en onze relatiemet het licht veranderd. Hoe dragen vensters bij tot de schoonheid en destijl van de gevels, en wat vertellen ze over hun bewoners?De gemeente Anderlecht bezit op haar grondgebied een rijke staalkaart aanvensters uit verschillende periodes en stijlen, van de middeleeuwen tot vandaag.Op deze wandeling kunt u ze rustig bekijken, becommentariëren,vergelijken of tekenen. U zult ogen tekort komen!A za en zo om 10u30 en 14u30 (duur: 1u30)c vertrek: voorplein van de collegiale Sint-Pieter-en-Sint-Guido,Dapperheidsplein in Anderlecht – kaart D 9d lijn 1B (Sint-Guido)e 56 (Sint-Guido)f 46-49 (Sint-Guido)I reservatie verplicht op het nr. 02/673.18.35.Maximum 25 personen per wandeling.Enkel in het Frans.Met de medewerking van Bus Bavard.

p. 66 I Anderlecht / koekelberg / sint-jans-molenbeek / ganshoren / jette / brussel-laken6060. Kaart E-F 8Slachthuizen enoverdekte marktenvan AnderlechtRopsy-Chaudronstraat 24AnderlechtA za en zo van 8u tot 17ud lijn 2 (Clemenceau)f 46 (Clemenceau),20-85 (Delacroix)Rond 1850 had bijna elke Brusselsegemeente haar slachthuis zodat ervoortdurend vee door de straten vande hoofdstad trok. Dit transport was,ondanks haar schilderachtig karakter,erg onpraktisch zodat uiteindelijkh TentoonstellingLichtputtenbesloten werd het slachten te centraliserenin één enkel slachthuis datgebouwd zou worden in een landelijkezone van de gemeente Anderlecht. Natal van moeilijkheden werden deslachthuizen en markten van Anderlechtofficieel geopend op 24 augustus1890. De installaties werden in 1919overgenomen door de gemeente. Doorgebrek aan tijdige moderniseringraakte het slachthuis zowel vanuittechisch als hygiënisch oogpunt verouderden in 1983 besloot de gemeenteom de slachtactiviteiten stop te zetten.De ondernemingen die op de sitewaren gevestigd en enkele omliggendebedrijven besloten de activiteiten voortte zetten via een naamloze vennootschapen de gebouwen te renoveren.De architectuur maakt op zeer veel verschillende manieren gebruik van daglicht.De kinderen van de vereniging SAFA fotografeerden enkele Anderlechtsevoorbeelden. Deze tentoonstelling laat u kennismaken met de spelingen vanhet licht in de architectuur gezien door de ogen van kinderen.A za en zo van 11u tot 17uc plaats: Infor-Femmes, Clemenceaustraat 23 in Anderlecht – kaart F 8-9d lijn 2 (Clemenceau)f 46 (Clemenceau)Met de medewerking van Infor-Femmes.Tot op vandaag is hierin 40.000.000euro geïnvesteerd. Alleen de overdektemarkthal en de toegangspoort zijnbewaard gebleven. Elk weekend wordthier een algemene markt gehouden diemeer dan 100.000 bezoekers lokt. Degebouwen zelf werden gerenoveerddoor architect Émile Tirou. Achter deingang die gemarkeerd wordt doortwee pijlers met op elk daarvan eenmonumentale bronzen stier, ligt deindrukwekkende, volledig beglaasdehal die een vierkant vormt met bijna100 meter zijde. De metalen kapconstructiewordt ondersteund door eenwoud van kolommen. Het gaat hier omeen merkwaardig voorbeeld van industriëlearchitectuur uit de periode vande ijzer-en-glasarchitectuur. Hetgebruik van glas voor bedaking enwanden bracht het daglicht binnen inde markthallen en zorgde tegelijk voorbescherming tegen weer en wind.(B 08/08/1988)Rondleidingen zaterdagen zondag om 14u en 15u(afspraak aan de ingang vande slachthuizen, Ropsy-Chaudronstraat24). Met de medewerkingvan La Fonderie. Reservatieverplicht op het nr 02/410.99.50(maandag tot vrijdag van 9 tot17u). Maximum 25 personen.

Anderlecht / koekelberg / sint-jans-molenbeek / ganshoren / jette / brussel-laken I p. 6761 626361. Kaart F 6 m*Sportcentrum VictoriaLéon Autriquestraat 4 – KoekelbergA za en zo van 10u tot 18ud lijn 1A (Ossegem)f 20 (Autrique)Niet ver van de appartementsblokkenvan de gelijknamige sociale woningmaatschappijverrijst de ultramodernegevel van het sportcentrum Victoriadat op 3 december 2004 in gebruikgenomen werd. Het gebouw, ontworpendoor de architecten J.-P. Jourdain,D. Nicaise, O. Gustot en S. Jourdain,heeft een beglaasd trappenhuis datde verschillende niveaus met elkaarverbindt. De indrukwekkende sportzaalop de eerste verdieping, waaronder meer de minivoetbalwedstrijdenplaatsvinden, heeft een metalen structuurmet een beglaasde gordijnmuurdie beschermd wordt door een geperforeerden gegolfd metaalblad. Ook inde andere muren van het sportcomplexzijn grote muuropeningen aangebrachtdie overvloedig daglicht binnenlaten.Op de benedenverdiepingworden de verschillende sportruimtesgescheiden door schuifwanden metcirkelvormige ramen.62. Kaart F 6 m*Gemeentehuisvan KoekelbergH. Vanhuffelplein 6 – KoekelbergA za en zo van 10u tot 18uf bus 20 (Vanhuffel)Het gemeentehuis van Koekelberg werdgebouwd in 1882 naar een ontwerp vanarchitect Delplace. Het werd verbouwdin 1903 en in 1939 toen architect Jacobshet zijn huidige uitzicht gaf. Het gemeentehuiskreeg toen een grondige faceliftin een uitgesproken geometrische artdecostijlmet gevels in gele Dauchotbaksteen.De decoratieve bas-reliëfs inwitsteen zijn het werk van beeldhouwerVandevoorde en stellen periodes uit hetdagelijkse leven voor. De eretrap achteraanin de grote inkomhal toont de zorgdie Jacobs besteed heeft aan de decoratievan het interieur. Dit blijkt ook uithet zeer mooie smeedijzerwerk en deglasramen van het grote venster. Zestellen een bloemenslinger vooromzoomd door gestileerde halmen dieopklimt naar het centrale motief, namelijkhet blazoen van het voormaligehertogdom Brabant dat in vereenvoudigdevorm het wapenschild van Belgiëis geworden. Enkele glasramen metverluchte cartouches versieren de raadzaalwaaronder een met het vroegereblazoen van Koekelberg: een sierlijkeletter K tegen een roze en groene achtergrond,destijds de kleuren van degemeente. In de trouwzaal hangt hetgrootzegel van het koninkrijk Belgiëomringd door bloemenslingers.63. Kaart F 6StepmanhuisLeopold II-laan 250 – KoekelbergA za en zo van 10u tot 18ud lijn 1A et 2 (Simonis)e 19 (Simonis)f 13-14-15-20-87 (Simonis)De woning van beeldhouwer-decorateurCharles Stepman (1891-1964)werd door de gemeente Koekelberg in1974 aangekocht om er het gemeentelijkecultuurhuis te vestigen. Vandaagvinden er tal van activiteiten plaats(tentoonstellingen, concerten, debatten,lezingen, …) en worden er verschillendeartistieke disciplines beoefend(muziek, toneel, dans, tekenen, schilderen,…). Het atelier van de kunstenaarwordt verlicht door een glazen daken heeft zijn oorspronkelijke uitzichtbewaard evenals sommige vertrekkenop de benedenverdieping achteraanwaar de gebinten zichtbaar zijn. In hetatelier wordt de herinnering levendiggehouden aan deze illustere inwonervan Koekelberg, van wie nog diversewerken in de gemeente te zien zijn: hetbas-reliëf van burgemeester OscarBossaert in de Swartenbroeksschool,de “dansende kinderen” in een schoolin de Delcoignestraat en een bronzenbas-reliëf in het rusthuis Jourdan.Tentoonstelling met werkvan fotograaf Danny De Cock.

p. 68 I Anderlecht / koekelberg / sint-jans-molenbeek / ganshoren / jette / brussel-laken6464. Kaart F 7 mHuis van Culturenen Sociale Samenhangvan Sint-Jans-MolenbeekMommaertsstraat 4Sint-Jans-MolenbeekA za en zo van 10u tot 17ud lijn 1A (Graaf van Vlaanderen)lijn 2 (Ribaucourt)f 89 (Ribaucourt)Het Huis van Culturen en SocialeSamenhang werd iets meer dan eenjaar geleden geopend in de lokalen vanhet vroegere Lycée de jeunes filles(nadien Athénée royal Bruxelles Nord-Ouest geworden) in de Mommaertsstraat.Het gemeentebestuur heeft erinderdaad voor gekozen deze in -tregratiebevorderende instelling tevestigen in dit grote gebouw uit 1880waar nog twee andere belangrijke centravan het culturele leven in Sint-Jans-Molenbeek hun thuisbasis hebben: deAcadémie de Dessin et des Arts visuelsen het gemeentemuseum. De atelierklassen,de monumentale overdektespeelplaats en de prachtige oudekolenkelders van de school herbergenvandaag meerdere tentoonstellingsruimtes,creatieve ateliers, een muzieksalon,cafetaria, enz.Een overdekte gang rechts geeft toegangtot de achteraan gelegen lokalenvan de nieuwe instelling. De centralepatio en sommige kantoren ontvangenlicht van bovenaf. Hier vinden geregeldtentoonstellingen en manifestatiesplaats die bedoeld zijn om de diversegemeenschappen dichter bij elkaar tebrengen. (B 18/07/1996)Tentoonstelling “Verborgenschatten van Molenbeek”(zie kadertekst hiernaast).65. Kaart F 6Sint-RemigiuskerkJubelfeestlaan/OpzichterstraatSint-Jans-MolenbeekA za van 10u tot 18uzo van 14u tot 18ud lijn 2 (Ribaucourt)e 81 (Jubelfeest)De eerste steen van de Sint-Remigiuskerkwerd gelegd op 20 mei1907. Het is een imposant gebouwin neogotische stijl met centrale klokkentorenvooraan. Het ontwerp vanarchitect Veraart werd tot in de detailsuitgevoerd met onder meer leisteenvan Chimay voor de daken en keramiektegelsvan Jurbise voor de vloeren.Het kerkinterieur valt op door zijnmajestueuze wijdsheid. De glasramenzijn van een opmerkelijke kwaliteit.Drie grote glasramen, in dedwarsbeuk en de voorgevel, werdenh TentoonstellingVerborgen schatten van MolenbeekTer gelegenheid van de Open Monumentendagen tonen het Gemeentemuseumvan Sint-Jans-Molenbeek en het Huis van Culturen en Sociale Samenhangeen deel van de opmerkelijke kunstcollectie van de gemeente.De schilderijen en tekenen bestrijken de periode van de Vlaamse Primitieventot de Belgische impressionisten. Ook de Molenbeekse kunstenaar EugèneLaermans is vertegenwoordigd. De werken zijn ingedeeld volgens drie thema’s:portretten, licht en het dagelijks leven. Alles samen een vijftigtal werken,onbekend bij het publiek maar beslist de moeite waard! Ook de locaties zijnte bezoeken.A za en zo van 10u tot 17u (rondleidingen op zaterdagen zondag om 12u en 16u; speciale rondleiding (enkel in het Frans)met muzikale begeleiding voor kinderen en hun ouders op zaterdagen zondag om 11u)c plaats: Huis van Culturen en Sociale Samenhang,Mommaertsstraat 4 in Sint-Jans-Molenbeek – kaart F 7d lijn 1A (Graaf van Vlaanderen) en lijn 2 (Ribaucourt)f 89 (Ribaucourt)De tentoonstelling loopt nog tot zaterdag 20 oktober 2007(dinsdag tot vrijdag van 8u30 tot 17u, zaterdag van 10u tot 17uen zondag van 12u tot 17u).Met de medewerking van het Gemeentemuseum, de dienst Gesubsidieerdeprojecten en het Huis van Culturen en Sociale Samenhangvan Sint-Jans-Molenbeek.65

Anderlecht / koekelberg / sint-jans-molenbeek / ganshoren / jette / brussel-laken I p. 69uitgevoerd door de gebroeders Timmermansin de jaren 1950. De afgebeeldetaferelen tonen de kroning vande Heilige Maagd en het LaatsteAvondmaal. De glasramen, in despitsboogvensters van het koor, beeldenepisodes uit het leven van Christusuit. De glasramen in de zijbeuken,hoewel slechts in enkele gevallengesigneerd, zijn allemaal uitgevoerdin de ateliers van Camille GantonDefoin in Gent in de jaren 1930. Zestellen een reeks heiligen voor: Sint-Niklaas, Sint-Augustinus, Sint-Melanieen Sint-Alena. Deze glasramenwerden bekostigd met giften vanenkele welstellende families uit degemeente. De Sint-Remigiuskerk isongetwijfeld een van de mooiste neogotischekerken van Brussel.Tentoonstellingen “Sint-Remigus,een honderdjarige kerk” en “Vanhet spirituele naar het materiële”(zie kadertekst hieronder).66. Kaart E 5 m*Sint-MartinuskerkKoningin Fabiolaplein – GanshorenA za van 14u tot 16uzo van 14u tot 18uf 84-87 (Nereus)De Sint-Martinuskerk werd gebouwdin 1970 naar de plannen van architectJean Gilson. Ze verving een neogotischekerk die zelf de opvolger was vaneen oude kapel waarvan de oorsprongteruggaat tot 1112. De Sint-Martinuskerkis in meer dan één opzicht eenverrassend gebouw. De hoge gevel, inde vorm van een trapezium, is door dearchitect gedacht als een onoverkomelijkemuur. Hij is bekleed met eengroot ceramisch paneel van kunstenaarZygmunt Dobrzycki, die de menslievendheidvoorstelt, de voornaamstedeugd van Sint-Maarten. Het schipbetreedt men via een halfduister enlaag voorportaal met twaalf kolommenin ruw beton gedecoreerd met figurenin bas-reliëf. Het heeft een trapeziumvormiggrondplan en vormt zo eenprojectie van de gevel. Een groot nonfiguratiefbas-reliëf van Frédéric Geilfussbekleedt de muur van het koor,maar het zijn vooral de glasramen van66meester-glasmaker Meersman die deaandacht trekken, evenals overigenseen zeer mooi orgel van de gebroedersVan Bever (1889). De kleine glas-inloodruitjesvan de hoge vensters zijnuitgevoerd in grijswaarden, terwijl hetviolet overheerst in de vensters van dezijkapellen. De vijf glasramen van deSint-Martinuskapel zijn dan weer uitbundigvan kleur. Ze werden ontworpendoor Achiel Meersman en uitgevoerddoor Theo Meersman. Debiechtstoel uit 1634 is afkomstig vande abdij van Dielegem. Ten slotte zijnnog twee neogotische glasramen vande vroegere kerk bewaard gebleven.Ze zijn het werk van H. Heyden, meester-glasmakerin Ganshoren.Rondleidingen zaterdagom 15u en zondag om 15u30.h TentoonstellingVan het spirituele naar het materieleEen voorstelling van verschillende openbare en religieuzegebouwen in Sint-Jans-Molenbeek aan de hand van eenveelheid aan beeldmateriaal. De glasramen van verschillendeparochiekerken alsook de feestverlichting in degemeente komen aan bod. Daarnaast is er een deel gewijdaan de Molenbeekse meester-glaskunstenaar Egide Timmermans,die ook meewerkte aan de restauratie van deglasramen van de kathedraal van Chartres.A za van 10u tot 18u en zo van 14u tot 18uc vertrek: Sint Remigiuskerk, hoek Jubelfeestlaan enOpzichterstraat in Sint-Jans Molenbeek – kaart F6d lijn 2 (Ribaucourt)e 81 (Jubelfeest)Met de medewerking van de Historischekring Molenbecca.h TentoonstellingSint-Remigius, een kerk van honderd jaarDeze tentoonstelling vestigt de aandacht op de glasramenvan de verschillende kerken van Sint-Jans-Molenbeek entoont diverse documenten over de Sint-Remigiuskerk diedit jaar zijn honderdste verjaardag viert. Om het uur vindener rondleidingen in deze kerk plaats.A za van 10u tot 18 u en zo van 14u tot 18u(rondleidingen om het uur)c Sint-Remigiuskerk, op het kruispuntvan de Jubelfeestlaan en de Opzichterstraatin Sint-Jans-Molenbeek – kaart F 6d lijn 2 (Ribaucourt)e 81 (Jubelfeest)Met de medewerking van het Comitévoor het eeuwfeest van de Sint-Remigiuskerken het Gemeentemuseum van Sint-Jans-Molenbeek.

p. 70 I Anderlecht / koekelberg / sint-jans-molenbeek / ganshoren / jette / brussel-laken67. Kaart E 3 lVoormalige abtswoningvan de abdij van DielegemJ.B. Tiebackxstraat 14 – JetteA za en zo van 10u tot 18uf 13-53 (Soetens), 14 (Dielegem)De classicistische abtswoning,gebouwd tussen 1783 en 1791 doorarchitect Laurent-Benoit Dewez, is hetenige overblijfsel van de abdij van Dielegemen bezit een onmiskenbareallure. Toch is het een mirakel dat hetnog overeind staat. Tijdens de FranseRevolutie werden de abdijgebouwenverkocht. Ze werden een voor eengesloopt en de meubels, boeken enkostbare voorwerpen werden te koopaangeboden. Alleen de abstwoning,omgeven door een klein park, bleefsamen met een oranjerie en enkelebijgebouwen behouden.Toen hetgebouw in 1929 door een vastgoedmaatschappijwerd aangekocht werdhet terrein verkaveld en de abstwoningomgevormd tot parochiekerk. Het sterkverwaarloosde gebouw werd in 1950door het gemeentebestuur aangekocht.In 1991 heeft het KoninklijkInstituut voor het Kunstpatrimoniumhet stucwerk en de muurschilderingendie de salons nog sierden zorgvuldiggerestaureerd. Tijdens de restauratieonder leiding van architect S. Brigode(1959-1972) werden de ontlastingsbogendie de koepel van de grote zaalsteunden verwijderd. Hoewel dezeingreep misschien ingaat tegen debedoelingen van Dewez, heeft zegezorgd voor een veel betere lichtinval,die het stucwerk van de koepel veelmooier doet uitkomen en de grote zaalveel aangenamer maakt. De gevels vande abtswoning hebben hun vele hogevensters bewaard langswaar er ruimdaglicht binnenvalt in de meestesalons. (B 03/02/1953)Tentoonstelling “Lichtstromen”en diverse activiteiten(zie kadertekst hiernaast).g TentoonstellingLichtstromen67Natuurlijk licht vormt een essentieel element voor het architecturale concepten de oriëntatie van een gebouw. Het licht dat binnendringt langs venstersof koepels varieert en doet ons het interieur op een andere manieraanvoelen.Kunstlicht speelt een zeer belangrijke rol in de manier waarop we de stadwaarnemen en voor de verfraaiing van het openbare en private bouwkundigerfgoed.Deze tentoonstelling toont een aantal gebouwen van Jette – de vroegereabtswoning van de abdij van Dielegem, het nieuwe gemeentehuis en verschillendekerken – in diverse gedaantes aan de hand van talrijke foto’s diezowel overdag als ‘s nachts genomen zijn.A za en zo van 10u tot 18uc plaats: vroegere abtswoning van de abdij van Dielegem,J. Tiebackxstraat 14 in Jette – kaart E 3f 13-53 (Soetens), 14 (Dielegem)Deze tentoonstelling loopt van 1 tot 30 september 2007, dinsdag totvrijdag van 14u tot 17u, in het weekend van 10u tot 18u.De leerkrachten van de muziekacademie van Jette geven twee concertenop zondag om 14u en 16u.Ter gelegenheid van de Open Monumentendagen zullen verschillendekerken te bezoeken zijn op zaterdag en zondag van 14u tot 17u:> Sint-Pieterskerk, Kardinaal Mercierplein> Onze-Lieve-Vrouw van Lourdeskerk,Onze-Lieve-Vrouw van Lourdeslaan> Magdalenakerk, Jetse Laan 225> Kerk van de Onze-Lieve-Vrouw van Lourdesgrot,Leopold I-straat 296> Sint-Jozefkerk, SoetensstraatEen folder met een nachtelijk circuit zal eveneens ter beschikkingzijn van de bezoekers.Met de medewerking van de schepen van de Franse Gemeenschapvan de gemeente Jette, het cultureel centrum van Jetteen de Culturele vereniging Noordwest-Brussel.

Anderlecht / koekelberg / sint-jans-molenbeek / ganshoren / jette / brussel-laken I p. 71686968. Kaart E 5Gemeentehuis van JetteWemmelse Steenweg 100 – JetteA za en zo van 10u tot 18ue 19-94 (Kardinaal Mercier)f 53 (Jette B)Het nieuwe gemeentehuis van Jetteheeft op 13 juni 2005 zijn deurengeopend. Hiermee kwam een eind aanhet verblijf in de vroegere tabaksfabriekin de Werriestraat waar de gemeentelijkediensten lange tijd waren gehuisvest.De inwoners van Jette moetennu naar het vroegere Instituut DonBosco. Dit statige gebouw uit het beginvan de 20ste eeuw, bekend als de VillaSaint-Antoine, werd in 1937 aangekochtdoor de zusters Salesianen dieer een school van maakten. Het geheelwerd uitgebreid met een internaat. Hetgebouw stond zes jaar leeg tot het in1999 door het gemeentebestuur werdaangekocht. Na een grondige renovatievan enkele jaren heeft het nu eennieuwe bestemming gekregen. Hetinterieur is modern en zeer verzorgdingericht, waarbij veel aandacht isbesteed aan de volumes en delichtinval.69. Kaart F 5Voormalig atelier vanmeester-glazenier CrickxLenoirstraat 96 – JetteA za en zo van 14u tot 17uI toegang alleen per groepvan 10 personene 19 (Lenoir)Vele kerken in België zijn versierd metglasramen afkomstig uit het atelier vanmeester-glazenier Fernand Crickx,onder meer de kerken van Zaventem,Meise, Barvaux, Sint-Truiden, Nalinnesen Dinant. In Brussel werkte hij meeaan sommige glasramen van de basiliekvan Koekelberg. Het voormaligeatelier en zijn woonhuis, die uit de jaren1930 dateren, illustreren perfect desobere en originele architectuur van deart deco zoals die in België werd toegepast.In zijn woning zijn enkeleopmerkelijke glasramen bewaardgebleven van deze kunstenaar diegedurende vele decennia actief was.Met de medewerkingvan de Culturele verenigingvan Noordwest-Brussel.

p. 72 I Anderlecht / koekelberg / sint-jans-molenbeek / ganshoren / jette / brussel-laken71. Kaart H 4 lMuseum voor Grafkunst –voormalig atelierErnest SaluOnze-Lieve-Vrouwvoorplein 16Brussel-LakenA za en zo van 10u tot 17ud lijn 1A (Bockstael)70. Kaart G 4Straatlantaarnmuseum70Delvastraat – Brussel-Lakene 94 (Jacobs Fontaine)f 53-88 (Jacobs Fontaine)De gebouwen in de Delvastraat makendeel uit van een geheel van socialewoningen gebouwd op initiatief vande Lakense Haard. Meerdere architectenwerkten eraan mee en hoewelhet gedeelte dat uitgeeft op de Delvastraathoger is en opvalt door demuurdecoratie, de bepleistering en deafwijkende vensters en balkons, is hetperfect geïntegreerd in de rest van debebouwing. Deze appartementen vormenhet decor voor het Straatlantaarnmuseumdat de geschiedenisvan de openbare verlichting wil reconstrueren.Het museum toont nietalleen vijftien modellen straatverlichtinguit verschillende periodes, maarherschept ook via de diverse tentoongesteldestukken een echte geschiedenisvan de lantaarnstijlen. De straatlantaarnwordt beschouwd als eenstraatbeeldhouwwerk, dat functionaliteitkoppelt aan een mooie vormgeving.De verschillende fases van dezegeschiedenis kunnen in relatie wordengebracht met de opeenvolgendegeneraties huurders die in deze omgevinghebben gewoond.Wandeling “Een ongewoonopenluchtmuseum”(zie kadertekst hiernaast).e 94 (Bockstael)f 49-53-88 (Bockstael)In de bloeiperiode van de grafkunst inde tweede helft van de 19de eeuwgenoten de ateliers Salu ongetwijfeldde beste reputatie van heel Brussel.De basis van deze familiedynastie vangrafkunstenaars werd gelegd doorErnest Salu die zijn opleiding kreeg bijGuillaume Geefs. Hij was reeds in 1872actief, maar liet pas in 1881 de ateliersbouwen die herhaaldelijk zouden wordenvergroot tot hun sluiting in 1984.De tot museum voor grafkunst omgevormdegebouwen bevinden zich vlakbij het kerkhof van Laken en vormeneen uniek en perfect bewaard geheel.De winkelpui met pilasters en gebeeldhouwdfronton bevat een groot uitstalraam.Binnenin waken twee arendenover een monumentaal portaal dattoegang geeft tot een aangename win-71g WandelingEen ongewoon openluchtmuseumtertuin die uit 1912 dateert. Deze ruimteontvangt volop daglicht van een metalenlichtkoepel die in 1947 werd afgebrokenmaar in 1995 zorgvuldig gereconstrueerd.Achteraan zijn meerdereateliers die baden in het licht via eengalerij in verbinding met de woning vande beeldhouwers.Tentoonstelling: Vers l’avenir:van fotografie naar grafkunst,het artistieke proces aan hetlicht gebracht. Het toont hetbelangrijke fotoarchief dat in hetatelier Salu bewaard wordt: eenessentiële artistieke fase om het –vaak vrouwelijke – model vast teleggen, eerst in was en klei,daarna in steen of brons.Waarom een Straatlantaarnmuseum in Laken? Waarom noemt men destraatlantaarn een beeldhouwwerk in open lucht? Wat is de plaats van dekunst in de stad en kan een straatlantaarn overigens als een kunstwerkworden beschouwd? Wat wordt bedoeld met “1 cultureel procent”? Hoe isde openbare verlichting geëvolueerd in Brussel, de eerste Europese stadmet gasverlichting? Hoe zag het leven eruit van de lantaarnaansteker, hetbekende personage uit de Kleine Prins van Saint-Exupéry? De wandelingprobeert op al deze vragen een antwoord te geven.A za en zo van 14u30 tot 16u30c vertrek: Straatlantaarnmuseum, op de hoek van de Delvastraaten de Fineaustraat in Laken – kaart G 4e 94 (Jacobs Fontaine)f 53-88 (Jacobs Fontaine)Met de medewerking van Laken op ontdekking.

Anderlecht / koekelberg / sint-jans-molenbeek / ganshoren / jette / brussel-laken I p. 7372. Kaart H 4 lKerk van Onze-Lieve-Vrouw van LakenOnze-Lieve-VrouwvoorpleinBrussel-LakenA za en zo van 14u tot 17ue 94 (Prinses Clementina)Om de wens te respecteren van zijnoverleden vrouw die in Laken begravenwou worden, bestelde koning LeopoldI de plannen voor een nieuwe kerkter vervanging van de oude. Het koorhiervan dat uit 1275 dateert, staat trouwensnog altijd op het kerkhof. ArchitectJoseph Poelaert won deuitgeschreven wedstrijd onder eenpseudoniem en leidde de werken diein 1854 begonnen. Al na korte tijd werdhij bijna helemaal in beslag genomendoor de bouw van het nieuwe Jusititiepaleiszodat hij het verdere toezichtoverliet aan andere architecten. Denieuwe kerk werd in 1872 ingewijdmaar zou slechts in 1907 helemaal zijnvoltooid. In tegenstelling tot de buitenkantwaarvan bepaalde details enigszinsongewoon zijn, stemt het interieurovereen met wat men van de neogotischestijl mag verwachten. De galerijboven de ingang wordt ingenomendoor de drie neogotische orgelkastenvan het indrukwekkende orgel met driespeeltafels van Schyven/Van Bever.De kerk bevat een mooi geheel vanglasramen. Er is een reeks die put uithet rijke decoratieve arsenaal van deneogotiek en er zijn enkele figuratieve72glasramen van grote kwaliteit. De glasramenin de dwarsbeuk, net als hetrozetvenster achteraan werden uitgevoerddoor de ateliers Dobbelaere uitBrugge. Zij stellen taferelen voor hetuit het leven van Christus. In het linkergedeeltevan de dwarsbeuk is er eenglasraam van meester-glazenierJacobs dat hulde brengt aan deLakense soldaten die gesneuveld zijntijdens 1914-18. Men herkent degezichten van koning Albert I, koninginElisabeth en kardinaal Mercier.(B 14/04/1994)Orgelconcert(zie kadertekst pagina 13).