Levende democratie - Vlaams Parlement

196 Het vlaams parlement en europadecibel een grasmaaier mag produceren en of een overheid bepaalde industrieën wel ofniet mag subsidiëren en in welke mate. Het zogenaamde acquis communautaire omvat duizendenbladzijden regels en voorschriften.De facto en de jure hebben de lidstaten aan soevereiniteit ingeboet en verliezen ze controleover beleidsinstrumenten die ze vroeger min of meer autonoom konden aanwenden.453 Het handelsbeleid, het milieubeleid, het transportbeleid, het industriebeleid envele andere beleidsdomeinen werden in de loop van de voorbije decennia in mindere ofmeerdere mate naar Europa overgeheveld. En de twaalf lidstaten die vandaag Euroland vormen,hebben zelfs hun muntpolitiek definitief uit handen gegeven. Nationale ministersspelen nog wel een (belangrijke!) rol in de besluitvorming, maar de afschaffing van hetvetorecht in de meeste beleidsdomeinen die onder de zogenaamde eerste pijler vallen 454 ,zorgt ervoor dat lidstaten soms geconfronteerd worden met beslissingen waar ze zelfmanifest tégen zijn, maar die wel geïmplementeerd moeten worden 455 . Het is erg moeilijkom precies te bepalen hoeveel percent van de wetgeving die binnen de lidstatenwordt aangenomen slechts (geheel of gedeeltelijk) de ‘doorvertaling’ is van wat eerder opEuropees niveau werd beslist, maar schattingen van parlementsleden zelf lopen op tot 70percent. 456 Het is overigens markant dat parlementen zelf weinig onderzoek verrichtennaar deze kwestie, of dat hieraan in elk geval weinig weerklank wordt gegeven. Misschienis de vrees voor een relativering van het eigen bedrijf nogal groot.1.2. … die ook de regio’s raaktDe transfer van bevoegdheden naar het Europese niveau raakt uiteraard ook de regio’s.Het valt bovendien op dat de bevoegdheidsdomeinen die het ‘makkelijkst’ aan de Uniewerden overgedragen, vaak die domeinen zijn die in verscheidene lidstaten net geregionaliseerdwaren. Mogelijk omdat het voor (nationale) onderhandelaars comfortabeler isom bij verdragswijzigingen die bevoegdheden die men zelf toch niet meer uitoefent aanEuropa te geven. In elk geval hebben regionale overheden er na de grote onderhandelingsrondes(waarbij ze in het verleden maar heel marginaal betrokken werden) akte vanmoeten nemen dat de verplichtingen die de verdragen met zich meebrachten ook voorhen golden: voortaan zou de regionale wetgeving in veel van hun werkterreinen ondergeschiktzijn aan de Europese regels ter zake.Alleen al een blik op de recente activiteiten van de Vlaamse overheid leert dat die inbelangrijke mate (rechtstreeks of onrechtstreeks) beïnvloed worden door allerhande vormenvan Europese beslissingen: de doelstellingen van het Mestactieplan zijn geformu-453 Op de vraag wat nationale soevereiniteit de facto betekent in een geglobaliseerde economie en in eenwereld die met talrijke grensoverschrijdende problemen wordt geconfronteerd, wordt verder in deze bijdragenog ingegaan.454 Het leeuwendeel van het Europese regelgevend optreden vindt plaats in deze eerste pijler. De unanimiteitsregelgeldt hier nog voor (sommige onderdelen van) het landbouw- en visserijbeleid, fiscaliteit, het asielenmigratiebeleid, de economische en monetaire unie, het handels- en concurrentiebeleid en meestal ookvoor het sluiten van internationale overeenkomsten.455 Sinds Maastricht overigens op straffe van fikse boetes. Zie: K. Bradley, The European Court of Justice, in: J.Peterson, M., Shackleton (eds.), ‘The institutions of the European Union’, 2002, p. 118-138.456 W. Müller, Austria, in: H. Kassim, B.G. Peters, V. Wright (eds.), ‘The national co-ordination of EU policy:the domestic level’, 2000, p. 210.