Bioport: Nederland als mainport voor biomassa - Port of Rotterdam

waardeoptimalisatie. De kostenminimalisatie in traditionele ketens wordt bereikt doorhet optimaal afstemmen van de verschillende stappen in de keten. In de meestegevallen stuurt één dominante speler de kostenontwikkeling in de keten en bepaaltdeze de opbrengsten van de partijen binnen de keten. De meeste studies naartoepassing van biomassa zijn gebaseerd op deze optimalisatie binnen de keten,waarbij de focus sterk ligt op de kostprijs per energie-eenheid. De uitkomst is datverwerking uiteindelijk plaatsvindt tegen marginale kosten en opbrengsten.In clusters daarentegen wordt gestreefd naar verknoping van activiteiten om zo extratoegevoegde waarde te realiseren. Een duidelijk voorbeeld van deze ontwikkelingzien we in de mainport Schiphol, waar er een direct verband is tussen deontwikkeling van de bloemenveiling in Aalsmeer en het gevlogen netwerk van deKLM. Beide versterken elkaar en zorgen dat de Nederlandse economie verbondenwordt met andere economieën wereldwijd. De voor de KLM belangrijkepassagierssector kan verder ontwikkeld worden omdat het dagelijks vervoer vanbloemen naast de inkomsten van de passagiers, een belangrijke bijdrage levert omeen bestemming rendabel maken. Het apart transporteren van passagiers of vrachtop deze bestemming zou bedrijfseconomisch niet haalbaar zijn, maar de combinatiewel. De verbinding levert weer extra omzet op voor winkels en kantoren op Schiphol,waardoor weer nieuwe waarde gecreëerd wordt, et cetera. Belangrijk voor deontwikkeling van een mainport is de regisseur (in dit voorbeeld Schiphol Group); departij die bewust de verdere uitbreiding van het netwerk en koppeling vanwaardeketens poogt te bevorderen en uit te breiden.De uitdaging voor Bioport is om de bestaande trend van kostenminimalisatie binnende biomassaketens om te buigen naar koppeling (verknoping) vanwaardeontwikkeling tussen ketens. De omkering voor de Bioport is dat we starten inhet knooppunt (de haven) en zoeken naar ketens die elkaar kunnen versterken in deontwikkeling van toegevoegde waarde. Met andere woorden: de traditioneleontwikkelingsgang wordt omgedraaid: knooppunt-clusters-ketens-individueleactiviteiten in plaats van individuele activiteiten-ketens-clusters-knooppunt.Verschillende groeipadenHet Bioport-groeipad is niet eenduidig te definiëren,maar de ontwikkeling kan langsverschillende (en mogelijk elkaar op termijn versterkende) lijnen geschieden.Gebruikmakend van het Cyclisch Innovatie Model (CIM) van prof. Berkhout komt eendrietal mogelijke knooppuntontwikkelingen naar voren die ieder starten vanuit eenander vertrekpunt, te weten:• De science port: koppeling van waardeconcepten van kennis, hoogwaardigeproducten en ontwikkeling van gespecialiseerde grondstoffen. Kennisontwikkelingen -toepassing is de primaire vestigingsvoorwaarde voor hoogwaardige productieom zich in een knooppunt te vestigen. In de science port is de ontwikkeling entoepassing van kennis de belangrijkste drijfveer. In volumetermen kan dit eenbeperkte ontwikkeling zijn doch met een zeer hoge toegevoegde waarde.• De cascade port: het gericht sluiten van de food, feed, chemical and energycyclus,waarbij optimaal gestuurd wordt op ontwikkeling van waarde tussen deschakels in de keten in plaats van binnen één schakel zelf. Doel is het overhevelenvan de reststof van de ene keten als de optimale grondstof naar de volgendeketen, maar ook om na te gaan welke nieuwe ketens aan de ketting toegevoegdkunnen worden om optimale waardeontwikkeling te krijgen (bijv. zeebouw,grondstoffenbeurs, intensieve veeteelt, veevoeder, et cetera). Het vinden en8