Milieubeleid - Oapen

elatief geschikt. Deze instrumenten dienen dan te worden gericht op deprodukten enlof verpakkingen.Verwerking van afvalNaast het beperken van de hoeveelheid afval (preventie) en het bevorderen vangescheiden inzameling is het van belang, dat de resterende afvalstromen goedworden verwerkt. Een adequaat verwerkingssysteem is ook belangrijk voor degeloofwaardigheid van het beroep -via sociale regulering - van de overheid opde burger om het afval te scheiden. Voor de verwerking worden, gerangschiktnaar afnemende voorkeur, de alternatieven hergebruik, verbranden en stortenonderscheiden. Er doen zich echter verschillende problemen voor:1. De sterk wisselende omstandigheden op de markten voor afvalstoffen makenhet moeilijk een verwerkingssysteem op te zetten dat zowel door continui'teitals door rentabiliteit wordt gekenmerkt. Een voorbeeld hiervan is de oudpapiermarkt,waar de prijzen (als gevolg van meer inzameling in het buitenland)de afgelopen jaren sterk zijn gedaald.2. Ook binnen de overheid doen zich problemen voor, met name waar het gaat omlocaties voor verbranden of storten van afval. Gemeenten kiezen hierbij vaakeen NIMBY-standpunt (Not In My Back Yard). Deze prisoners' dilemma'sworden vaak pas na langdurige procedures doorbroken 33.De diepere oorzaak van deze problemen ligt in de versnippering en kleinschaligheidvan de afvalverwerkingsorganisatie 34. Ook logistieke problemenspelen hierbij een rol. Er wordt getracht dit te ondervangen door meer overlegtussen gemeenten, provincies, rijksoverheid en bedrijven. Deze initiatievenlijken zich met name te richten op de onder 2 genoemde problemen. Hoeweloverleg in bepaalde gevallen nuttig kan zijn, is het de vraag in hoeverre menzich hierdoor laat bewegen tot gedrag, dat tegen de eigen belangen ingaat (bijv.het accepteren van een stortplaats door een gemeente). In veel gevallen zullenhiervoor andere, meer dwingende instrumenten moeten worden ingezet.De raad beziet momenteel in een afzonderlijke project, of en in hoeverre hettijdsbeslag van procedures en andere vertragende factoren met name bij groteprojecten kan worden beperkt. De kwaliteit van de besluitvorming staat hierbijcentraal.Het lijkt onvermijdelijk dat althans enige beperking wordt aangebracht in demogelijkheden van lagere overheden om zich te verzetten tegen locatiekeuzes,waarmee een groter belang dan dat van de individuele gemeente is gemoeid.Het kabinet heeft op dit moment een 'NIMBY-wet' in voorbereiding 35.In een aantal gevallen blijkt niet alleen het gemeentelijk schaalniveau te kleinmaar schiet zelfs het nationale niveau te kort om adequate oplossingen te genereren.Dit geldt bijvoorbeeld voor het reeds genoemde probleem van de verwerkingvan oud papier. De Nederlandse problemen komen daarbij voort uit(succesvol) inzamelingsbeleid in het buitenland. Internationale coordinatievan beleid kan dit type problemen voorkomen. Het nationale beleidsniveau iseveneens te kleinschalig in gevallen, waar een efficient venverking meerafval vereist dan in Nederland wordt gegenereerd. Dit geldt bijvoorbeeld voorauto-accu's.Op verschillende aspecten van milieudiplomatie wordt in hoofdstuk 5ingegaan.De problemen genoemd onder 1 betreffen de wijze van ordening: een marktkent zijn eigen regels, die zich met name in minder stabiele situaties slecht'1 Zie Afval Overleg Orgaan. Ontwerp-tienjarenprogramma afval 1992-2002; Utrecht. 1992."1 Ibid.. blz. 33.IS] Tweede Kamer. Verslag van de 7e vergadering van de Vaste Cornmissie voor het Milieubeheer. I I november 1991.158 WETENSCHAPPELIJKE RAAD VOOR HET REGERINGSBELEID