Levende democratie - Vlaams Parlement

De moeilijke verhouding tussen parlement en regering 97de Grondwet. 189 Eigenlijk is het er de Vlaamse onderhandelaars om te doen om dergelijkekieskringen ook in Vlaanderen in te voeren. 190 Dat behoort evenwel tot de constitutieveautonomie waarvoor volgens artikel 118, § 2, van de Grondwet in het Vlaams Parlementeen tweederde meerderheid nodig is. Naar Belgisch grondwettelijk recht brengt enigeloodgieterij, of met de woorden van Geert Vanistendael grondwettelijke koterij 191 , steedseen oplossing. Uiteindelijk heeft het Vlaams Parlement bij bijzonder decreet de provincialekieskringen ingevoerd 192 en bij bijzondere wet heeft het federale parlement een kiesdrempelvan 5 percent ingevoerd voor de deelstaatverkiezingen. 193 Deze keer kon het nognet, maar het scenario was bijzonder ingewikkeld. 194Zodra de verkiezingen van de deelstaatparlementen en de federale parlementen daadwerkelijkvan elkaar worden losgekoppeld, zullen de regeringen soms echt anderssamengesteld zijn. Op dit ogenblik zijn de verschillen in samenstelling gering, in die zindat een gemeenschappelijke stam alle niveaus domineert. Een andere meerderheid naargelangvan het beleidsniveau zal de politieke besluitvormers nog vele kopzorgen bezorgenen misschien zelfs leiden tot een nieuwe besluitvormingscultuur. Het is dan ook niette verwonderen dat er recent in Vlaanderen gepleit werd om alle verkiezingen altijd opdezelfde datum te organiseren. Evenmin hoeft het te verbazen dat de federale regeringsverklaringvan de regering-Verhofstadt II (2003) bepaalt dat men zich gaat buigen over deverkiezingsdata van de federale en de deelstaatverkiezingen. 195 Misschien worden in detoekomst de federale kamers en de deelstaatparlementen op dezelfde dag verkozen voorvijf jaar. 196189 De wet van 13 december 2002 houdende verschillende wijzigingen van de kieswetgeving (in: ‘BelgischStaatsblad’, 10 januari 2003) voegt een artikel 165bis toe aan het Kieswetboek. Het Arbitragehof oordeelde datde kiesdrempel van 5 percent niet in strijd is met de Grondwet (Arbitragehof, 26 februari 2003, nr. 30/2003, In:‘Revue de jurisprudence de Liège, Mons et Bruxelles’, 2003, 452, noot H. Vuye, C. Desmecht en K. Stangherlin,La réforme électorale devant la Cour d’arbitrage: trois petits tours et puis s’en va…; Arbitragehof, 26 mei 2003, nr. 73/2003,met bespreking door H. Vuye, C. Desmecht en K. Stangherlin, La réforme électorale de décembre 2002: la Cour d’arbitrageannule le passé et impose le futur!, in: ‘CDPK’, 2003, nr. 3).190 Actualiteitsdebat voorgenomen wijzigingen aan het kiesstelsel en de kieswetgeving, in: ‘Vlaams Parlement, Handelingenplenaire vergadering’, 2001-2002, 7 mei 2002, nr. 46, p. 4 en 29 (tussenkomsten minister-president PatrickDewael).191 G. Van Istendael, Het Belgisch labyrint. Wakker worden in een ander land, 2001.192 Bijzonder decreet van 30 januari 2004 houdende wijziging van de gewone wet van 16 juli 1993 tot vervollediging van de federalestaatsstructuur wat betreft de kieskringen voor de verkiezingen van het Vlaams Parlement, in: ‘Belgisch Staatsblad’, 26februari 2004.193 Bijzondere wet van 2 maart 2004 houdende verschillende wijzigingen van de kieswetgeving, in: ‘Belgisch Staatsblad’, 26maart 2004; zie tevens: Wet van 2 maart 2004 houdende verschillende wijzigingen van de kieswetgeving, in: ‘Belgisch Staatsblad’,26 maart 2004.194 Zie hierover: H. Vuye en C. Desmecht, Vlaams Parlement en verkiezingen, hoofdstuk XIV in dit boek. Zietevens: Nota Vuye-Desmecht, in: ‘Verslag namens de Commissie voor Institutionele en Bestuurlijke Hervormingen Ambtenarenzaken uitgebracht door mevrouw Mieke Van Hecke, Parl. St. Vlaams Parlement’, 2003-2004, nr. 1930/4, bijlage 1.195 Federale regeringsverklaring, in: ‘Parl. St. Kamer’, B.Z. 2003, nr. 51 20/001, p. 64.196 Artikelen 65 en 70 van de Grondwet, die bepalen dat Kamer en Senaat voor vier jaar worden verkozen,werden ingeschreven in de verklaring tot herziening van de Grondwet (in: ‘Belgisch Staatsblad’, 10 april 2003)en kunnen dus gewijzigd worden. Artikel 117 van de Grondwet, dat stelt dat de deelstaatparlementen voorvijf jaar worden gekozen, werd niet opgenomen in de verklaring.