De Vlaamse open economie - Vlaanderen.be

SVR-studie • De Vlaamse open economieEen pijnpunt is de lage werkzaamheid van de ouderen (55-64 jaar). Toch is de werkloosheidrelatief laag in het Vlaamse Gewest. Ons arbeidsmarktmodel (socialebescherming, tijdelijke werkloosheid) bleek in staat om de ergste klappen van de crisisop te vangen. Het Vlaamse bbp daalde dan ook in 2009 minder sterk dan in Ierlandof Finland. Voorts beschikt het Vlaamse Gewest over een goed opgeleide beroepsbevolking,maar georganiseerde bijscholing verdient meer aandacht.Nederland realiseert van alle besproken landen het hoogste bbp per inwoner. Ookheeft het de laagste werkloosheidsgraad, zij het dat er naar verhouding veel deeltijdswordt gewerkt. Nederland doet het bovendien vrij goed op de exportmarkt.Ierland kende tot voor de crisis een ongekende groei van de economie en werd daaromook als ‘Keltische Tijger’ aangeduid. Maar de crisis sloeg ongemeen hard toe. Het landkende reeds een tijdje vóór de crisis van 2008-2009 een lagere productiviteitsgroei eneen afnemend belang van de export als motor van de groei. De lonen stegen snel en erwerden volop schulden aangegaan om investeringen in vastgoed te bekostigen. Deeconomische neergang zorgde voor betalingsproblemen bij gezinnen en banken. Deoverheid intervenieerde maar kon de problemen niet de baas en moest een beroepdoen op steun van het IMF en de EU. De staatsschuld en het budgettair tekort zijn danook sterk opgelopen. Vele economische parameters (bbp, werkloosheid, uitvoer) zijnfors verslechterd. Ierland beschikt echter nog over troeven die geleidelijk aan moetenhelpen bij het herstel: de lonen zijn gematigd, het land beschikt over een hooggeschoolde bevolking (maar emigratie vormt een gevaar), de omgeving (sociale vrede,lage aanslagvoet bedrijven) is bedrijfsvriendelijk en buitenlandse bedrijven zijn grotendeelsgebleven.Oostenrijk doorstond de crisis relatief goed, mede doordat het financieel systeem nietzo zwaar getroffen werd (mindere blootstelling aan toxische activa en minder expansievebinnenlandse kredietverlening). De nabijheid van Duitsland en de nieuwe EUlidstaten zijn troeven voor de Oostenrijkse economie. Het lage aandeel hoger opgeleidenen de lage werkzaamheidsgraad bij kwetsbare groepen (ouderen en laaggeschoolden)zijn aandachtspunten. Dat vergt maatregelen in het onderwijsbeleid en in hetregelgevend kader dat voor diensten restrictief is.In Denemarken manifesteerden de economische problemen zich vrij vroeg. De hausse(en latere afkoeling) van de huizenprijzen en de hoge schuldenlast van de gezinnenzijn er vrij markant. Daarenboven kampte de Deense economie met een afnemendecompetitiviteit, niet in het minst door onvoldoende concurrentie in de dienstensector.Denemarken beschikt evenwel over relatief gezonde staatsfinanciën en een evenwichtiguitgebouwd arbeidsmarktbeleid. Toch zal het herstel van de Deense economie– zoals in vele westerse landen – moeizaam verlopen.Finland behoorde in de periode net vóór de crisis tot de sterke groeiers. Maar de crisiswas er goed voelbaar (sterkste bbp inzinking in 2009). De uitvoer werd er zwaardergetroffen dan in de omliggende landen, mede ook door de terugval van ICT gerelateerdeproducten. De toename van de arbeidsproductiviteit is de voorbije jaren minderdominant voor de bbp groei. De effecten van de inhaalbeweging van de Finse eco-56