Hoofdstuk 2Macro-economische vergelijking van het <strong>Vlaamse</strong> Gewest met zes landenTABEL 4bSpecialisatiegraden op basis van de werkgelegenheid en de bruto toegevoegde waarde(relatief ten opzichte van de EU15), Vlaams Gewest en de 6 <strong>be</strong>nchmarklanden, 2010WerkgelegenheidNACERev.2 BedrijfstakVlaamsGewestNederlandIerlandOostenrijk<strong>De</strong>nemarkenFinlandZwedenAA Landbouw en visserij 56,9 85,8 150,2 159,8 85,1 155,4 67,3BB <strong>De</strong>lfstoffen 13,1 49,8 226,4 89,8 63,3 153,7 104,7CA Voeding 137,2 82,5 124,7 104,4 112,8 79,8 65,3CB Textiel en confectie 116,6 26,5 39,1 62,5 28,7 57,9 22,9CC Drukkerijen en papierindustrie 101,2 77,6 80,5 146,2 82,4 222,2 167,1CD Aardolieraffinage 183,0 86,7 40,6 49,1 44,7 137,5 971,4CE Chemie 245,2 100,5 30,3 78,4 86,8 105,6 144,9CF Farmacie 142,3 73,6 693,2 114,4 256,4 64,8 0,0CG Kunststofproducten en bouwmaterialen 108,2 55,7 48,6 125,1 81,9 101,2 70,8CH Metallurgie en metaalproducten 118,6 60,8 47,5 123,8 68,3 113,5 114,4CI Informaticaproducten en elektronica 75,6 94,3 231,1 100,4 115,8 249,6 162,5CJ Elektrische apparaten 77,5 30,1 16,6 181,0 60,9 137,2 102,0CK Machines en apparaten 68,5 64,7 110,8 132,6 148,8 140,0 128,5CL Transportmiddelen 109,3 38,6 17,2 72,1 23,3 53,1 135,7CM Meu<strong>be</strong>ls, diamant, overige industrie 75,3 158,4 77,0 124,7 74,9 106,0 80,6DD Elektriciteit en gas 85,4 63,0 134,0 140,1 99,4 115,7 137,5EE Afvalinzameling en -recyclage, water 96,8 75,7 109,7 86,7 79,3 94,4 90,8FF Bouw 93,3 81,1 93,6 100,0 84,1 108,0 97,6GG Handel en reparatie van voertuigen 93,7 111,5 98,8 105,3 110,0 81,7 81,4HH+JB Vervoer, opslag en telecommunicatie 119,6 95,2 115,2 104,7 115,2 130,0 112,6II Horeca 65,1 73,8 130,1 127,0 69,5 63,2 67,1JA Uitgeverijen, audiovisuele diensten 51,6 87,1 76,5 70,6 139,2 141,1 138,7JC Informatica- en informatiediensten 74,8 117,9 142,8 87,3 123,2 129,3 127,4KK Banken en verzekeringen 68,7 103,6 168,9 108,4 105,6 59,1 69,2LL Onroerend goed 43,3 89,6 51,4 131,8 151,8 91,3 154,7MA Consultancy, activiteiten van hoofdkantoren, architecten en ingenieurs 215,2 119,3 76,4 93,9 87,5 74,0 90,7MB Onderzoek op wetenschappelijk gebied 39,7 91,2 47,5 69,7 72,6 153,2 90,7MC Reclame, marktonderzoek en overige gespecialiseerde technische activiteiten 55,7 100,1 141,9 80,3 92,1 78,6 92,1NN Uitzendkantoren, reisbureaus, onderhoud gebouwen, administratieve activiteiten 126,5 138,0 49,9 74,9 63,9 70,6 74,7OO Openbaar <strong>be</strong>stuur, sociale verzekeringen 100,4 84,5 83,4 94,2 82,1 103,3 79,9PP Onderwijs 113,8 82,8 119,1 90,5 117,9 100,2 142,7QA Gezondheidszorg 98,6 95,7 136,3 104,8 95,8 119,1 115,6QB Instellingen, hulp en opvang 119,9 193,7 93,3 79,1 250,6 153,9 194,0RR Kunst, amusement en recreatie 40,9 95,2 124,0 81,9 88,1 101,8 99,5SS Verenigingen, overige persoonlijke diensten 80,0 75,2 80,7 104,8 88,8 99,4 129,6TT Huishoudelijke diensten 46,0 140,8 18,4 9,9 26,5 16,0 2,9TOTAAL 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0Bruto toegevoegde waardeNACERev.2 BedrijfstakVlaamsGewestNederlandIerlandOostenrijk<strong>De</strong>nemarkenFinlandZwedenAA Landbouw en visserij 59,1 120,6 112,6 99,1 87,6 205,7 111,7BB <strong>De</strong>lfstoffen 7,5 533,6 52,6 82,4 596,3 82,3 147,5CA Voeding 139,2 138,6 230,4 93,4 105,8 87,3 68,2CB Textiel en confectie 127,3 38,0 22,0 63,2 24,9 46,8 25,9CC Drukkerijen en papierindustrie 110,6 82,4 347,9 174,8 69,1 297,3 211,1CD Aardolieraffinage 201,2 45,1 13,0 87,4 33,5 203,2 231,5CE Chemie 269,7 203,8 74,2 49,8 53,2 101,0 245,8CF Farmacie 100,9 40,2 1481,2 138,8 177,4 76,9 0,0CG Kunststofproducten en bouwmaterialen 115,0 61,9 52,8 117,8 73,2 95,5 67,5CH Metallurgie en metaalproducten 118,7 65,5 27,6 156,7 51,0 108,5 107,0CI Informaticaproducten en elektronica 84,6 60,1 447,9 118,8 134,7 359,5 224,8CJ Elektrische apparaten 75,2 25,4 160,1 176,1 77,5 107,1 62,5CK Machines en apparaten 64,5 73,0 32,7 127,1 132,2 153,5 108,0CL Transportmiddelen 98,7 37,1 20,7 103,5 4,3 35,6 132,5CM Meu<strong>be</strong>ls, diamant, overige industrie 70,5 120,8 23,0 116,0 82,0 96,9 77,8DD Elektriciteit en gas 77,9 91,1 71,7 105,3 77,1 114,8 152,1EE Afvalinzameling en -recyclage, water 83,2 91,6 46,8 118,0 90,6 89,1 67,6FF Bouw 106,0 87,0 45,3 109,3 74,7 105,5 87,6GG Handel en reparatie van voertuigen 132,4 119,6 87,6 125,7 107,4 92,1 108,7HH+JB Vervoer, opslag en telecommunicatie 115,5 89,5 79,3 88,8 117,3 103,8 110,8II Horeca 52,3 54,5 67,6 153,9 44,8 52,4 45,6JA Uitgeverijen, audiovisuele diensten 61,4 97,0 36,9 55,0 85,8 118,9 111,8JC Informatica- en informatiediensten 91,1 117,6 75,6 75,1 110,8 117,7 146,1KK Banken en verzekeringen 60,5 140,8 172,1 84,4 106,8 47,9 71,1LL Onroerend goed 82,6 56,5 69,0 86,7 99,8 108,2 82,1MA Consultancy, activiteiten van hoofdkantoren, architecten en ingenieurs 186,8 107,0 54,3 90,4 77,8 69,3 102,6MB Onderzoek op wetenschappelijk gebied 48,7 77,6 27,2 37,2 105,1 106,1 102,6MC Reclame, marktonderzoek en overige gespecialiseerde technische activiteiten 65,3 102,0 119,3 68,2 96,2 73,3 107,9NN Uitzendkantoren, reisbureaus, onderhoud gebouwen, administratieve activiteiten 106,1 126,7 113,1 97,4 59,4 80,3 79,6OO Openbaar <strong>be</strong>stuur, sociale verzekeringen 75,3 107,3 81,1 85,3 90,6 89,2 68,1PP Onderwijs 121,8 96,6 112,8 104,9 121,9 99,5 105,2QA Gezondheidszorg 95,3 100,0 114,5 90,7 97,5 102,3 104,2QB Instellingen, hulp en opvang 105,9 184,6 106,4 60,4 281,8 178,2 226,5RR Kunst, amusement en recreatie 43,2 68,6 122,1 92,1 116,4 98,1 84,5SS Verenigingen, overige persoonlijke diensten 55,5 66,9 43,9 91,4 105,4 101,6 137,1TT Huishoudelijke diensten 30,4 82,1 14,5 7,0 29,4 18,3 7,1TOTAAL 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0Bron: Eurostat, INR, verwerking SVR.39
SVR-studie • <strong>De</strong> <strong>Vlaamse</strong> <strong>open</strong> <strong>economie</strong>Oostenrijk daarentegen telt wel een reeks industrietakken waarin het relatief sterkaanwezig is (echter niet in aardolieraffinage en chemie, een <strong>Vlaamse</strong> specialiteit).Ierland heeft een paar speerpuntsectoren 7 : ‘farmacie’, ‘informaticaproducten en elektronica’en ‘voeding’ in de industrie en ‘banken en verzekeringen’ en ‘gezondheidszorg’in de tertiaire sector. Opvallend is de neergang van de bouwsector in Ierland. Hetland was er in 2005 duidelijk in gespecialiseerd, maar zeker niet meer in 2010.Finland en Zweden vertonen gelijkenissen. ‘Drukkerijen en papierindustrie’, ‘aardolieraffinage’,‘informaticaproducten en elektronica’, ‘machines en apparaten’ en‘elektriciteit en gas’ <strong>be</strong>horen tot hun voornaamste industriële troeven. ‘Uitgeverijen enaudiovisuele diensten’, ‘informatica en informatiediensten’ en ‘instellingen, hulp enopvang’ vormen hun <strong>be</strong>langrijkste tertiaire specialisaties.<strong>De</strong>nemarken sluit daar grotendeels bij aan voor wat de tertiaire sector <strong>be</strong>treft. ‘Farmacie’,‘informaticaproducten en elektronica’ en ‘machines en apparaten’ zijn de <strong>be</strong>langrijkste<strong>De</strong>ense industriële troeven.4.2. Impact van de <strong>be</strong>drijfstakstructuur op de economische groeiHeeft de <strong>be</strong>drijfstakstructuur van een land een invloed op zijn economische ontwikkeling?Een shift & share analyse (S&S) kan daar een antwoord op geven. <strong>De</strong>ze methodiekvereist de aanduiding van een geografische <strong>be</strong>nchmark waartegen de ontwikkelingenvan de <strong>be</strong>drijfstakken van een land of regio <strong>be</strong>oordeeld worden. <strong>De</strong> S&S wordthier uitgevoerd op basis van werkgelegenheidsdata. Ontbrekende gegevens voor sommigelanden en technische moeilijkheden 8 maken het niet mogelijk om de oefeningook te doen op basis van de bruto toegevoegde waarde data.<strong>De</strong> S&S vertrekt van de geregistreerde groei van de werkgelegenheid tussen twee tijdstippen(hier 2005 en 2010). <strong>De</strong> groei wordt vergeleken met deze voor de EU15 en ontbondenin:• een Europese component: dit is de groei die een land zou realiseren mocht heteven snel groeien als de EU15 (dat is uiteraard hypothetisch: het werkelijke groeipercentagevan een land of regio zal groter of kleiner zijn omwille van de twee volgendefactoren);• een structurele component: geeft weer welk deel van de groei te wijten is aan de<strong>be</strong>drijfstaksamenstelling van een land. Als deze component positief is, dan heefthet land een sterke vertegenwoordiging van groeiende <strong>be</strong>drijfstakken;• een dynamische component: duidt aan of de <strong>be</strong>drijfstakken in een land elk opzich sterker, dan wel zwakker groeien dan hun EU15 evenknieën.Figuur 4 geeft de resultaten voor het <strong>Vlaamse</strong> Gewest en de <strong>be</strong>nchmarklanden.78Dit zijn <strong>be</strong>drijfstakken die dominant zijn in het economische weefsel.Voor gegevens van de bruto toegevoegde waarde in kettingeuro’s geldt non-additiviteit. Dat wil zeggen dat desom van de waarden voor de respectievelijke <strong>be</strong>drijfstakken niet sommeren tot het algemeen totaal voor jarendie verder afwijken van het referentiejaar.40