Levende democratie - Vlaams Parlement

72 Tien stellingen over wetsevaluatieaspect. 95 Het formeel aspect houdt in dat de overheid, die een beslissing neemt, zich dientte informeren over alle nuttige gegevens, dat die gegevens juist moeten zijn en correctbeoordeeld worden. Het materieel aspect houdt in dat de besluitvorming tot stand komtna een behoorlijke afweging van alle ter zake dienende belangen, factoren en omstandigheden.Het materiële aspect sluit aan bij het evenredigheidsbeginsel, dat ook aandringtop een behoorlijke belangenafweging. Het evenredigheidsbeginsel vereist dat de wet eenlegitiem doel nastreeft, noodzakelijk is en proportioneel is met het nagestreefde doel.Het zorgvuldigheidsbeginsel en het evenredigheidsbeginsel werden in de eersteplaats geformuleerd als beginselen van behoorlijk bestuur. Via de toets aan het gelijkheidsbeginsel,zijn zij echter ook in de rechtspraak van het Arbitragehof terug te vindenals criteria bij de beoordeling van wetten en decreten. 963.1.De rechtspraak noopt tot evaluaties ex anteAls het Arbitragehof een wet of decreet toetst aan het gelijkheidsbeginsel, gaat het inhet kader van de rechtvaardigheidstoets na of een wettelijke maatregel kan worden verantwoordop grond van concrete gegevens, die verband houden met het nagestreefdedoel.Ofschoon het Arbitragehof zich niet bevoegd acht om rechtstreeks het ontbreken vanvoorafgaande wetenschappelijke studies te veroordelen, 97 spelen deskundige onderzoekenwel degelijk een rol bij de vraag hoe verantwoord een wet, decreet of ordonnantie is.Het Hof kan het oordeel van de wetgever verwerpen wanneer blijkt dat de wetgever zichniet degelijk heeft voorbereid en zich niet voldoende heeft laten inlichten door deskundigen.Zo bijvoorbeeld wanneer aan het Arbitragehof wetenschappelijke studies wordenvoorgelegd die aantonen dat het uitgangspunt of de beoordeling van de wetgever nietklopt. Om die reden werd bijvoorbeeld het onderscheid in tarief dat de decreetgever hadgemaakt tussen gewone meststoffen en meststoffen op basis van secundaire elementenongrondwettig bevonden. 98 Met betrekking tot de geluidshinder voor omwonenden vande luchthaven van Bierset oordeelde het Arbitragehof dat het recht op eerbiediging vanhet gezins- en privéleven was geschonden, nu uit geen enkel van de voorgelegde rapportenviel af te leiden dat de omwonenden in hun woning konden leven zonder buitensporigehinder, bijvoorbeeld omdat zij verplicht zouden zijn steeds met gesloten ramen endeuren in hun geïsoleerde woning te blijven. 99Anderzijds kan een wet juist worden verantwoord door een verwijzing naar wetenschappelijkestudies of statistieken waarop de wetgever zich heeft gebaseerd. Een decreetvan de Franse Gemeenschap voerde voor het onderwijspersoneel een nieuwe ziekteverlofregelingin. Het verwijt dat die regeling geen rekening hield met het gegeven dat hetziekterisico toeneemt met de leeftijd, werd door het Arbitragehof verworpen met een ver-95 Zie: W. Lambrechts, Het zorgvuldigheidsbeginsel, in I. Opdebeek (ed.): ‘Algemene beginselen van behoorlijkbestuur’, 1993, p. 30-31.96 Zie meer uitgebreid: P. Popelier, Democratisch regelgeven, 2001, p. 193-201.97 Arbitragehof nr. 51/03, 30 april 2003, nog niet gepubliceerd. De arresten van het Arbitragehof zijn terug tevinden op www.arbitrage.be.98 Arbitragehof nr. 1/93, 7 januari 1993, in: ‘Belgisch Staatsblad’, 19 januari 1993.99 Arbitragehof nr. 51/03, gecit.