SORG VIR Riviere - iwrm

Waarom Sorg?
Wat Maak Riviere Spesiaal?
As jy digterlik wil wees, kan jy riviere met die are in die mens se liggaam
vergelyk waardeur lewegewende bloed vloei om voedingstowwe na al
die selle van die liggaam te bring en afvalstowwe te verwyder. Maar jy
hoef nie ’n digter te wees om te verduidelik dat riviere baie voordele vir ’n
samelewing se welsyn en die ekonomie inhou nie. In ’n gesonde toestand
gee riviere vars water, verwyder besoedelingstowwe, reguleer stroomvloei
en voorsien unieke tuistes vir talle land- en waterdiere (terrestriële en
akwatiese ekosisteme). Waar rivierkorridors en stroomoewers in ’n goeie
toestand is, gee hulle oorvloedige en sterk plantegroei ook aan die plaaslike
mense en wildlewe meer hulpbronne as talle ander dele van die landskap.
Riviere voorsien water
In Suid-Afrika kom die meeste van ons varswatervoorraad uit riviere. Die
meeste van die beskikbare vars water (sowat 60%) word vir besproeiing
gebruik om gewasse en ander produkte te produseer, gevolg deur
nywerhede wat ook goedere en dienste lewer. Vergeleke met hierdie
watergebruike is water vir basiese mensebehoeftes – drink, was, kook – min,
maar nietemin noodsaaklik. Ons is ’n waterarm land, met ’n reënval wat baie
laer is as wat ons graag vir ons ontwikkeling en voortbestaan wil hê. (Kyk die
boekie Opvanggebiede en volhoubaarheid vir meer oor hierdie onderwerp.)
Riviere dra water, wanneer dit beskikbaar is, van natter na droër gebiede, om
só die hulpbron te deel. Die regering en privaat gebruikers bou damme in
riviere om die hulpbron te versamel en ontwikkeling te konsentreer.
Riviere verwerk en verdun afval
Watergehalte wissel natuurlik; ons het byvoorbeeld gesien dat water in
riviere in die Wes-Kaap suurder is, met meer organiese chemikalieë as elders
in die land. Water in sommige riviere is ‘hard’ en ‘sag’ in ander (dit skuim
makliker) vanweë natuurlik hoë of lae vlakke sout en karbonate. Water
Waarom Sorg? | 9
2