PDF-formaat - VVKSO - ICT-coördinatoren

TaalsteunIn de dagelijkse taal gebruiken we het woord gewicht, waar we eigenlijk massa bedoelen.B31Op een grafische wijze krachten samenstellen en ontbinden indien ze hetzelfdeaangrijpingspunt hebben.F2SET2WenkenBij het samenstellen van krachten kun je een onderscheid maken tussen krachten met dezelfde werklijn endezelfde zin, krachten met dezelfde werklijn en tegengestelde zin en krachten met verschillende werklijnen (=hoekmakende krachten).Het grafisch ontbinden van krachten in twee betekenisvolle componenten is enkel zinvol als dit hoekmakendecomponenten zijn. Zinvolle voorbeelden hierbij zijn een knikker op een zachte en een steile helling, of aantonenwaarom je best een kinderwagen op een dorpel trekt i.p.v. duwt, een slee (of boekentas op wieltjes) die mentrekt …TaalsteunEventueel kun je spreken van de totale kracht i.p.v. de resulterende kracht of nettokracht.B32In concrete voorbeelden van beweging de eventuele verandering van bewegingstoestandmet vectoren toelichten.Link met de eerste graadOp het eind van het tweede leerjaar van de eerste graad hebben de leerlingen beperkt kennis gemaakt met hetbegrip kracht. In het leerplan Natuurwetenschappen van de eerste graad vinden we onderstaande leerplandoelstelling:• Uit experimentele en technische toepassingen afleiden dat de vorm- en/of snelheidsverandering van eenvoorwerp veroorzaakt wordt door de inwerking van een kracht en afhangt van de grootte van die kracht.(B62)• Uit experimentele en technische toepassingen afleiden dat er verschillende soorten krachten bestaan.(B63)WenkenMet een verandering van bewegingstoestand bedoelen we de overgang van rust naar beweging, van bewegingnaar rust, versnellen en vertragen, botsen … Ook het veranderen van bewegingsrichting (de richting van desnelheidsvector) moet hier aan bod komen. Dit laatste is niet behandeld in de eerste graad omdat hiervoor hetvectorbegrip noodzakelijk is. Dit alles moet in verband gebracht worden met de resulterende inwerkende kracht(totale kracht) als oorzaak van verandering van bewegingstoestand.Het is aangewezen telkens aan te geven welk voorwerp de kracht uitoefent op welk ander voorwerp. Bv. dezwaartekracht is de kracht van de aarde op een voorwerp. Kracht is een interactie tussen voorwerpen.Kracht als oorzaak van verandering van bewegingstoestand niet enkel verbinden met contactkrachten (trekken,duwen…) maar ook met veldkrachten zoals magnetische krachten, elektrische krachten en zwaartekracht .Magnetische en elektrische krachten kunnen in tegenstelling tot de zwaartekracht ook afstotend werken.B33Uit de bewegingstoestand (rust, ERB, veranderlijke beweging) van een voorwerpbesluiten trekken in verband met de resulterende inwerkende kracht.F5SET4WenkenHet lichaam ondergaat geen snelheidsverandering als de som van alle inwerkende krachten nul is.Op een voorwerp in rust of op een voorwerp dat eenparig rechtlijnig beweegt, zal de resulterende inwerkendekracht (totale kracht) nul zijn.2de graad aso Wetenschappen, 29Sportwetenschappen, Wetenschappen-topsportD/2012/7841/009Fysica