De Vlaamse open economie - Vlaanderen.be

SVR-studie • De Vlaamse open economieInleidingProductiviteit en loonkosten zijn sleutelindicatoren in de beoordeling van het economischsucces van landen, regio’s en industrieën en maken dus het voorwerpuit van heel wat onderzoek. In dit hoofdstuk geven we eerst een summier overzichtvan de evolutie van verschillende maatstaven voor de lonen en de arbeidsproductiviteitin het Vlaamse Gewest. Ter vergelijking worden ook de twee andere Belgischegewesten – het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest en het Waalse Gewest – opgenomenin de analyse, evenals de buurlanden Duitsland, Frankrijk en Nederland, en de EU15.Het onderzoek heeft betrekking op een relatief lange tijdreeks. Het startjaar is 1980. Dereeks loopt voor de Belgische gewesten tot en met 2011. Maar omwille van ontbrekendegegevens is het eindjaar voor de internationale data 2007. Eerst wordt de(macro-economische) arbeidsproductiviteit behandeld en vervolgens het loon perwerknemer en het loon per eenheid toegevoegde waarde.Vervolgens lichten we de theorie van de macro-economische groeiboekhouding toe.Deze wil de economische groei verklaren aan de hand van toenames van de productiefactorenen de totale factorproductiviteit. Die is gedefinieerd als het verschil tussende outputgroei en de groei van de inputs (dit zijn de productiefactoren). We beschouwenhierbij niet enkel de productiefactor arbeid – zoals bij de arbeidsproductiviteithet geval is – maar het geheel van productiefactoren. De groeiboekhouding wordtberekend op sectoraal niveau (11 bedrijfstakken) en voor de drie Belgische gewesten.In dit hoofdstuk wordt de theorie van de economische groeiboekhouding gebruikt omde verschillende motoren van de arbeidsproductiviteitsgroei te onderscheiden in eenproductiefunctiekader. Deze motoren zijn, naast de totale factorproductiviteitsgroei,de productiefactoren kapitaal, energie en overige intermediaire input.De berekeningen voor de Belgische gewesten zijn gebaseerd op data uit hetHERMREG-project. Dat is een gezamenlijk initiatief van het Federaal Planbureau metde statistiekinstellingen van de gewesten dat resulteert in economische prognoses opmiddellange termijn.1. Arbeidsproductiviteit en loonkost1.1. ArbeidsproductiviteitTabel 1 bevat een overzicht van de evolutie van de arbeidsproductiviteit in België enzijn gewesten voor de periode 1980-2007 (1980-2011 voor de Belgische gewesten), endit in werkelijke prijzen. De arbeidsproductiviteit is de bruto toegevoegde waarde perwerkende (in loondienst of als zelfstandige). Om een vergelijkende analyse te makenworden ook de omringende landen (Duitsland, Frankrijk en Nederland) en de EU15toegevoegd.In 1980 had het Vlaamse Gewest een arbeidsproductiviteit die vergelijkbaar was methet gemiddelde productiviteitsniveau in de EU15 (€ 21.800 tegenover € 21.600). Dearbeidsproductiviteitsniveaus in Duitsland en Nederland waren hoger in vergelijking60