Levende democratie - Vlaams Parlement

1. INLEIDINGEen klassieke, parlementaire democratie is gebaseerd op een eenvoudig theoretischmodel. De grondwet legt de bevoegdheidsverdeling tussen de verschillende machtenvast, waarbij meestal wordt uitgegaan van de klassieke indeling in en scheiding van dewetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht. Het parlement stemt de wetten die, aldan niet op initiatief van het parlement zelf, worden ingediend. De uitvoerende macht(de regering en het ambtelijk apparaat dat daarmee verbonden is) is belast met de omzettingvan die wetgeving in concrete beleidsdaden; het parlement controleert de uitvoeringervan. Een complex stelsel van burgerlijke, strafrechtelijke, administratieve en grondwettelijkerechtbanken vormt de sluitsteen van dit stelsel.Het principe van de scheiding der machten neemt niet weg dat er tussen de wetgevende,uitvoerende en rechterlijke macht ook vormen van samenwerking en wisselwerkingontstaan. Hoewel de drie machten in principe evenwaardig zijn, hebben zich in de loopvan de vrij korte geschiedenis van de parlementaire democratie ingrijpende wijzigingenvoorgedaan. Meer bepaald is het gewicht van de uitvoerende macht in het politieke spelaanzienlijk toegenomen, ten koste van de wetgevende macht.Deze verschuiving is het gevolg van een historische ontwikkeling. De parlementairedemocratie zoals wij die kennen vindt zijn grondslag in het negentiende-eeuwse liberalisme,dat streefde naar een minimale ‘nachtwakersstaat’. De grondwet legde de vrijhedenvan de burgers nauwkeurig vast en voor het overige werd gestreefd naar zo weinigmogelijk overheidsbemoeienis, omdat dit nefast werd geacht voor de economische ontwikkeling.Als gevolg van sociaal-economische ontwikkelingen aan het einde van denegentiende en het begin van de twintigste eeuw werd de rol van de overheid ingrijpendveranderd en uitgebreid. Dit proces culmineerde na de Tweede Wereldoorlog in de creatievan de verzorgingsstaat.Dat alles had vanzelfsprekend gevolgen op het wetgevende werk. De overheid begonop steeds meer domeinen van het maatschappelijk leven in te grijpen, waardoor het wet-* Directeur bij de Directie Decreetgeving van het Vlaams Parlement** Assistent bij de dienst Commissies van het Vlaams Parlement