Bioport: Nederland als mainport voor biomassa - Port of Rotterdam

Bijlage 2: Lessen uit bestaandemainportsDe twee Nederlandse mainports, Schiphol en de Rotterdamse Haven, vormen nubelangrijke logistieke knooppunten en economische motoren voor de nationaleeconomie. De ambitie met Bioport is om te komen tot een versnelling in deontwikkeling van een knooppunt voor de verwerking van biomassa, en daarmee toteen nieuwe mainport. Wat kunnen we voor dit proces leren van de twee bestaandemainports, wat zijn de belangrijkste condities geweest voor de ontwikkeling van dezemainports, en wat betekent dit voor de vorming van een Bioport?Aspecten ontwikkeling mainportEen groot aantal ontwikkelingen is van belang geweest voor de ontwikkeling van demainport, waarbij Rotterdam en Schiphol ieder hun eigen groeipad hebbendoorgemaakt. Toch zijn bij beide mainports een aantal aspecten te herkennen dievan groot belang zijn geweest voor de ontwikkeling, te weten:1. Gebruik maken van natuurlijke sterktes Nederland: geografische ligging in deltaen goede verbindingen met het achterland.2. Stimulerende en randvoorwaarden scheppende rol van de overheid. DeNederlandse overheid heeft vroegtijdig het belang van de knooppunten (en laterde mainports) voor de economie onderkend. Het beleid van de overheid was eropgericht om de rol van de knooppunten te versterken en barrières weg te nemen.Dit leidde tot een congruente strategie van de overheid, van de infrastructuur vande exploitanten en van de (hoofd)gebruikers van de infrastructuur.3. Innovatief. De beide mainports stonden wereldwijd bekend als twee voorbeeldenvan nieuwe ontwikkelingen in hun branche. Dit gold ook voor de hoofdgebruikers.Door deze innovaties konden belangrijke kosten en concurrentievoordelenbehaald worden, hetgeen weer resulteerde in extra groei. Het innovatievekarakter werd gedreven door concurrentie en door in nauwe samenwerking metde bedrijven op het knooppunt te onderzoeken wat nodig is voor een succesvolleontwikkeling, en dit vervolgens te realiseren. De innovatie bestond niet alleen uitverbetering van de overslag en/of toevoeging van nieuwe producten of diensten,maar evenzeer in vernieuwingen bij de overheid om barrières bij de overslag wegte nemen.4. Een resultante van de samenwerking tussen partijen en het streven naar eenkwalitatief onderscheidende mainport, was een toenemende verknoping vanactiviteiten. Partijen werden zich bewust van de te realiseren synergie, hetgeeneen stimulans was om weer bewust te streven naar volgende stappen in desamenwerking. Geen mentaliteit van gesloten deuren en ramen, maar juistanderen meenemen in de ontwikkelingsprocessen en openstaan voor suggestiesvan deze partijen. Als de markt geen initiatief toonde om de noodzakelijkeinvesteringen te doen, werd dit door de infrastructuurexploitanten zelf gedaan omde doelen te realiseren (denk aan het pijpleidingennetwerk in Rotterdam,Cargonaut op Schiphol, real estate-ontwikkeling in kantoren en distriparken, etcetera). Met andere woorden: een constant streven naar nieuwetoegevoegdewaardeontwikkeling en, waar nodig en zinvol, ookprojectontwikkeling.5. Ontstaan van de regisseursfunctie. Sturende rol voor infrastructuurexploitant,gericht op het nemen van initiatieven voor de verdere uitbouw van het knooppunt.Denk hierbij aan gerichte marketing, de ontwikkeling van informatiesystemen, het57