Milieubeleid - Oapen

Indien eind 1992 onvoldoende voortgang blijkt te zijn geboekt, zal alsnog eenwettelijke regeling tot stand worden gebracht.Andere ontwikkelingen in en rond bedrijven zijn eveneens bevorderlijk voor deinvoering van de bedrijfsinterne milieuzorg. De risico-aansprakelijkheidwordt door nationaal en EG-beleid steeds verder aangescherpt. Verzekeringsmaatschappijentenderen er steeds meer naar aansprakelijkheid voor milieurisico'ste verdisconteren in de premie. Ook banken stellen hogere eisen aan demilieuzorg in bedrijven. Bedrijven worden aldus in toenemende mate geconfronteerdmet juridische en financiele risico's en consequenties van milieuhygienischdisfunctioneren. Ook de marktwerking van het milieu-imago vanbedrijven vormt een steeds belangrijker impuls voor milieuzorg. Consumenten,milieu-organisaties, omwonenden, werknemers gaan hogere eisen stellen aanhet milieuhandelen van bedrijven log. De gevoeligheid van bedrijven voor hetmilieu-imago blijkt ook uit de toenemende aandacht die in de jaarverslagenaan het milieu wordt besteed.De bedrijfsinterne milieuzorg die zich aldus in Nederland ontwikkelt, is nogmoeilijk te evalueren. We1 is inmiddels duidelijk geworden dat zij tot nu toesterk handhavingsgericht is, dat wil zeggen gericht op de naleving vanbestaande overheidsregelgeving. Bedrijfsinterne milieuzorg kan aldus dehandhavingslast van directe regulering aanzienlijk verminderen. Zorgsystemenkunnen echter ook de efficiency binnen bedrijven meer in het algemeen tengoede komen. Door de kosten en baten zichtbaar te maken en gestructureerdaandacht te geven in alle lagen van de bedrijfsvoering is het in veel gevallenmogelijk aanzienlijke reducties in de kosten van stoffen, afval, afvalverwijderingen onderhoud te bewerkstelligen ('pollution prevention pays'). De besparingenop grond van preventieconcepties worden veelal onderschat en dekosten van milieu-investeringen overschat. 'Good housekeeping', gecombineerdmet procesgei'ntegreerde schonere technologieen kunnen een belangrijkemilieuwinst opleveren, zonder a1 te zware belasting van bedrijven 'lo.Vrijwillige gedragsverandering van bedrijven boven het door wetgeving envergunningen vereiste niveau kan de overheid bevorderen via de bewerktuiging:het bijdragen aan de ontwikkeling van een infrastructuur van kennisoverdrachten technische assistentie aan met name kleinere bedrijven. De hierbedoelde infrastructuur zal dan zowel branchegewijs als regionaal moetenworden opgebouwd. Een kennis- en informatieplicht, die eerder werd bepleit,zou deze vrijwillige gedragsverandering sterk kunnen stimuleren, evenals eenprivaatrechtelijk vorm te geven algemene norm om niet onnodig het milieu tevervuilen (zie par. 3.3).In internationaal verband loopt Nederland met de invoering van de systematischemilieuzorg in bedrijven voorop 'I1. In andere Europese landen en ook in deVerenigde Staten wordt de invoering van milieuzorg en niet zozeer van milieuzorgsystemennagestreefd.De Europese Commissie heeft onlangs aan de Raad een verordening inzake eneco-logo voor bedrijven voorgelegd 'I2. Dit voorstel betreft de oprichting vaneen communautair systeem van milieu-auditing waarin enkele elementen vanhet Nederlandse bedrijfsinterne milieuzorgsysteem worden teruggevonden.Een van de elementen betreft een extern milieuverslag, dat openbaar zal zijn.'09]'lo]W. Hafkamp en G. Molenkamp, 'Tursen droom en daad; over uitvoering en handhaven'; in: Het milieu: denkbeelden voor de Zlsteeeuw, op.cit.. blz. 221.Erasmus Studiecentrum voor Milieukunde, Schonere Technologic en Rijn, op.cit., blz. 18."'] Chc Kooij, 'Bedrijfsinterne milieuzorg'; Vereniging voor Milieurecht. 1991 ncl. Zwolle, blz. 4.112 ] Agence Europe, nc 5634,20 december 1991, blz. 9.