De Vlaamse open economie - Vlaanderen.be

SVR-studie • De Vlaamse open economieom na te gaan of dat zich reflecteert in de structuur van de Vlaamse buitenlandse handel.Voorgaande bespreking gaf een eerste, descriptief overzicht van de belangrijkste troevenvan Vlaanderen en de overige handelsblokken. Om enige ordening te krijgen inde veelheid aan producten en om aan te sluiten bij de theorie van de groeistadia kanmen de producten ook groeperen naar voornaamste productiefactor voor de vervaardigingervan (tabel 4).Deze indeling onderscheidt volgende categorieën (Yilmaz, 2003, 19-20; Baumann &di Mauro, 2007, 15):• goederen die intensief gebruik maken van basismaterialen (voedingsproducten,steenkool, aardolie, aardgas, ertsen, ruwe minerale producten, oliën en vetten,…);• arbeidsintensieve goederen (kunststof, papier, karton, hout, weefsels, diamant,meubelen, confectieartikelen, sanitaire artikelen,...);• kapitaalsintensieve goederen (dranken, tabak, elektrische energie, ijzer en staal,voertuigen,…);• gemakkelijk nabootsbare onderzoeksintensieve goederen (chemische en farmaceutischeproducten, kantoorapparatuur,…);• moeilijk nabootsbare onderzoeksintensieve goederen (generatoren, motoren,gespecialiseerde machines, telecommunicatie- en elektrische apparaten, precisieinstrumenten,…);• een restcategorie van niet geklasseerde goederen (niet-monetair goud,...).Als de export een weerspiegeling is van de factorbegiftigingen van een land, krijgtmen een beeld van de competitiviteitspositie van dat land. Impliciet gaat men ervanuit dat een land dat intensief gebruik maakt van basismaterialen of arbeid eerder goedkopeinput of arbeidskrachten voorradig heeft. Kapitaalsintensieve goederen vergenvoldoende middelen om te investeren in het machinepark voor de vervaardigingervan en onderzoeksintensieve goederen vergen relatief veel onderzoek en ontwikkeling.Dat laatste wordt dan als een maat gezien voor de innovatiecapaciteit van eenland.Toch is omzichtigheid geboden bij het gebruik van deze classificatie (Baumann & diMauro, 2007, 15). Zo kan een land zich specialiseren in de arbeidsintensieve takenvoor de vervaardiging van een onderzoeksintensief goed. Dit komt steeds meer vooromdat de diverse stadia van de productieketen meer verspreid worden over meerderelanden overal ter wereld. Voorts kan een specialisatie van een land in arbeidsintensievegoederen duiden op het feit dat het land erin slaagt om bepaalde kwaliteitssegmentenaan te boren ondanks bijvoorbeeld hoge loonkosten. Het kan ook een indicatiezijn van te streng gereguleerde markten waardoor concurrentie uit het buitenland teveel afgeschermd wordt. Het is bijgevolg niet mogelijk om een voldoende exact kwalificatieniveaute plakken op deze indeling naar factorintensiteit. De praktische bruikbaarheidvan deze indeling is al bij al beperkt, niet in het minst omdat ze gebaseerd isop een vrij geaggregeerd niveau (niet op het niveau van een bedrijf) en omdat de vernoemdeinputs niet exhaustief van elkaar te scheiden zijn in het productieproces.104