Kamper Almanak - Frans Walkate Archief
Kamper Almanak - Frans Walkate Archief Kamper Almanak - Frans Walkate Archief
van haar nakomelingen hebben hoge kerkelijke posities verworven. Na dedatum waarop Stijne haar testament maakte, wordt haar naam nog eenkeer in de bronnen aangetroffen, namelijk in het testament van haar zoonTideman, gemaakt op 21 augustus 1483.De kinderen van het echtpaar Van den Vene-Witte waren, in de volgordezoals in Stijne’s testament genoemd:1 Mr. Ludeken van den Vene, geboren in 1439. Van zijn jeugd en waar hijzijn vooropleiding heeft genoten, is niets bekend. Voor zijn universitairestudie trok hij naar Parijs, waar hij aan de universiteit in 1457 de graad vanbaccalaureus behaalde en in 1458 die van licentiaat in de rechten. Op 6 mei1459, dus op 20-jarige leeftijd, werd hij gekozen tot procurator van de natioanglicana. 6 Hoewel hij in latere bronnen wel wordt aangetroffen met detitel van doctor in de beide rechten, werd hij toch in de regel aangeduidmet de titel magister (meester, mr.). In een ongedateerd stuk uit de 15deeeuw, dat hij zelf schreef en eigenhandig ondertekende, noemt hij zich ookmagister. 7 De eerste keer dat zijn naam in Kamper bronnen wordt aangetroffenis in een stuk van 13 februari 1471, wanneer hij optreedt als getuigebij de stichting van een vicarie op het altaar van St. Olaf in de Sint-Nicolaaskerk.Hoewel hij in hetzelfde jaar werd aangesteld tot domdeken te Utrecht,wordt hij in het stuk niet aangeduid met een titel. 8Hij was een scherpzinnig rechtsgeleerde, die door bisschop David vanBourgondië (1455-1496 ) als zijn belangrijkste raadsman werd beschouwd.Door toedoen van de bisschop werd Ludeken op 11 juli 1471 door de kanunnikenvan het Domkapittel aangenomen als hun deken. Jan Proeys, zijnvoorganger, was uit zijn functie ontzet.Advies over het huwelijk van melaatsen in het handschrift van de jurist mr. Ludeken van der Vene,15de eeuw (detail).Oud Archief Kampen, inv. nr. 10, fol XXXIIII (Gemeentearchief Kampen)54
In de bisschopsstad Utrecht waren vijf kapittels, namelijk die van de Dom,welke het belangrijkst was, Sint-Salvator, meestal Oudmunster genoemd,Sint-Marie, Sint-Jan en Sint-Pieter. Oorspronkelijk werden de kapittels methun kerken, scholen en wat er nog meer toe behoorde bestuurd door deproosten, maar omdat deze in hun kwaliteit van aartsdiaken betrokkenraakten bij het bestuur van het bisdom en vaak langdurig afwezig waren,werd het dagelijks bestuur van de kapittels op de schouders van de dekensgelegd.Elk kapittel had zijn eigen inkomsten, die hoofdzakelijk bestonden uit deopbrengst van landerijen en ander goed, die vanaf de stichting van dekapittels daaraan waren geschonken.De proost verdeelde oorspronkelijk deze inkomsten onder de kanunniken,maar later nam de deken de verdeling over. De proost hield een eigen inkomenuit aan hem toegewezen goederen, de zogenaamde proosdijgoederen.Ook de dekens, scholasters (toezichthouders op de kapittelscholen) en thesauriers(beheerders van de kerkschatten) hadden inkomsten uit eigen goederen.De rest, een aanzienlijk kapitaal, werd als zogenaamde prebendenonder de kanunniken verdeeld, doch niet onder alle kanunniken, maaralleen aan een voor elk kapittel vastgesteld aantal. Het op vastgestelde tijdengemeenschappelijk zingen van gebeden in de kapittelkerk was in feite hetenige wat de kanunniken voor hun inkomsten behoefden te doen. Zijgedroegen zich verder als leken en leidden over het algemeen een goedleven. Zij woonden in eigen huizen in de immuniteit, zoals het afgepaaldeterrein van het kapittel werd genoemd, hadden dienstknechten en dienstmeidenen verzamelden boeken en kunstvoorwerpen. Zij behoefden nietriddermatig (van adel) te zijn, maar wel van vrije en wettige geboorte, dusniet horig, keurmedig of wastinsig 9 en vrij van lichamelijke gebreken, hoeweldat laatste kon worden gecompenseerd door een academische titel.Kennis van het Latijn was noodzakelijk.Als een door het kapittel aangenomen kanunnik er de leeftijd voor had,moest hij zich laten wijden tot subdiaken, diaken of priester. Trouwenmocht hij daarom uiteraard niet, maar velen hadden concubines, bij welkezij kinderen verwekten. Daarover werd niet geheimzinnig gedaan: veelkanunniken bedeelden in hun testament hun natuurlijke kinderen metaanzienlijke bedragen of met goederen. Het was niet toegestaan om in eenkapittel meerdere prebenden in bezit te hebben, maar een kanunnik konwel tegelijkertijd in meerdere kapittels tot een prebende gerechtigd zijn.Ludeken van den Vene was behalve deken van het Domkapittel ook nog een55
- Page 3 and 4: InhoudVoorwoord 4Het Frans Walkate
- Page 5 and 6: Het Frans Walkate Archief SNS BankD
- Page 7 and 8: Een houten spaarkist zoals die op s
- Page 9 and 10: Over de auteursR. Bergsma (1979), i
- Page 11 and 12: in de etalage
- Page 13 and 14: De opgemeten stadBouwtekeningen in
- Page 15 and 16: Annotaties op verschillende stukken
- Page 17 and 18: in deetalage
- Page 19 and 20: leving een vooraanstaande plaats be
- Page 21 and 22: in de etalage
- Page 23 and 24: Prins Maurits (1567-1625)Michiel Ja
- Page 25 and 26: NATUUR IN DE IJSSELDELTA
- Page 27 and 28: witte oogring. De snavels hebben de
- Page 29 and 30: noorden van Elburg was gezien en in
- Page 31: HISTORISCHE BIJDRAGEN
- Page 34 and 35: hebben de Koninklijke Nederlandse A
- Page 36 and 37: Een pagina uit het Digestum Vetus.
- Page 38 and 39: handschriften te presenteren zijn,
- Page 40 and 41: eeld, en voegen de verluchtingen ie
- Page 42 and 43: Het Digestum Vetus in de stedelijke
- Page 44 and 45: 1448, vlak na de indiensttreding va
- Page 46 and 47: aangegeven zal worden. Daarnaast bl
- Page 48 and 49: Teerketel, brandhaak en -emmer, afg
- Page 50 and 51: (Utrecht, 10-13 december 1989) (Doo
- Page 52 and 53: zegels waarop hun verschillende fam
- Page 56 and 57: Namen van de domdekens met het jaar
- Page 58 and 59: kocht in 1498, moesten worden verde
- Page 60 and 61: Herman van Uterwijck maakte op 10 j
- Page 62 and 63: 1 Catharina van den Vene. Zij werd
- Page 64 and 65: het Sint-Agathenaltaar in de Sint-N
- Page 66 and 67: naar aanwijzingen van andere dijkpl
- Page 68 and 69: veen, waarmee hij op 16 mei van dat
- Page 70 and 71: IIIa Johan Hendriksz van den Vene.
- Page 72 and 73: IIIb Timan Hendriksz van den Vene.
- Page 74 and 75: 2 Elisabeth van den Vene. Zij was,
- Page 76 and 77: Schema familie Van den Vene76
- Page 78 and 79: heraldische bijzonderheden in kerke
- Page 80 and 81: 73 RAK, inv. nr. 62, fol. 19v.74 Le
- Page 82 and 83: De scherprechter, die dat jaar naas
- Page 84 and 85: De Wiltvank, de muurtoren gelegen t
- Page 86 and 87: zoek in om een jaarlijkse ondersteu
- Page 88 and 89: ja, dat u hierom al de lienbehooren
- Page 90 and 91: Een rekening van scherprechterCarst
- Page 92 and 93: De kaakDe meeste handelingen die de
- Page 94 and 95: lichaam naderhand te ‘doen vaten
- Page 96 and 97: tafereel met vissers in een bootje
- Page 98 and 99: ontzag heeft ingeboezemd. Hij werd
- Page 100 and 101: 41 O.A. 194, fol. 134v42 O.A. 306,
- Page 102 and 103: 102
van haar nakomelingen hebben hoge kerkelijke posities verworven. Na dedatum waarop Stijne haar testament maakte, wordt haar naam nog eenkeer in de bronnen aangetroffen, namelijk in het testament van haar zoonTideman, gemaakt op 21 augustus 1483.De kinderen van het echtpaar Van den Vene-Witte waren, in de volgordezoals in Stijne’s testament genoemd:1 Mr. Ludeken van den Vene, geboren in 1439. Van zijn jeugd en waar hijzijn vooropleiding heeft genoten, is niets bekend. Voor zijn universitairestudie trok hij naar Parijs, waar hij aan de universiteit in 1457 de graad vanbaccalaureus behaalde en in 1458 die van licentiaat in de rechten. Op 6 mei1459, dus op 20-jarige leeftijd, werd hij gekozen tot procurator van de natioanglicana. 6 Hoewel hij in latere bronnen wel wordt aangetroffen met detitel van doctor in de beide rechten, werd hij toch in de regel aangeduidmet de titel magister (meester, mr.). In een ongedateerd stuk uit de 15deeeuw, dat hij zelf schreef en eigenhandig ondertekende, noemt hij zich ookmagister. 7 De eerste keer dat zijn naam in <strong>Kamper</strong> bronnen wordt aangetroffenis in een stuk van 13 februari 1471, wanneer hij optreedt als getuigebij de stichting van een vicarie op het altaar van St. Olaf in de Sint-Nicolaaskerk.Hoewel hij in hetzelfde jaar werd aangesteld tot domdeken te Utrecht,wordt hij in het stuk niet aangeduid met een titel. 8Hij was een scherpzinnig rechtsgeleerde, die door bisschop David vanBourgondië (1455-1496 ) als zijn belangrijkste raadsman werd beschouwd.Door toedoen van de bisschop werd Ludeken op 11 juli 1471 door de kanunnikenvan het Domkapittel aangenomen als hun deken. Jan Proeys, zijnvoorganger, was uit zijn functie ontzet.Advies over het huwelijk van melaatsen in het handschrift van de jurist mr. Ludeken van der Vene,15de eeuw (detail).Oud <strong>Archief</strong> Kampen, inv. nr. 10, fol XXXIIII (Gemeentearchief Kampen)54