Bijlage Natuur - Maasvlakte 2

Vergelijking met eerdere uitgangspunten en aannames in MER LandaanwinningPMRTen opzichte van het MER Landaanwinning PMR wordt er in de effectvoorspelling tenbehoeve van het MER-B met bandbreedtes gewerkt (in de definitieve effectberekening)en zijn er tevens dosis-effectrelaties afgeleid voor foeragerende kust- en zeevogels.Tevens zijn de klassengrenzen iets aangepast en logischer gemaakt.6.6 Verstoring: lichthinderWerkingsmechanismeAls gevolg van kunstlicht kan een aantal veranderingen optreden in (wilde) dieren enpopulaties. Mogelijke effecten variëren van hormonale effecten, verstoringdagnachtritme tot en met veranderende prooipredator relaties (als gevolg vanveranderde zichtbaarheid). In twee onderzoeken (De Molenaar e.a, 2000 en DeMolenaar e.a. 2003) is onderzoek uitgevoerd naar de effecten van kunstlicht oprespectievelijk broedvogels (grutto’s) en zoogdieren. In het grutto-onderzoek vond DeMolenaar een afname van broedparen in een zone tot 200-250 m vanaf de bron en eentoename op grotere afstand, hetgeen aanduidde, dat hogere lichtintensiteiten gemedenworden.Beschikbaar onderzoekHet meest relevante onderzoek naar de invloed van kunstlicht op (wilde populaties van)dieren betreft twee door Alterra uitgevoerde onderzoeken (Molenaar e.a., 2000 enMolenaar e.a., 2003). Tabel 6.6 geeft de effecttabel uit de studie van Molenaar et.al.(2000), tot een afstand van 500 meter.Tabel 6.6: Verspreiding van de gruttonesten in beide experimenten (naar De Molenaar, e.a., 2000)Afstand tot lichtbron(m)Limmerpoldermet invloed wegOverdiezonder invloed wegzonder met verschil zonder met verschil< 100 2,0 5,2 3,2 19,5 7,8 -11,7100 –200 17,6 17,2 -0,4 26,8 19,6 -7,2200-300 11,8 12,1 0,3 0 7,8 7,8300-400 11,8 15,5 3,7 4,9 13,7 8,8400-500 13,7 17,2 3,5 9,8 23,5 13,7Dosis-effectrelatie lichtHet beperkte aantal data waarop De Molenaar zijn conclusie baseert omtrent de invloedvan licht leent zich niet voor een statistisch verantwoorde afleiding van een dosiseffectrelatie.Uit zijn onderzoek is wel duidelijk geworden dat er tot 200-250 m vanaf debron een negatieve invloed is van de aanwezigheid van kunstlicht op broedendegrutto’s. In hoeverre dit effect 1 op 1 door te vertalen is naar foeragerende kust- enzeevogels is onduidelijk. Er zijn geen onderzoeken beschikbaar over de mogelijkeinvloed van kunstlicht op foeragerende kust- en zeevogels. Vertrekkend vanuit het‘voorzorgprincipe’ en gebaseerd op de resultaten van De Molenaar voor grutto’s is tenbehoeve van de effectbepaling in het MER Bestemming een drempelwaarde gehanteerdvan 0,1 lux (overeenkomend met de referentiewaarde voor donkere gebieden uit hetonderzoek van De Molenaar in 2003). De onzekerheid in de vertaalslag vanbroedvogels naar kust- en zeevogels is vertaald door een ruime bandbreedte voor heteffect aan te houden. In gebieden met een toename van het lichtniveau tot boven deMER B - Bijlage Natuur9P7008.K4/R008/CEL/Nijm- 122 - 5 april 2007