Levende democratie - Vlaams Parlement

Tien stellingen over wetsevaluatie79zorgen dat in de eerste plaats reeds geen overbodige, tegenstrijdige of onrechtmatigewetten tot stand komen dan ze achteraf weer af te schaffen. Wetsevaluatie ex ante kan preciesdie controle tot doel hebben. In de wetgevingsleer wordt dan voornamelijk verwezennaar de ‘noodzakelijkheidstoets’, die de initiatiefnemer van een nieuwe rechtsregeloplegt de noodzakelijkheid ervan te verantwoorden. Belangrijk is dat dit aandachtspuntin een zo vroeg mogelijk stadium wordt getoetst, vooraleer afspraken worden gemaaktmet maatschappelijke geledingen. 130 Een dergelijke noodzakelijkheidstoets dwingt inelk geval tot de verantwoording van een nieuwe wet en tot het situeren van deze wet inhet bestaande regelgevingscomplex. De politieke betekenis van een nieuwe wet op zichen de politieke profileringsdrang die daarbij speelt, vallen nochtans niet te onderschatten.Een waterdichte bewaking van de input kan niet worden geleverd omdat de totstandkomingvan wetgeving uiteindelijk steeds een politiek moment is.6. STELLING 6 – INZAKE WETSEVALUATIE BEKLEEDT HET PARLEMENT EENBELANGRIJKE PLAATSEvaluatie van wetgeving is geen exclusieve bevoegdheid van één instantie. Iedereen diebijdraagt aan het wetgevingsproces, heeft ook zijn verantwoordelijkheid voor de kwaliteitsbewakingen dus voor de evaluatie van wetgeving.Alleszins moet de evaluatie ex ante gebeuren door iedereen die regelgeving maakt. Degrootste verantwoordelijkheid ligt hier bij de regering, die zeventig percent van dedecreetgeving ontwerpt en ook instaat voor de uitvoeringsbesluiten. Die evaluatie moetzo vroeg mogelijk gebeuren, tijdens de beleidsvoorbereiding. 131 Dat is om verschillenderedenen belangrijk: omdat men door het uitvoeren van berekeningen en analyses inzichtverkrijgt in de problematiek en de mogelijke oplossingen daarvoor 132 en omdat men nogniet te veel vastzit aan één bepaalde denkpiste door politieke afspraken en afspraken methet middenveld, zodat nog verschillende alternatieven openstaan en er ruimte is voorcorrecties.De evaluatie ex post moet gebeuren door iedereen die uiteindelijk verantwoordelijk is.Dat kan zowel van de regering zelf uitgaan als van het parlement. Die moeten de evaluatieniet noodzakelijk zelf uitvoeren. Bij ex post evaluaties raadt men vooral onafhankelijkeanalyses aan. 133 Banden met de overheid en de wetgever zijn evenwel nodig om informatieop te vragen en om de implementatie van de evaluatieresultaten te verzekeren.Toch bekleedt het parlement een belangrijke plaats inzake evaluatie, om drie redenen.De eerste reden is dat het parlement de uiteindelijke verantwoordelijkheid heeft voorde kwaliteit van de wetgeving. Ook als de regering de eigenlijke evaluatie ex ante moet uitvoeren,dient het parlement erop toe te zien dat er wel degelijk een behoorlijke evaluatieheeft plaatsgevonden. De verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de wetgeving stopt130 De Nederlandse Commissie voor de toetsing van wetgevingsprojecten haalt in een advies over de wetsprocedureprecies dat tijdstip aan als knelpunt met betrekking tot de toetsing van de noodzakelijkheid engeschiktheid van wetgeving, in: ‘CTW’, 92/6, p. 9 en 11.131 P. Van Humbeeck, l.c., p. 198.132 Ibid., p. 198.133 Ibid., p. 199.