Lkol inf P.J.M. Laseroms (Carré 3, 2007) - Boekje Pienter

opinieHet Korps Commandotroepen is voortgekomen uit 2 afsplitsingenvan de Koninklijke Nederlandse Brigade ‘Prinses Irene’.Onderstaand artikel beschrijft de ontstaansgeschiedenis aan dehand van de 2 ‘stambomen’.De ontstaansgeschiedenis vanhet Korps CommandotroepenLkol inf P.J.M. LASEROMSIn september 1944 tredenNederlandse commando’sop als lijfwacht van prinsBernhard.NO.2 DUTCH TROOP, NO.10INTER ALLIED COMMANDO1942 – 1950: De Europese stamboomOp 22 maart 1942 worden vanuit de ‘Prinses Irene Brigade’, diegelegerd is in Wolverhampton (UK) 48 Nederlandse militairen(8 officieren, 17 onderofficieren, 4 korporaals en 19 soldaten)naar het Schotse Achnacarry gezonden. Zij zullen als vrijwilligerdeelnemen aan de Britse commandotraining. De datum22 maart 1942 wordt beschouwd als de oprichtingsdatum vanhet huidige Korps Commandotroepen.Van de groep van 48 weten 25 man de opleiding met succes tevoltooien. De Nederlandse commando’s worden als No.2 DutchTroop, samen met Troops van andere nationaliteiten, ondergebrachtbij No.10 Inter Allied (IA) Commando. No.2 Dutch Troopis gezien hun taal- en terreinkennis bij uitstek geschikt vooracties op Nederlandse en Belgische bodem. Via een tussenstopin Port Madoc belanden de commando’s uiteindelijk in Eastbourneaan de zuidkust van Engeland. Dit zal tot de opheffingin 1945 de thuisbasis blijven.Na aanvullende trainingen worden eind 1943 de verschillendeTroops van No.10 IA Commando voor bepaalde opdrachtenaangewezen. Omdat de Nederlandse en Belgische kust door deBritse legerleiding als een scherp bewaakt deel van de Atlantikwallwerd aangemerkt, vindt men acties daar te risicovol. Hierdoorblijft de verwachte inzet op eigen bodem uit. In tegenstellingtot de verwachte inzet op het Europese vasteland, wordtNo.2 Dutch Troop wél aangewezen voor inzet in het Verre Oostenin de strijd tegen de Japanners. Commander South East Asia,admiraal L. Mountbatten, is namelijk van plan om acties opMalakka en Sumatra uit te laten voeren.In januari 1944 komen de mannen onder leiding van kapiteinJ. Linzel aan in India. Omdat de plannen inmiddels veranderdzijn, blijft ook een inzet op Malakka en Sumatra uit. Wel mogen5 Nederlandse commando’s na aandringen mee met een Britseeenheid om gevechtservaring op te doen. Een loting onderalle mannen moet uiteindelijk uitmaken wie de gelukkigen zijn.Tot mei van dat jaar nemen de 5 deel aan de strijd in India. Op6 juni 1944 vinden de landingen in Normandië plaats. No.2Dutch Troop vertrekt een maand later weer terug naar Engeland.Na een reis van wederom een maand gaat men zich voorbereidenom aan de strijd in Europa te gaan deelnemen. Op4 september 1944 bezoekt Z.K.H. Prins Bernhard de Troop endeelt hen mee dat zij spoedig zullen worden ingezet in de strijdtegen de Duitsers. Twee weken later is het zover.Verdeeld over diverse geallieerde eenheden nemen Nederlandsecommando’s op 17 september, in het kader van OperatieMarket Garden, deel aan de luchtlandingen bij Arnhem,Nijmegen en Eindhoven. Nadat deze operatie is geëindigd,nemen de commando’s van No.2 Dutch Troop, onder bevelgesteld bij Britse commando-eenheden, deel aan OperatieInfatuate, de bevrijding van Walcheren. Dit eiland moet gezuiverdworden omdat de Duitsers de zeeweg naar de haven-6 Carré 3 - 2007

faciliteiten van Antwerpen van daaruit beheersen, terwijl degeallieerden die haven dringend nodig hebben om de logistiekeaanvoerlijnen in te korten. Op 1 november worden landingenbij Vlissingen en Westkapelle uitgevoerd. De Duitsersworden uiteindelijk verdreven.Na de strijd om Walcheren keren de commando’s weer terugnaar hun thuisbasis Eastbourne. Medio november 1944 arriverenook de eerste in het inmiddels bevrijde Zuid-Nederlandgeworven vrijwilligers in Engeland om aan hun commandoopleidingte beginnen. De opleiding wordt door 72 van de107 vrijwilligers eind januari 1945 met succes afgerond. Zijworden als versterking toegevoegd aan No.2 Dutch Troop. Op26 april 1945 wordt de Troop nog ingezet aan het front bijMoerdijk – Geertruidenberg. Na de capitulatie van Duitslandverblijven de mannen gedurende een maand in Winterswijk.Van hieruit vertrekt een aantal commando’s naar het KorpsInsulinde op Ceylon.Na een korte periode waarin een interneringskamp in hetDuitse Recklinghausen werd bewaakt, wordt een deel vande Troop naar Den Haag verplaatst en ondergebracht bij dePrinses Irene Brigade. Een ander deel vertrekt naar Engelandvoor het volgen van een onderofficiersopleiding. In oktober1945 wordt No.2 Dutch Troop definitief ontbonden. Een grootdeel van het personeel wordt gedemobiliseerd. Een gedeeltevan het beroepspersoneel vertrekt naar Nederlands Oost-Indië. De overigen komen als instructeur terecht bij het 6eKoninklijk Nederlands Infanterie Depot (6e KNID).StormschoolDe instructeurs bij het 6e KNID te Bloemendaal wordenbelast met het geven van kaderopleidingen en gevechtscursussen.Op laatstgenoemde cursussen komt al snel hetaccent te liggen. In 1946 wordt de naam van het InfanterieDepot gewijzigd in Stormschool Bloemendaal, het fysiek enmentaal trainingscentrum ten behoeve van de KoninklijkeLandmacht. Tot 1948 zijn er op Nederlandse bodem noggeen commando’s opgeleid. In dat jaar komt hier na veel lobbywerkechter verandering in. Een twintigtal cursisten, voorbestemdom na de opleiding als instructeur tewerkgesteldte worden op de Stormschool, mag tot commando wordenopgeleid. Van deze groep weten 10 man de opleiding metsucces te voltooien. In 1949 is de Engelbrecht van Nassau Kazernena een renovatie weer gereed gekomen voor gebruik. DeStormschool wordt in dat jaar verplaatst naar deze kazernein Roosendaal. Een groep commando-officieren, onder leidingvan de toenmalige majoor Gualthérie van Weezel, isondertussen met een hardnekkige lobby bezig om te komentot de oprichting van een zelfstandig elitekorps. Zij wetenuiteindelijk de legerleiding te overtuigen.KORPS INSULINDE1942 – 1950: De Aziatische stamboomIn december 1941 start de oorlog in het Verre Oosten. Eenmaand later vertrekt een voordetachement van 150 man, vrijwilligersvanuit de Koninklijke Nederlandse Brigade Prinses Irene.Zij moeten de komst van een tweede en groter detachementten behoeve van de strijd tegen de Japanners voorbereiden.Vanwege de Japanse verovering van Java, moet het detachementnoodgedwongen vanaf maart 1942 op Ceylon verblijven. Op10 maart wordt besloten om de mannen een commando-opleidingbij de Brittenin India te latenvolgen. Uiteindelijkblijken vanhet detachementongeveer 40 mangeschikt en bereidom de commandoopleidingte gaanvolgen. Na aanvankelijkeerst denaam NetherlandsSpecial Organisation te hebben, wordt de nieuw geformeerdeeenheid vanaf 1 augustus omgedoopt in Korps Insulinde.Eind 1942 zijn de opgeleide commando’s gereed voor inzet. Inapril 1943 worden enkele landingen uitgevoerd op de westkustvan Noord-Sumatra. Daarna breekt een periode tot hetvoorjaar van 1944 aan waarin geen toestemming wordt gegevenvoor allerlei voorbereide operaties. In deze periode blijftmen wel intensief trainen en worden enkele Indonesische enChinese geheime agenten opgeleid. Tussen april en juni 1944worden verkenningen uitgevoerd op de west- en oostkust vanNoord-Sumatra. In juli 1945 worden teams voor een permanentverblijf per boot en parachute ingezet op Sumatra. Nade capitulatie van Japan op 15 augustus 1945 krijgen de teamsopdracht om contact te leggen met de Japanse autoriteiten ominlichtingen te verzamelen over de internerings- en krijgsgevangenenkampen.Meerdere teams worden als versterking ookmeteen ingezet om snel zo veel mogelijk kampen te bereiken,teneinde de mensen daar te verzorgen, te beschermen, hunevacuatie voor te bereiden en deze te ondersteunen. Inmiddelsis de onafhankelijkheid van de Republiek Indonesië doorSoekarno uitgeroepen en vinden enkele weken later de eerstegewapende schermutselingen plaats. Uit angst voor escalatiegeven de Britten de Nederlandse commando’s op Sumatrade opdracht om zich terug te trekken naar Ceylon. In maart1946 wordt het Korps Insulinde opgeheven.School voor Opleiding van Parachutisten(SOP) en Depot Speciale Troepen (DST)De opperbevelhebber van het leger in het na-oorlogse NederlandsOost-Indië, luitenant-generaal Spoor, ziet met een zichontwikkelende guerrilla-oorlog de noodzaak in van specialeeenheden, waaronder een parachutisteneenheid. Een onderdeelvan de na-oorlogse troepenopbouw in Nederlands Oost-Indiëis dan ook de oprichting van de SOP op 1 maart 1946. Hierbijspelen oudgedienden van het Korps Insulinde en ook No.2Dutch Troop een cruciale rol. In juni gaat de eerste commandoopleidingvan start. Ondanks het feit dat de springcursus doorallerlei oorzaken nog niet van de grond komt, wordt op 1 mei1947 de 1e Paracompagnie opgericht. Deze paracommando’sdragen naar Brits model een rode baret.Ook de oprichting van meer reguliere commandotroepen laatniet lang op zich wachten. Op 15 juni 1946 wordt het DSTopgericht die het Europese commandoconcept combineertmet de KNIL-ervaringen in het pacificeren van gebieden. Ookhier spelen veteranen van het Korps Insulinde een cruciale rol.Het DST voert van december 1946 tot maart 1947 diverseoperaties uit op Zuid-Celebes. Daarna vertrekt de eenheidnaar West-Java.Zowel de 1e Paracompagnie als het DST nemen in 1947 deelaan de Eerste Politionele Actie. Hierna intensiveert de guer-Koningin Julianareikt op 22december 1955 hetvaandel uit aankorpscommandantP. de Bruin.Carré 3 - 20077

opinieOp de foto rechts deopperbevelhebber van hetleger in het na-oorlogseNederlands Oost-Indië,luitenant-generaal Spoor.rilla zich en worden er nog vele acties uitgevoerd. De 1e Paracompagnievoert haar acties uit op Java. Het DST treedt op alsbrandweereenheid van generaal Spoor en voert acties uit opJava en Sumatra. In dat jaar gaat ook het opleiden van nieuwe(para-) commando’s bij de SOP en het DST gewoon door.Korps Speciale TroepenDoor de groei van het DST is een reorganisatie noodzakelijk.Opleidings- en operationele eenheden moeten worden gescheiden.Op 3 januari 1948 wordt het DST opgeheven waarnagelijktijdig het Korps Speciale Troepen (KST) en het Depot vanhet KST worden geformeerd. Halverwege het jaar bestaat hetnog steeds groeiende KST uit onder andere 2 commandocompagnieën.Daarnaast hebben veel commando’s een springopleidingbij de SOP gevolgd en kan ook een Paracompagnie KSTworden geformeerd. Dit is een eerste stap op weg naar eensamenvoeging van SOP, de 1e Paracompagnie en het KST.Ten behoeve van de op handen zijnde Tweede Politionele Actiewordt in november 1948 een Paragevechtsgroep geformeerddie bestaat uit de 1e Paracompagnie en de Paracompagnie KST.Op 19 december gaat de operatie van start. Na een geslaagdeluchtlandingsactie van de paracommando’s wordt het vliegveldbij Djokjakarta vermeesterd. De overige eenheden van hetKST worden ingevlogen en binnen enkele uren is de opdrachtvoltooid. Djokjakarta is bezet en de Republikeinse regering isgevangen genomen. Meteen daarna worden de eenheden vanhet KST verplaatst naar Sumatra en voeren daar acties uit.Ook de Paragevechtsgroep wordt op 29 en 30 december opSumatra wederom succesvol ingezet. Zij keren op 31 decemberterug naar Java. De rust duurt echter niet lang. Nog voorhet einde van de Politionele Actie moet de Paragevechtsgroepnog even een aantal belangrijke olievelden op Sumatra vermeesteren.Ook deze opdracht wordt wederom succesvol uitgevoerd.Op 5 januari stopt het Nederlandse offensief.Regiment Speciale Troepen (RST)Na het einde van de Tweede Politionele Actie op 5 januari1949 volgt een periode waarin de eenheden van het DST ende Paracompagnieën vele felle gevechten met de guerrillastrijdersvoeren. In deze periode volgt ook de al eerder voorgenomenfusie van rode en groene baretten. Op 15 juli 1949 wordthet RST gevormd door het KST en de 1e Paracompagnie. DeSOP en het Depot KST worden samengevoegd tot het opleidingscentrumRST (OCRST). Er worden nog acties uitgevoerdtotdat een algehele wapenstilstand begin augustus van krachtwordt. Op 27 december 1949 vindt de soevereiniteitsoverdrachtplaats. Begin 1950 wordt een groot deel van het personeelvan het RST gedemobiliseerd. De overigen worden gerepatrieerdnaar Nederland waar ze in het voorjaar arriveren.HET KORPS COMMANDOTROEPEN1950 – hedenOp 1 juli 1950 wordt na de geslaagde lobby onder leiding vanmajoor Gualthérie van Weezel de Stormschool omgevormdtot het Korps Commandotroepen. De kern wordt gevormddoor een groep van ongeveer 120 officieren en onderofficierenvan het net in Nederlands Oost-Indië opgeheven RST. Ookongeveer dertig beroeps-militairen van de Stormschool gaanover naar het KCT.Het KCT groeit de jaren daarna uit tot een organisatie met3 parate commandocompagnieën, een stafcompagnie, eeninstructiecompagnie en verscheidene mobilisabele compagnieën.In navolging van de Stormschool worden gevechtscursussenvoor officieren en onderofficieren in opleiding verzorgd.Van begin 1951 tot het voorjaar van 1953 wordenook gevechtscursussen voor de Koreagangers verzorgd. Op22 december 1955 ontvangt de Korpscommandant uit handenvan koningin Juliana een eigen vaandel voor het Korps.De parate compagnieën worden in de jaren vijftig ingezet inSuriname en Nieuw-Guinea. Als gevolg van de oplopende spanningtussen Oost en West en de bouw van de Berlijnse Muurworden van 1961 tot 1963 commandotroepencompagnieënbij toerbeurt gestationeerd op legerplaats Hohne in het toenmaligeWest-Duitsland.In 1964 wordt binnende Landmachteen groot pakketbezuinigingsmaatregelendoorgevoerd.Deze operatieChirurg heefttot gevolg dat de3 parate commandocompagnieënverdwijnen. Welwordt een nieuweeenheid met een totaal andere taakstelling opgericht: 104Waarnemings- en verkenningscompagnie (104 Wrnverkcie).De vrijgekomen opleidingscapaciteit van het Korps krijgt deopdracht om voor de pantserinfanterie-compagnieën en verkenningseskadronsook een gevechtscursus te ontwikkelen.In november 1964 is de cursus Pantserstorm geboren die doorvele dienstplichtigen gevolgd zal gaan worden. Voor de nieuwopgerichte 104 Wrnverkcie is er geen behoefte meer aan decommando als vechtsoldaat bij uitstek. De commando wordtde superverkenner die ook moet kunnen omgaan met de steedsmaar groeiende hoeveelheid aan technische aspecten van denieuwe taak. De 104 Wrnverkcie zal jaren de dienstplichtigecommando’s opleiden en trainen om in oorlogstijd als oog enoor van het legerkorps te kunnen fungeren.Het einde van de Koude Oorlog en de nieuwe internationaleveiligheidssituatie leiden begin jaren negentig tot de afschaffingvan de opkomstplicht en de transformatie naar een beroepsleger.Aan de commando die alleen als superverkenner kanoptreden is geen behoefte meer. Er ontstaat behoefte aan eencommando die een heel scala aan opdrachten, van verkennentot vechten, moet kunnen uitvoeren. Daarvoor wordt op1 januari 1993 de uit alleen beroepsmilitairen bestaande 108Commandotroepencompagnie (108 Cotrcie) opgericht. Op 14juli 1995 houdt vervolgens 104 Wrnverkcie op te bestaan en8 Carré 3 - 2007

wordt afscheid genomen van de laatste dienstplichtigen. Vanwegehet zeer uitgebreide takenpakket worden naast de 108snel achter elkaar ook de 105 en 104 Cotrcie, ieder met eeneigen inzetspecialisatie, opgericht. De eerste ploegen van 108Cotrcie worden in 1994 ingezet in het voormalig Joegoslavië.Vanaf dat jaar zijn Nederlandse commando’s, op een periodevan 4 maanden na, tot op heden ergens ter wereld in een missiegebiedaan het werk.De rol die eenheden zoals het KCT in hedendaagse conflictenspelen, neemt aan belangrijkheid toe. Dit en de onafgebroken inzetvan ploegen van het KCT in de laatste jaren hebben recentelijkgeleid tot goedkeuring voor een uitbreiding van het Korps.Daartoe zal op 7 mei 2007 een vierde cotrcie, de 103 Cotrcie,worden (her)opgericht. ««Literatuur:A. Krijger en M. Elands, Het Korps Commandotroepen 1942-1997, Sdu,Den Haag, 1997J.A. de Moor, Westerling’s Oorlog, Indonesië 1945-1950,Uitgeverij Balans, 1999J. Th. A. de Man, Opdracht Sumatra, Het Korps Insulinde 1942-1946,Uitgeverij Uniboek b.v., Houten, 1987Schematische weergave vande historie van het KorpsKoninklijke Nederlandse Brigade “Prinses Irene”Groot-Brittannië, 11-01-‘41No.2 Dutch Troop, No.10 Inter Allied CommandoGroot-Brittannië, 22-03-‘42Korps InsulindeCeylon, 10-04-‘426 e Koninklijk Nederlands Infanterie DepotNederland, 01-10-‘45Depot Speciale TroepenNed. Oost-Indië, 15-06-‘46School Opleiding ParachutistenNed. Oost-Indië, 01-03-‘46Stormschool BloemendaalNederland, 07-05-‘461 e ParacompagnieNed. Oost-Indië, 01-05-‘47School Opleiding ParachutistenNed. Oost-Indië, 01-05-‘47Depot KSTNed. Oost-Indië, 03-01-‘48Korps Speciale TroepenNed. Oost-Indië, 03-01-‘48StormschoolNederland, 30-04-‘49ParagevechtsgroepNed. Oost-Indië, 11-‘48Regiment Speciale TroepenNed. Oost-Indië, 15-07-‘49Korps CommandotroepenNederland, 01-07-‘50Carré 3 - 20079