PDF-formaat - VVKSO - ICT-coördinatoren

5.2.3 Warmte-energie(ca 8 lestijden)B57Het verschil tussen warmtehoeveelheid en temperatuurverandering via voorbeeldentoelichten.SET28WenkenDit onderwerp nodigt uit om te werken rond de algemene doelstellingen onderzoekend leren/leren onderzoeken.Door een gloeiende spijker in een vat met water onder te dompelen, merk je dat warmtehoeveelheid en temperatuurverschillende begrippen zijn. Je kan dit ook aantonen of laten voorspellen aan de hand van waarnemingsproevenwaarbij je verschillende massa’s water op een verschillende temperatuur mengt of waarbij je eenstuk metaal op een hogere temperatuur mengt met eenzelfde massa water op een lagere temperatuur.TaalsteunWe spreken van warmte toevoeren/afvoeren, niet van warmte hebben. In het dagelijks taalgebruik zegt mensoms “ik heb het warm”.B58Het verband tussen warmtehoeveelheid en inwendige energie toelichten met behulpvan deeltjesmodel.F11SET1, SET2,SET3, SET4SET5, SET10B59 Het ontstaan van thermisch evenwicht in een geïsoleerd systeem toelichten. F10WenkenBij warmtetoevoer/afvoer neemt de inwendige energie van het betreffende voorwerp toe/af.Als twee voorwerpen op een verschillende manier dicht bij elkaar worden gebracht, is er transport van energievan het voorwerp op de hoogste naar het voorwerp op de laagste temperatuur. Dit transport van energie noemenwe warmte. Warmte is een transportvorm van energie als gevolg van een temperatuursverschil. Een anderetransportvorm van energie is arbeid.Bij energietransport tussen twee voorwerpen op een verschillende temperatuur in een geïsoleerd systeem zalalle energie die door het ene voorwerp wordt afgestaan, door het andere voorwerp worden opgenomen. Ditleidt tot thermisch evenwicht.TaalsteunTermen als warmte-inhoud, opgeslagen warmte … die we in het dagelijks leven gebruiken, hebben wetenschappelijkgezien geen betekenis.B60De factoren (massa, soort stof en warmtehoeveelheid) die de temperatuurveranderingvan een vaste stof of vloeistof beïnvloeden experimenteel bepalen.F13W1SET6WenkenDit onderwerp nodigt uit om te werken rond de algemene doelstellingen onderzoekend leren/leren onderzoeken.B61De begrippen soortelijke of specifieke warmtecapaciteit van een stof en warmtecapaciteitvan een voorwerp toelichten en toepassen.F13SET282de graad aso Wetenschappen, 39Sportwetenschappen, Wetenschappen-topsportD/2012/7841/009Fysica