De Vlaamse open economie - Vlaanderen.be
De Vlaamse open economie - Vlaanderen.be De Vlaamse open economie - Vlaanderen.be
HOOFDSTUKLonen en arbeidsproductiviteitin de Vlaamse economie3Dirk Hoorelbeke*Inleiding _______________________________________________________________ 601. Arbeidsproductiviteit en loonkost ______________________________________ 601.1. Arbeidsproductiviteit ____________________________________________ 601.2. Arbeidseenheidskost_____________________________________________ 641.3. Loonkost per eenheid product _____________________________________ 662. Groeiboekhouding __________________________________________________ 682.1. Definitie en opmerkingen _________________________________________ 682.2. Methodologie __________________________________________________ 703. De motoren van de arbeidsproductiviteit in de Belgische gewesten __________ 723.1. Data _________________________________________________________ 723.2. Resultaten_____________________________________________________ 73Uitleiding ______________________________________________________________ 80Bibliografie _____________________________________________________________ 81* dirk.hoorelbeke@dar.vlaanderen.be59
SVR-studie • De Vlaamse open economieInleidingProductiviteit en loonkosten zijn sleutelindicatoren in de beoordeling van het economischsucces van landen, regio’s en industrieën en maken dus het voorwerpuit van heel wat onderzoek. In dit hoofdstuk geven we eerst een summier overzichtvan de evolutie van verschillende maatstaven voor de lonen en de arbeidsproductiviteitin het Vlaamse Gewest. Ter vergelijking worden ook de twee andere Belgischegewesten – het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest en het Waalse Gewest – opgenomenin de analyse, evenals de buurlanden Duitsland, Frankrijk en Nederland, en de EU15.Het onderzoek heeft betrekking op een relatief lange tijdreeks. Het startjaar is 1980. Dereeks loopt voor de Belgische gewesten tot en met 2011. Maar omwille van ontbrekendegegevens is het eindjaar voor de internationale data 2007. Eerst wordt de(macro-economische) arbeidsproductiviteit behandeld en vervolgens het loon perwerknemer en het loon per eenheid toegevoegde waarde.Vervolgens lichten we de theorie van de macro-economische groeiboekhouding toe.Deze wil de economische groei verklaren aan de hand van toenames van de productiefactorenen de totale factorproductiviteit. Die is gedefinieerd als het verschil tussende outputgroei en de groei van de inputs (dit zijn de productiefactoren). We beschouwenhierbij niet enkel de productiefactor arbeid – zoals bij de arbeidsproductiviteithet geval is – maar het geheel van productiefactoren. De groeiboekhouding wordtberekend op sectoraal niveau (11 bedrijfstakken) en voor de drie Belgische gewesten.In dit hoofdstuk wordt de theorie van de economische groeiboekhouding gebruikt omde verschillende motoren van de arbeidsproductiviteitsgroei te onderscheiden in eenproductiefunctiekader. Deze motoren zijn, naast de totale factorproductiviteitsgroei,de productiefactoren kapitaal, energie en overige intermediaire input.De berekeningen voor de Belgische gewesten zijn gebaseerd op data uit hetHERMREG-project. Dat is een gezamenlijk initiatief van het Federaal Planbureau metde statistiekinstellingen van de gewesten dat resulteert in economische prognoses opmiddellange termijn.1. Arbeidsproductiviteit en loonkost1.1. ArbeidsproductiviteitTabel 1 bevat een overzicht van de evolutie van de arbeidsproductiviteit in België enzijn gewesten voor de periode 1980-2007 (1980-2011 voor de Belgische gewesten), endit in werkelijke prijzen. De arbeidsproductiviteit is de bruto toegevoegde waarde perwerkende (in loondienst of als zelfstandige). Om een vergelijkende analyse te makenworden ook de omringende landen (Duitsland, Frankrijk en Nederland) en de EU15toegevoegd.In 1980 had het Vlaamse Gewest een arbeidsproductiviteit die vergelijkbaar was methet gemiddelde productiviteitsniveau in de EU15 (€ 21.800 tegenover € 21.600). Dearbeidsproductiviteitsniveaus in Duitsland en Nederland waren hoger in vergelijking60
- Page 10 and 11: Inleidingten zich verder bevinden.
- Page 12 and 13: Inleidingten geïntegreerd in de Eu
- Page 14 and 15: Inleiding3. OverzichtHoofdstuk 1 bi
- Page 16 and 17: HOOFDSTUKMacro-economische basisind
- Page 18 and 19: Hoofdstuk 1Macro-economische basisi
- Page 20 and 21: Hoofdstuk 1Macro-economische basisi
- Page 22 and 23: Hoofdstuk 1Macro-economische basisi
- Page 24 and 25: Hoofdstuk 1Macro-economische basisi
- Page 26: Hoofdstuk 1Macro-economische basisi
- Page 29 and 30: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 31 and 32: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 33 and 34: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 35 and 36: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 37 and 38: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 39 and 40: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 41 and 42: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 43 and 44: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 45 and 46: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 47 and 48: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 49 and 50: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 51 and 52: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 53 and 54: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 55 and 56: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 57 and 58: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 59: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 63 and 64: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 65 and 66: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 67 and 68: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 69 and 70: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 71 and 72: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 73 and 74: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 75 and 76: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 77 and 78: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 79 and 80: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 81 and 82: SVR-studie • De Vlaamse open econ
- Page 84 and 85: HOOFDSTUKSituering van de Vlaamse u
- Page 86 and 87: Hoofdstuk 4Situering van de Vlaamse
- Page 88 and 89: Hoofdstuk 4Situering van de Vlaamse
- Page 90 and 91: Hoofdstuk 4Situering van de Vlaamse
- Page 92 and 93: Hoofdstuk 4Situering van de Vlaamse
- Page 94 and 95: Hoofdstuk 4Situering van de Vlaamse
- Page 96 and 97: Hoofdstuk 4Situering van de Vlaamse
- Page 98 and 99: Hoofdstuk 4Situering van de Vlaamse
- Page 100 and 101: Hoofdstuk 4Situering van de Vlaamse
- Page 102 and 103: Hoofdstuk 4Situering van de Vlaamse
- Page 104 and 105: Hoofdstuk 4Situering van de Vlaamse
- Page 106 and 107: Hoofdstuk 4Situering van de Vlaamse
- Page 108 and 109: Hoofdstuk 4Situering van de Vlaamse
HOOFDSTUKLonen en ar<strong>be</strong>idsproductiviteitin de <strong>Vlaamse</strong> <strong>economie</strong>3Dirk Hoorel<strong>be</strong>ke*Inleiding _______________________________________________________________ 601. Ar<strong>be</strong>idsproductiviteit en loonkost ______________________________________ 601.1. Ar<strong>be</strong>idsproductiviteit ____________________________________________ 601.2. Ar<strong>be</strong>idseenheidskost_____________________________________________ 641.3. Loonkost per eenheid product _____________________________________ 662. Groeiboekhouding __________________________________________________ 682.1. <strong>De</strong>finitie en opmerkingen _________________________________________ 682.2. Methodologie __________________________________________________ 703. <strong>De</strong> motoren van de ar<strong>be</strong>idsproductiviteit in de Belgische gewesten __________ 723.1. Data _________________________________________________________ 723.2. Resultaten_____________________________________________________ 73Uitleiding ______________________________________________________________ 80Bibliografie _____________________________________________________________ 81* dirk.hoorel<strong>be</strong>ke@dar.vlaanderen.<strong>be</strong>59