CZ. Venray-1 1905-1959 - Zuivelhistorie Nederland

Beide fabrieken hebben tot grote tevredenheid der leden gewerkt en zijn ‘n zegen voor de streekgeweest.De fabriek van Venray was ruim dubbel zo groot als die te Oostrum, de eerste verwerkte in detopjaren bijna 7 miljoen kg. melk per jaar, de tweede ruim 3 miljoen.Zolang de verwerking tot boter de hoofdzaak bleef, bood ieder der beide fabrieken aan de ledenhun eigenaardige voordelen, gevolgen van verschillende omstandigheden en opvattingen van bestuursbeleid.Sinds echter de vloed van boter in ons land bepaald overtollig werd en het overschot aan afbraakprijzenmoest worden geëxporteerd, diende ‘t roer te worden gewend en werd meer toegelegd opverwerking der melk tot ook andere producten; zoals karnemelksepap, gesteriliseerde melk,melkpoeder, chocomel, ijsco enz, Ook word het doorleveren der melk voor consumptie in verderafgelegen steden door het betere vervoer mogelijk en bleek ook steeds beter lonend.Dit betekende echter, dat procentsgewijze minder ondermelk en karnemelk kan worden teruggeleverdaan de melkleverende boeren, die deze afvalproducten voor hun veestapel niet allen evengraag misten. Dit vooral kon aan een grotere fabriek, zonder al te grote, schokkende verschillenbeter geregeld worden dan aan een kleinere. Tevens konden de aanschaffingskosten der nodige,moderne, vrij dure apparaten over een grotere omzet voordeliger worden omgeslagen en brachtde noodzakelijke uitbreiding, per koe, niet zoveel risico mee.Een zestal jaren geleden werd dan ook overwogen van beide fabrieken een nog grotere te maken.‘t Voorstel kwam op het juiste moment, aangezien de zeer gewaardeerde Directeur van Oostrumzijn dienst met pensioen moest gaan verlaten.De leden van Oostrum bleken echter zeer gehecht aan hun eigen coöperatie, die hun inderdaadgrote voordelen had gebracht. Hoewel het voorstel tot samenvoegen der beide fabrieken nogaldoorslaande voordelen in uitzicht stelde en nog grotere perspectieven opende, het werd met 2 derdemeerderheid afgewezen.Het bestuur der fabriek te Oostrum heeft daarna steeds de uitdrukkelijke wens der leden, hun eigencoöperatie te behouden, ten volle gerespecteerd; het besluit naar eigen wens te nemen, wastrouwens het goed recht der leden.Toen het Bedrijfschap Zuivel onder de oorlogsjaren van de macht, door de Duitse bezetter toegeschoven,gebruik wilde maken om de fabrieken samen te voegen, hield ‘t bestuur aan ‘t behoudder eigen fabriek vast. Ook Venray wenste geen voordelen, uit dien hoek toegewaaid.Na de bevrijding hebben beide fabrieken elkaar reeds de hand gereikt tot het gezamenlijk verwerkender melk van de weinige, na plundering der Duitse horden, overgebleven, koeien. Zulks echterniet in hoofdzaak om ‘t voordeel der leden, die de melk wel ieder in eigen omgeving kondenplaatsen, doch omwille van een redelijke verdeling onder de gehele bevolking.Deze uiteraard dure aanvoer en verwerking van dit betrekkelijk klein kwantum melk, achtte mende vervulling van een socialen plicht door onze boeren tegenover de burgerij, welke maatregel▲ Heruitgave zuivelhistorienederland.nl163© Peel en Maas