Levende democratie - Vlaams Parlement

130 Parlement als maatschappelijk forumgevende werk enorm expandeerde. Tegelijk werd de wetgeving – net als de samenleving –steeds technischer en complexer. Ten slotte zorgden de versnelde maatschappelijke entechnologische evoluties voor de noodzaak om sneller op de bal te spelen.Die evoluties verklaren dat het gros van het wetgevende werk vandaag op rekeningvan de uitvoerende macht te schrijven valt. Die beschikt immers over een uitgebreideadministratie met een grote knowhow. De uitvoerende macht werkt bovendien volgensminder formele en snellere procedures dan een parlement. De evolutie wordt nog hetbest geïllustreerd door een vergelijking te maken tussen enerzijds het aantal koninklijkebesluiten, ministeriële besluiten en wetsontwerpen en anderzijds het aantal wetsvoorstellendat jaarlijks gepubliceerd wordt (waarbij een groot aantal wetsvoorstellen dan nogverkapte wetsontwerpen zijn).In het licht van deze evolutie hoeft het geen verbazing te wekken dat het parlementzijn eigen rol in een democratisch staatsbestel poogt bij te sturen, zoals reeds uitgebreidis geargumenteerd in hoofdstuk I.Een belangrijk element van die bijsturing is de rol van maatschappelijk forum, die hetparlement meer en meer wenst te spelen. Die forumfunctie kan worden gedefinieerd alshet organiseren van debatten rond algemene, specifieke of actuele maatschappelijke thema’s,al dan niet met deelname van de maatschappelijke actoren of het middenveld, methet oog op parlementaire opinie- en besluitvorming.Het forum heeft als taken het opvangen van signalen uit de samenleving, de verwerkingvan die signalen, eventueel aangevuld met extra informatie, en het formuleren vande passende conclusies. Dit kan leiden tot een aanpassing van de bestaande wetgeving ofcreatie van nieuwe wetgeving. Al is het niet strikt noodzakelijk dat het maatschappelijkdebat aanleiding geeft tot gewijzigde of nieuwe wetgeving, toch moet het altijd eenbepaalde finaliteit hebben. Het mag dus niet vrijblijvend zijn. Essentieel gaat het om hetontwikkelen van visies voor het beleid voor de middellange en de lange termijn.2. FORUMFUNCTIE IN HET VLAAMS PARLEMENTIn het Vlaams Parlement wordt de forumfunctie vooral waargemaakt door de themadebatten,waarvan er per zittingsjaar maximaal twee worden georganiseerd, op gemotiveerdverzoek van een commissie. Het themadebat wordt inhoudelijk voorbereid dooreen ad-hoccommissie, die zich hiervoor kan laten bijstaan door een aantal experts. Hetthemadebat zelf vindt plaats in de plenaire vergadering. 299 Ook de actualiteitsdebattenkunnen tot de forumfunctie gerekend worden, hoewel een actualiteitsdebat meer eencontrolemiddel is van het parlement ten overstaan van de regering. 300Een andere invulling van de forumfunctie zijn de openbare hoorzittingen in de parlementairecommissies. 301 Hoorzittingen worden meestal georganiseerd in de marge van299 Zie: Reglement van het Vlaams Partlement, artikel 70.Zo werden tijdens de legislatuur 1995-1999 drie themadebatten gehouden: armoede en sociale uitsluiting (19februari 1998), mobiliteit (17 maart 1999) en bijzondere jeugdzorg (31 maart 1999).300 Zie: Ibid., artikel 71.301 Zie: Ibid., artikel 32.