Vokawijzer Individuele beroepsopleiding

DE INDIVIDUELE BEROEPSOPLEIDINGIN ENKELE ANTWOORDENAuteurs:Ingrid Martens: Expert IBO - VDABKris Deckers: Expert Methodieken en Instrumenten - VDABEllen Froeyman: Juridisch adviseur - SD Worx1

deeltijdse werknemers.En indien ze minimaal voldoen aan volgende voorwaarden: gedomicilieerd zijn in België; ingeschreven zijn als niet-werkend werkzoekende bij de VDAB, en bijkomend, vóór de startvan de IBO:o ingeschreven zijn bij Actiris als de exploitatiezetel van de werkgever in het BrusselsHoofdstedelijk Gewest gelegen is;o ingeschreven zijn bij Forem of Actiris als de IBO’er in een ander gewest woont enrecht kan hebben op een werkloosheidsuitkering of een opleidingsuitkering. hun vorige job niet zelf hebben opgezegd met het doel deze IBO aan te vatten; niet eerder in dezelfde onderneming hebben gewerkt (uitgezonderd maximaal 14kalenderdagen op uitzendbasis, voorafgaand aan de IBO).Wat zijn de verplichtingen en engagementen van de IBO’er?de opleiding tot een goed einde brengen (De IBO’er kan de IBO enkel eenzijdig stopzetten alshij/zij ander werk gevonden heeft. In andere gevallen van eenzijdige stopzetting door decursist start de VDAB de transmissieprocedure op);maandelijks de ingevulde blauwe controlekaart (C3A) indienen met attest C98 bij deuitbetalingsinstelling (als de IBO’er een uitkering ontvangt);tijdens de IBO-periode de controlekaart C3A op zak hebben en voorleggen bij controle;het ziekenfonds contacteren indien de IBO’er nog niet aangesloten is, en navragen ofaansluiting noodzakelijk is (afhankelijk van het statuut: eventueel nog ten laste vanziekteverzekering ouders);bij ziekte de werkgever onmiddellijk op de hoogte brengen, een doktersattest opsturen naarde onderneming en het document ‘Vertrouwelijk’ bezorgen aan het ziekenfonds;bij arbeidsongeval onmiddellijk de werkgever en het ziekenfonds informeren.Welke verplichtingen en engagementen heeft de onderneming?- Vóór de start van IBODimona (onmiddellijke aangifte van tewerkstelling)- Tijdens IBO: een functiebeschrijving, competentierapport en opleidingsprogramma opmakenopleiden/begeleiden zoals overeengekomen in het opleidingsprogramma;een interne begeleider aanstellen;tijd vrijmaken tijdens de arbeidstijd voor begeleidingsgesprekken;een exemplaar van het arbeidsreglement overhandigen;een arbeidsongevallenverzekering afsluiten tegen ongevallen tijdens de opleiding en op deweg van en naar de opleidingsplaats;een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid afsluiten;verplaatsingskosten woon-werkverkeer betalen;3

de wetgeving respecteren, in het bijzonder aangaande arbeidsveiligheid, welzijn op het werken privacy;maandelijks, op de laatste werkdag van de maand, prestaties en evaluaties doorgeven(aangewezen via IBO online);facturen (productiviteitskost, tegemoetkoming woon-werkverkeer en administratievekosten) tijdig betalen aan de VDAB;alle administratieve formaliteiten vervullen om de rechten op tewerkstellingsmaatregelen tevrijwaren;kwaliteitscontrole van de VDAB toelaten.- Op het eind van IBOde IBO niet stopzetten zonder overleg met de VDAB;de IBO’er aanwerven met een contract van onbepaalde duur;het document "Kennisgeving einde IBO" ingevuld en ondertekend opsturen naar de IBOconsulentvan de VDAB;samen met de IBO-consulent, de verworven competenties certificeren;Dimona aanpassen bij start van de effectieve tewerkstelling.Wat kost een IBO aan de onderneming?- De IBO is financieel voordelig. Gezien de IBO’er geen werknemer is tijdens de IBO moet deonderneming geen sociale bijdragen aan de RSZ betalen tijdens de IBO-periode. Ook is ergeen tussenkomst bij ziekte of andere afwezigheden (uitgezonderd feestdagen). Bovendientelt de IBO-periode als periode van ‘werkloosheid’ effectief mee om te bepalen of de IBO’erin aanmerking komt voor bepaalde tewerkstellingsmaatregelen.- De VDAB factureert de werkgever maandelijks een bedrag, te betalen binnen de 30 dagen nafactuurdatum. Daarin is als kost opgenomen:opleidingsuren (zowel in het bedrijf als elders, indien de opleiding deel uitmaakt van de IBO)aan productiviteitskost (zie verder);wettelijk betaalde feestdagen aan productiviteitskost;tegemoetkoming verplaatsingskosten;mobiliteitsvergoeding indien sectoraal voorzien;ARAB-vergoedingen indien wettelijk voorzien;16 euro administratieve kosten per facturatie per IBO’er.- Hoe wordt de productiviteitskost berekend?De IBO’er krijgt een productiviteitspremie van de VDAB. De premie is een percentage van het verschiltussen het normaal belastbaar loon in het beroep (i.e. het brutoloon –sociale bijdragen werknemer)en de werkloosheidsuitkering of het bestaansminimumvergoeding van de IBO’er. Deze premie iscumuleerbaar met werkloosheidsuitkeringen. De productiviteitspremie wordt niet als loonbeschouwd. Bijgevolg worden hierop geen sociale bijdragen (noch werkgevers-, nochwerknemersbijdragen) ingehouden. Er wordt wel 11,11% bedrijfsvoorheffing ingehouden.Het percentage stijgt naargelang het einde van de beroepsopleiding nadert:4

• zesde laatste maand : 75%.• vijfde laatste maand : 80%;• vierde laatste maand : 85%;• derde laatste maand : 90%;• voorlaatste maand : 95%;• laatste maand van de opleiding : 100%.Bij een duurtijd van meer dan 6 maanden bedraagt het percentage 100% voor elke bijkomendemaand.De VDAB factureert de werkgever maandelijks een bedrag dat overeenstemt met de percentages vanhet verschil tussen het normale loon in het beroep en de gemiddelde werkloosheidsuitkering. Degemiddelde werkloosheidsuitkering wordt door de Raad van Bestuur van de VDAB vastgelegd.Momenteel is dit bedrag vastgelegd op 23,46 Euro/dag.Via de link www.vdab.be/werkgevers/ibo/ kunt u zelf simulaties maken van de kostprijs van eenvoltijdse IBO in uw onderneming.Als de IBO’er geen uitkering geniet op grond van werkloosheid, leefloon of financiëlemaatschappelijke dienstverlening, wordt het bedrag van de productiviteitspremie uitgedrukt als eenpercentage van het verschil tussen het normale loon van het beroep en een compensatievergoeding.De compensatievergoeding bedraagt 9,60 euro per dag bij een zesdaagse werkweek. Decompensatievergoeding wordt betaald door de VDAB en kan worden verminderd met het bedrag vaneen andere financiële tegemoetkoming, toegekend door de federale of de Vlaamse overheid in hetkader van de opleiding. Indien de IBO’er minimaal 18 is en geen werkloosheidsuitkering ofbestaansminimumvergoeding geniet, en niet in het bezit is van een diploma of getuigschrift vanhoger onderwijs, of ouder is dan 45, ontvangt hij van de RVA een opleidingsuitkering (het bedrag vande opleidingsuitkering stemt overeen met een inschakelingsuitkering en kan dus verschillen naargelang de gezinssituatie en eventueel de leeftijd).- VerplaatsingskostenDe IBO’er heeft recht op tussenkomst in de verplaatsingskosten zoals vastgelegd in een sectorale caoof een bedrijfs-cao of volgens de algemene wettelijke regeling (cao nr. 19) als een dergelijke cao nietbestaat. Ook deze tussenkomst wordt dus door de VDAB aan de IBO’er betaald en gefactureerd aande werkgever.Indien men een fietsvergoeding wil of moet uitbetalen aan de IBO’er moet deze per maildoorgegeven worden aan iboadm@vdab.be (steeds het aantal gereden kilometers meegeven + hetbedrag). De fietsvergoeding zal integraal gefactureerd worden aan het bedrijf. Indien de IBO’er een5

fietsvergoeding uitbetaald krijgt, dient men voor deze dagen geen gewone verplaatsingskosten tebetalen tenzij de fietsvergoeding toegekend wordt voor slechts een gedeelte van het traject (vb.woonplaats naar station/bushalte)- Extra’sAls de werkgever iets extra aan de IBO’er wenst te betalen (maaltijdscheques, ecocheques,bedrijfswagen, premies, …), kan dat. De werkgever zal echter zelf de eventuele bedrijfsvoorheffing ofsociale lasten op deze extra's moeten inhouden en doorstorten. Deze extra's kunnen nietopgenomen worden in het IBO-contract. Het is dan ook een bijkomende overeenkomst tussenwerkgever en cursist.- Voor welke dagen is er geen productiviteitskost?oooooooziektevakantieklein verletperiode arbeidsongevallengewettigde afwezigheid (weerverlet, tijdelijke werkloosheid in de onderneming, …)ongewettigde afwezigheidcollectieve sluiting.Wat zijn de verplichtingen en engagementen van de VDAB?Tot slot zijn er in de 3-partijenovereenkomst ook verplichtingen voor de VDAB.Aldus moet de VDAB zich bijv. engageren voor de begeleiding van de onderneming in de opmaak vanhet plan, maar ook reeds na 2 weken een eerste controle uitoefenen (kwestie van soepelestopzetting mogelijk te maken indien de opleiding misloopt).De VDAB stelt daarom één IBO-consulent aan die gemakkelijk te contacteren is door deonderneming. Die consulent geeft verder ook begeleiding, komt ter plaatse kijken of alles goed gaaten of de IBO’er meewerkt, helpt bij de administratie, … .Hoe als onderneming met een IBO starten?Jobkanaal helptNog voor er een kandidaat-IBO’er gevonden is, kan Jobkanaal een werkgever ondersteunen, door:- mee te onderzoeken welk soort IBO er per profiel interessant kan zijn;- bedrijven snel in contact te brengen met de lokale IBO-dienst van de VDAB, voor de opmaakvan het opleidingsplan en het contract;- via het netwerk van Jobkanaal IBO-kandidaten te zoeken.Een kandidaat kiezen6

Bij 90% van de IBO’s komt de vraag vanuit de werkgever die een potentiele kandidaat heeftgevonden die nog net wat tekort schiet voor de beoogde functie. De VDAB kan kandidatenvoorstellen, maar zal nooit een kandidaat opleggen.De VDAB contacterenDit gebeurt via een online aanvraagformulier http://vdab.be/ibo/aanvraag/aanvraag.jsp.De onderneming kan ook naar de dichtstbijzijnde werkwinkel of naar de contactpersoon die hetbedrijf al bij de VDAB heeft (account, consulent, …) stappen.Andere mogelijkheid is de gratis servicelijn 0800 30 700.Effectief startenIn principe lukt dit steeds binnen de 14 dagen en meestal zelfs binnen de week. Veel hangt af van desnelheid waarmee werk wordt gemaakt van een opleidingsplan en de benodigde gegevens voor deaanvraag.Uitzendarbeid als overbruggingUitzendarbeid kan eventueel als overbrugging worden gehanteerd met een maximum van 10werkdagen. Dit heeft een aantal voordelen: de onderneming kan de kandidaat al even testen en aanhet werk zien; de kandidaat kan meteen beginnen, …. In dit geval moet u wel goed communicerenomtrent het feit dat de kandidaat-IBO’er als uitzendkracht eerst een volwaardig loon zal ontvangen,waardoor bij de start van de IBO er dan financieel een tijdelijke terugval is.Hoe tewerk gaan bij de voorbereiding?De vacature is het vertrekpunt. Een goede jobomschrijving met een overzicht van de functievereistenen verwachtte compententies zijn noodzakelijk en vormen de basis voor het functie-/competentieprofiel. De Jobkanaalconsulenten van Voka kunnen u hierbij advies geven en eventueeldoorverwijzen naar dienstverleners voor een intensievere ondersteuning.Een opleidingsplan om de gap (kloof) tussen de benodigde competenties voor de vacature en die vande kandidaat weg te werken wordt opgesteld.De mogelijkheid bestaat tot het inlassen van externe opleidingen. De opleiding in een VDABCompetentiecentrum is bovendien gratis gezien de IBO’er nog het statuut van werkzoekende heeft.Wel moet de productiviteitspremie worden betaald.7