ECHTSCHEIDING EN SOCIAAL KAPITAAL IN ... - Vlaanderen.be

ECHTSCHEIDING EN SOCIAAL KAPITAAL IN VLAANDERENtraumatische ervaring. De hypothese luidt dat als men gewoon is redelijk en eerlijk behandeldte worden, men meer vertrouwen zal hebben in anderen. Wanneer men echter negatieve ervaringenhad in de interacties met anderen in het verleden, zal men anderen ook minder vertrouwen.Gebruik makende van cross-sectionele data van 1974 tot 1994 stelden Alesina en LaFerrara in hun onderzoek inderdaad vast dat het meegemaakt hebben van een (echt)scheidingeen impact heeft op de mate van vertrouwen in andere mensen: gescheiden respondenten vertoondensignificant minder vertrouwen in anderen. Daarnaast bleken vooral Afro-Amerikanen,vrouwen, ouderen en laag opgeleiden minder sociaal vertrouwen te hebben.4. (Echt)scheiding en sociaal kapitaal in Vlaanderen onderzocht4.1. DataWe onderzoeken de situatie in Vlaanderen met de SCV-survey (Sociaal-culturele verschuivingenin Vlaanderen), een jaarlijkse survey bij een representatieve Nederlandstalige steekproef inhet Vlaams en Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Studiedienst van de Vlaamse Regering, 2009).Betrouwbare statistische analyses vragen om een voldoende grote steekproef. Daarom voegenwe de gegevens van de SCV-surveys van 2005 tot en met 2008 samen. De gecombineerdesteekproef wordt benaderd als één cross-sectionele steekproef voor deze periode en bevat intotaal 4.758 steekproefeenheden. De data werden herwogen op basis van de gecombineerdeverdeling van leeftijd, geslacht en opleidingsniveau. De gegevens uit de enquête naar arbeidskrachten(EAK) stonden hiervoor model (Carton e.a., 2006, 75 e.v.).Alvorens we de resultaten van onze analyses presenteren, zijn enkele opmerkingen overde beperkingen van de data op zijn plaats. Een eerste belangrijk punt is dat we op basisvan de SCV-surveys geen uitspraken kunnen doen over de richting van de causaliteit tussenechtscheiding enerzijds en sociale integratie en vertrouwen anderzijds. Uit deze crosssectioneledata kunnen we bijvoorbeeld niet afleiden of minder vertrouwen bij gescheidenrespondenten een gevolg is van hun echtscheiding, of dat het gebrek aan vertrouwen juistmee geleid heeft tot die echtscheiding. In dat laatste geval is er sprake van een selectieeffect(zie ook Amato, 2000). Dezelfde redenering kunnen we volgen voor echtscheiding ensociale contacten en deelname aan het verenigingsleven. Het gebrek aan longitudinale dataof studies maakt het onmogelijk om causatie- en selectie-effecten te onderscheiden. Daaromspreken we beter over een samenhang tussen echtscheiding en sociaal kapitaal in plaats vanover oorzaak en gevolg, al kunnen we daar op basis van theorie en buitenlands onderzoekwel over speculeren.307