Congres Hartrevalidatie 2012: “How to do it?!” - cardss

Congres Hartrevalidatie 2012:“How to do it?!”Vrijdag 7 december 2012, De Eenhoorn, AmersfoortGeorganiseerd door de Commissie Cardiovasculaire Preventie enHartrevalidatie (CCPH) en het CARDSS teami.s.m. het CardioVasculair Onderwijs Instituut09:00 – 09:30 Ontvangst en inschrijving09:30 – 09:40 Opening: Hartrevalidatie 2012: “How to do it?!”Dr. Roderik Kraaijenhagen (dagvoorzitter), cardioloog, NIPED InstituutAmsterdam en voorzitter NVVC-CCPH09:40 – 10:05 Leefstijlverandering na een doorgemaakt acuut coronair syndroom:wat kan de cardioloog eraan doen?Prof. dr. Ron Peters, cardioloog, Academisch Medisch Centrum, Amsterdam10:05 – 10.35 The HeartQoL: a questionnaire to assess, make between diagnosecomparisons and evaluate change in quality of life of heart patientsDr. Neil Oldridge, University of Wisconsin-Milwaukee, USA10.35 – 11.00 KOFFIE/ THEE (Posterpresentaties en informatiemarkt)11.00 – 11.25 Wat levert het op? Mortaliteit en kosteneffectiviteit van dehartrevalidatie in NederlandHan de Vries, senior onderzoeker, Kenniscentrum Achmea11:25 – 11:45 Het patiëntenperspectief – revalideren met en zonder hartrevalidatieDrs. Inge van den Broek, beleidsadviseur De Hart&Vaatgroep, Den Haag(inleiding)Patiënt(en), lid Hart & Vaatgroep11:45 – 12:10 Hoog-intensieve intervaltraining bij patiënten met chronisch hartfalen:ervaringen uit AntwerpenProf. dr. Paul Beckers, bewegingsagoog, Universiteit Antwerpen12:10 – 13:00 LUNCH (Posterpresentaties en informatiemarkt)

13:00 – 13:50 Workshop ronde 113.50 – 14.00 Wisselen van ruimte14:00 – 14:50 Workshop ronde 214.50 – 15.00 Wisselen van ruimte15.00 – 15.50 Workshop ronde 315:50 – 16:10 KOFFIE/ THEE (Posterpresentaties en informatiemarkt)16:10 – 16:30 Met goede bedoelingen dempt men de gracht? Ontwikkeling enevaluatie van twee zelfmanagementprogramma’s voor leefstijl enpsychosociale klachten na hartrevalidatieDr. Veronica Janssen, gezondheidspsycholoog, Universiteit Leiden envoorzitter Landelijke Werkgroep Cardiopsychologie (PAZ/NIP)16:30 – 16:50 Telemedicine in cardiac rehabilitationProf. dr. Paul Dendale, cardioloog, Universiteit Hasselt16:50 – 17:00 Afsluiting: samenvatting en blik op de toekomstDr. Roderik Kraaijenhagen (dagvoorzitter), cardioloog, NIPED InstituutAmsterdam en voorzitter NVVC-CCPHPresenteer uw project op een poster!Wij nodigen u van harte uit om een interessant project in uw regio of een onderzoek op hetterrein van hartrevalidatie op een poster te presenteren. Wij stellen het op prijs als u doorhet geven van praktijkgerichte informatie op de poster aandacht wilt besteden aan hetcongresthema “How to do it?!Deadline voor het indienen van abstracts is 15 november 2012.De abstracts kunnen worden ingediend via cvoi@cvoi.orgAccreditatie is aangevraagd bij de NVVC, VRA, NVHVV, NIP, NVD, NVAB, VHVL,NVMW, VSG, V&V, KR/ZP en VSR.Inschrijfgeld bij aanmelding vóór 1 november 2012: € 125,-Inschrijfgeld bij aanmelding na 1 november 2012: € 175,-

Workshops Congres Hartrevalidatie 2012: “How to do it?!”INSPANNING1. Inspanningstesten bij patiënten met chronisch hartfalen: waarom en hoe- Dr. Hareld Kemps, cardioloog/sportarts, Maxima Medisch Centrum, Veldhoven- Dr. Victor Niemeijer, sportarts, Elkerliek Ziekenhuis, Helmond en promovendus,Maxima Medisch Centrum, Veldhoven2. Lopend onderzoek inspanning: FysioCARDSS en HIT bij hartfalena. FysioCARDSS: optimaliseren van het beweegprogramma binnen dehartrevalidatie- Drs. Tom Vromen, arts/cardioloog i.o., Maxima Medisch Centrum, Veldhoven enpromovendus, Academisch Medisch Centrum, Amsterdamb. Hoog-intensieve intervaltraining (HIT) bij patiënten met chronisch hartfalen:cardiale effecten- Drs. Ruud Spee, arts, cardioloog i.o. en promovendus, Maxima MedischCentrum, Veldhovenc. Hoog-intensieve intervaltraining (HIT) bij patiënten met chronisch hartfalen:perifere effecten- Drs. Victor Niemeijer, sportarts, Elkerliek Ziekenhuis, Helmond en promovendus,Maxima Medisch Centrum, VeldhovenPSYCHISCH FUNCTIONEREN3. Motiverende gespreksvoering als bijdrage aan zelfmanagement: hoe pak je dataan?- Inhoudelijk: Drs. Danielle D. Otten, GZ psycholoog, afdeling Hartrevalidatie,sector Hart- en Longrevalidatie, Rijnlands Revalidatiecentrum, Leiden- Projectmatig: Sandra Doesburg, coördinator behandelteam longrevalidatie,sector Hart- en Longrevalidatie, Rijnlands Revalidatiecentrum, Leiden4. Lopend onderzoek psychisch functioneren: In the Mood en Hart voor uw harta. In the Mood: Invloed van psychologische factoren op aritmieën enmortaliteit bij patiënten met een ICD- Drs. Madelein Hoogwegt, psycholoog/promovendus, Universiteit Tilburgb. Hart voor uw hart: implementatie en evaluatie van psychosociale screeningvolgens de MRH 2011 in het MC Zuiderzee- Dr. Joke Fleer, gezondheidspsycholoog, Universitair Medisch CentrumGroningen5. Stress is gezond! Een workshop over anders leren omgaan met stress volgenshet CAPRI-model- Danielle Scholten, maatschappelijk werker, CAPRI Hartrevalidatie, Rotterdam- Marga van Rhoon, psycholoog, CAPRI Hartrevalidatie, Rotterdam

SOCIAAL FUNCTIONEREN6. How to do it: aan het werk met de bedrijfsarts. Wat hebben hartrevalidatie enbedrijfsarts elkaar te bieden?- Drs. Jaap van Dijk, bedrijfsarts/klinisch arbeidsgeneeskundige, PolikliniekMensenarbeid, Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, AMC7. Cognitieve revalidatie na reanimatie: balans tussen cognitie en hartrevalidatie.Presentatie van het Leidse zorgpad reanimatie met uitkomsten op participatieniveau- Mw. dr. Paulien H. Goossens, revalidatiearts, Rijnlands Revalidatiecentrum,Leiden- Drs. Henk J. van Exel, cardioloog, Rijnlands Revalidatiecentrum, LeidenRISICOGEDRAG8. Beïnvloeden van risicogedrag van de cardiale patiënt: van bewustwording totgedragsverandering. Ervaringen met de implementatie van preventiemodule ennazorgtraject Blijven bewegen- Bettina Zwarts, physician assistant, Reade Centrum voor Revalidatie enReumatologie, Amsterdam- Gerwalt Spijkerman, fysiotherapeut, Reade Centrum voor Revalidatie enReumatologie, Amsterdam9. Zorgmodule ‘Stoppen met roken’: hoe kunnen we hier binnen de hartrevalidatiegebruik van maken?- Miriam van Dam, STIVORO, Den Haag- Betty Geleijnse, maatschappelijk werk, CAPRI Rotterdam en voorzitterLandelijk Overleg Maatschappelijk Werkers Hartrevalidatie (LOMH)10. Lopend onderzoek leefstijlverandering: HartCOACH en Actieve leefstijlmodulea. HartCOACH: Telefonische coaching voor gezonde leefstijl enzelfmanagement van patiënten- Dr. Chantal Leemrijse, onderzoeker, NIVEL- Verpleegkundige Achmea, uitvoerder telefonische coachingb. Actieve leefstijlmodule: een waardevolle aanvulling? Hoe incorporeren vanaangeleerde actieve leefstijl in het dagelijks leven: hoe pak je dit aan?- Nienke ter Hoeve, bewegingswetenschapper/promovendus, afdeling Revalidatie,Erasmus MC, Rotterdam en CAPRI Hartrevalidatie, Rotterdam11. Zorg op maat: S of XL? Gezonde voeding en afvallen: individuele versusgroepsbegeleiding- Yvonne ter Telgte, voedingsdeskundige, CAPRI Hartrevalidatie, RotterdamFINANCIERING EN ORGANISATIE VAN DE HARTREVALIDATIE12. Ontwikkelingen in de financiering van hartrevalidatie- Dr. Roderik Kraaijenhagen, cardioloog, NIPED Instituut Amsterdam en voorzitterNVVC-CCPH- Vertegenwoordiger Beroeps Belangen Commissie NVVC

13. Uitwerking Praktijkrichtlijn Hartrevalidatie NVVC - het beweegprogramma bij defysiotherapie in de eerste lijn: organisatie en financiering- Margriet Vesters, cardiologieverpleegkundige, Kennemer Gasthuis, Haarlem- Fysiotherapeut eerste lijn, Haarlem14. Opzet volledig nieuw hartrevalidatieprogramma: financiering en organisatie- Drs. Dirk van der Heijden, cardioloog, Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp- Drs. Dieke Kok, sportarts, Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp15. Lopend onderzoek financiering en organisatie: CARDSS-II, CAPI/DAMI enOPTICAREa. CARDSS-II: Implementatie van de Beslisboom Hartrevalidatie metfeedback en outreach visits (eerste resultaten)- Drs. Mariëtte van Engen, gezondheidswetenschapper/promovendus,Academisch Medisch Centrum, Amsterdamb. Wetenschap binnen hartrevalidatie: stand van zaken in regio Rotterdam* CAPI/DAMI studie: wel of geen hartrevalidatie voor patiënten na MIbehandeld met primaire PCI? (eerste inzichten)* OPTICARE studie: is verlengde revalidatie zinvol?- Drs. Madoka Sunamura, cardioloog, CAPRI Hartrevalidatie, Rotterdam16. Groepsvoorlichting hartfalen: inhoud en organisatie- Madelon Klunder, diëtist, UMC Groningen- Astrid Koops, verpleegkundig specialist cardiologie, UMC GroningenPATIENTENPERSPECTIEF17. Lopend onderzoek naar patiëntenperspectief: MyCARDSS-I en II, CARDSSFIT@Home en Informatiebehoefte patiëntena. MyCARDSS-I: Zelfmanagement voor hart- en vaatpatiënten- Sandra Vosbergen, MSc, promovendus, Academisch Medisch Centrum,Amsterdamb. MyCARDSS-II: Online vragenlijsten invullen en advies voor hartrevalidatiepatiënten- Anne-Marieke Wiggers, MSc, gezondheidswetenschapper/promovendus,Academisch Medisch Centrum, Amsterdamc. CARDSS FIT@Home: Bewegen en monitoren in de thuissituatie- Jos Kraal, MSc, bewegingswetenschapper/promovendus, Academisch MedischCentrum, Amsterdam18. Laaggeletterdheid in de zorg (health literacy) en informatiebehoefte vanpatiënten- Dr. Marcel Twickler, senior staflid UZA Antwerpen en consulent Endocrinologie,Diabetologie en Metabole Ziekten in AZ Monica, Antwerpen- Drs. Simone Traa, medisch psycholoog, Maxima Medisch Centrum, VeldhovenDe uitgebreide omschrijving van de diverse workshops (voor zover deze reeds isontvangen) vindt u hieronder.

INSPANNINGWorkshop 1Inspanningstesten bij patiënten met chronisch hartfalen: waarom en hoe- Dr. Hareld Kemps, cardioloog/sportarts, Maxima Medisch Centrum, Veldhoven- Dr. Victor Niemeijer, sportarts, Elkerliek Ziekenhuis Helmond en promovendus, MaximaMedisch Centrum, VeldhovenWorkshop 2Lopend onderzoek inspanning: FysioCARDSS en HIT bij hartfalena. FysioCARDSS: Optimaliseren van het beweegprogramma binnen dehartrevalidatie- Drs. Tom Vromen, arts/cardioloog i.o., Maxima Medische Centrum, Veldhoven enpromovendus, Academisch Medisch Centrum Amsterdam

. Hoog-intensieve intervaltraining (HIT) bij patiënten met chronisch hartfalen:Cardiale effecten- Drs. Ruud Spee, arts/cardioloog i.o. en promovendus, Maxima Medisch Centrum,Veldhovenc. Hoog-intensieve intervaltraining (HIT) bij patiënten met chronisch hartfalen:Perifere effecten- Drs. Victor Niemeijer, sportarts, Elkerliek Ziekenhuis Helmond en promovendus,Maxima Medisch Centrum, Veldhoven

PSYCHISCH FUNCTIONERENWorkshop 3Motiverende gespreksvoering als bijdrage aan zelfmanagement: hoe pak je dat aan?- Inhoudelijk: Drs. Danielle D. Otten, GZ psycholoog, afdeling hartrevalidatie, sector HartenLongrevalidatie, Rijnlands Revalidatie Centrum, Leiden- Projectmatig: Sandra Doesburg, coördinator behandelteam longrevalidatie, sector HartenLongrevalidatie, Rijnlands Revalidatiecentrum, LeidenWorkshop 4Lopend onderzoek naar psychisch functionerena. In the Mood: Invloed van psychologisch factoren op aritmieën en mortaliteit bijpatiënten met een ICD- Drs. Madelein Hoogwegt, psycholoog/ promovendus, Universiteit Tilburg

. Hart voor uw hart: implementatie en evaluatie van psychosociale screeningvolgens de MRH 2011 in het MC Zuiderzee- Dr. Joke Fleer, gezondheidspsycholoog, UMC GroningenWorkshop 5Stress is gezond! Een workshop over anders leren omgaan met stress volgens hetCAPRI-model- Danielle Scholten, maatschappelijk werker, CAPRI Hartrevalidatie, Rotterdam- Marga van Rhoon, psycholoog, CAPRI Hartrevalidatie, RotterdamStress is een onderwerp dat veel hart en vaatpatiënten bezighoudt.Vragen als: Is stress de oorzaak van mijn hartinfarct? Waarom kan ik geen stress meerverdragen na mijn hartprobleem? Hoe vind ik een nieuwe balans (inspanning/ontspanning)in mijn leven? Is stress altijd ongezond? zijn regelmatig aan de orde.Voor de CAPRI wordt stress gezien zowel als risicofactor als (mogelijk) gevolg van hart envaatziekten. Als onderdeel van de PEPmodule biedt CAPRI een cursus ‘Anders lerenomgaan met stress’ aan.In de workshop over de cursus wordt aan de volgende onderdelen aandacht besteed:1. Korte introductie CAPRI programma2. Uitleg opzet cursus ‘Anders leren omgaan met stress’- Wat is stress?- Gezonde stress versus ongezonde stress- Anders omgaan met stress.- Methoden en technieken.- Ontspanningsoefeningen en inzicht in de werking hiervan.3. Ruimte voor vragen en discussie

SOCIAAL FUNCTIONERENWorkshop 6How to do it: aan het werk met de bedrijfsarts.Wat hebben hartrevalidatie en bedrijfsarts elkaar te bieden?- Drs. Jaap van Dijk, bedrijfsarts/klinisch arbeidsgeneeskundige, PolikliniekMensenarbeid, Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, AMCIn de herziene multidisciplinaire richtlijn Hartrevalidatie is sociale participatie, waaronderwerkhervatting, een belangrijk doel geworden. Dit raakt direct het werkterrein vanbedrijfsartsen. Zij hebben een eigen richtlijn om hartpatiënten weer te reintegreren in hunwerk. De nieuwe hartrevalidatie richtlijn sluit hierop aan. Om werkhervatting optimaal telaten verlopen is een goede samenwerking met de bedrijfsarts van belang. Hoe gaat dit inde praktijk vorm krijgen? Wat kunnen we van elkaar verwachten en wat zijn deknelpunten?Na een inleidende presentatie over de werkhervatting, de rol van de bedrijfsarts en hethartrevalidatie team, is er gelegenheid tot het stellen van vragen en discussie.How to do it als het gaat om communicatie en samenwerking met de bedrijfsarts.Workshop 7Cognitieve revalidatie na reanimatie: balans tussen cognitie en hartrevalidatie.Presentatie van het Leidse zorgpad reanimatie met uitkomsten op participatieniveau.- Mw. dr. Paulien H. Goossens, revalidatiearts, Rijnlands Revalidatiecentrum, Leiden- Drs. Henk J. van Exel, cardioloog, Rijnlands Revalidatiecentrum, Leiden

RISICOGEDRAGWorkshop 8Beïnvloeden van risicogedrag van de cardiale patiënt: van bewustwording totgedragsverandering. Ervaringen met de implementatie van preventiemodule ennazorgtraject Blijven Bewegen.- Bettina Zwarts, physician assistant, Reade Centrum voor Revalidatie en Reumatologie,Amsterdam- Gerwalt Spijkerman, fysiotherapeut, Reade Centrum voor Revalidatie en Reumatologie,AmsterdamIn de workshop wordt een presentatie gegeven van de secundaire preventiemodule binnende hartrevalidatie in Reade, waarbij de patiënt betrokken wordt bij zijn/ haar eigenrisicoprofiel. De patiënt krijgt meer invloed op de inhoud van het eigen revalidatieproces enwordt gevraagd een bewuste keuze te maken welke risicofactor in eerste instantie wordtaangepakt op het gebied van leefstijl. Door deze aanpak hopen we een beter effect tesorteren, door in te steken op datgene waartoe de patiënt op dat moment toe gemotiveerdis en kunnen overige risicofactoren in een later stadium aan bod komen.Als het gaat om aanpassen van leefstijl is een van de dingen waartoe patiëntengemotiveerd zijn, vaak het aanpassen van het bewegen. In de workshop wordt globaalbeschreven hoe het fysieke programma bij Reade eruit ziet en zal specifiek wordeningegaan op dat wat vaak zo moeilijk is: het behouden van een actieve leefstijl nárevalidatie. Hiervoor is de module ' Blijven Bewegen ' ontwikkeld.Dit is een module van vijf tot zeven bijeenkomsten verdeeld over een half jaar, in eengroep van acht maximaal revalidanten. In de bijeenkomsten wordt o.a. aandacht besteedaan de beweegnormen, gedragsverandering, zelfmanagement, sterkte- en zwakteanalyseen wordt aan het begin en het einde een shuttle- walktest afgenomen.

Workshop 9Zorgmodule ‘Stoppen met roken’: hoe kunnen we hier binnen de hartrevalidatiegebruik van maken?- Miriam van Dam, STIVORO, Den Haag- Betty Geleijnse, maatschappelijk werk, CAPRI Rotterdam en voorzitter LandelijkOverleg Maatschappelijk Werkers Hartrevalidatie (LOMH)Workshop 10Lopen onderzoek naar leefstijlverandering: HartCOACH en Actieve leefstijlmodulea. HartCOACH: Telefonische coaching voor gezonde leefstijl en zelfmanagementvan patiënten- Dr. Chantal Leemrijse, onderzoeker, NIVEL- Verpleegkundige Achmea, uitvoerder telefonische coaching

. Actieve leefstijlmodule: een waardevolle aanvulling? Het incorporeren vanaangeleerde actieve leefstijl in het dagelijks leven: hoe pak je dit aan?- Nienke ter Hoeve, bewegingswetenschapper/promovendus, afdeling revalidatieErasmus MC, Rotterdam en CAPRI Hartrevalidatie, RotterdamWorkshop 11Gezonde voeding en afvallen: individuele vs. groepsbegeleiding- Yvonne ter Telgte, voedingskundige, CAPRI Hartrevalidatie, Rotterdam

FINANCIERING EN ORGANISATIE VAN DE HARTREVALIDATIEWorkshop 12Ontwikkelingen in de financiering van hartrevalidatie- Dr. Roderik Kraaijenhagen, cardioloog, NIPED Instituut Amsterdam en voorzitterNVVC-CCPH- Vertegenwoordiger Beroeps Belangen Commissie NVVCWorkshop 13Uitwerking Praktijkrichtlijn Hartrevalidatie NVVC – het beweegprogramma bij defysiotherapie in de eerste lijn: organisatie en financiering- Margriet Vesters, cardiologieverpleegkundige, Kennemer Gasthuis, Haarlem- Fysiotherapeut eerste lijn, Haarlem

Workshop 14Opzet volledig nieuw hartrevalidatieprogramma: financiering en organisatie- Drs. Dirk van der Heijden, cardioloog, Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp- Drs. Dieke Kok, sportarts, Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp-Workshop 15Lopend onderzoek naar financiering en organisatie: CARDSS-II en CAPI/DAMIa. CARDSS-II: Implementatie van de Beslisboom Hartrevalidatie met feedback enoutreach visits (eerste resultaten)- Drs. Mariëtte van Engen, gezondheidwetenschapper/promovendus, AcademischMedisch Centrum Amsterdam

. Wetenschap binnen hartrevalidatie: stand van zaken in regio Rotterdam.* CAPI/DAMI studie: wel of geen hartrevalidatie voor patiënten na MI behandeldmet primaire PCI? (eerste inzichten)* OPTICARE studie: is verlengde revalidatie zinvol?!- Drs. Madoka Sunamura, cardioloog, CAPRI Hartrevalidatie, RotterdamWorkshop 16Groepsvoorlichting hartfalen: inhoud en organisatie- Madelon Klunder, diëtist, UMC Groningen- Astrid Koops, verpleegkundig specialist cardiologie, UMC Groningen

PATIENTENPERSPECTIEFWorkshop 17Lopend onderzoek naar patiëntenperspectief: MyCARDSS, CARDSS FIT@Home enInformatiebehoeftea. MyCardss-I: Zelfmanagement voor hart- en vaatpatienten- Sandra Vosbergen, MSc, promovendus, Academisch Medisch Centrum Amsterdamb. MyCardss-II: Online vragenlijsten invullen en advies voor hartrevalidatiepatiënten- Anne-Marieke Wiggers, MSc, gezondheidswetenschapper/promovendus, AcademischMedisch Centrum Amsterdam

c. CARDSS FIT@Home: Bewegen en monitoren in de thuissitatie- Jos Kraal, MSc, bewegingswetenschapper/promovendus, Academisch MedischCentrum AmsterdamWorkshop 18Laaggeletterdheid in de zorg (health literacy) en informatiebehoefte van patiënten- Dr. Marcel Twickler, senior staflid UZA Antwerpen en consulent Endocrinologie,Diabetologie en Metabole Ziekten in AZ Monica, Antwerpen- Drs. Simone Traa, medisch psycholoog, Maxima Medisch Centrum, Veldhoven