Levende democratie - Vlaams Parlement

Het petitierecht in het europa van de regio’s145bestuur in een welbepaald dossier. In politieke petities daarentegen wordt een kwestievan algemeen belang aangebracht en wordt de overheid gevraagd om een bepaaldbeleidsmatig optreden – bijvoorbeeld het wijzigen, afschaffen of invoeren van eenbepaalde wetgeving of beleidslijn – te realiseren; hier functioneert de petitie veeleer alseen politiek middel van participatie, en van mobilisatie tot en uiting van collectief verzet.Ontvankelijkheidvereisten ratione materiaeZowel op het federale 341 als op het Vlaamse 342 niveau moet de petitie geheel of gedeeltelijkbetrekking hebben op een materie waarvoor het niveau in kwestie bevoegd is. Volgensartikel 3 van het gewoon decreet 2001, kan het Vlaams Parlement evenwel een petitie ontvankelijkverklaren indien de in het verzoek aangekaarte aangelegenheid op enige wijzede belangen van de Vlaamse Gemeenschap of het Vlaamse Gewest raakt. 343VormvereistenOpdat verzoekschriften geen exclusieve aangelegenheid van een bepaalde hoger opgeleideklasse zouden worden, moeten de vormelijke vereisten tot een minimum beperkt blijven.Het bijzonder decreet 2001 schrijft daarom enkel voor dat petities schriftelijk moetenworden ingediend en moeten zijn ondertekend 344 , terwijl het gewoon decreet aanvultdat het verzoekschrift op leesbare wijze de naam en voornaam van de indiener(s) moetvermelden 345 .341 Reglement van orde van de Commissie Verzoekschriften, opgesteld met toepassing van artikel 95, nr. 9 van het Reglement van deKamer van volksvertegenwoordigers (hierna RO), Artikel 1.1.b).342 Rationae materiae was er in de vroegere regeling op Vlaams niveau een aantal extra vereisten gestipuleerd.Artikel 5 van het decreet van 15 december 1998 bepaalde: ‘Het verzoekschrift (1) mag er niet toe strekken dat eenrechterlijke uitspraak in vraag wordt gesteld of mag geen betrekking hebben op het concrete geschil dat aan die uitspraak ten grondeligt en (2) mag geen betrekking hebben op een aangelegenheid waaromtrent een “mogelijkheid van beroep” bestaat en waarbij de verzoekerheeft nagelaten die mogelijkheid te gebruiken en (3) mag geen betrekking hebben op aangelegenheden die tot de uitsluitendfederale, provinciale of gemeentelijke bevoegdheid behoren.’ Ook die bepaling werd wegens grondwettigheidbezwarenniet aangehouden in de decreten van 2001.343 De commentaar bij de artikelen verduidelijkt: ‘Daarbuiten heeft het Vlaams Parlement ook de functie van maatschappelijkforum, waar de Vlaamse politieke wereld standpunten inneemt in verband met problemen die op één of andere wijzebetrekking hebben op Vlaanderen, ook zonder dat de Vlaamse instellingen zelf over de bevoegdheid beschikken om deze problemen opte lossen. Zo kan het Vlaams Parlement resoluties goedkeuren – en een verzoekschrift zou daartoe aanleiding kunnen zijn – waarin eenandere (federale of gefedereerde, of een buitenlandse) overheid opgeroepen wordt om een bepaald initiatief te nemen of juist te laten.’344 Zie artikel 2 van het bijzonder decreet 2001. Anonieme petities kunnen de jure dus niet in aanmerkingworden genomen, hoewel dit vroeger door een aantal auteurs betwist werd (zie o.a. C. Riezebos, o.c., p.109 enJ. Vande Lanotte, o.c., p. 36). In die zin konden elektronische petities evenmin worden aanvaard, daar deauthenticiteit van de handtekening niet kon worden nagegaan (Zie: Parl. St. Vl. Parl, 2000-2001, nr. 606/1, p. 3);vanaf het ogenblik echter dat de elektronische handtekening juridisch gelijkgesteld wordt met een traditionelehandtekening, valt dit onder de evolutieve interpretatie van het petitierecht en zal een decreetwijzigingoverbodig zijn. Sinds de inwerkingtreding van de wet op de elektronische handtekening is hieraan dus tegemoetgekomen; zie: Wet van 9 juli 2001 houdende vaststelling van bepaalde regels in verband met het juridisch kader voor elektronischehandtekeningen en certificatiediensten, in: ‘Belgisch Staatsblad’, 29 november 2001.345 De commentaar bij de artikelen verduidelijkt hieromtrent: ‘Het staat de indiener vrij om al dan niet andere persoonsgegevensin zijn verzoekschrift te vermelden (bijvoorbeeld woonplaats, telefoonnummer, leeftijd). Het verzoekschrift is ook zonderdeze gegevens ontvankelijk maar de vermelding ervan kan wel nuttig, zo niet onontbeerlijk blijken als de indiener ook effectief eenantwoord op zijn verzoek wil krijgen, of uitgenodigd wenst te worden voor een eventuele hoorzitting, kortom als hij op de hoogtegehouden wenst te worden van de verschillende stadia in de behandeling van het verzoekschrift.’