De Koerier nr.59 - Heemkundekring Gemert

Verdwenen Venen van Karel LeendersherdruktSCHIJF - Een onderzoek naar de ligging en exploitatie van thans verdwenenvenen in het gebied tussen Antwerpen, Turnhout, Geertruidenberg enWillemstad “Actualisering 2013”Wist u dat een groot deel van de streek tussen Antwerpen en Geertruidenbergooit met veen bedekt was? Dat daar tussen 1250 en 1750 veel turf enzout van gemaakt werd? En dat de zee een deel van dat veen met klei bedektheeft? Verdwenen Venen vertelt wat veen eigenlijk is, waar dat veen lag envooral: hoe het zo uit het zicht kon verdwijnen en waar u er toch nog sporenvan kunt zien. Een voor de streek belangrijke en voor de Nederlanden uitzonderlijkegeschiedenis wordt hier opnieuw verhaald, aangevuld met deresultaten van nieuw onderzoek.Op 22 november 2013 verscheen deze “update” van het in 1989 gepubliceerdeboek ‘Verdwenen Venen’ dat bekroond werd met de Geschiedenisprijs1985 van het Gemeentekrediet van België. In dit geheel bijgewerkte en vanextra illustraties voorziene boek wordt aangetoond dat vooral in de noordwestelijkehelft van het bestudeerde gebied tot aan de middeleeuwse en latereontginning uitgestrekte veengebiedenaanwezig waren. Bovendienwordt uitvoerig beschreven waaromwe die venen nu niet meer zien. Zezijn deels weggegraven, deels weggespoelden deels met klei bedekt.Turf- en zout werd ervan gemaakt ensoms werd er op het veen landbouwbedreven. Het boek beschrijft ook deaanleg van de nog wel herkenbareturfvaarten en de wijze waarop diewerden gebruikt.Het boek uit 1989 was aanleidingvoor allerlei nader onderzoek doorverschillende personen en instellingenuit Nederland en Vlaanderen.De resultaten daarvan zijn verwerktin de nieuwe uitgave van 2013. Zokonden er toch nog restjes veen geanalyseerdworden, werd ruim 10hectare van het eindstadium van eenDe band van de update van het boek vanKarel Leendersturfgraverij blootgelegd en onderzocht,werd het bestek van een turf-15brabantsheem_nr59.indd 15 27-11-2013 8:52:11