07 Woningstichting Land van Rode verantwoordingsstukken 2011

I SJ -ff ? 3H , Tr~^r*' , ^*ita'
*> .„.-.-v-S,
0 3 JULi 2012
Kerkrade, 29 juni 2012
Uw kenmerk:
Behandeld door: W. Ploum
Onderwerp: verantwoordingsstukken 2011
Geacht college,
Woningstichting Land ¥an Rode
Het College van Burgemeester en
Wethouders der gemeente Kerkrade
Postbus 600
6460 AP Kerkrade
Gescand nummer: 12J0008031
Op grond van artikel 30 en 39a van het Besluit beheer sociale huursector (BBSH) doen wij u
bijgaand toekomen:
- het jaarverslag 2011;
- het accountantsverslag van Deloitte B.V.;
- het assurance-rapport inzake het volkshuisvestingsverslag 2011.
Met vriendelijke groet, „
Woningstichting LaffÉptfan Rode,
\ * G.H.J^kégister,
)(X directeur/bestuurder.
:
^ ■
J'
Postbus 135
6460 AC Kerkrade
Erpostraat 1
6461 HW Kerkrade
T: +31(0)45-5466466
F: +31(0)45-5466433
KvK-Heerlen: 14021153 BTW; NL 0025.79.467.B.01 Rabobank: 12.52,00.455
E: info@lvr.nl
W: www.lvr.nl
ING: 1059024

Deloitte Deloitte
Accountants B.V.
Amerikalaan 110
6199 AE Maastricht Airport
Postbus 1864
6201 BW Maastricht
Nederland
Tel: 088 288 2888
Fax: 088 288 9904
www.deloitte.nl
Assurance-rapport inzake de naleving van specifieke wet- en regelgeving
(melding verkoop bezit en aanbesteding maatschappelijk vastgoed)
Aan de Raad van Commissarissen van Woningstichting Land van Rode te Kerkrade
Opdracht en verantwoordelijkheden
Wij hebben onderzoek gedaan naar de naleving van de wet- en regelgeving inzake de verkoop
van bezit en de aanbesteding van maatschappelijk vastgoed van Woningstichting Land van Rode
te Kerkrade gedurende verslagjaar 2011. Het bestuur van Woningstichting Land van Rode is
verantwoordelijk voor de juiste naleving van deze wet- en regelgeving. Het is onze
verantwoordelijkheid een assurance-rapport over de naleving van de wet- en regelgeving inzake
de verkoop van bezit en de aanbesteding van maatschappelijk vastgoed te verstrekken.
Werkzaamheden
Wij hebben ons onderzoek verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder
Standaard 3000 'Assurance-opdrachten anders dan opdrachten tot controle en beoordeling van
historische financiële informatie' en het controleprotocol in rubriek B van bijlage III bij het
Besluit beheer sociale-huursector (Bbsh). Dienovereenkomstig dienen wij ons onderzoek
zodanig te plannen en uit te voeren, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen over
de juiste naleving van de regelgeving inzake de verkoop van bezit en de aanbesteding van
maatschappelijk vastgoed zoals vastgelegd in het Bbsh, de Tijdelijke regeling diensten van
algemeen economisch belang toegelaten instellingen volkshuisvesting en de vigerende MG's.
Wij hebben onderzoek gedaan naar:
1. De naleving van de bepalingen in artikel lic van het Bbsh. Hierbij is onder meer de
juiste toepassing van de uitzonderingsbepalingen conform artikel lic, tweede, derde en
vierde lid, van dat Besluit, en de vigerende MG's vastgesteld. Een gegevensgerichte
deelwaarneming op vervreemdingen van woongelegenheden tegen een prijs lager dan
90% van de onderhandse verkoopwaarde vrij van huur en gebruik heeft onderdeel
uitgemaakt van deze werkzaamheden.
2. De naleving van de bepalingen in artikel 1 ld van het Bbsh. Hierbij is de juiste toepassing
van de meldingsvereisten conform artikel lid, van dat Besluit, en de vigerende MG's
vastgesteld. Een integrale gegevensgerichte controle op vervreemdingen aan andere dan
natuurlijke personen voor eigen bewoning heeft onderdeel uitgemaakt van deze
werkzaamheden.
Deloitte Accountants B.V. is ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel te Member of
Rotterdam onder nummer 24362853. Deloitte Touche Tohmatsu Limited
LB/IK-3113127500.9201

Deloitte
3. De naleving van de regelgeving (MG's) met betrekking tot de bepaling van de
onderhandse verkoopwaarde vrij van huur en gebruik bij vervreemdingen. Een integrale
controle op de juiste naleving van de regelgeving (MG's) met betrekking tot de bepaling
van de onderhandse verkoopwaarde bij vervreemdingen aan andere dan natuurlijke
personen voor eigen bewoning heeft onderdeel uitgemaakt van deze werkzaamheden.
Voor de overige vervreemdingen heeft een gegevensgerichte deelwaarneming onderdeel
uitgemaakt van de werkzaamheden.
4. De naleving van de aanbestedingsplicht voor maatschappelijk vastgoed uit hoofde van de
Tijdelijke regeling diensten van algemeen economisch belang toegelaten instellingen
volkshuisvesting, zoals die luidt na de wijziging door de Regeling van de Minister van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties van 6 juni 2011 tot wijziging van de Tijdelijke
regeling diensten van algemeen economisch belang toegelaten instellingen
volkshuisvesting en het Besluit beheer sociale-huursector (Stcrt. 2011 nr. 11161).
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen onderzoeksinformatie voldoende en geschikt is
als basis voor ons oordeel.
Oordeel
Naar ons oordeel is de specifieke wet- en regelgeving inzake de verkoop van bezit en de
aanbesteding van maatschappelijk vastgoed zoals vastgelegd in het Bbsh, de Tijdelijke regeling
diensten van algemeen economisch belang toegelaten instellingen volkshuisvesting en de
vigerende MG's van Woningstichting Land van Rode te Kerkrade in alle van materieel belang
zijnde aspecten juist nageleefd.
Overige aspecten - beperking in het gebruik (en verspreidingskring)
Ons assurance-rapport is uitsluitend bedoeld voor het bestuur van Woningstichting Land van
Rode ter verantwoording aan de door de Minister van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties aangewezen bevoegde instanties en dient niet te worden verspreid aan of te
worden gebruikt door anderen.
Maastricht Airport, 28 juni 2012
Deloitte Accpttfitänts B.V.
L.M.M.H. BAnser RA RC EMFC
LB/IK-3113127500.9201

o
•
o
flj
* w
üi
0)
>
to
c
(ü
u
o
fM
O*
c
■ HM
c
V
® 5
N
^ IÏZ ^3
't',
• V /f SUS»
i_
CT
er
*r **>
*****
ö ...1
G O*
CN
Ti
O
fN
Ë
3
00
fM
O
y
'E
4­*
(D
(0
z
O
fM
Ol
.C
C
É
S
c
JS
c
3
O
8

ai
c
QJ
XI
a
QJ QJ
i/i c
O) Q) S
i- (D *-•
ro .*; 10
■^ M Dl
u—
° ra ^
QJ
■4­1
10
QJ
Dl
4­1
l/l
C — i­
QJ CU
.* >
QJ
(D
•* ^ CU
:=> cu >
-a «
_aj x: co
.2 E ö
u ro u
o ro o
10
CU cp
N 4­>
Q.
-* P a>
Cü O)
­Q N
§g
o
i_
4­J
SZ
o
u
CU 5 4­>
CU
4­1 Ol ^ c
CU c eg
sz 'n
.E o 2 aï
cB ■£ Dl
E J­I
.E c E cu "5
rö e
Q. 3
cu 3
xi x:
o sz
v­ u
cu ro
?ti si
■e 3
c
CU
XI E
X)
CU
ro ­Q
w
CU "IZ
i_ >
(D 4->
ro cu
ro CU CU
1- >
ra cu &,
O > 4­>
1
ai CD
o.
c " ^
o ^ QJ -a
& oi
i/i ■*=
— i/i .EP «
ro XI CU CU
O cü SZ Dl
N tü
C 1cu
o
Dl Ij c in
.E
cd
IA
c
n
4­»
i°
u c
^ ro
«TS
C-*
Ä E
a> B rH 4­>
u
C —
cu
N O
cu ■ w
10
c
QJ
c
ro
> Dl
cu ro
|Ë
£ cu
QJ >
x: .-t;
22
CU ­o
C 5
0) o
%t
2 cu
CU "O
S X)
c
ro
>
c
QJ
CO QJ
co -a
'1­ O
ro aL
1/1 c
15
ET3
O c
U ro
c
ro o»
■aic
> E
ro
_QJ
QJ
3
T3
C
QJ
> S,
QJ D>
5 o
LD
n
iH
l/l
3
X)
4->
l/l
O
CL
LU
Q
<
cC
^
CL
UJ
^
u
<
0
■*
VD
.* t_
E
c
4)
(/l
c
0
O
0
T3
"O

O)
c
>
C
E
(0
V)
iH CM
fS OO O i-i (N IN IN n
V
5)
0
a
2
ü
c
ra
c
il
C
CU
en
c
cu
en
c
CU CJ1 4->
1/5
4-» 4-J c
ro l/l ja
(0 CU CU CU
J­J > 4-J JQ c
CU 3 c l/l 1/5 CU
T3 W CU Q.
'in CT
CU
!_
CU > ra c
O
ra CO
■o u CU £
4->
5 4­i 4­> 4-J 1/5
fO
ra ra ro 4-» E CU
.42 to ra o o >
■4-1
4-1 4-1 4-J o 4-»
"U l/l
'o 3 c in c
in 1/5 c 1/5
CU 0) Q. X 0 CU CU ra en
CO X. 'ÜJ
TH f\i m •*
iH (N (N (N rM (N m ^­
rM (N
m
Ln in LD in 00
c
CU
en
c
E
CU
c
CU
c
CU
en
3
O
.O
5
3
'—■ CU
c
c
CU
en
c
(U
4-1
io CU
>
c
CU
CU
_Q
ra
T3
en
c
4-*
1/5
_ro
CU CU
X)
g on
haps
c
u
(/)
4-*
CU o
CU "N o
l_ c
o c
CU O o CU
Q > > >
i­i
■* rM m
m' en' m" n
o
(9
O l O l O l O O O H r l H r l
HHHfN(N(NN(N(NlfM
i­i
■*
■tf
r­l
•"fl­
■ *
c
CU
E
CU
4-J
10
>
10
CU
o
4-J
c
o
u
c
CU
1/5
en
cu
c
1—I
iH (N m
i­H TH rM
"vf
cn
c
CU
5
CU
> 1/5
c
CU
>
CU
en
CU
en
CU
­o
CU
CU
w
4-J
ro
E
'l/>
CU irt 1_
CU CU
o en
en CU
4-J c ra
c 't 4-J CU
1—
o ro
u O o
10
CL u
-LJ CU
Q.
ra
4-1 ro > 1-
4-1 CU
c u cu CU
3 ra o en o
O i_
'i_ c 4-1
■es c CU 3
u
ra
u Q. o > CU
< O U O
CU
.O
g dir
)licht
.E cu
en j_i
CU ro
■D JZ
3 4—
ro ro
c CU 3
U_ O ca o.
in
■*
zoldi
blica
io rv
't -si-
fn
O
fN
Ol
,C
c
QJ
6
(Q
."»
O)
jo
S2
S
c
S
c
3
§

en
c
>
c
E
(O
o
M
O)
c
E
m
.*>
■>->
o*
-2
S2
s
a
c
J5
c
3
O
8

o
c
(0
ro
4-t
ZS
CU
s_
u—
cu
±j
(0
j­i r\i
£ >­
-■= o
CT O
0) >
O .
-a tu
CU XJ
X
c
aj
o
XJ
C
(U
(D
(0 X3
c ro
cu jj
> 3
CU £
0)
XJ
_1_ CT
k *-'
4­J o a>
O o x
o > c
1_ ro
CT cu c
tu >
in
C
QJ
c
cu
CT
cu
4­J
W
tu
>
sz
tu
X)
ro
TS
c
cu
c
o
tu
XJ
cu c
XJ "3
m C aL
c CT
5 g N (fl
X>
dz :ZP' -
ro
ro £
­i Q
c ■
> CU
tu ü
T3 =
cu to
-Q w
CT s- o
•■—i
cu ra 10 o.
c
E w
E c
I*­ cu
(0 o
■»—i
T­i =
1-1
E
r\i LO
±! ro
w
c
*=
XJ
w
o £
5 |
(N C i-
ro tu
^ > (0 T3
g JS o
— Hl XJ "o .5^ .E
.E w
4­> D
in c.
ro u_
"ä; tu
X) 4­>
ci5
ra cu
_l XI
CT
c
tu w
> CU
c o £ l
cu '— cu w
CT'F t; cu
o t g-D
Ec* .— 4­1 i­i
l_ V xi ra
CU TH
> iH E "° o 1 ­ 1
c W . OC C T
tu u - o
O (N
.CT o CU o
CU i­l
4-. ° e en c
CU 4-. ■=
ro w ai fN
> CU
x: c •*-> 3
±! ja •= o rö ^
4­> o o cu ■" 4­J E
CT.E ro cu ro ^
Q.­Q ro D o o rv
L­
X £ XJ P to oo
cu °- cu C t c ,_
XI
(0 cu cu _ro ro
C X iH ■1—l o > ra f°
ro c «3 P •— u T-\ c­Q c
XJ w o ..
ro tu ro tn
E CU 4­> T3
f\l CT CU —
±f cu ü
3 to zs i_' l§ XJ n •5-«= !S
»1 m w ra CT c C
4­1 C T3
*-• = od" tu ro cu
LLI t^
cu > cu ro
J= > CT
in c
ro cu
> >
"^ C
C CU
S £
u ro
tu in
&=»
ro i_
J B |
in >
^ ^
'CT2
c c
i2 o
CU u
■° tu
0) N
"O C
■=.°
>g
IS 1
> tu
!§;
c; 4­1
ro c
iS JB
S2 §
■ë o
O ro
cu
TJ
O
cc:
c
ro
>
■o
c
ro
II
4J H
X 4­1
u cu
UJ CT
w C
^S
*— m
c
o
r\i c
CU
ro
ro cu
ro -a
tu
Q
Q.
o c
"•—1
C N
CT^
I 5
> O
C CM
CU ,_
CT CU
2 8
ro
c ü
ro zj
> in
r­r> tu
CT iZ
£ 4­,
= tu
CU X
4­J
in c
c cu
E^
ro o
in fM
CU i_
■o cu
r- XI
E
CL>
U
o
—i
CT CU
CT
CU ro
u
ai in
in ro
se
r\i e
CU XJ
X CU
cu tn
TJ cu
O X
cL c
c ro
ro ro
> cu
■o"°
c c
ro ro
_i >
O
U
O
4­J
B^
CL:!T>
. O
c 43
E o
o
C 4­1
CU cu
CT-C:
4J C
^ >
ro
.ES
N ~
ro cu
ro -o
4­1
■Qtt
c E
ro o
> ^
CL C
O
^ E
. o
CT^:
.E tu
° 3
ro
O
Q.
&-
O
u
CT
C
'c
o
c
ra
|g
tu c
5 *
!_ C l! cu ro CU CU
o. > CT CL
ü cü
ro en
c c
ro
ro
cu
TJ
o
aL
c
ra
>
TJ
C
ro
o
>
c
CU
CT
_ro
in
TJ
c
o
­■ CU
i_ CU
O 4­1
° £
xj ro
a; %
Q CT
ra
ro
i-i ■>-> ^ S 1
o i2
IN in
i- cu
a>>
O CT
CU
"■ cu
c x:
■^ ro
■a >
ro ju
—i x:
c .y
ra N
' !
ro c
ES
.ir > ai
XI tu J3
.E tu
"- CT
cu tu
o 2
­ "O
C CU
in
5 a?
JP. CÜ
s& in en
S ro
ro -*
°^
e­s "° g
o io
o
> o
cu in u
TJ CT '
c .E
ro >
ro cu
c OT
gf
XJ in
i- o) rk
o tu
> >
- ZJ
CTX
c in
> ^
CU o
CT >
CT c
cü .E
> =
ro 4­1
ro £
O N 1- 4->
c cu o ro
U , O n T j0
'CT E c £ O cu
o c > CT
c cu
CU o
c H
cu
x>
c
o
ro
ro
5
LD
O
fM
O)
c
I-S
6
ie
I •■»
jo
S
c
c
3
8
u

c
CU
■4-1
c
cu c
E.3>
4-1 4- 1
CU >
= X
cu
C TJ
fa j_,
> a.
1§
x «=
I 0 " «
CT-g »-
4J " CU
■£ %*>
E ^ «
5:«s
*­ CU
C O) m
ro ■£
> F, ^
CU -o
c c o
ra E o
-i o -C
CU
ro N
> cu
-o -o
C 4-i
n La
raag
ro TS
> CU
^ X
CU st
3 'f—ï
o val
ndel
■*-J ro
c - 1
ro , ■ •
O LO fM
raad (1
op 0,7
eld 0,7
D>TH x>
Ä 1 " 1 "O
CT ­
financierin
ir ultimo 2(
sratio gem
gS?
b ■"-> -e
CU oi CU
i ext
de li
anci
sqc
o o: c
cu
2^
N U CU
O g^
US
XI CU CU
cu ;- o
(- 1- 4-4
ro >=
£ ■■—i ro
u CU ~°
m e
CU (- CU
CT ro Ol
ÖL > .E
O i_ N
^ CU - 1
«"2 I
~ co c

.2
's
'55
o
a
ü
:22
'G
c
(D
E
u.
N
O
M
Oi
,C
s
É
»o
""^
O)
12
S
J3
c
5
c
3
§

N
CU (O
X (O
Ë -
- 1 - ro
4-; ro
3 en
c ro
cu to
"CS >cu
cu
x >
C 4->
S'
3 o
%Ë
i- ro
CU (13
c
§
E : B
TH CU
O X
fM CU
l>4 (0
4-J T3
10
10 O.
g o
b o
S co
5 cu
c
>
CU
c"E
— ro
en ro
CU ­^i
> 'i-
^"S
■E -o
•Ä c
TJ cü
cy CU
TJ C
.. O
C .?>
CU T3
I
3 CU
cu er
cu > cu
N o
Q %■=
■ 'N t
"c cu ro
v 'm °
cu £ V
fe-2 ID
? X .h
Q en
.= CU u
(0
10
u
■a
o
ca
fM
i­e
X 3
4= ro
cu ra
cu x
■= o»
cu -x;
"O 10
° P
* I
10 CU
CU icn
i_
:c? ro
XI ro
10 en
S o
°- s
o ro
CU
TJ
ro ro
^ ro E§
­Y
CU
■>—1
en co
o
"~
CU
4­1
i-t
CU
5
w
TS
3
to
n­
;^n
'i_
T3
CU
Xl
iH ­» 'cö
o
c a
ro c
> cu
rn cu
.E a
°> £ o cu
X -c
11
3 ­C
= CU
■^ TJ
(0
. ro
c
CU ro
o (0
cu c
i—i
o t: 2 cu
TJ
o cu
E C ­M > T3 S X
3 o -p CU
T3
c
ro
>
S « c CU
E
ro
c
CU
i. o
2 a M
c
CU
o
c
c
8­ en
E»!
(tj - 5
i5> co
■o
CU
X
"53
CQ
CU
fM C
c
TJ
ro
TH cu
C
>
O N
ro ro
fM C
ro ro
ro cu en
en c ro
N
>
i— TJ
CU c c
O
4->
CU 4­1
CU
O
CU
L. J-> u l_
"O en ia— C CU CU
1—
ro
cu cu CU CL >
ro X Z3 > 0)
ro cu C C c
cu a5 en
CU
en -i—,
3
TJ Q.
c =
T3
TJ = E
CU O CU
X
O TJ So ti
ro ^
CU ro gn ■£ ro 'CT
T3
cu ro
.2-c
C TJ CU
ro ■r­, CU
ro
cu S E
c c
X3 ro —
c ro c
CU c j -
±! C
o ro
x en
cu c
1
c
CU
en
c'E
~ ro
c ro
cu >
en *±
> co
>Ü2 ro E-5
cu cu cu
y TJ 4->
cu i-
XI Q.
CU ^ ■e i
c cu «"°"E > CU T3
CL CU " to
ro a O CU c
■i-> to 4_j t0 ro cu
to ::z> u ro ro —
W
cu x cu x
cu v it cu ro cu
CU
v^ Q J* .£ TJ cu cu en c
'S
CO Q to w cu cn
CU >­ c CU ro
cnTJ
­Y JJ
CU
■n cu ^ c O ' L­ ro c cu c
o ro ro
•»—t
ro cu
to xi N > ö5 E ^
TJ
■ CU § .2.
E cu u— cu TJ en
O cu fU c
O TJ I o TJ C C X> CU
00 o
E _o CU
en cu —
4J cn ^ J-. c -* c S.S2
cu^ W TJ
OJ CU 't
c
fc CU ><
XI TJ
CU
CU
C O g.« co L.
C CL
c
cu 5 to —
ro
CU
CU
■ti to E u
o
X
— CU >
N —
CU -= CU
O 4J cu e
O. 4­»
^ i V) X) c
CU CD
en .
en -o
"Z, cu
ro Lo
to ro
TJ ­o
c cu
O en
ai.!«
£ I
u >
S c
cu to
> ro
T> o;
C X
ro cu
> x
-. cu
O CU
cu
W x>
81.2
ro i­
­* TJ l x
en
c
11
I- O 4­>
3 o cu
tö" 5 c
CU
CU
TJ
4-J
ro ro a3
E -
CU
en
c
ro
cu
x
1 CU
CU
TJ
i_
en
c cu ro
cu ■*-• ro
N it
CU CU
en cu
c x
—i
ro 4­>
c
o
u
'N CU
T!
cu ro to
"o ro ■=
ro co
§ cu
ro (o
•E £^£U
So
ro
ro ro o.
o. o cu
cu
CL
i- c
x
o —
TJ
cu
o
OJ'N
en .E 4­J
4-t c ro
10 o TJ
ro
> 5 .-e
4-*
c
CU
X
c
ro
>
en
c
'i_
cu
TJ
i_
ro
ro
5
cu
a
N
E cu
ro x
±; c
to -* en o
cu c:
CL >
cu
Q
c
S^ c:
o cu
=• .o
T3 ro
F o3
■5 ■£=
CU CL
X o
CU ­o
en °
ro >
— c
Sj'cu
c°
ro cn
"° c
to ro
■E>
CL CU
4­J "O
to t!
4-J
CU CU o ro
ro
Ü3 x CU 5
'u CU
X
u cu
C TJ 10 N
CU
ro o
TJ
•E* c o
»•- cu ro (- 4J £ ro
TJ >
ro
C =3
cu CU • ,_
N
CU
T!
CU
TJ
r­i > O
c «
cu -=
oo
g>N
ro # ro o CM""
•c ro
CL CL
CU c
cu X
x CU
O 4­>
ro 4­> 1«
CU u cu o to
TJ ■=• roi
en ■ÖÊ
'i-t _ i_ 4^­Q
o
Q. (o
to
CU ro a
fM E O m ro N
c en
cu o
N cu
cu c
TJ V '55 c 'c
c CU cü J2 o-° CU CU
'cu o ::? i_ cn —
4-1 u cu CU x
ro
E
ro
> 'cn"°
4-J x
~ — N
X
N C .
u CU P co :JZ ro .
cu ro TJ
CL o -^
5 >
cu "cü
CU aL ~ ' £1 TJ -ö
TJ c
m
CU
cu ­1
3
;Ti . 1­ o
ro
ro CU E _CU ro 4­.
ro > cu
cu
a . CU (0
TJ
TJ '
3 TJ . cn ■o 3
.to C
ro c c ^ co ro
ro ro
CO 4­> c
CU —
§
c
c cu v3
TJ
CU
cu o :^>
c ^
4-J •— 4->
Xl o 1­ o ^ cu — u
TJ TJ
CU
cu 5
CU
Q
y— C «Ë E -° CL
ro ro 4-j
c
iö: ro
TJ TJ i_ i_
E
o
to
to c
TJ CU
irr
e
ro o
■­> o
CU >
N j_,
CU "cu
1 ­Y J­ 1
ro u-
5 cu
3 3 .*
C cu
cu ■"-'
ro co ■■—>
TJ cu =1
c TJ
ro TJ E
"cü cu S2
c: —1
3 x cu
cu cu cu-°
c "5 TJ C
o
cu c 4­J CU
o
■ö x = CU ro Lu
TJ .
en
» ro ~ ro E c o E
TJ ro |5 'cn O CU
co
5 'N Z Sj
— c ­ë cu i:
CU CU
J_I ro
"ro
­ i
o fU
^ c
cu cu
ro o
ro 4-1
3 to x o
w !2 CU 43 ?!
CRM­: ro ■a to
CU
•­; s­ L. to
"5) TJ cu ro ro
.v cu TS ro ­Y
3 x 4^
3
4-. TJ v_
C f­ O
cu
> CU
o § o
c
-
ü
-
ro 5
cu ro ^
ë S 2 C TJ
N o cu
p ­ CU , CU u >
ro cu co 3
c cn
CU o
ro
"E c W3 lö c
ro cu cn cn cu
ro E urn &
3 o
to »­ cü 5 S*
■—1 to
TJ C -O
'C co
X3 ro c cu co
cu -*
o cn Jo
-o cu ro c
CU TJ i; c > c
■o C
C "~
'cu
c
4-t c t
ro ro CU CU CU
■a ro
E? .E,
c o ~?
« en o x Z
en .cf}
TJ 1- ro Ti ro
c ro to
ro ro
10
E
cn
o o
o cK" CU >
CU I4J TJ CU
OJ
en .E E ^
C 3 E g — i_
CU ­M
^ CU
1! ■ü ro
ro
1
c
ai
•° en
£.E ro
o\ cu ü
^.E c
o -* 5
­ë
^ J?;
c^> S
ro
cu >
"§1
C TJ
ro cu
> xi
TJ C
c CU
ro cu
c cn £ 4j W
N -
?
c O Ü
°- ^ 4-.
o c o3
o cu x:
­it 4­1
^-, c c
o .E
cu cu ro
> c > c ro
c
CU
« cü cn
ro
- £ iH Q.^. cu is
2 cü
C
CU
E
c
CU
^ m E
J3 ro o
a ro c
cu cn CU
-c
en
c
cu
10 '4-t
CU S c
■" ­tri
m cu ö%
CL^
o CL CU
^ o .\a, x xi fM ro en is
1
X c
CU t
00
o
,c
C
É
m
Oi
.2
S2
S
c
c
o
§

CU
T3
Is
o x
X> "äj
.E -a
cu £
V) _
• - ro
cu ro
o .E
ai x
c F
ra c
> a>
-a "o
ro.E
■— O >
0 ai c
^ c Ä
r^ > o.
O­"O 3
° C 3
j * ro x
ra :^
O) c
ra cu
c ^
ui
CU
E
CU
a5 OJ c _
u E "-
CU »- F o
o
ro£
CU vu
CU
= CU
XI > "O
C
> ro CU
X
UI
XI Q. 0 £
Dl o
4-> CU
c
-x
CU "O Ol
10 — E •r­lT3
> o "C CU 2 i
4J C OL = 01 '4-1
CU CU CU o CU Q.
X ai Xl O
c
(O
>
IR N
CU 0)
in 01
> ±>
4-» :e>
cu —
­ ■ a
c c
> _l
3
3
T>
ro
ro "
■■ü ro u
o P ra
o.— ro
x
-,— *
O) 4­» fM
C * o
t0 "° -r-,
cu cu 5
1- XI CU
cu cu 2
T3 "O XJ
■SS E
3 C Dl
£ 5 c
cu :=?
Dl "O £
%5S
i/i
cu 2
E H
*s
> cr>
-a W
ro32
_i cu
c "°
ro72
> E
C CU
cu ai
Dl
c
CU
TD
c
ro
>
ai ro
"e E
ro o
ro 1-
5 cu
1 "a
SI
CU O
c 1
O (
cu :
N
CU
Q "
01:
c _
o
P CU
x> to
c£
CU
CU
4->
c
CU
E
o
E
CU
T3
i_
(D
ro
O) CU
CL «5
ID
O
cn
T3
CU
XI
CU
"D
cu
CU
+->
o
c
CU
■a
i_
ro
ro
N 5
cu
33
cu
■o
T3
E
CU
Dl
u
CU CU
«^
cu cu
T3 X
1_
ro c
ra cu
ui ro
XJ .Dl c
CU 'L-
XI O
CU >
' o
c ^
(D CU
> ZJ
a>J5
cu
cu
>
CU
ai
cu
ai
1_
CU
CU
ïl
r­
u
.E
Di ra
vi
5 .E c 1c
CT
c
o o CU
g 32
CU
"O
i_ cu
CU "O
10 o. 32
-o « E
Vj — v_
Q UI
4_i
c «
cu x
r­ T3 ni
ro c Ti
ro (o cu ai
S ro^
ui g |p
" cu
E?
J5 o
aJ N «2
lol
n < ro
(3) 3uiuom jad spjee/w
CL"q;
o
E
ro
c
CU i_
o
> o
CU
>
■a
SE
O XI
E c
•jj cu
^%
Dl fe
.E Dl
c c
cu —
^ c
CU CU
11
«c
Ti cu
ro ff
i§
£-£
■pa,
T3 >
CU LO
XI v£)
CU ,H
O "1
o :p
2: o.«
CU CL W
ai -^ a;
CU
T3 c T3
X
:=> CU C
CL
o
N CU CU
t! CT3
C ro cu c
CU J­J 73
ai —
ai cu c
c cu
CU TJ ai c (o
73
5 S ro ro
cu CL
X \ - -
cu ro 15
>
rM cu
10 t
cu
"O c
c ro
p—1 >
N S3
N
ro OJ o
to ju ^
CU X 1x
c .cu
73
> c
O CU
x 'N
u cu
ro (J
XI
3 ­w CU
■a N
Dl c CU
.E>-o
f Dl E
F, c o
2 Re
> O 4J
CU >
''—' CU
CL b; ó
4­» CL
c c
ro ie 1
J s­s 5 cu .2
„ Dl v
ro ^> cu
'4J > *­
ro
- ' !
cu ro
E o 1­ C
CU
*" >c o => cu ro
T 3 Ü 5 > >
c c
C CU
CU o
CU ZT
W
ui ro 3
1
4^ I
CU cu
4­> CU TH
H (1) W
^ Dl c
S .E ro
rM ~ >
CU O CU
"S 5-D
ro cu ro
ro N ro
:=> c n=,
s­ ro 'C
"S > "O
S «=
j~ cu
i; "- "o
P -. CU
Dl
c
'S - E "ö
s > >
S C CU
10 CU X
■t; ui _
cu ei c
4-1 ro ro
5 CL >
SB c
C 4­­ ro
o
4 ^
Q W
. c
cu ro
*= >
e«
1_ L_
o ro
1- ro u ro
o >
cu 5
e-o N £
CU !t=»
o c ■a ü
u ro
01­i
4­. X3
|e CU cu
E ^ E*
c
O CU "O
gx ^ X
1­ CL X3 R-
3 o
2 Dl 2 ° ■§ =
O 1- ai-*
a-o > « a5|
T (U cu p
X CL
U O E '3
S2 5 Dl CU
O 3 C >
O L.
> o
c .2
UI O
E! S
'> c
cu ro
ai ro
o to
ro cu
UI Dl
1­ CU
CU CU O) S o
o; x .E > 4-1
1
c c
CU c
CU CU
Dl CU c
c CU
ro T3
> O ai er
CU
CL ai
al c CU
CU
■a ' c 'c E ai O c
i_ ro o o o
O
ro > c c
g
■a
CU 'c
ro c CU Dl UI o
Dl CU
CL
g ro c g
C
10 CU ^ 1­ cu ro
.ui cu 00 X3 (t
■a X
CU
ro (u ^ c
LO
cu
X o Q- TJ :=<
L.
XI CU
CU Q-o
■a
Tt­ o °
cu
T3 u m £"5
■o
c
o w CU o g
4->
Dl c c ■a £ c;
ro i_
CU > ro F
'N
ro P
C CU i£ o O
CU Xl =r> rsi ^-1 O ui
o
o
^ CU
3 rsi
c: ai
ro
ro ro
I cu T3 •* cu
> c
O
ro 'c
CU
Dl
- b fM c ■=
cu
■r­l C t ai OU)*) CU
CU 4­>
ro
ro CU "2 ai
-a cu .£
1- c
CU ■o X! .h
T3 %ë
ro CU T3 ■o
ro tt
> X)
■a E ai cu
cu
c x
O CU
E N E Ol .2 N
ro
CU
-a
.. c UI
4J to ro
01 > ro
"D CU c
o "E ro Xl
L -
ra N O
0
CU
ai E w
O
M
cn
c
c
E
o c
CL CL
.">
■•>
£ i cu
Dl
(U­C jo
Dl io
en 52
> J5
2
J3
c
c
x ,„ CU
■Eü2-o
0 ^ 4 ­ . §
> O o
Oi

El
iß 0)
CD J5
CD Q.
ro '5
> -
■5°
co
0)
c c
ro CD
ro 4->
> -*
U c
ro
*J >
-*- CD
ro c
> ro
co ro
"O'S
oi
(D CD
c"2
CU (0
j * ro
2 5
cp £
CD
XJ
Lro
ro
z*
CD
O
X)
X!
CD
XI
CD
X5
4->
ro
XJ
co
z*
c
ro
XJ
c
O
a.
o
CD
N
CD
XJ
CD
co .ü Ol
CD XJ
^ c
~ ro
O 4­>
O N
O C
IT) O
O K
^ o 0)
N 5-§
fD
4->
ro
Ol
a>
c
c .
CD C
CD CD
o ro
CO ,­
c jjj.«
(0
> ^ >
CD
CD c CD 3
_ CD
O 10 XJ
10
O ­C
(0
>- m
o ro CD CD o
S
5
2 -o >
O
O C
XJ CD
XJ ro
CD
CD
X!
X!
c
c
ro
ro
ro
XJ
^ O l
Sei CD
Ol
o (N C
oi ro
o o
CJ CJ
CD C
CD
XJ ro
Ol
o ro E
x:
CD i
X!
i_
ro
ro
.CO
c
EE
CJ C
CD^
XJ fD
E •-
CD CD
X! >
> CD
CD
u t
u o
CD >
Ol c
CO c
ro
>
C CD p > _ i_ c c
0) CD QJ
O QJ ro c
ro CD
O Ol
oiE
c
■ ~ 4-1 \? s 'S «1 c
XJ ^
CD X a? o o
" l _
CD
XJ
ro
ro
° XJ g w g
CD XJ
P
c
fe
ro
+3 ro
c
XJ
CD > CD iz
Ol CD
■o « C O
C cJ
gj oi
N
O
ro > CD - O
g SZ X!
S ro
ro —
g c
CD CD
Ol ■>-'
ro «
> 5
CD
X!
c
CD
z*
CD
CD CD
XI XI
o ■*al
:=i
c
ro
>
c
o
11 ro
o°
O tO
XJ —
■Ä ra
XJ ro
«­ XI
O ­a
Xj ig
CD ro
CD
XJ
o ro
S CD
XI "5
c ro
CD ro
-Q g
xi co
■->XJ
> ^
> XI
ra
re
3
W
u
a
N
c
CD
CO
CO
ro
4-J
io «
CD ­^
V, O Ol
?j O CD
4-J > X I
CD 1 ­ CD
c .ï o
c
CD
CD
O
CN
L.
CD
>
O
4-4
T3
i_
O
O
g
4->
c
CD
i_
CD
>
CD
x>
o
OL
c
ro
>
XJ
c
ro
81 $
Q-iO
^ sz
o
o w
c
CD
O
CD
>
O
c
CD
CD
CO
ro
ro
CD ro
m oi
c
CD
z*.
ro
E
.üi XJ
.= «
Ol CD
3 co CU
C CD CO
2 I «
■- 2 ro
c «5 >
ro Q.4­.
> CD
^ c : ?
S ro
to ro
S«
4­> x:
CO
ro CD
> XJ
ro a>
> >
Ol cu c ­■
C öl CD ■£
Ë2» 4-1 C
'5
ro
ro
CD
O
XI
O
o
ro
0 1
c m
S
­43.2,
2 i-
CD "■
■5 C
C CD
2 .o
ro :=
f E
CD
CD cn
E o
feu
ro c
sz ro
c >
— Ol
CD C
"°E
CH CD
CD ­C
CD if)
■ = £
CD CD
XJ XI
«■ CD
c E
5 o
XJ CD
C Ol
ro Q.
_i o
8 ro
4J CD
CO XJ
CD
ES
■— CD
CO >
CD 5J
X! 4J
ro
XJ
c
ro
ro
Ol
i—
o
>
C CU
CD XJ
X O
E ro
o >
CD "
Ol C
ro
ro
g
c
CD
X
_CD
CD
N
CD
XJ
in
c
CD
X
CD CO
II
o •*-■
u -
c
o
c
ro
>
CD
XJ
i_
ro
ro
CD
CD (0
■tf CD
■^ x:
o £
CM Q3 L^.E
i­ Ol U 4­.
o c 4- «
o —
> CD CD c
72 "2 ^ o.
CD ro ra g
cu ro
XJ 1-
o :p c o
ro o ■
CD XJ
XJ CD a > L. XI
O CD
o XJ
XJ
CD c
XJ
Xi""
^; Ol
OlXJ
c c
'c o
o
5 oi
l_ c
CD ro
D. ro
c
52 oi S
^ it £
c
CD x3
.2 x: a;
■a CÜ­Q
4-1 N CD
CD CD 4­>
Z TS c
. c CD
C CD Ol
ro > c
ro CD 'E
"K CT CD
CD Si.-^
Ol CT CD
CD c 8ra
5
c
CD ro
XJ >
C Ol CD
ro c oi
> ­c
■­ Qj ^
i_ Ol s­
CD
ir:
o ro CU
ij ro xi
J ­' _
A co c
CD ro CD
43
^
>
CD
ro CD Ol
12
Q. CD
X C
u ­"2
Q. O
0 g CD
4-f
01 LD CD
°­ .E E NI Nt 4-J
E 'c «o ro
4-J
o
u
e
c
— 1—>
o o
i_ CD Q.
CD X
g
Ol
CD
O CD g
Ol
c
4->
> X» 3
Q. c .;= c ro
CD
3 O ro c ±i CD
'c 4->
CD o
CO
-o5 Oi
Z* Q.
CD
OJ X c
1_
c l ^
CD CD CD
CD > 5 ro XI
CD
XJ
> t: ro
CD
O
' — CD O Ol
oi.E
c E ■ES
x:
'c ra ti CD
c c ^
ro ■E­$u E ro CD Ol
> Ol Ol
CD XJ
c ■ ^3 El
c
c »-
CD XJ
ro P «S ra I ­ 'c
ra.ra5|-5
CO Xi > CD
CD CD i-
co c :zr> xi :E?
._ E Ol Xl O CD
CD CD XI a.«
CD
CD '5 v .E 8 ra o XJ
o
E-55 Q. CO > B'-B
§j 2
Ol Ol
O
M
0)
,C
C
E
IQ
.">
Ol
s
J3
c
c
3
8
u

c
ro
>
c
ai
4-1
_ro
.en
TJ
cu
XI
CU
c
O)
TJ
4-J
ro
X)
c
CU
TJ
CU
e
i-
CU
>
o
>
Ol­o
.E o
1 c
> CO
1_ >
£n
LD ro
in ­J
en i_
"- 1 o
W >
TJ -*
— o
CU O
T3 _
■o w
*— 4-1
g,E
oä
O o
rsi
- c
0) .b
>
o
eo
CU
4-»
ro
o
B-d
O CU
0 O!
01 CU
c o
o cu
5 xi
CU
TJ
C
CU
xJ en
en c
-^ 4J
:3< o
en en
c cu
_ro xi
cu cu
XI TJ
'd
CU o
L­ fM
ro o
B a
ro 4J
ro ro
4J en
cu £
i_ CU
CU TJ
:^r cu
> tn
> en
C 3
53 J ­'
^ c
3 CU
N =:
ro sz
c u
i_ en
CU i­
^ cu
X >
4-1
X
u
"03
o
4->
O
iH
O
fM
CU
'■t-t
ro eo
'^
ro
cu
CU
CU ~ "*"
c
> in
ro c ro
o ro -^
TJ g>^
c ■- cu
CU JU CU
en > X,
.E cu _
.E "03 en
N o
CU X CU
XI C TJ
ro
ro
en
c
'i_
CU
'u
c en ro
ro cu en
c cu
c
c
c
Ci—
CU
TJ
c
CU
s_
CU
CU
CU
XI
4->
CU
X
+J
3
4-1
ro
4-1 ro
3
10
CU
L_
4-t
CU
X
>,_ CU
CU
CU c
O CU
X? CU
en
ro
eo
o
■ë6 E
cu
(A
V
>
e
'35
a>
"O
4-1
10
re
4J
3
W
V
u.
N
4J ^ ­i"
•- en , ,
N o w
« Q­re
CTC 2
■E g'ü
o => ~ c
115
CU
TJ
y—
p n
J3 eo
M
cnQ
c
CU
TJ
N c
o u
CL
Q.
br CU CU
PJ TJ TJ
ro -E o .2}
c
cu
CU
4-»
CU
E
■g
s
3"J en
CJl en
fl
CU CU
­* TJ
CU
c >
cn:=:
L! ro
C N
5 cü I? o ro
en c
ro cu
i-
TJ C
CU CU
XI o
ro
c
o
>
CU
cu
en
en
c c
— ro
cu CT
^ o
c o
ro TJ
> c
en cu
c cu
3 'cü .ï
ro ro
ro en
i_ c
ro ro
ro i;
c
cu
ir,
.E E
'c 'cu
5 cu
fM =* ü
c c
O
CU ^
O CU
-grä
en c
TJ ro
CL CU
b E O >
N
3 CU
TJ
O
al
c
ro
>
TJ
C
ro
_J
U)
CU
ro >
ro o
CTrj TJ c
ro in CU
CU S *-> ro
C fM ro ro
4-J
ro _cu Q. C/1
CU
c o c
cu il
3
O c
O CU
_*: en
i- en
cu 3
> ■"->
4-> cu
■si
TJ *-
CT CU
_cy TJ
CU J­ 1
I_L .=> 53 's ■-
1_ —• S^ 4­1
cu y
C CL
cu Lr
cu cu
4-. ro >
° > TJ
o -* cu
^ CU TJ
4-J c
CU c ro
4J u
^ CU CU
C S cn
cu u i_
CU cu
'N O !S ro >
CU ■ 4-« TJ
c
CL
OJ o
TJ CU XI ■*
CT ro
4-> TJ 2 CO
>"2 > 53 ■ c
«j ro rö >
'~ ro N CU
.E 5 (N
CU o ro^ en cu
en _
o «
= Ä -2 *
cu
4-.y
CU T3 TJ se
_o CU
(ƒ) TJ cu ro
CU c cu g
Z X en o CT-^: ■^-, TJ 4-1
TJ
cu
CU
eo
"rö
cu
i_
CU
en
c
CU
4-1
o
1_
Ol
CU
x>
o
fM
1_
o
o
>
4-1
CU
x:
c
CU
en
eo
3
4-1
en
I«
= 1o
.5 ■■*
15 o
Q cu
c:
CU
o
■'—»
= CU
E "o
W cu 53
^ C N O
L ro cu =
> 4J E
C Ol
cu 3 rv
■i-i i- **
en cu fM
£**
en cu
TJ c cu
groT,
x: c Jr. *
c J cu cu "W *i
"o p £
c c _ro
O en eo
CU
TJ
^ C CU
O CU
O
sz
CU L.
TJ . 4J
CU TJ O
c
E
ro c
ro cu
1_ 4J
cu eo
ai ro
Ol -ZT 1
c ■>­
43 x:
O
u
LD
XI CU
c u ^
TJ C
C «
— c
c cu
£!
Ë^
CU
TJ
c
o
c
CU
o
O
w
c
CU
c
CU
o
73
c o -§1
XI
^^ CU CU .
Fis. B E? CU >
CL C
CU CU p
eo cu
TJ N £ 1| c u -
c cu JS
O Q CL cu >
CU
fM
ten
5 E
fM^
en CU
fM*"
TJ
XI
c
4-1
ro TJ
c
cu
TJ
3
O
x:
o
R ß ro u o cu g-
' en TJ ro
i_ 4-> c"°
cu w ro c
X 5 > cu
CT M
Ig
ro
E TJ
CU
eo
ro CU Ol
.c cu cu TJ C si en cu
o" C TJ cu E
ro — CU xi ro
^ o c
C CL en en
CU X
ro £ T3
ro L.
en 0 TJ .E
£^
4-1 C c c
CU
cu cu
- " r ö l
gi^
ü CU
3 >
CU
TJ
CU
CL­O
O c
en o
cu ^
4-1 o
ä °
fc .2
O N
U ~~­^
Ä C
CU i_
en 1/1 cu 1
ro 2ro SË
CT CU
c o
— 'I—1
c =
cu p
^
■p CU
s° cu
TJ ro :z:
t N ­^ CU
3
CU TJ
—
s_
CU
CU TJ
C
>
o E 53 cu
o en
> >
L. TJ
CU ro
- 'sz
CU '«t
CU en
c° TJ c
cu w c
CU CU
Ol£
01 c
'N C
Ol CU
CU cu
C CU cu :3!
■?ü
CU »s_
CU
ro xj
C c
cu o
« CU
E ^
^^ c
cu ro
TJ >
c CU
roz
4­. c
'cüi!
^ ro
ro N
?j .?J "cü
t C Ol
ro m o
cu g
E L.
ro %
c Q­
O fM
C ^
CU 1­1
§2
> cu
2 £
CL CU
en 01
c
ro
>
CL
ro '-'
E
> -
5 ° CÜ Is C
ro « N ro > cu eo fM CU
TJ
CU
CU A xi ro i_
XI CL
> ro 42 Si O
cu 01 cu F O
TJ c > TJ O
O ro 'c OU ^ § CÜ
a: ­Q m
c E? O rH
o
CU
0
>
CU
4-J
Ol
3
i_
CU
4-*
CU
£
;^,
ro "53
c
en
ro
cu
TJ
c
cu
>
IZ7*
XÏ
.*
01
CU XI
E**
.ü! N
CU
ai JQ
E 01
iü.E
J* C
JX: o
c cu
o x;
*■<
O
M
O)
C
c
il e
re
.">
jo
S2
.2
c
JS
c
3
o

E
o
o
CO
co
ro sz
^
c
ro
tu
N
CU
TD
4-J
TJ
O
4-1
CU
>
CU
>
CU
o
sz
CU
" X)
5 c
CU CU
x: *J
ro£
cu
^ T S
« C
U > c c
it— CU CU
co cu CT
O) Xj re
C ro
CO
■55 .a
CO "O
w
LD 4­1 Eg
in "5 cu > c
ro TJ C CU
f- CU ^
cD 5 £ o ^
T-) i_
O ° '-E" 2!
cu
fM > -
CU
'. "O
4-J
(N c c
i­i CU ro
f0 CU O CT ro
CU I4J
CT
O c CU
ro c
cu «
-ö «
c
CU
CT
c
^ >
> «
CT ro c
ent!
c
ro cu S
« C r-
« ra
fe
S> 4­
CU .0
o ro
4-1 CU ^
■4­> C
10 y -^
5 cu ro
'S­ o 0
N
CU CU 4­> C
CU CU .ü! cu C CT Ol
'X5 O ro o
ro fc.
(D 'jz; «- o.
c
T3
CU CU
ro »_
> o
xi Q
c ro c
CU
cu -* — CU ro E ^
> o .ï
Q­ CU
cu cu cu 5 o a
XI oi
CT 4b w
4-1 'l_ 0) o CU.E to O
CU u.
4J CO VI Q.
x: o 55 co
ro f.
u c co
o to
jx *-
:rr< cu >t- ro - .2
CU
CU o
CD CT ro -^ i- ro N ZZ?
CU —
Q E
c >-
^ ro cu
«ël
TJ o
c cu u
CU "O ^
o O CT ro
> o ^
c cu
CU
u
CU 'C
TJ X) -o
o
et
m ° «
ro ^ c
> CU £
c
CU
01
c
'ü
V
4­1
(A
V
>
c
(D
re
4J
3
(A
V
Üi
m
c
CU
4­>
10
o
CL
CU
-o
c
CU
01
o
>
CU
TJ
4­<
ro
>
E
o
c
CU
CT
C
'L.
CU
4­>
CO
cu
>
c
CU
-o
CL
o
4-1
ro
ro
lO
CU
CU
X
o
o
>
CT
'E S
CU 4­1
'N CU
2 "o 1
O 1-
> CL
«1
^°
ro >
ro §
C CU
cu -p
■= E
"E'c
°lCT
o .E
W Q3
S^
ro o,
CT.E
.E q,
CU >1 ^
o
c
4_> CU
Q o
0
■o
c
ro
ro
4-1
co ■
cu c
XI cu
*- -9,
cu ^?
■= E
•ELO
c 6"
cu
01 cu w
.E 4-1 c
co ro CU
cu CT >
> ro
1 "O
ro cu
c XI
cu c
"55 S
■° 4­.
ro ■—
N
-o
c XI «
CU CT
c C
o 'c
CU o
Q
ro cu cu
­J TJ TJ
o
o
>
c
CU
o
_cu
CU
XI
ro
CU T3
=-o _
c ro c
C C o
c cu cu
CU CT­Q
CU CL
■f= £ ro
— C 4­1
w -j; ro
co cu o
S tfï -§
5 « cu
CT 2 T3
.Ê~ Q.
O ^ °
CT XI c
cu ro ~
XI T3 £
^ != cu
_cu
cu
c
o
'4-1
ro
\—
cu
CL
o
CU
TJ
c
ro
>
CT
C
"03
c
o
CU
TJ C
■r­, CU
5§!
cu t3
CT ro
TJ
c
ro
ro
4-J
CO
CT
E
O
o
V - 1 -
CU J ­'
■n ">
CT
ro
£ o B£
o5
c
ro
>
co
cö
ten oj
ro ■g
to
c re
f «
cu o.
N re
: ? ■=
u
CU
>
c
CU
01
c
cu
4­>
10
CU
>
w
o
c
>
3
"55
E
ro
c
s_
O
O
>
co
CU
4-1
c
CU
4-1
_ro
VD x: CT
- u c
^ ro s
ro CT cu
ro r^ xi
■^ CT to
CT C CL
■ - > >
.55 c c
CU cu
S S 8 S 8 S 8 S
"T cri r0 CN ÏN «PÏ «H
cu
T3
ro
c
CU ■
CU CT
CT
cü cu
CU
.E cu
4­1 10
co CT
_ro ro c co
cu
X)
cu
■o
!
ro
=
4-1
CO
CU
'4-1
ro
4-«
E
CU
TJ
i_
O
o
Q
ro ■-..E =
S 2 ^ 5£ 10 c ^
«CU
> i_ 4-1 cu cu
4J CO o
OJ cu o
x: V c ell
c cu CU
5 c o
u ro CM
co > ,_
c c
ro cu
■" o E CU .E CT
C
w ni u
T3 n «
O ^
o "F cu
X tT3
fs
^°
't o.
CÖ CU
«nS
C TJ
- 1 CL
d °
Ü
CT cu
OOO'Tï »uaSejpng
c
OJ
E
o
L.
4J
(0
IA
re
c
ro
> c
cu fu
§2
x: 4 CU
TJ
'.ZZ
-'
S co
1 4-1
■ " ro
c -^
Ä «
o «
fM g
CU cu
VD E
> > o O
ro s_
fM i;
4J 10 CT ro
o. ro
cu co
c ro
o x:
1—1 r"
a •-
CU u
T! N
E -E
CU u
CT 4-J
TJ
C
ro
o cu
° s
CJ c
CO CT
S|
£ °
c cu
CU N
4-1 cu
O TJ
fM
c
ro
(N TJ
CU «
"2 "£
o ro
1- ro
cu X)
CL XI
-S 'S
Ts ro
i_ >
o c
o ro
> ro
c
ro
> 4-1
CU CU
CL.C
§«
CU o
' 0)
C T3
5S
±! ro
-o -1
1 4-1
-o ro
■5"°
cu ±±
XI zs
L. i_
O CU
O 7=
CU
X) ­i­i
cu —
XI
CU
x:
^ '^t
"53
TJ
D
0
x:
c
Ï a
£ £ 'S.
ffi a s
ffl ' CO Hlil
sz
ro
>
E
o
o
L-
4-1
CO
co
ro
cu
>
cu
10
o
CL
c
CU
CU
CO
o
CM
sz cu
1
4-1
x:
u
ro L-
TJ
CL
O
CU
N
C
O
E ro
CU CÖ
4-1 >
4-1 C
2°
SI
Si
> LD
TJ iH
•1—)
43 w
t\i
o
M
O)
,C
C
É
, .*>
S
c
S
c
3
§

TJ
C
IX!
_1
C
fC
>
c
CU
Dl
O
E
CU
>
c
CU
CU
c
CU
o
■'—>
I
oo
cu
5 ro
> >
CT J­>
.E '53
2» =
i o
«J o n .2
E
4J TJ
= g
CU 4­»
o. in
CT
c
£
CU 2 fvj"
0 TJ "^
"­ (0 CT
*j­ ro 2
•— TJ C
2 CU ^
■­ CT 0
X) !2
ro _.
u
co
CT
C
CU
^ r- E
cu E ro
_£­ ro ro
« S >
ro
cu
>
ro
JZ
i_
CU
TJ
CU
TJ
O
cC
4­1
O o"- ^
4­> > ro co
c
^ % CN
CU cu o oo x:
E -o co c
CT o
ro
■>-> CU
c >
'cu CU -o
CU C 4-J CU
■o
-c ro 2 TJ
o ro
.52 T-i (0 CT
(N ro
E "ö
o 5
c n > rsi E
ro 4­>
o > 'cu
0.2*
4­> = rra
i/ii
F ° "£
E °-§
£ cu u
'
N O
CU (N
^ O
% E
E =
rsi
un c
i_ cu
CU TJ
TJ 3
c o
O ­C
: >
-o
c
ro
2
"co 'cj cu
CT C 2 "
.E JS cu -e x.
CU
cu -Q u E
"O 5 4-- CU
4­> > CU CT
c ro X c
(0 "o ro
cu !2 >?
> cu
CU
cu
Li- CU
TJ
"O O 43
c O o
ro O
Q.
> CTÄ
ro U
4­> C
n cu
u cu
^ +-• "°
O. cu o
Oro:
c
ro
cu
cu 3
!ti c
io ro
o >
£.2
c ±;
CU w
CT O
O O.
_cu
E
Q3
cu
■o
: 2
> 'u
c
ro
c
C »C
5 CU
^ X3
■*­' 'sro
>
= c
ro _cu
«■g
So
c o
o*
c ^
ro ^
> TH
~° CU
"öj E
fc ro ro
o; W
o c
> o
cü cu
|3
o CU
C CU
SJ «
cu ro
1­ 4­1
Ss
O N
r\i ■;­
o. ro
o JS
Ä -^
4­>
XL
CU
T3
s_
CU
T3
C
O
c
CU
4­>
ro .E 10
1­
k ~
o cu cu
>
ex v) 4­>
cu
o g E
go cu o
JZ 4­>
c £ V)
CT E 'c o-
>
u- ro co
o cu U .*
O 3
5 TJ
c
CU
4­>
(/)
o
CU
T3
Q.
O
CT
C
'l_
4J
CU
L.
CU
TJ
c
CU
T3
CT
CU 3
CT
C
"° "5
33
IS
■5 CU
> CT
CU
T3
4­>
w
ro
ro
z
c .E
c .ïïf
CT^-
"5 ^
>S
|«
■?­> c
^ ro
-Q ro
c
ro
ro
■ ^
^ CU
2 "05
x: c
■­..2
cu ro
c
cu 5» CT
cu ro
81-°
ro CT
CU se
cu
T3
■o
rn 4­» 4­» O c
CT 4­1 ^
o
C CU CU
CU E « ro u CU a. c
T3
TD ■L ro
CU 5 Ë
o rofe
o
o
o
>
C Ll_
ro u
ro CT cu
o E sz
P- CT C
3 CU 0) CT C ü
C "" ' _
ro 2
4-1 sz
CU
CT cu Ol
> N Q. N
-a cu >< cu
ro ­Q CU ­O •E > E
o t= t
2 cu cu
5 cu x:
c
CU
oo
T3 CU = ^
CU o
Q (N
■ C
"* ro CU
i­i >
SÄ
■^2
E'S.
o o
n
c
CU
N
ro
ro
.2
w ^ co
c ^ .2
d) c U­J
£ a; ro
£■2,0
a3f £■
1 c
o CU
en u
i CT
co c°.E
ro I4J
ro "tf
CU
CT
CU
CT
>ro|
CU _ c
CU 4J D C
ro xi ro
c c ro
'43 E -
E >^
0 c ü
CT ro
£
ro j , ,
ro sf CU SZ.
ro o
v
c
O CT
Ü c"(N 2 E CU
s ° c it CU
O. 4­J cu % -a
0
gj CU
cu ro
CT -^
CU
CU
■o
c (/)
4j s« ro o
cu 4J ro o
c 'M ai X
c
E
O ro
1 co
TH C
c CU o cu
CU TJ (N >
■•—t
E 4-> 1=
sc
CU X)
4­1 CT E a>
co c c
CU TJ
C
£'£ 4­> CU
0 4­*
v 10 4­J
*->
-^ O CN CU
_cu cc TH §
cu ro O 3
(N
.2 c ro
X.
4_l c
E c ro CU
0 CU > N
TJ CU
Q. £ ;C* TJ
o §
cu i; cu S
TJ W
■= c
E ro CU CU
ro ^
CTTJ
.E 4­1 CU >
"cü-g _ cu
XI 4J
■— x: 3 ­O
u TJ ­
CU ro CU SZ
x:
ai :=>
c
ro
cu
>
TJ
CT CU
_CU >
CU
* > CU o
c TH £ CT
ro o cu D. CU
O XI
-C tN >
N
CU
TJ
CU
CU .E o cu
CT £rN JZ
1- ro i_
CL
CU ro ro O
'^ ro CU
L­ ■
CO =
ro c > TJ
X. co cu CU TJ C
CU cu CU cu 4-1 ro iu )£
CT co c:
ro o
"43 Drs
-
ro
ro
CU
Q. 2
X TJ
cu ^
O c
CU
c
^
TJ C
o cu
C N CU
ro > «- cu o t
TJ *t c
C Ui o
C N ro Q.E o
4 H CU
"O i^
c ro
cu c
CT CU
:z? >
1/5
ro
-'
c
ro cu
>­ s_
CT
l/) CU
CTTJ
C 4­.
5 o
j±: *^
CU CT
TJ C
^ TJ
^ 3
CU o
w
XI §»
CU
4-J
CT
CU
CT
CU
SZ
C
I 0
TJ
3
ro O .bü 2 ±!
(N C
M— CU sz 5 C N
ro ro 3 :— 0
o
CT — c c ro sz 0 JS
co cu ro CU
CTTJ > TJ en u 4­1 C
to "Sc
4­1 E "2
3 c c
to x: 'L- CU o o
II ro u 2 CT 5 §
o CU ro co 'u O
H­ 4­>
0 0
c
ro
o ro 4= v­ P E ° CU c
ro 1- 4-1
u TJ ro sz U­
4J CU o Q) cu CL
w
4-1 cu CU o ° E
4-> E c
c ro ro
ro
8.?
N £ ro
ro
x: 0 c
S > > cu TJ
CT 3 LL. CT c
•z ro u o 0
cu cu
N C/1
4­)
-2 0J > > CU CU to
Q > O c
TJ 3
X
c
.üi 0
E
ro —
o.
c
ro 0
CT.Ïi
0 TJ
C
0
«"E
TJ ro
cu c :c :c^ 0 5
u TJ 5
co
CT -o ,H)
c E
TJ
3
o
x:
v­
0
>
: ai
o.
o
C
LD
o L cu
5 o c
4­» *—
Jr, w cu 0 LJ
cu 0 4­1 ■ ■ ^^
o. to
O
0 O 0 4-J
CtN o X
LD
't
rsi
W
c to
ro ra
co c
0 0
L­ l_
TJ
0
3 TJ
x:
u t/l c CU
0 TH
. O
^^r\i
f "o
B
0 X3 4^ü
CT CU
c ö ^ C TJ
4-J
0
0
CJ CT
co -^ ro 51
W
- 1 - 0
C ±:
ro JJ
TJ 3
0 u
ro u CT w
b ro 0 CT
c
^: ^ cu 'c
:c^= TJ
-r, ^ TJ
o
0 x ■—
> *- F
.2 g aj cu
t CT Q.
u
0
C ^^ O
Q. ro o O
co ro ^
0 DlO
c rsi
4­» —
0 C TJ
E °.E c
5 0 0
CT Q.— ■— C
CU 0 L.
£§^
ro E
ro 0 w
TJ iu> 01
CT
ro E
£ i
rn
M
Ol
C
c
E
(0
ro
■•­»
Oi
i2
12
s
J3
c
o
8
o

Ui
c
>
Ui
Ui
.E
w
Li
0)
>
o
c
c
E
(O
(Q
■"•»
O)
12
s
m
c
c
3
§

5
3
O
Xl
S
3
C
i_ c
ro ro
ro >
■•—»
i- QJ
CU 0)
o.-o
CU CU
dl
x: TJ
CU C
TJ CU
O '
al c
o
ro tu
> sz
roo
CT
_c
c
cu
«nu
CTl o
c O
> >
CU CU
Ol N
O) (1)
j£-jD TJ
CU CO c
"E cu ro
o > >
5 cu 5»
c "a to
to N
o ai
* *■■§
7S CU
cu co
Q. CU
CU 2
O c
■ (U
TJ >
E cu
o -0
> CT
CU j3
CT CO
CTE
c o
c-i
cu cu
N CU
v. i_
O CU
o >
> o
■ 5 ^
12 E
O X)
O CU
> CT
-2TJ
cu ro
c
CU
4-»
4J V)
U 4_> O
■2,«:*
O ­C U
Q.C.2,
4- ~ 2
cu en
CL ro
i_ ro
Ol2 ^
.E c Z
c o ^
CU QJ u
2 c o-
c 2. o — cu
c o 5 Q. "3 — 2
CU
CT > Ë­
> 'E -2
r c ro
c
c CU CU ^
TJ
cu
2 E ü ^ cu c
l_ ­s N
c £2.
ro
JU
CU
XI C CT O
ro
TJ CT. .E g
c CT b;
o
CU 0
L_ O
c >
c
o CU
42
CU
id o CM
o u
o CU cu cu
>
Q.Q —
CT
o
c
CN
C
CO
> ! !
ro —
ro '
5=Ê
C CT
CU C
3 c
c o o .2
cu i= C
c °
cu °2
Q. CU TJ g> CU
Q. CT ­_
S>2 § .r TS
P-a > § £
N X) £ .— ro
O C 5 N >
IM (Dj»: O O
cu ^ « o -o
ro >rö
c . cu cu w
CU 4­> ■O 4­.
c *
c -2 ro ■
cu C
"E.E =
o cu "-
= o cu o
XI cu fu EU
co .[5
­ 3
o .2 cu ö" " É ro
c CT.=
N
i_
ro in
o c^ 1
c > i c
CU CU
J^; ro "D L­
c t: cu
_ cu CU ro 3
— CT n
.!= ai «c:
to
CU ;­ 5, C
CU
in i«
cu >
c
ro
0)
­s >
c cu
CU Z3
.2 CU
"O ^
"ö'c
CU
= > CU
E
E
en cu
^ i_
o ro
c
cu­
— CU
CU "O
-O Q.
cu o
CT c
S V
3 xi
C XI
ro cu
> x:
0
"D CU
C ­u
CU ^
CT CU
P-B O)
o
CT-n
j0 CU (A
in CL re
c to XI
O T3 u>
CT "J­> a
re «= s
sg U
S5 w
ro c o
^ cu o
c
cu c
>
T3 CU 't
§ XI
CU
T3
CU
O T3
al cu O
c
Cd
ro sz
> D CU
T3 CE
C ro al
ro ro
_i 4­
CT
C
33
o
x
c
ro
>
c
a»
cu
TJ
c
ro
ro
_cu
"rö
c
O)
c
c
"3
v
o
n
1 c
CU
CT
'cu
M—
c m s cu
ro cu ro
> CT CT,
c E cy
1/1 4J C
ro -i-i ro
CU LD
sz CU
cu 5 ■*-, CU
ra '5. E
ro
CL O
i3.E 5E
u
c
ro£
si c y
c 'i_
CU cu CT CU
c >
lH
O cu
- 1 CU 4­>
ra C CU CT
ro ro cu cE
c > -a CU T3
co T3 ro cu ö
c ro
ro ro t =1=
> u _j §
O CL
cu ^ O
cd
CU
o
4­ cu ro ■tr! en
CU
o
"O
o cu c\E >
o
al c ­2 > cj
1_
■o CU CU o
CT CT c
2
SJfe CU
c
T3
CL
O -1
ro C E 4­> ro i_
_i
cu x: CU
■«= c
(N LT!
CU
CT
c ra
CU CU
O ^ C ^'o - N
E w 32 (Nun,
Z > E
CU
0 cu
4­> ^
N xi ±; = r- •=: o
CU 4-)
3 =■
W tH .E
cu ro S S cu ra L. 4-1 «
~ u
4-j x:
C i c u x: cu t E cu CU
CT.b XI
N O j3 o o. o ±! x:
CU
XI c O CU CU CU
CU o
CU 4J tJ c XI i­ 4-1 ■" E
co
■o
c c c CU
o > ^ > cu ro CU
al 43 C
u ro
c > CT
c ro >
cd CU c o
X3
ro
4­J CU
cu c CU
>
CU O»
Q cu o 4J O
■o . ­a
c CT > E
CO > 4-> 1-
ro >g ra < U CU CU
> co ro > X
CQ x:
c
S ra
co jB
ro -
■r-l o.
L- ro £
,­ CU CU ^
ro CL ,_
i— n\ r\ ro o ■•—\
CT
JO
CO
i_
CU
>
ro
o !2
fNI -C 1
ro _
ra s
o 2
o ■% CU
c
3 W Ci
ra
5 E
« i. 'e
ra o
ro o
c >
o
>
ro cu
­I CT
c
c
V
en
c
'Z
CU
"O
o
>
fM
CU
TJ
C
CU
CL
O
CL
O
CU
TJ
CU
T3
i_
3
3
| C T
■gil
t; ra
cu yj
> ro
CL ro
°5
w
c
ro j_, CU
ro5 CT ^ C
S '
8g
C
CO
-o
O CU
­C T3
- ro
cB-2
ro
3 ro u
^ ro
^> öj
- ^
IV CL
O
(N
.E CT
•i: CU s; ­t­J
5-5
c
CU
X)
XI
CU
x:
co
cu
CT
ra
4-1
L_
O
CL
CL
ro
i_
a>
i_
cu
TJ
L.
CU
CU
M i—i
CU CU
4­. C
CU CU
c c
CU CU
o;?.
'J3 O
W >
o cu
&?
2 ra
3 J3
X) CU
CU CL
TJ O
. u
co
-LJ
o
O
c
c
CU
>
CU
ï p
o
CU
CU
"O
o
5
4-J
c
ro
i_
CU
>
c
CU
J-l
?>^
N :
J-> 4-1
4J r_
3 _CU
CU U
"O L0
- co ,., cu ro
ro
CU .E "c CT c
« 'E
"O dj
CU
c fc
>
CU CU
o cu t; >
'N 4J
c ro cu o
■r­ U XI ^
c
CU
ro *-
CU ro Ö5 cu
O)
N II
XI
CU 1_ L.
co cu
CU _x.
CU 4­< .ES CU CU
CU
CU
co
Eg; o 5~
q
o
XI
u—
ra
CU
4J C
CL
O
O
CT
o
E
_* CU
>- T3
>ro
o>
c
CU
O CT N
>ö-2
c > "n
ro cu cu
> CT >
&~ CT
o .E
o c -
H J) H
CU
Q. N
3
O cu ro
cu
cu CT ■£ CT
C ~ c
"C TJ :^p
CU CU N
TJ 4­) .
>­ w c
CU
O CU
> c
a
aj
°
>
cu -2
CTH
CL co
O ro
> co
C CU
CU CU X)
o XI
X) X)
2* cu CU
CT r­ 4i
ro :ÏT> CU
o
co cu
in
r\i "E o
3 O
3 TJ
ra
u C
C CU
n u cu en
_* c
co .* 3
'~ P CU
-
ü cu L­
O (N
TJ O j_,
- cu > ro cu en
cu ro
■-■DU E .E
ro ^ 3 TJ c
ro c co
C
CU
CU N
o c xi ro cu
^ c c" c ro cu ro ^
CU o 'ij ro
CU _ ro •
CT C
£2
CU CO
CU CL
TS O
s§ CT°
ra °
r ~'
L^ j_i J_I
ro o cu
> T X
c c
R
H cu ra
co cu >
' L cu
Ol-o
iH J)
— o CU
■ri CU c
^ Ol CU
i
cu "^
x» '*•
r-i W >
7 ^
o ü
rM b
o
u
CT
ro
ro
i_
TJ
CU
XI
O
O
ro q
o
4­>
> c O i/i
cu 2> cu TJ (N
CU
£C 3 TJ
C ,H
CU r­l
- c: 5
c o
ro cu cu CU 'M
E ^2
4J CU
L. 3
CU 3
Q. SZ
S ■ cu CU C
CT
­rj
cü
O 4­> ro M 3 Ol \/ c
TJ
W ni ■—
,>. ­c: cu
4J CU cu
cu u ~
ro o i_
TJ co ­Q 3 Dl
O 3 CU CTTJ ro ei X) ro .5, ro
LO
M
O)
C
c
E
ro
Cn
S2
s
c
fi
c
§

CU „
CU O
^ T J
c ro
ro ro
> c*
C CU
a> CT
c o
c x
_S cu
^ TJ
CU C
X! O)
cu
ai "o
c c
4-1 ro
ro ro
.*
gÉ
o ^
N
in ?%
CU
sz
J ­ 1
in C CU
4->
cu CU £
"O *±
CT CU .*: ro CU
1_ ro c CU in to
CT"5
cu ü
"55 E u
o t o
Q. TJ
ro "o.
in
> J5 o
> 3 3 in C cu
ro E
4-* C
TJ
cu cu
Q) X>
CT ■o
c
CT
ro 4-4 L_ *.
c
4-4 c ro
CU in o u CU
ro CT
in > C
u
c cu
U— 4-> >
?
i—i c •—
CU ro
CU ^ CU cü CT CU TJ
Q.
"° 4^ CT
TJ
CU
->
CU
4-1
3 TS CU
a> 3
ro
C IR si
CU CU ro 9? N
C
XI CT c c cu ÏE
CU =
3 4-. TJ
CU CU fc.E
ro
■«= c -* o 4_, ro :c
t! in
ro
o c CU CU
■o CU "O
TJ 4­J
o "-<
in
cu cu
CU TJ
O) "O c c CU
c .h
c
■»—» ro
CU 55 N ro
cu -Q 5 >
Ol ^ _cu ■oio
cu cu
ro .E, en
o 'u ro c ro ro ~ E
33 ^ CU i- u ro cu ■o
ro J­J
PM CD XI Cl ro x)
cu
o cu O D CU M­ .ü.' w cu in £
in
Ol Q; TH CU
cu
s_
'i- c x B s^
>
"E g c
Si>£ ro cu o
Ol 3 cu . c *-> o ro cu CU
C CU CU X)
E .2
CU >
'c ro ai "O cu
3
E f5
S ro
o .E CU
cu 5 > X>
5 TJ
cu
— ^ TJ ro
¥ ro ro
OJ T E ^ cu in h
TJ
­Q c
ro c a» I s
ro
o_ 5 = cu
ro 5; TJ
4­. ­O
cu CU CU
CU i_ N =
ai
CU ro 34 "cü
o
X ^ "o -c e ro
ro *" 5 CT ;
CU ro
TJ
ro C
c
_cu cu
ro
ro
> E ~ §
Ol a 5
o
ro . ra
c
ro .52
L. 4->
Q. Ol
in 4-J
in
cu
>
CU
XI
c
ro cu
TJ p
c
Ol.«
E °
ol
5 *-
CU c
X) CU
TO
N "O ti
!—; i- ro
O o ro
5 5 tt
S S cu
S f "° rö
ro
o
ro IM
o. O
o
o >
o
cu cu
5 ro
cu
TJ CU
c >
CU o
TJ J^ CU cu
TJ
8CT O ro
c * CT
■­ O CU c c
cu ro 4->
CU C CT > in
x: _cu ro
CU TJ
■M x:
cu
'■*= £ XI
!S
CU
TJ
cu ro ? Sf
> .E ro
cu c ro
« 8 CT CU
c C _*
CU 3
CU >­" CU
CU ü) — CL
c cu p > cü o3
o > .t;
ro — cu (J
in c
o cu
g «3 ro -*- ro cu
Q. CT
U N II
4-> U 4-> in cu CU 2
ro in ro
HZ TJ
TJ JC TJ cu 5" TJ TJ
4J >
cu
TJ
c
'CU
ai
c
">
CU
CT
■4-J
CU
_CU
ro
u
in
_ ei C
+— ai — T~i
cu
TJ
c
CU
N iu
CT
C
'in
in
ro
CL
CU
O
~ " i­ ­E
c
ro
>
CU
TJ
c
ro
>
TJ
C
O
1_
ai
CL
O
c
CU
ai
_c
75
CL
CU
X)
CU
CU
o
CU
CL
C)
ro
cu ro -Q
TJ 5" c
ui cu ro
— o -i
ai i2
c CU =
­ ü x
■y ei ■r
ac
ro
ro
x:
oo- 0 oo
c o
ro
- ro o ro
4-1 ro >
o
(N u
CU TJ
o X , «u.E cu ü
(N TJ "g oo TJ
CU ro 2 o c
x: ro o ■c ro
CU >
CT gfNl
Q. V)
TJ i CU
CU .2
C
■o T :
ro
L. CU
4-4 Si, CU >
cu _ in
> —
TJ CT E
c .E
o ro
o
j . ro
ro 4­1 cu
ro "
cu cu
CT "o
ro
— c
ro c xi g
ro cu
cu cu
T; .y x: ro o 4J C •E E cu
oi in
CU
XI
in
CL CU 4­.
ro TJ -^
-e 1 CT Jr.
(j ~ CU
in TJ CL
■K =! CU
1 ^2
C s_ T­<
CU CU o
> > r\i
1 = 4-J '-
CU LD
En
ro TH
t; TJ
ro ro
CU 4-J
"O N
CU cu
TJ ­Q
o ai
£K E
c c
5i
tl Cl
ai —
ro cu
ro v/
XJSE
^ CL
*± in
u o
ro TH
^S cu ,N
CT
tu
£ E
CU l_
cu c
E
Ln
X (U W
cu
CU
u
Ct­
'o
CU
CL
in
CU
CT
1ro
ro
cu
CL
v__
0
TJ
c
ro
c
CU
c
cu
CU
TJ
c
ro
ro
cu
TJ
c
O
ro
PO
CL
O
ro
ro
Q.
CU
XI
CT
CL
O
i—
O
o
>
Cl
o
PM
1_
CU
>
o
4->
ro
ro
4-»
3
Cl
CU
CU
X
CU
x:
4->
CU
E
TJ
C
CU
TJ
O
sz
CT
C
C
CU
^
CU
Di
CT-5. m cu
ro z ro u Q
ro
"o Z
CU ~ j­
X) c; ^
ro
_­ oi >
o c
H ~ ra
o tn E
(N ro -5
üxiJl
E
clc:
= cu x: ra cu ^
4j u c
o £3 ro
J­ 1 U 4->
O
O "3
oo o J2
o c ro
C
CU
O
rsj cu t:
, > cu
cü CU &
> TJ Cl
O gi CU
C TJ *~
V "5 IJ
^ > >
Cl
c
ro'5
ro cu
i- TJ
« C
ai in
x: ro
.E t
^ ro in >
5r. ro '^
u CU
c tn
C 4­>
E
ra
O C
C CU
CU 4­>
CL CU
O o
52 ^
o E
ro cu
2Zz
— u Psl
E l/l
N
fee
-* ro
L- i_ ro
^ CU CU
oi
c :=»
TJ .b
- c
— xi >
.2 Jr O»
ro o -
in > c
T—I 1. UI «J ^ j £
IH oi cu ro
o. cu cu
O C
TJ fN
­ In ei
c £1
ro i- CU
ui cu ^ E cu
CU > CU PM |
= o b fN'4J
CU CU CU cu ro c
> TJ >
W ro > ro cu
c
CU
XI
X)
:= CU
TJ il O
ro cu £
til e" o
«- c u
gj cu >
±i c 3
.E .2 c
^ tf ra
TJ CU >
c CU
CU = >
cu § £
CT Z &
CT CU CU
O i­ L.
^ ? c ?
*3 > ■>-•
> in
ifc! cu
ai-K-O
cu ^
l -
cu N "7
-5 M- cu
o °"°
al c c
,_ cu ro
ro E >
> o c
^ CU ­*
£ CT ro
5.E E
CU CT
TJ ■=
Ol Ol
a 3 £
cu c
j ^ cu
SE ro
Q. ­t­ 1
in ei
it­ cu
ro x
c ■=>
ro Q.
> o.
TJ ro
c x:
CT 1­ Cl ro
o. ro
o E
>- c
CU o
4J O
ro >
TJ >
F, «
CU sc
CU
oB
£ ro
CU CL
> CU
^_­i 'in
'5 5
cu
*-" cu 'S o
sz al
:z? c
x» ro
>
CU
9-^H
:=? PNI
CU o
J^
T: 4J
cu ro
EB
CU 3
TJ Cl
C S
« c ü .E C JJ CU
E
o
?2
4J cu
in x:
ro j»;
"05 iE?
XI CU
cu _ o cu
ro _
S> ra
.ra E E
CT ro CU S
4J CU
« £
0 ra
4-> >
01 c
TJ
c
ro
_i
c
CU
TJ
E
CT o
in ai
£■ °
5 E
4-> TJ
§&
C C
5! £ c '
> ro o;
S « E
CT4-. 9
C TJ >
(D br CU
ro o 4­j
a, 5 cu
TJ Q. £
•E o$
E^CT
>- c c
o CU —
— CU TJ
CTOJ
o c ■£
o E^
ro o c
xi o cu
3 > cu
C
(1)
CU
O "O
iujy
in :=:>
cu .
CT c
TJ TJ >
£ c CU
ro — Ï*!
ro ro
CT " f"
1- 4-> >
o -^ s -
o ro cu
> 5 cü
^ ro
­jxi CL
CU CU
jb­Q
CU +J O C T ­
XI CU
4^­C tl 5­e
CU ■­.
c Ol. 2 2
z s
| M

cn
c
'l_
CU
CU
CU >
o >
c
CU
o o
CU cn
4-1 cu ro
O)
c o o TD ro
4->
' ^
> U)
4-J fN c
w
s_ 3 —
TD
l/l i_ 4­> (0 c c
cu >- ro
Q. CU
ro CU
CU CU o
cu > w£
1_
1_
X!
V) o cu "- ro cn
Q.
>- CU c
•"—» c
CU
CU
CU 0
ro m "O cy
x: iE
CU TD 4­>
u
w
cn £ 1= N TD TD
c ro
cn
c CU
cn C
4-»
o ro u c ro 4­J
V) c ro ro
J-J
W
o ro cu in >
cn
in
c cu
c
X
w
ro
c ro O
o
TD
CU
CU fN o.
cu >
i_
o i-H cu cn CO
> o O o c ­^ c
cu
J-J
CU fN
> c
"rö TD
L. D. 4-J
en TD ro
cu
cu CU
>
c cn XI E
ro XI CU
,n
CU
>
TD 00
c o
fö o
(N
N
ro 3 CU
cu
> C =3
cu w cu 'w
L- CU
cu c.
4-> > °
CL_CU
UJ CL
0 ro
4­> u . cu -
ro
f- — 4-1
u
cu co N
cu C/1 ro cu cü ro .*
XI _w ~ _ro TD 2 TD Ë *•" = TD
CU
o.
■u o O "O
TD
1­1 C
ro > o 1 aj c
JZ c CU TD 5 c ^s
CU cn o. c w
(U J" ­fó
üz tn in TH 4­J cn ts c
.ff
CU cu
ro ?S ^ XI
j _ ,
±± ü O o 01
L.
CU cn C 2 aJ
3 fN
4-> CU c
CU 3 c x:
c
e: ^
C TD
fM cu Sr
4-1 cn o
;E =
X?fM
4­> CU
oo "2
o c
cn
c
'c
o .2^2 CU
fN CU CU
CU° t
TD > ro
o t ro
n o
cu o CU
CL > TD
IS
O
M
0)
C
c
I­S
E
f«
O)
S2
S
J3
c
5
c
8
u

u
c
(ü
c
>
o
co
O
M
,C
C
E
.">
■•­»
en
12

CU
TD
s_
CU
4­1 C
(O ­^i
co
c
o
N
o.«
QJ CU
Ö t
h fO
S*
U CU
(/> TD
c c
ro —
81
u u
ro w
C CU
°ö
cu i;
TD c
c o
CU
TD
4­J CU
C |CU CU
L U T J
-£ C CU
-F. ro -c
- c E
_ cu ro
" D N
CU
>
c
CU
CU
c
(0
CU u cu -Q
3 cu 4-. iL
_cu _cu
r? ?u
CU "O
_2 cu
•=r o
i- oi
"ro ro 5
cu
^ C CU
ro c ro
> 1- L.
cu cu ro
n ^ a
co .E £
CU CU
o
c
o
CU U
■° a>
CU
TD
N
c
o
«I'S
CU w
ai
c
>
CU
i- cu ai
CU -tü ro
5 cu "
CU .- CU
> TD >
cu C
F cu
si
X CL
cu °-
13 cu .
k "° c
•2 ro cu 2 u
o ._ cu
o - 1 i-
- g cu
in
O c in
^ fc! cu ro
>_ c _
^5 °cu
ri c
CU CU
^ «J m
^£ r- ro
o b —
O CU CU
R2 S
£■ t cu
0 cu c
U > ril
01 O ^
E «^
C CU u
° ~° N
cu ai 4-1
T3 c 4->
R cu
.E Ti 2
X
ë i ^
oi ai cu
c cu CT
-p > o
8 c =
2 ro cu
5 ^ cu
4­1 C C.
C 3 CU
ro o 4­j
i­ u jr
cu u u
> ro ro
(V
cu
4-> TD
w in '~— TD
iH ^
TH r-' CU CU
O j3 CU
ai
fM
c
ai ro
c CU
'c xi 0 c
CU cu
­^ TD
CU
1_ CU i_
1_
c
^ CU
(0
CU
TJ
ro >
ra CU
ai
J: cu ai
D I «
? « cu
._ _c
> .
ro.E.
w ro
'w 5
ro ­Q
4 - 1
CU c c
4­1 — CU
i- 2 T3
cu CU _
TD CU CU
cu
x:
cu
ai
Q. (D
O "3
cu ro
ai nj
4J ­Q
4­> —
(O CU
X! -*- 1
In cu
ai
CU Q.
O o
«
O
i.
*•>
c
o
u
(0
4-1
c
re
4J
c
3
O
u
u
<
5 "O
° i
i­ O
CU O
> CU
c-°
w c
V)
fO
C CU CT
c .!=! ai c
S 3 = en cu .E
o. ai
in to CU
ro
ro
ai o ■■->
*± 2 cu
3 OITD
XL
u
re
XI
a
O
U
ro
E.«
°T3
CU c
N ra
5 ro
O *->
O. i-
O CU
TD
"E c
cü o
cu -
l/l CU
(0 TJ
-Q o
cu cc
ai
.2 ra
ai>
C TD
5.3
cu c
t re
(D >
(U 4-J
■­­> C
cu ro
CU
CU
CU
ai
c "O
cu w
TD
c
o cu
"- CU
c h-
(0 .
> c
TD
l -
c .2
rox:
in
£} 5
S cu
N
cu
TD
fO TT,
CU
E
i_
CU
>
c
CU
c
c o
CU f)
4-> 1c
D.
CU w
T3
CU
E E
m CU
ü «
3 ro
cu >
N r-<
-O C
C ,-i
c 3
O O
ro O
> u c
u
cu ai ro
fO Dl
ro ^
in
CU > c
CU Dl CU cu 'c
C O CU X3
Dl CU
° u ai g £
a5 E
cu jn CU V) ^ ro
Q ro 5 rö cu ro
cu .E
o 5 E
T3 CU
_ . ■ 4­1
in
& CU c in p CU
cu ^ CU
Dl E> 1_
CU
o to >
o cu
»5 c "° c ^
CU L
T3 — TH
■D 3
l - T j O
O CU gj^lCM
CC £
C CU -ï CU i_
ro .b
> T3
T5 CU
c -a
5
ro
c
c >
ro ^,
> 19.
T4 CU
CD ^,
fM =
CU
ai­Q
CU
CU
l_
ro
ro
■i-»
o
5
4-1
ro
i_
CU
>
CU CU
c S o
u
5 o
CU > °
Ol ü) 00
ai., ^
E c c
c cu ro
CU 4b >
-^ E en
cf 5 c
1- o .-
CU c >
N CU CU
CU CU JD
"O ai 4J
-Q tu "°
cu ^ Q.
J= c o
c
CU
CU
c
ro
> cu
C T3
CÜ
in
ai
c
">
i_ CU
O O)
ai
cu w
I =
Dl
ro
CU o ai
"O „, > "TT ro
cu 10 ro ro c
4­1 cu
3
' cü
O cu
« >
CU 3 cu ro
o
ö ±l
Q.
i:TD
CU
O
ai c c
o
u
£ CU
U TD
'l- 4J
CU C
ai cu
in .b
51
> 2 -
ro ro
ro £
Q o
cü N
TD Ol
3 C
o'55
•£■ to
g»a
.b cu
c o
CU 4­1
o
CU
i cu x:
c cu IJ
o 73 T-t CU
O Z3
äs si fM ro
.* cu oi o
CU _*
C O -r-
1- ^_
E
3
c TD
CU
XI cu
XI TD
^^
i_ cu
o =
o o
> >
CU
TD
Ol
c
re
CU
>
CU
0
1_
4­1
c
0
u
et 1­1
*
4-J
ro
TD
c:
Ol
CU r-
^. .E
CU 10
^^
CU Q.
Ol c
4-1 ro
cu ro
C ,H
c o ..
O 'M J -'
10
Ol­Q
c
c
CU
TD
CU « CÜ
E ro ro ro .E
F
ro ■' — i
N
CU
TD
cu
CU
N
CU
TD
cu
TD
c
cu ro
cu ro
P E 1
c
o
o
o
>
C aix
in to .
ro °
X) 1-
^8 CU
O TD XI
_>
ro
ro
XJ
c
CU
CU
T3
CU
E
ro
ro
N
j *
i_
CU
5
CU
4-1
sz
u
' l _
1_
CU
>
in
c
o
l_
o
o
T3
Q)
T3
C
ro
>
■o
c
o
ai
CL
O
CU
T3
•i-t
ro
T3
"cü
CU
■o
o
o
c
m
>
■«—»
5
c
■'—»
'N
c
CU
ai
c
TD
C
>
CU
X)
CU
T3
CU
CU
o
>
4->
o
>
CU
TD
c
ro
ro
4­1
CU
o
CU
CU
Dl
■a
CU
CU
­Q
3
o
1_
4-1
CU
Dl
c
CU
CU
CU
■o
o
CC
c
ro
>
-o
c
ro
_l
c
ro
>
T-H
O
r\i
Dl
c
CU
CU
Lro
ro
■I—i
§1
TD
N
O Ol
a: c
c
ro
>
TD
C
ro
_j
c
ro
>
i­i „
o 2
fM O
01 ec
o
'E u
cü g 1
-* .E
2 c
rol
" o
S5
4->
ro
ro
4-1
3
in
cu
4-1
cu
sz
c
CU
f-t
TH
o
fM
CU
T3
c
'cu
s_
ro
ro
■•—\
ia>
o.
c
cu
Dl
O
E
Lcu
>
c
cu
Dl
CU
4_*
CU
c
ro
>
c
CU
CU
CU
!c
w
c
CU
E
CU
c
o
o
>
CU
>
ro
x:
i_
CU
-o
c
'■—>
'N
•'—>
5
o
CM
1cu
>
o
cu
TD
c
CU
>
CU
Dl
CU
4->
>4—
ro
'"—^
JQ
ai
c
'L.
ro
CU
>
CU
o
4-J
c
o
u
CU
T3
CU
1_
3
CU
T3
CU
O
ai
c* §
« > c
ro
Pcü >
c „ • .Ef
c Ä o»
£
.Eê
C CU
CU TD
Ol _
&£
to -*■
ro o
o XI
N 4­1
.. CU
cu w
■° 3
cu x:
TD in
L. ^
CU o
TD >
s I
•■—1 01
JD .E
!= :=> cu cu
b ^ f­ 4J
"5 cu
10 Dl
O 3
O CD
in
Dl CU
c
> E
cu ro
ai >
E?
i2 cu
cu o
> CQ
in
c .E
- c
Ol CU
C J­>
•- ro
cu cu
O) ai
Dl cu
ro o
in I -
CU
> 1_
ro
ro
1-»
IT)
■*
l£l
CC
CU
TO
1_
CU
-o
c
o
4-j"
CU
4-J
10
CU
>
c
CU
■a
s_
o
§
"rö
N
Dl
c
ro
CU
>
CU
o
1-
4-)
c
o
u
CU
N
CU
Q
o
(N
Ol
c
'c
CU
CU
ro
ro
CU
■D
!_
CU
CU
o
4->
de dat de door ons gecon
gd wordt vastgesteld.
k\N
ro?
£ cu
O Dl
o c
> o
**»
O)
-S
12
s
c
c
8
u
*3C

u
(O
T3
C
ro
ro
CU
it—
U
cu
o.
10
:z? c
^ cu
c
CU
X)
X>
CU
X:
_CU
o.
i_
CU
5
i_
cu
TD
c
o
cu
TD
c
cu
O
i_
4-»
c
o
u _ai
o
>
o5 o;
4­1 TD
CU
■o
CD
TD 10
::3 cu
I- -o
3
CU N
"O
O c
CU
■o
c
ro
_i
c
ro
ro
cu
a.
10
4-J
x:
u
CU
CU
cu p
T3
c
ro
>
c
CU
ai
c
'l_
ro
CU
>
CU
CU CU
ai a> ocu i
"° E
CU
c
CU ro
5«£
C CU ®
H L T3
o
o
2 >
cu ai
o u
fM CU
C
CT
cu .*
01^
-K 2
5 In
CU l/l ai"a
■— c
c
CU
CU
L—
ro
ro
■"—>
CU
"O
.*:
0
O
O
O
■0
c
a>
cu
T3
CU
CU
"cü
ai
5
cu
ai
c
O
c
CU
T3
c „
■'—1
5
3
CU
■a
cu
0
ai
c
CU
CU
4->
CU
E
C ü­
1- r-
10 ai
ro c
'E 2
E 15
o ro
U —«
c v
ro2
> cu
4­>
-a ei
ro cu
ro ai
K- co
cu ro
T3 >
i_ CU
O TJ
° C
E
o
TJ
C
O
l_
ai
c
'c
CU
'N
o
>
CU
'■i-I
ro
E
P ui
= s
CU 2
TD o.
i_
C 3
CU 3
i_ X:
cu L -
cu gj
X! >
CU 4­>
X) CU
_ x:
9* cü
CU r-
u
CU
« 2
X Q.
"° ro
ü c
cu »- CU >
CU ü-
■E ro
si.
o cu c
3 _. X cu
CU C£
F, tu o c cu
CU
ö | c
cu t tu
> CU o
S 5 a»
CU
"O
c
CU
ai
c
"cü
>
CU
x>
c
ro
ro
cu
N
C
O
c
ro
ro
c
CU
> .
» o
!?'-< cu
ai^i
o
£ «-
cu
CU 4J
4_>
"O CU
ai
c
JDI
o
>
c
CU
E
CU
,­> Ol
O c
cu ro
w
V
ai
re
+j
u
O
a
re
Li
u
o>
CÜ
>
O
m
5 ai E _.
et cu c - 1
5 « «="
5 ai-* 5
c , ïï -.
ro
ro o g
C O'?
cu p g
g>3 C
•- 3 CU
fM
o
fM
CU
>
'C CU
ro >
XI i -C E
ra 5 c l
"*­ ^
ro ty cu i% 'cu
u
CU
TD 10
CU p
in fM
CU
cu rv
E TJ E
TD E. w 2
CU "
c SI >
o»«
cu
ro "
c *H
xi
cu 3Ö ro ^
N E ^ c
C c ^ ro
O u > cu co ro
cu _i c
N 4_i
:=^ c
g ro
cu C
ai
3
i­H o O p
H u U t
O u
fM ro CU
c CU
T3
c
ro
c >
ro ai
ro
> c
ai cu
c =
ro ■o
■Si o
TD 4­"
CU ,­r,
ï: ai
u s|
cu c
­° E
5 ro.E
ro .1
ai 4­j ­^
c w ^
._ CU ^3
ro c
> ro
o. >
S c
_o_aj
Ol
c
cu
1.
V
>
c
4)
>
CÜ
O
a
ai
■o
cu
CÜ
w
+3
re
E
o
■M
3
re
CÜ
(9
m
^
c
CU u o
CU o
o
> o
s&
52
«u-ë
O o
CU 4­>
ai
X!
ro
■a
ai2
■E oi
c c
^ ^
■s !S «
— L T T " +J
CU
>
CU
O
XI
4­>
CU
CU
ai
i_
co
4­>
CU
x:
c
ro
> _i-
Tf cu
-0"=
■— c
ro
en
ro
"ö;
cu ■>->
■o «
c c
ro c
> CU
c
ro
4-1
c
o
(J
< ro
CU
TJ
O
'3
ai
ro
i_
CU
>
"E >
CU CU
CU "O
l/l M­
4J °
ro o
ro =
%%■
ai j .
cu ro
4-* a>
'3
c
4-J
0
u
CU
T3
>
l/l
c
CU
>
CU
Ol
CU
ai
c
CU
C 4­1
ai o
c ro
11
> ro
cu ai TD T3
C CU X) 5
ro "o
II > cu c =
"
CU >-
4­» r­ E cu cu
c.- CU 3 aiTD
o >
u cu ■E c ai o
T3 C ro jeu .E «
■
ro E cu ai s
^ o xi c
ai CU
c CU
4-J
CU 5
L.
i_
X) CU
4-f
e
ro cu
'aT^c
"O c
j- cu
i^ J -'
>§
CU Q.
O 4­> .
N
CU
XI
-a
c
ro
ro
c-K
ro cu
> XI
c ai c
— c ro
au^ >
13 tu Q.
O 4­1 o
tu 9
C XI -£
5 S tu
> ro >
TJ ro o;
CU
TD
c
CU
CU .
XI C
4­. CU
CU Ol
sz c
4J O CU «lü
CU CU
^ Si? XI
o ^
to CU O- CU
p ^E ro
l/l c
X)
O CU CU
ca u u t
"5
u cu ro E ro
o ro si
3 -3
O CU
1_ —
Q. C
CU 4­J
2£
8 5
CU o
X >
u
CU 1­ CU S.E
T3 CU "O
■ TJ
CU > cü ^ ai
^ CU -o ai_cu
ra-u c
■r, N tu
ai
»- "a ^
cu cu c
t 4-- Olö) O
w £
co cu
ro >
c cu
ro *->
N
5
4-J CU
> ro
cu >
_ai _^
cu :c
cu" SZ
XI CU U cu o
cu ai ui t" E
j= SE
"^ tu ro ti 3
:=^ ai ro -c to
> ii fc ro ro
£y£
ro Q,
o-o
u
cu ro c.
■a ro xi
c
CÜ
E
CÜ
*•>
(/)
>
«
O
L.
4-*
c
o
u
c
CÜ
UI
ra
c
u
CÜ
CÜ
XI
o
w
c
L.
CÜ
CU
CU
N
._ Q.
'5 °
CU
C TD
t" 4J
XI u
«■c
­C CU
cu ai
"ö c
c '^
O CL
U o
ai >-
E ^
'c cu
^ T 5
CU TJ
m tU
ro o
42, >
-> CU
cu ai
TJ ±1
c =>
ro c
> CU
CU 1­
> CU
CU >
x; o
ro N
!i
c tu
ro tn
r- tU
C 4­J
CU 4­>
"03 £
cu -*
h ai
ro E
ro 10
E u
f 8
TJ
'cu
x:
Lro
ro
X)
§
3
o .
h in
cu c
ü cu
cu tu
TJ ai
g­s,
2 E
o
CU
01
CU CL
TJ O
8 f
^: 1i_
cu
CU 4->
5.E
CU c
"03 "S TJ CU
C CU
ï E cu m
tu ro r- ro
Ti ro
C N
o ^
_W cu
< >
.3
8 E>
5 XI o
1 CU
N il
i_
ai ro
c ro
ro ■■"">
cu tu
_Q TJ
c E
ro
>-a
CU
N C
cu ro
TJ >
18
01
,C
C
0)
E
IQ
, .">
1 ' ^
01
IQ
S2
§1
a
c
a
c
3
O
u

CU
CU
E
L-
CU
XJ
c
o
c
CU
J­J
(0
>
_cu
CU
en
cu
i_
4-J
fO
ro
E
(U
N
O)
Q
ai
"D
J­>
O
4­>
cn
c
IÜ
c
ro
>
Dl
C
'cn
in
CU
>
CU
XI
CU
ui
^
tö
CU
j * :
i_
CU
5
CU
(ü CU
CU
X
4->
CU
E
to
> cu
en r­ J­ ro 4­> e"
cu
_cu .y
"5 cu
> cn
ro
ro
x
3
3
O
i_
4->
cu
X
CU
■o
1cu
>
o
c
CU
ro
CL
to
to
c
cu
>
CU
cn
cu
cn
cu
TS
Lcu
cu
to
'4-J
ro
E
o
4-J
3
ro
cu
en
cu
T3
c
ro
>
CU
X 4­. 4­. ■­ J£
.E to cu cu
­* "O X
X
"cu 'ï °- CL
L: x o O
4-J
«f £ CU
'c
c:
CU
cu
VI _
3 CU
"ö CU
C 43
— c
C 4->
CU o
4J CL
ro |p
"O E,
21
> ro
c >
CU 10
XS —
(5 JÊ
5- SE
C CL -
ro to c
ro ,_ co
■C O 0)
O — CU
> "03 XS
"> "O £
0) i­ CU
■D Ui U
CU XI =
o c c
L 11) O
CL cu u
cn
c
'c
CU
CU
il—
ro
■■—i 3
5 3
c:
cu cu
T3 C
ro ^ö
> cn
-^ E
X CU
cu 3
cn L.
E v
2 cn
"C cu
cu cn
^ ^
-o P
i_ CU
CU cu
cu tn
N 4J
■E E
to o
4-> 4J
X 3
S^ ro
^ cu
to cn
CU
CU
4-1
V)
CU
cn
4->
t0
ro
>
CU
TD
C
ro
>
en
c
>
ro
c
cu .
XS I/)
CLE
O 3
ai" 0
c 0)
_ u
io o
4-1 1_
CU CL
2 c
CU «
«s
4-1 l|_
X LT
CU jz
C
u
i o
i—< >
c
CU
cn
c
TJ
c
>
CU
en
'N
cu
3 c
X c CU
_cu ro 4-J
o ro u
£; cu ro
C 4-> c
o ro o
u
u to
«" 'S
N
"J ^,
c cn cu
° O e
■i-. _ cu
3 | 3
cu .E .ro
cn ro
c c o
ro cu N
i's!
u c t
= Ä =
to cn u
cn cu o
E 3xi
|ll
3 o x
CU CL
N O
c
o ei
CU CU
'?
4J CU
x: sy
xi
't o»
cu c
>T5 c
S,
cu en
TJ 4J
CU CU
X X
E c
ro ~
ro +i
N C
.y ro
1_ 4J
CU c
5 g
c u
CU ro
fN ro
£§
CU
X
.*:
"03
.*:
c
ro
x
M—
ro
c
o
CU
N
c
o
4-1
ro
XS
a>"2,
.E E 1
c o
CU X
E ro
ro f,
c
ra
>
■o
ra
ra
a
c
l_
0)
TJ
i_
3
3
4-1
«I
a>
XI
I
L.
3
0)
4-1
u
V c
> S,
cn_w 10 — 5 .ïï
re? ro
5 F £ .E
'S
C CU '*
CU X
XI ^
x :=>
^■03
TH C
°£
ro
.h «
*8
ra-e
c ra
i _
c
ro CU ■8
> xs
s_ c CU CU SE
X o V o
XS 32 CQ U
C o
O > «O
c 't
■o
3
re
't
3
CU
4-J
c u
cu CU
32:5
CU w
S5.
•c? c
ÖJ °
XI c
o «
o cu
4-J -J
c ro
ro i:
cu c
> ro
cu >
.!= c
ro cu
.E -^
Q o
CU
o
4-J
CL
c
ro
> cu cu
ro^ï
Ci C CU
cu ro >
e-g §
°» ro ^
1- _1 4->
-g CT5
^ ro CL
3 °
4J cn 4_,
w c cu
cu ■­ x
f §£
« fc O)
u ro rn
CU (D ?
T5 cu '^
C U ^ U
ro-^2
> C CU
UlO N
c
.­ W Q
cn-n
■o ro 4­!
J= to x:
o i/> u .
N 'F = 4J
cu E cu x
x c cn y
CU O § N
o
u
a
re
o
"E
3
a
c
ro
CU
en
'i_
CU
>
o
c
CU
cn
_ro
to
i_
CU
ro
ro
x
4-J
c
cu
T3
CU
T3
O
al
c
ro
>
c
ro
>
cu
E
ro
cu
^ ro
en —
c cu
c ^ t:
ro co <
c 2
cu
x
4­J >
tO i—i
T­ W
4-J
cu to
cn ro
3 >
_ _ cD ro
o. 5
cu .y
-a 5
cu
CU
> _
O CU
to "5
c —
ro Hï
x
CL
lS o
S cn^ij
CU c
X CU
cu ra
o c
CQ CU
si
> X
c
ro
>
X
u
vH!
ro
c
CU
CU
w
> I. "c .5» _ro c:
L.
o
ro
a d
ro .2 S E - ro c
j* > CU
en cn cu O
cu
c cn-Ë c
S 2 CU
ÜJ to .«' to CU XI X c
'c CU
ni (1) XJ
CU 4­J x C
CU
cu cn
CU
i- c _ 5 E
1_ ro cu
ro !ü o ^
■2,4- ro x c
CU
= cu
CU 4-1 E
4-r
CU
eg
c
ro
X!
c:
CU
CU
o cu E
CU o 3 *
> 4J
3 CU is
c
4J uT
"N
c: *:
ro c CU g
> CU > 4b
c ">
cü .2 CU CU
to 1to
ro Q.
■r­ (O
iö .2
to c
to C:
M E u
° c
ro
c >
5 xs
-> ro
xs ro
ro cL
5 cu
^ O
cu .
xs cn
c .E
CU 4-1
cD^ *t i.E
CU o
x 3
CT
^ >
ro cu
3 x
er
cu c
X ! ^
ro cu
i_ cn
cu 0J
X! 43
3
ro
11 cu >-
X CU
1 CU
3 CU
S JQ
u
CU CU
CU
XJ
o « 3
u ^
u o
ro y
|S
4-J
_to CU
< ■ =
c I CU o
r;32
CU CU
CLX
CU ^
X |p
CU CU
•*­■ X!
= 8
CU g
cn 4J
o c
E SE
— CU
CU >
CU
>-£
_ > O T3
N ■■-,
— CU
^ w - !
cu to 3 C
­o CU
ro Si
ro cu i- X
«­ X
CL CU
O X
CU
SE?
c :c?
ro g
o ro
> >
CU XJ
cn u
to ro
»
c i 1
c £« >- .—
OL"C
CU i_
TJ CU
tO X
c _
CU CU
p CU
I- o
- X
c
4J CU
ro _*
> o
X ro
CU

CT
c
' l _
ra
^
>_
QJ
O
i-
4->
c
o
u
N
c
o
4-»
ra
■o
■1—1
5
c
CU
CU
T3
i_
u
ra
c
—
4-1
TJ
3
CU
.*:
CU
o
N
CU
>
CT:
CN
IN
O)
5
I-S
E
(Q
, .">
O)
12
S
J3
c
c
§

Volkshuisvestingsverslag
(H)eerlijk wonen bij
Woningstichting Land van Rode

Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode

Inhoudsopgave
Verslag van de Raad van Commissarissen 5
Hoofdstuk 1. Een terugblik 13
Hoofdstuk 2. Een blik op de toekomst 15
Hoofdstuk 3. Onze klant 17
3.1 Wonen 17
3.2 Andere doelgroepen 19
3.3 Huren 19
3.4 Woonfraude 22
3.5 Betrekken van bewoners bij beheer en beleid 22
3.6 KWH 23
Hoofdstuk 4. Ons vastgoed 24
4.1 Aantallen 24
4.2 Kwaliteit 25
4.3 Ontwikkeling en realisatie nieuwbouw 28
4.4 Energieën duurzaamheid 30
4.5 Verkopen 32
4.6 Grondaankopen 32
4.7 Sloop 32
Hoofdstuk 5. Wonen in verzorgde wijken 34
5.1 Woondiensten 34
5.2 Woonomgeving en leefbaarheid 35
5.3 Budget en uitgaven 38
5.4 Buurtbeheer 39
5.5 Overleg en samenwerking 39
Hoofdstuk 6. Onze organisatie 40
6.1 Toelating, inschrijving en lidmaatschap 40
6.2 Organisatiestructuur 40
6.3 Personeelsbestand 41
6.4 Ziekteverzuim 43
6.5 Arbo/RIE/VGW 44
6.6 Opleiding en ontwikkeling 45
6.7 Functionerings- en beoordelingssystematiek 45
6.8 Personeelsvertegenwoordiging 46
6.9 Verbindingen 47
Hoofdstuk 7. De klachtenadviescommissie 48
Hoofdstuk 8. Financieel beleid en beheer 50
8.1 Algemeen 50
8.2 Kengetallen over de afgelopen jaren 52
8.3 Financieel meerjarenperspectief 54
8.4 Treasury 55
Volkshuisvestingsverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode

Hoofdstuk 9. Jaarrekening 2011 57
Hoofdstuk 10. Overige gegevens 91
10.1 Resultaat bestemming 91
10.2 Gebeurtenissen na balansdatum 91
10.3 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 91
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode

Verslag van de Raad van Commissarissen
Algemeen
De Raad van Commissarissen van de Woningstichting Land van Rode heeft tot taak toezicht
te houden op het bestuur en op de algemene gang van zaken in de woningcorporatie en de
met haar verbonden ondernemingen en staat tevens het bestuur met raad ter zijde. De Raad
van Commissarissen houdt onder andere toezicht op:
• realisatie van de doelstellingen van de corporatie;
• realisering van de volkshuisvestelijke opgaven;
• strategie en de risico's verbonden aan de activiteiten van de corporatie;
• opzet en werking van de interne risicobeheersing- en controlesystemen;
• kwaliteitsbeleid;
• functioneren organisatie en het personeelsbeleid;
• kwaliteit van de maatschappelijke verantwoording;
• financieel verslaggevingproces;
• naleving van toepasselijke wet- en regelgeving.
Dit toezicht strekt zich tevens uit tot de met de corporatie verbonden ondernemingen.
De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de Raad van Commissarissen zijn in
artikel 7 van de statuten van Woningstichting Land van Rode omschreven. Een en ander is
verder uitgewerkt in het reglement voor de Raad van Commissarissen waarvoor de
Govemancecode als uitgangspunt heeft gediend.
In dit jaarverslag legt de Raad van Commissarissen, als onderdeel van een maatschappelijk
ondernemende organisatie, publiekelijk verantwoording af over de wijze waarop zij invulling
heeft gegeven aan de uitvoering van haar taken en bevoegdheden in het afgelopen jaar. Als
toezichtkader voor het uitoefenen van haar taken hanteert de Raad van Commissarissen:
• het BBSH,
• de door haar goedgekeurde missie,
• het jaarplan,
• de begroting
• de vastgoedsturing
• de door haar goedgekeurde financiële beleidsnotities
• diverse rapportages financiële positie woningcorporaties
• de kwartaalrapportages
• afspraken met externe belanghebbenden.
2011, een jaar met perspectief
Dit jaar kan in relatieve en absolute zin gezien worden als een positief jaar voor land van
Rode. Er is een aantal majeure stappen gezet in het zorg dragen dat, de blijvende realisatie
van de doelstellingen waaraan de Woningstichting haar bestaansrecht ontleent, wordt
gewaarborgd.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode
Raad van Commissarissen

Strategische heroriëntatie in het werkgebied
De corporatiesector is sterk in beweging. Vooral wijzigingen in wetten regelgeving
(woningwet, verslagleggingsvoorschriften) en maatschappelijke discussies dragen hiertoe bij.
Daarnaast zit de vastgoedmarkt nog altijd in het slop en zijn de economische vooruitzichten
niet gunstig. Het zijn en blijven dus moeilijke tijden voor woningcorporaties. Dit maakt een
strakke sturing en beheersing noodzakelijk in relatie tot de vastgoedsturing en de financiële
implicaties hiervan. Dit betekent dat voortdurend de afweging gemaakt moet worden tussen
enerzijds de ambitie om te investeren in vastgoed en de leefbaarheid van wijken en buurten
en anderzijds de middelen om dit mogelijk te maken. Maar ook dat we actief de
samenwerking opzoeken met partnercorporaties.
Eind 2010 is er toenadering gezocht tussen een drietal, dat in het Oostelijk deel van
Parkstad actief is als stichting of vereniging op het gebied van de woningverhuur.
Doelstelling van deze toenadering was te bezien of een vergaande vorm van samenwerking
mogelijk zou zijn, uiteindelijk resulterend in een fusie. Het jaar 2011 (en ook 2012) heeft in
het teken gestaan van het onderzoeken van de mogelijkheden hiertoe waarbij absoluut extra
inspanningen zijn (en worden) gevraagd de medewerkers van de betrokken organisaties.
Daarnaast heeft Land van Rode in 2011 het visitatietraject opgestart, dat natuurlijk ook nog
eens een extra claim op de medewerkers heeft gelegd, maar ook die klus is door de
organisatie voortvarend opgepakt en de oordeelsvorming van de visitatiecommissie
(uitgebracht in 2012) stemt in de meeste opzichten tot tevredenheid. Natuurlijk zijn er ook
kritische kanttekeningen die door alle geledingen die het betreft inmiddels zijn opgepakt.
Een nieuwe, gedurfde aanpak
Vanaf de tweede helft van 2009 en in 2010 hebben we als raad van Commissarissen
getracht de haperende aansturing van de organisatie te voorzien van impulsen om dit te
verbeteren, helaas heeft dat in die periode niet tot het gewenste resultaat geleid. Begin 2011
hebben we een gedurfde keuze in dat traject gemaakt, waarbij de directeur-bestuurder van
een van de beoogde fusiepartners verzocht hebben om als adviseur van de RvC een
coachende en klankbordende rol richting de directeur-bestuurder voor zijn rekening te
nemen. We waren ons terdege bewust van het mogelijke risico dat dit met zich meebracht,
door het paralleltraject van het fusieonderzoek. Inmiddels mogen we terugkijken op de
resultaten van deze zet. Ook in dit verslagjaar heeft een delegatie van de RvC
(auditcommissie) meerdere malen voor het management van de organisatie met betrekking
tot de financiële paragraaf als klankbord gefungeerd. In 2011 had dat met name wederom
betrekking op gesprekken met de externe accountant van LvR, interne besprekingen inzake
de treasury-activiteiten en besprekingen van tussentijdse cijfers.
Tevens zijn er diverse gesprekken met de OR gevoerd in het kader van de rol van de RvC bij
de ingezette reorganisatie op basis van het eerder aangehaalde organisatieonderzoek.
Organisatieontwikkeling
De Raad van Commissarissen is verantwoordelijk voor een goed Bestuur, onder meer door
benoeming, schorsing, ontslag en jaarlijkse evaluatie van het bestuur. In 2011 is de
samenstelling van het bestuur niet gewijzigd.
De Raad van Commissarissen heeft in de vergadering buiten aanwezigheid van het bestuur
het functioneren van het bestuur besproken. Geconcludeerd werd dat er sprake is van een
Voikshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 6
Raad van Commissarissen

zichtbare verbetering in de aansturing van de organisatie binnen Land van Rode, natuurlijk is
er nog veel werk aan de winkel, maar we zitten op de goede weg.
Vanwege de activiteiten voor visitatie en fusie is het reglement "Auditcommissie" nog niet
aan de Raad van Commissarissen voorgelegd. Ten behoeve van de uitvoering van haar
taken heeft de commissie in 2011 driemaal vergaderd, waarvan één keer in aanwezigheid
van de externe accountant.
Volkshuisvesting, Huurdersvereniging/participatie
De commissarissen die op voordracht van de huurders zijn benoemd hebben twee maal
overlegd met de huurdersbelangenvereniging. Dit betrof overleg met het bestuur.
In de algemene ledenvergadering van de huurdersvereniging in het najaar, heeft Land van
Rode, de planning 2012 voor wat betreft investeringen, herstructurering en planmatig
onderhoud gepresenteerd en toegelicht. Evenals het besluit om de mogelijkheden van fusie
te onderzoeken.
Naar aanleiding van de in 2009 bij de aanstelling van de nieuwe Aedes-directie opgetreden
controverse (vertrekvergoeding en salaris) en de wijze van belangenbehartiging van de
branche (die als ondermaats wordt beoordeeld) heeft LVR besloten om het lidmaatschap van
Aedes op te schorten. Deze situatie is ongewijzigd gebleven. In 2010 heeft de Raad van
Commissarissen besloten toe te treden tot de Vereniging Toezichthouders
Woningcorporaties. Ook deze situatie is ongewijzigd.
Volkshuisvestingsverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode
Raad van Commissarissen

Samenstelling
Per 31 december 2011 was de Raad van Commissarissen van als volgt samengesteld:
Herbe- Aftre-
Kio,m Leef Func - Deskundigheids- „ Neven- Benoemd „„„mW rfö„H Onafhan-
Naam -tijd tie gebied Beroe P functies per n ° e B md * * keiijk
psr pci
De heer
G.J.A.F.
Beulen
Mevrouw
M.C.W. van
Beusekom-
Chudy
De heer
M.G.J. Buck
De heer
W.K.C.
Collard
De heer G.
van Sint Feijth
De heer G.
Krewinkel
De heer Th.
Ruiters
56
55
67
49
40
64
77
Voorzitter
Vicevoozit
-ter
Juridisch
Huurders
Hrm, Volkshuisvesting
/ruimtelijke
ordening
Financiën en
bedrijfseconomische
aspecten
Financiën en
bedrijfseconomische
aspecten
Volkshuisvesting/
ruimtelijke
ordening
Huurders
Volkshuisvesting/
ruimtelijke
ordening,
Marketing en
communicatie
Volkshuisvesting/
ruimtelijke
ordening,
technisch
Advocaat
Docent
Gepensioneerd
Accountant
BestuurssecretarisGemeenschappelijke
Regeling Vixia
Gepensioneerd
Gepensioneerd
Voorzitter
geschillende
Wonen-Zuid
Voorzitter
klachtencommissie
Meander
Bestuurslid
lokale afdeling
poltieke partij
11-1-2003
11-1-2003
11-1-2003
1-9-2006
11-3-2003
11-1-2003
11-1-2003
1-1-
2010
1-1-
2008
1-1-
2011
1-1-
2011
1-1-
2009
1-1-
2008
1-1-
2009
Niet
herkiesbaar
Niet
herkiesbaar
1-1-
2015
1-1-
2015
1-1-
2013
Niet
herkiesbaa
r
Niet
herkiesbaar
Om de toezichthoudende taak goed te kunnen vervullen heeft de Raad van Commissarissen
zich regelmatig mondeling dan wel schriftelijk door het bestuur laten informeren betreffende
(de financiële) resultaten in relatie tot de beoogde doelen, relevante externe ontwikkelingen
en de wensen en behoeften van belanghebbenden,
Volkshuisvestingsverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 8
Raad van Commissarissen
Namens
huurdersbelangenorganisatie
Namens
huurde rsbelangenorganisatie

De Raad van Commissarissen heeft in het afgelopen boekjaar het volgende ondernomen om
zich op de hoogte te houden van het reilen en zeilen binnen de Woningstichting Land van
Rode:
overleg met bestuur
overleg met externe accountant
overleg met externe adviesbureaus
overleg met Ondernemingsraad
overleg met de huurdersvereniging
houden van een tweetal themadagen met specifieke volkshuisvestelijke,
organisatorische en financiële thema's
notitie vastgoedwaardering woningcorporaties
uitgave Volkshuisvestelijk toezicht
discussienota Vennootschapsbelasting
handboek Corporate Governance
advies commissie arbeidsvoorwaarden statutair directeur woningcorporaties
overleg met Waarborgfonds Sociale Woningbouw
De Raad van Commissarissen is in het afgelopen jaar 12 maal bijeen geweest.
In één van de bijeenkomsten is het eigen functioneren van de Raad van Commissarissen
besproken evenals dat van de individuele leden. Tevens is ook het functioneren van het
bestuur besproken. In de besloten vergadering buiten aanwezigheid van het bestuur heeft de
Raad van Commissarissen zijn eigen inrichting en functioneren als collectief en de bijdrage
van de afzonderlijke leden beoordeeld. De Raad van Commissarissen heeft hiertoe
uitdrukkelijk de visie van het bestuur gevraagd en deze betrokken in de bespreking.
Voorafgaand aan de beoordeling heeft de Raad van Commissarissen haar profiel opnieuw
beoordeeld.
De zelfevaluatie heeft plaatsgevonden op basis van de Govemancecode Woningcorporaties
en omvatte de volgende onderdelen:
Zelfevaluatie van het functioneren van de totale Raad,
Toezicht uitoefenen op (het beleid van) de statutaire directie en de algemene gang
van zaken in de corporatie en haar bedrijf,
(goed)keuren van besluiten van de statutaire directie,
Toezien op naleving van de wet, de statuten en externe regelgeving,
Het adviseren van de statutaire directie,
Zicht op eigen functioneren,
Zelfevaluatie van de individuele commissarissen,
Evaluatie van het functioneren van de voorzitter van de Raad van Commissarissen
Geen van de leden van de Raad van Commissarissen is frequent afwezig geweest bij
vergaderingen.
De Raad van Commissarissen of een delegatie daaruit heeft in 2011 overleg gehad met de
ondernemingsraad. De leden van de RVC die op voordracht van de huurders zijn benoemd,
hebben periodiek overlegd met de huurdersvereniging en hebben de uitkomsten hiervan
gedeeld met de RVC en bestuurder.
Volkshuisvestingsverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode
Raad van Commissarissen

De Raad van Commissarissen heeft in het afgelopen boekjaar de volgende besluiten
genomen en gesproken over de volgende gespreksonderwerpen:
jaarverslag
jaarrekening inclusief jaarrekening dochterondernemingen
begroting en meerjarenbegroting inclusief scenario's
beleidsplan / ondernemingsplan/activiteitenoverzicht 2009
huurbeleid
strategisch voorraadbeleid
beleidsnotitie vastgoedsturing
uitoefening van stemrecht in een deelneming waarin de corporatie zeggenschap
uitoefent
governance / naleving Governancecode Woningcorporaties
(fraude)risicobeheersing
financieringsbehoefte
projecten
treasurystatuut
verkopen
betrekken bewoners bij beleid en beheer
leefbaarheid
kwaliteit woningbezit
wonen en zorg
managementletter externe accountant
prestatieafspraken gemeente
opdrachtverstrekking externe accountant
managementrapportages
inschakeling externe adviseurs
bestu ursstatu ut
managementstatuut
visitatietraject
fusieonderzoek
discussienota krimp en alternatieve financieringsvormen
houtskoolscheten Parkstad
discussie aanbestedingsbeleid
Onafhankelijkheid
De Raad van Commissarissen waakt ervoor dat haar leden onafhankelijk zijn in de zin van
de in de Governancecode Woningcorporaties bepaling III 2.2 aangeduide criteria.
In 2011 heeft de Raad van Commissarissen de gedragscode voor haar eigen leden van de
Raad van Commissarissen en een gedragscode voor de leden van het bestuur en het
huishoudelijk reglement van de Raad geëvalueerd. In deze gedragscodes zijn onder meer de
bepalingen over onafhankelijkheid en tegenstrijdige belangen vastgelegd.
De onafhankelijkheid van de leden van de Raad van Commissarissen is in overeenstemming
met bepaling III.2.2 van de Governancecode Woningcorporaties.
Er is geen sprake geweest van (transacties met) mogelijk tegenstrijdige belangen waarbij
een lid van de Raad van Commissarissen betrokken zou zijn.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 10
Raad van Commissarissen

Deskundigheid en samenstelling
De Raad van Commissarissen werkt met een profielschets, gerelateerd aan zijn omvang,
samenstelling en activiteiten, voor de gewenste deskundigheid en achtergrond van de leden
van de Raad van Commissarissen. De profielschets is in 2011 herijkt.
Er hebben in 2011 geen herbenoemingen plaatsgevonden.
De Raad heeft verder besloten het aantal commissarissen vooralsnog te handhaven op het
oneven getal van 7. Ten einde de continuïteit van een goed intern toezicht te waarborgen
heeft de Raad besloten de voorziening in vacatures afhankelijk van het resultaat van het
fusieonderzoek op te starten.
Governance
> Opvolging en uitwerking governance code
Er zijn een drietal afwijkingen van de code.
Allereerst betreft dit het feit dat een van de commissarissen ook huurder is. Deze situatie zal
in 2012 worden beëindigd.
Daarnaast is er het feit dat de voorzitter tevens oud bestuurslid is geweest. Het betreft
evenwel het lidmaatschap van het bestuur in het drielagenstelsel zoals dit voor 2003 aan de
orde was. Het betrof dus het lidmaatschap van het bestuur bestaande uit meerdere leden,
evenwel niet de combinatie directie/bestuur.
Tenslotte is bij belangenbijeenkomsten niet altijd de voltallige raad aanwezig. Dit omwille van
slagvaardigheid en aansluiting bij de portefeuille van de commissarissen.
> Klokkenluidersregeling
In 2010 is een concept van deze regeling opgesteld. Deze is onderwerp van bespreking in
de diverse betrokken geledingen en zal in 2012 worden vastgesteld.
> Rechtspositie en bezoldiging bestuur
De directeur-bestuurder heeft een arbeidscontract voor onbepaalde tijd inclusief vaste 13 de
maand. In 2007 heeft op basis van het advies van de commissie Peeters en het advies van
de commissie Izeboud door BDO een toets plaatsgevonden t.a.v. beloning van de directeurbestuurder.
N.a.v de vanaf juli 2010 gehanteerde sectorbrede beloningscode bestuurders
woningcorporaties heeft de Raad geconstateerd, dat de beloning van de directeurbestuurder
nog steeds passend is.
Verder zijn met de directeur-bestuurder afspraken gemaakt rondom pensioen. Voor het
overige volgt de directeur-bestuurder de cao voor woningcorporaties, m.u.v. van de
periodieke verhogingen in de cao. Deze laatste worden gespaard en komen bij goed
functioneren tot uitbetaling in de vorm van een variabele beloning.
Bestuur
Zoals al eerder aangehaald is de Raad van Commissarissen is verantwoordelijk voor een
goed Bestuur, onder meer door benoeming, schorsing, ontslag en jaarlijkse evaluatie van het
bestuur. In 2011 is de samenstelling van het bestuur niet gewijzigd.
De Raad van Commissarissen heeft in 2011 het bezoldigingsbeleid en de
arbeidsvoorwaarden van het bestuur (opnieuw) vastgesteld. De pensioenkosten worden
Voikshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 11
Raad van Commissarissen

gefinancierd door de corporatie en belanghebbende. De overige arbeidsvoorwaarden zijn
gebaseerd op de CAO Woondiensten.
De Raad van Commissarissen heeft buiten aanwezigheid van het bestuur het functioneren
van het bestuur beoordeeld. Tevens werden in 2011 afspraken m.b.t. de targets gemaakt.
De trajecten werden voorbereid door een commissie bestaande uit de commissaris HRM en
de voorzitter van de Raad. Op grond van de resultaten zijn met gebruikmaking van de
adviezen van de commissie Izeboud nadere afspraken m.b.t. de honorering van het bestuur
gemaakt.
Als werkgever heeft de Raad van Commissarissen het functioneren van de directeurbestuurder
in 2011 op verschillende momenten beoordeeld zie ook pagina 2 van het verslag.
Op het einde van 2011 heeft de Raad geconstateerd, dat het ingezette verbetering zichtbaar
is. Dit was voor de Raad aanleiding de variabele beloning van de directeur-bestuurder uit te
keren, hetgeen begin 2012 is geëffectueerd.
Over 2011 heeft het bestuur de volgende beloning ontvangen:
Naam
G. H. J.
Log ister
Periodiek
betaalbare
beloning
Variabele Beloningen
halrt„in„ betaalbaar op
belon,ng termijn
Uitkeringen bij
beëindiging
dienstverband
Verstrekte
leningen /
voorschotten /
garanties
€117.865,- €0,~ € 22.935,- n.v.t. n.v.t.
Honorering Raad van Commissarissen
De honorering van de Raad van Commissarissen is gekoppeld aan de zwaarte van de
functie van de afzonderlijke leden van de Raad van Commissarissen en houdt rekening met
maatschappelijke waarden en normen.
De honorering is niet gekoppeld aan de prestaties van Woningstichting Land van Rode. In
het verslagjaar ontvingen de leden van de Raad een vergoeding van € 8.328,- (2010: €
8.664,-) bruto op jaarbasis. De voorzitter ontving daarop een toelage van € 3.199,- (2010: €
2.388,-) bruto, eveneens op jaarbasis. De Raad van Commissarissen heeft in 2010 besloten
de vergoedingen in 2 stappen te brengen op het niveau van de Honoreringscode
Commissarissen. In 2011 is de eerste stap uitgevoerd. In 2012 volgt de tweede stap.
Slotwoord
De raad concludeert dat 2011 andermaal een intensief jaar is geweest. Voor hun bijzondere
en voor visitatie en fusieonderzoek gegeven extra inzet spreekt de Raad ook een woord van
dank uit aan de medewerkers daarbij zich realiserend dat er voor de komende jaren nog heel
wat werk te verrichten is.
Namens de Raad van Commissarissen,
M. G. J. Buck, voorzitter.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 12
Raad van Commissarissen

Hoofdstuk 1. Een terugblik
Een intensief en roerig jaar ligt achter ons.
Focus
2011 was een succesvol jaar, waarin we de nodige stappen hebben gezet. Het afgelopen
jaar stond in het teken van 'focus'; focus in wat we willen bereiken en focus in wat we
kunnen. Op die weg gaan we door.
Hieronder staan onze hoofddoelen voor 2011/2012, zoals verwoord in ons jaarverslag 2010.
Dienstverlening op peil
Onze ambitie om het KWH-huurlabel in 2011 te continueren is gehaald. De score laat een
lichte verbetering zien ten opzichte van de vorige score. Hier zijn we blij mee, het betekent
dat de klant onze dienstverlening waardeert.
We leunen niet achterover. De meetresultaten hebben geleid tot een plan van aanpak voor
een verbeterplan.
Transformatie woningbezit
Diverse majeure projecten hebben we in 2011 in uitvoering genomen:
■ Renovatie 133 woningen Nullanderveld. De woningen krijgen een facelift en worden
extreem energiezuinig. Dit project loopt door tot 2013
■ Nieuwbouw 21 appartementen Mondena. De oplevering is in april 2012
■ Nieuwbouw 20 units Radar Maria Gorettiplein. Oplevering in 2012.
■ Diverse sloopprojecten
Besloten is een aantal andere projecten te temporiseren. De benodigde investeringen
leggen een te groot beslag op onze financiële reserves (faciliteringsruimte WSW).
Bovendien is ook de organisatorische impact erg groot.
Oprichten Thuis in Limburg
Begin 2011 is Thuis in Limburg van start gegaan, een samenwerkingsverband van acht
woningcorporaties. Via de website thuisinlimburg.nl kunnen woningzoekenden reageren op
het vrijkomende woningaanbod in vrijwel geheel Limburg. De keuzevrijheid is maximaal:
woningzoekenden kunnen via verschillende zoekmodellen reageren op hun droomwoning.
De ervaringen met Thuis in Limburg zijn positief. Het verkrijgen van managementinformatie
vergt nog de nodige aandacht.
Gedragen stadsdeelvisie Kerkrade­Oost 1 tot stand brengen en op basis hiervan
concrete prestatieafspraken maken met partners in dit
gebied
Op 20 oktober 2011 is de intentieovereenkomst getekend door
de gemeente en Land van Rode. Het proces vergde meer tijd
dan gedacht. In de tussentijd zijn we alvast aan de slag gegaan.
Hierdoor is de verwachting dat de ambitieuze planning (in 2012
vaststelling stadsdeelvisie) gehaald wordt.
In 2011 hebben we prestatieafspraken eveneens meerjarige
prestatieafspraken gemaakt met de gemeente Kerkrade en de in
Kerkrade actieve corporaties.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 13
Terugblik/Vooruitblik

Fusieonderzoek
Ons voornemen was samenwerking te zoeken met collega-corporaties om onze toekomstige
kwetsbaarheid in financiële en organisatorische zin te verminderen.
Eind 2011 zijn wij samen met Woningvereniging Ubach over Worms en Woonmaatschappij
Hestia groep een fusieonderzoek gestart. Op dit moment wordt gewerkt aan het meerwaarde
onderzoek. Onze motivatie voor de fusie:
■ Het volkshuisvestelijk belang en de grote maatschappelijke opgave die Land van Rode
heeft
■ De toekomstige kwetsbaarheid op organisatorisch en financieel gebied om deze opgave
geheel en/of tijdig op te kunnen pakken.
Als de fusie doorgaat ontstaat een corporatie met circa 10.000 woningen en circa 100
medewerkers.
Afronden reorganisatie
Onze nieuwe organisatiestructuur is, na een paar maanden proefdraaien, per 1 januari 2011
officieel ingevoerd. Afgelopen jaar hebben we de puntjes op de i gezet. Ook zijn met diverse
medewerkers loopbaanontwikkelingstrajecten in gang gezet. Een meer doelgerichte en op
samenwerking gerichte organisatiecultuur is niet
van vandaag op morgen te realiseren. De in 2011
ingevoerde doelenmatrix is belangrijke een stap in
de goede richting en leidt tot meer focus. Deze
methodiek hebben we in 2012 gecontinueerd. De
fusieorganisatie neemt het stokje vervolgens over.
Visitatie van onze organisatie
De voorgenomen visitatie heeft eind 2011
plaatsgevonden. KWH voerde de visitatie uit. De
keuze viel op KWH, vanwege het belang dat KWH
hecht aan zelfevaluatie en de manier waarop
stakeholders betrokken worden bij de visitatie. De
resultaten komen in 2012 beschikbaar.
Ons voornemen om de uitkomsten van de visitatie te gebruiken als input voor ons
ondernemingsplan komt in een ander daglicht te staan vanwege de voorgenomen fusie.
Als bestuurder verklaar ik dat we alle middelen in 2011 besteedden in het belang van de
volkshuisvesting.
Ger Logister,
directeur/bestuurder
Volkshuisvestingsverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 14
TerugblikA/ooruitblik

Hoofdstuk 2. Een blik op de toekomst
Blijven investeren in onze woningvoorraad en de leefbaarheid in onze wijken en
dit meerjarig verankeren en daarmee investeren in de woonkwaliteit in Kerkrade.
Actieve rol
Land van Rode speelt al jaren een actieve rol in de transformatieopgave van haar
woningbezit. Parkstad Limburg is een krimpgebied bij uitstek. Dat geldt ook voor Kerkrade-
Oost, waar wij actief zijn. De krimp heeft jarenlang de politieke agenda bepaald. Er werd
vooral veel nagedacht, gediscussieerd en vergaderd over het fenomeen krimp. Wij
discussieerden uiteraard mee, maar zijn tegelijk actief aan de slag gegaan. We zijn in 15 jaar
tijd fors gekrompen als corporatie, van 3.800 naar 3.250 woningen nu. Enerzijds door sloop,
anderzijds doorverkoop. We krimpen nog verder. We slopen niet alleen, maar investeren op
strategische locaties in nieuwbouw en opwaardering van ons bezit. Zo maken we ons
woningbezit toekomstbestendig.
Overgangsjaar
Het jaar 2012 is te beschouwen als een overgangsjaar. De overgang van Land van Rode
naar de nieuwe fusiecorporatie die zoals het er naar uitziet per 1 januari 2013 van start gaat.
Dit betekent niet dat we in 2012 stil zitten. Integendeel zelfs. Het is een jaar met extra veel
uitdagingen, zowel intern als extern. We zoeken in 2012 de balans, met de focus op datgene
wat haalbaar en realistisch is.
Visitatierapport
Het visitatierapport mochten we begin 2012 ontvangen. Land van Rode scoorde gemiddeld
een 6,7.
De aanbevelingen van de visitatie nemen we uiteraard ter harte, daar deden we het immers
mede voor. Een aantal punten schuiven we door naar de fusiecorporatie. Zo is bijvoorbeeld
al een ondernemingsplan in voorbereiding, om per 1 januari 2013 als fusieclub een vliegende
start te kunnen maken.
Goede kwaliteit dienstverlening
Huurders waarderen onze dienstverlening positief. Toch kan het altijd beter. De
verbeterplannen op basis van het KWH-huurlabel pakken we structureel op binnen onze
organisatie.
Leefbaarheid op peil
'Heerlijk en eerlijk wonen i Kirchroa', dat is de slogan van Land van Rode. In 2012 gaan we
met onze fusiepartners onderzoeken hoe bewoners de leefbaarheid van hun buurt ervaren.
Hoe ervaren zij de veiligheid, de voorzieningen, de kwaliteit van hun woning, de sociale
contacten in de buurt? De verbeterpunten die hieruit voortvloeien pakken we samen met de
gemeente, maatschappelijke partners en bewoners op.
Stadsdeelvisie Kerkrade Oost 1
De totstandkoming van de stadsdeelvisie loopt helaas
vertraging op. Wij zullen onze uiterste best doen om eind
2012 met alle betrokken partijen, waaronder de gemeente
Kerkrade, tot een gedragen en onderbouwd plan te
komen, inclusief een samenwerkingsovereenkomst met
een meerjarig uitvoeringsprogramma.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 15

Woningbezit toekomstbestendig
Onze focus ligt op transformatie van ons bezit, zodanig dat ons vastgoed kwantitatief en
kwalitatief aansluit bij de (toekomstige) vraag. Dit betekent zowel slopen, nieuwbouw,
renoveren en opwaarderen. Qua opwaarderen focussen we met name op energiebesparing
en duurzaamheid. We nemen de totale woonlasten als vertrekpunt, niet alleen de huur.
Een groot aantal projecten komt na jarenlange voorbereiding in 2012 tot uitvoering. Dit zijn
projecten in de bestaande bouw, waarbij energiebesparing en planmatig onderhoud centraal
staan, maar ook nieuwbouw.
Ook staat dit jaar de sloop van onze eerste hoogbouwflat op het programma: Blok A in de
Voorterstraat is inmiddels gesloopt.
Voorterstraat blok A
Energiebeleid in beeld
In 2012 brengen we de gewenste energieprestaties van onze
woningen in beeld, inclusief de benodigde maatregelen,
investeringen en financiële consequenties voor huurders.
Energiekosten maken een substantieel deel uit van de
woonlasten. Een huurder heeft er, net als wij, belang bij dat
de energiekosten betaalbaar blijven.
Opbouw verslag
Ons volkshuisvestingsverslag is als volgt opgebouwd.
De klant is ons vertrekpunt (hoofdstuk 3). In hoofdstuk 4 geven we een toelichting op ons
vastgoed, terwijl in hoofdstuk 5 het perspectief 'wonen' aan bod komt.
De hoofdstuk 6 geeft inzicht in onze organisatie. Het verslag van de
klachtenadviescommissie vindt u in hoofdstuk 7 en ons financieel beleid en beheer in
hoofdstuk 8. De jaarrekening staat in hoofdstuk 9, gevolgd door de controleverklaring van de
accountant en overige gegevens in hoofdstuk 10.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 16
Terugblik/Vooruitblik

Hoofdstuk 3. Onze klant
De klant staat centraal. Dit hoofdstuk gaat over hoe onze klant woont en hoe hij
aan zijn woning komt. Kengetallen van de woningverdeling en het wonen zijn het
onderwerp van dit hoofdstuk. Ook komen hier onze partners op strategisch
niveau aan de orde.
3.1 Wonen
Tot begin maart 2011 werkte Land van Rode met twee hoofdsystemen voor
woningtoewijzing: het aanbodmodel en het inschrijfmodel voor seniorenwoningen.
Sinds maart 2011 participeren wij in de woningverdelingssystematiek Thuis in Limburg (TIL).
Acht Limburgse corporaties hebben de handen in elkaar geslagen en zijn het afgelopen jaar
gestart met een gezamenlijk woningverdeelsysteem. Circa 10.000 woningen, verdeeld over
heel Limburg, worden aangeboden op één centrale website. Woningzoekenden registreren
zichzelf op deze site. Thuis in Limburg werkt met vijf zoekmodellen: het aanbodmodel, het
direct te huur model, het optiemodel, het lotingmodel en het koopmodel.
Thuis in Limburg kent een 'voorrangsregeling' vanwege herstructurering en medische
urgentie. In bijzondere gevallen vindt woningtoewijzing plaats via de zogenaamde
"bemiddelingsknop". Dit betreft een handmatige toewijzing van woningen voor uitzonderlijke
gevallen waarin het standaard toewijzingssysteem niet voorziet.
In de volgende tabel staat via welk model onze woningen in 2011 zijn toegewezen.
Woningtoewijzing
Aanbodmodel
Direct te huur
Optie model
Lotingmodel
Koopmodel
'Bemiddelingsknop'
Totaal
2011
246
54
13
0
0
41
354
tabel 1: woningtoewijzing naar model volgens TIL
thuis in lintburg. B"*
Woningzoekenden kunnen via de website van Thuis in Limburg reageren op vrijkomende
woningen. De meeste woningen bieden wij aan via het aanbodmodel.
In het verleden bleek het aanbodmodel vooral voor oudere woningzoekenden problemen op
te leveren. Voor deze doelgroep hebben wij destijds een apart inschrijfsysteem opgezet,
bestaande clusters met woningen speciaal voor 55 plussers. Bij Thuis in Limburg hebben wij
deze woningen ondergebracht in het optiemodel. Het gaat om 11 clusters met in totaal 424
woningen. Het optiemodel is met name geschikt voor woningzoekenden die geen haast
hebben te verhuizen en interesse hebben in een woning met specifieke kenmerken.
Urgent woningzoekenden vinden vanwege de ontspannen woningmarkt via de reguliere
procedure snel genoeg een woning en hebben daarbij de gelegenheid invulling te geven aan
hun specifieke wensen.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 17
Onze klant

Mutaties
Bij mutaties gaat het om woningen die opnieuw vrijkomen voor verhuur. Mutaties door
verkoop en sloop blijven buiten beschouwing. De mutatiegraad is een indicator voor de
populariteit van de woningen onder zittende huurders.
verslagjaar
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
totaal aantal
woningen
in exploitatie
3620
3445
3438
3388
3313
3323
3325
3355
3294
3287
totaal
aantal percentage
mutaties
2011
3161
311
9,8%
tabel 2: mutaties in relatie tot het totaal aantal woningen per 31 december
265
346
298
333
361
387
380
387
348
290
7,3%
10,0%
8,7%
9,8%
10,9%
11,6%
11,4%
11,5%
10,6%
8,8%
Van het totale aantal van 361 mutaties over 2011 behoorden er 311 tot de reguliere
mutaties. De overige 50 vonden plaats naar aanleiding van actieve uithuizing vanwege
sloop. De voornaamste redenen om de huur op te zeggen waren net als vorig jaar: woning te
klein, woning gekocht en overlijden.
Leegstand
Leegstand kent verschillende oorzaken. Enerzijds treedt leegstand op door
mutatieonderhoud en verhuurbaarheid (frictieleegstand). Daarnaast is sprake van bewuste
leegstand vanuit gekozen strategieën in onze vastgoedsturing (zoals verkoop en sloop).
Het leegstandspercentage in 2011 wordt in hoofdzaak bepaald door de keuze voor sloop van
enkele complexen.
Soort leegstand
Frictie
Mutatie-onderhoud
Sloop
Verkoop
Renovatie
Overige redenen
Totaal aantal maanden
woningen
Totaal aantal maanden
garages/parkeerplaatsen
tabel 3: leegstand naar soort
2011
aantal % *
maanden
159
198
2349
182
44
86
3018
0,4
0,5
6,1
0,5
0,1
0,2
7,8
2010
aantal % *
maanden
102
187
1547
10
81
16
1943
0,3
0,5
3,9
0,03
0,2
0,04
4,9
2009
aantal %
maanden
162
133
703
27
107
117
1249
0,4
0,3
1,8
0,1
0,3
0,3
3,2
1468 14,2 902 10,2 769 8,7
* = het aantal maanden leegstand in relatie tot het aantal verhuurbare maanden van het gemiddelde bezit.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 18

3.2 Andere doelgroepen
RIMO en ZMP
Binnen de regio Parkstad Limburg functioneert de stichting Regionale Instelling
Maatschappelijke Opvang (RIMO). Eén van de bureaus verbonden aan deze stichting is het
bureau Zeer Moeilijk Plaatsbaren (ZMP). Vanuit dit bureau worden moeilijk plaatsbare
cliënten bemiddeld naar nieuwe of andere huisvesting. In 2011 hebben wij drie cliënten
aangemeld bij ZMP.
Zorgmijders, meldpunt vangnet Mondriaan Zorggroep
Ook in 2011 hebben we nauw samengewerkt met de Mondriaan Zorggroep. Met name het
signaleren van zogenaamde zorgwekkende zorgmijders (mensen die om wat voor reden niet
in contact willen komen met zorg(verleners)) in onze regio heeft ook in 2011 zijn vruchten
afgeworpen. Door deze mensen aan te melden bij het meldpunt Vangnet, kunnen we vaak
voorkomen dat een situatie uit de hand loopt. In 2011 hebben we 7 nieuwe cliënten
aangemeld en heeft er diverse malen overleg tussen beide partijen plaatsgevonden. We zien
hier een stijging ten opzichte van 2010.
Wijkteam integrale Zorg
In 2009 is Mondriaan Zorggroep in Kerkrade met een wijkteam van start gegaan. Het
wijkteam bestaat uit hulpverleners die elk op een verschillend gebied deskundig zijn. Het
voordeel van een wijkteam is dat er korte lijnen zijn en dat bewoners sneller de noodzakelijke
hulp en ondersteuning krijgen. In 2011 hebben we verschillende keren overleg gevoerd
vanwege het groeiend aantal crisissituaties.
Statushouders
Van overheidswege zijn wij verplicht jaarlijks een bepaald aantal statushouders te
huisvesten. De reguliere taakstelling voor 2011 was 12 personen (rekening houdend met een
vooruit-stand van drie personen vanuit 2010). Bij gebrek aan meer kandidaten konden wij in
2011 slechts zeven statushouders huisvesten.
3.3 Huren
Ons woningbezit kenmerkt zich ais goedkoop en betaalbaar. In onderstaand overzicht staat
de verdeling over de afgelopen jaren.
categorie huurklasse
Goedkoop
Betaalbaar
Duur (tot
h u urtoeslagg rens)
Duur(boven
huurtoeslaggrens)
€ 652,52
aantal
woningen
in procenten
2011 2011* 2010* 2009* 2008* 2007* 2006* 2005*
885
2055
190
Totaal
3161 100
tabel 4: woningbezit naar huurklasse (BBSH-norm)
= volgens de huurklassegrenzen van het betreffende jaar
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 19
31
28
65
6
1
33
64
3
1
100
35,2
61,6
3,2
0
100
38,5
59
2,5
0
100
41
57,5
1,6
0
100
41,8
56,8
1,4
0
100
42,6
56
1,4
0
100

In 2011 is de jaarlijkse huurverhoging door het kabinet vastgesteld op 1,3%. Dit komt
overeen met het inflatiepercentage over 2010. In goed overleg met de Huurdersvereniging
Land van Rode is dit percentage per 1 juli 2011 in beginsel doorgevoerd voor alle
verhuureenheden. Een uitzondering is gemaakt voor woningen die binnen vijf jaar worden
gesloopt. De huren van deze woningen zijn bevroren.
Bij mutatie harmoniseren we de huur conform het beleid vastgoedsturing (VGS) welke is
opgesteld op complexniveau. We streven naar een gemiddelde van 70% van de maximaal
redelijke huur over het totale woningbezit. In 2007 bedroeg de huur gemiddeld 63% van de
maximale redelijke huur, in 2011 67%.
Huurtoeslag
Sinds de invoering van de huurtoeslag in 2006 vindt verrekening in een aantal gevallen direct
plaats tussen de Belastingdienst en de huurder. Onderstaand overzicht toont alleen het
aantal huurders waarvan de Belastingdienst de huurtoeslag direct aan Land van Rode
betaalt. Het totale aantal huurders dat huurtoeslag ontvangt is dus groter maar niet exact
bekend.
Wij beogen bij het toewijzen van woningen een goede verhouding te creëren tussen
draagkracht en draaglast van de huurder. Dit betekent dat wij bij woningtoewijzing erop letten
dat de woning financieel passend is in relatie tot het inkomen en de gezinssituatie van de
woningzoekende.
Op grond van de Europese Beschikking zijn corporaties verplicht minimaal 90% van de
woningen met een huur onder de huurgrens te verhuren aan huishoudens met een inkomen
van maximaal € 33.614. Deze 90% norm hebben wij in 2011 ruim gehaald. De huur van
vrijwel al onze woningen ligt onder de huurgrens.
Ult'mo Bi ^ Land van Rode 9 ere 9'- aantal huurders in % huurmatiging gemiddeld
- streerd aantal huurders van het woningbezit op jaarbasis bedrag/maand
J met huurtoeslag (%) (€) (€)
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
1425
1310
1236
1242
1239
928
837
754
715
666
590
tabel 5: gemiddelde huurtoeslag
39
38
36
36
36
27
24
23
22
21
19
2.007.944
1.969.935
1.905.742
1.942.939
2.115.431
1.767.730
1.606.310
1.469.244
1.434.118
1.375.089
1.250.074
117
125
128
130
142
159
160
162
167
172
176
Huurachterstanden/huurderving
Net als in de rest van Nederland nam ook binnen onze corporatie het aantal huurders met
betalingsproblemen toe. Door huurders met betalingsproblemen in een vroeg stadium zelf
actief te benaderen en te begeleiden, is het aantal huurders met (grote) huurachterstanden
de afgelopen jaren afgenomen. In 2011 vonden slechts vier ontruimingen plaats, wat
uitzonderlijk weinig is. Onze strikte huurincassobeleid werpt dus zijn vruchten af.
Opvallend is dat steeds meer jongeren tot de categorie 'huurders met betaalproblemen'
behoren. Nadat zij een woning accepteren bouwen ze als nieuwe huurder binnen één jaar
een huurachterstand op. Door zorgvuldig toe te wijzen en een strikt huurincassobeleid
proberen we deze tendens tegen te gaan.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 20
Onze klant

Uitzettingen 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004
Aantal
Huurachterstand (€)
Gemiddelde
huurachterstand per
uitzetting (€)
4
9.429
2.357
13
27.575
2.121
12
26.000
2.167
20
49.000
2.450
tabel 6: geëffectueerde uitzettingen wegens huurachterstand
27
58.000
2.148
16
38.000
2.375
28
65.000
Huurachterstand
%iaarhuur < 2 maanden 3-4 maanden! > 5 maanden
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
1,07
1,49
1,38
1,21
0,75
0,99
1,04
0,97
1,18
0,95
0,87
tabel 7: huurachterstanden
0,4
0,58
0,49
0,58
0,48
0,6
0,56
0,59
0,64
0,66
0,61
0,34
0,33
0,36
0,28
0,19
0,29
0,13
0,30
0,31
0,15
0,19
0,33
0,58
0,53
0,35
0,08
0,10
0,35
0,08
0,23
0,14
0,08
2.321
24
37.000
1.542
Sociale overlast
Tijdens het verslagjaar vond maandelijks overleg plaats binnen het zogenaamde
overlastteam. Samen met politie Kerkrade en welzijnsinstelling Impuls bespreken wij
structurele "overlastveroorzakers" en proberen we gezamenlijk tot een oplossing te komen.
In 2011 heeft één uitzetting plaatsgevonden naar aanleiding van een overlastprocedure.
Vanaf eind 2009 is bij de gemeente Kerkrade één ambtenaar aangewezen voor Sociaal
Maatschappelijke Interventie (SMI). Deze ambtenaar was aanvankelijk de centrale
contactpersoon voor het aanmelden en (laten) begeleiden van burgers met sociale,
maatschappelijke, psychische of financiële problemen. Afhankelijk van de casus bepaalde
deze contactpersoon welke instanties actief betrokken worden. Verder wordt per casus in
onderling overleg een concreet plan van aanpak afgesproken. De adequate aanpak werd
door Woningstichting Land van Rode als bijzonder positief en effectiefervaren. Helaas zijn
de bevoegdheden van deze ambtenaar thans beperkt tot daadwerkelijke crisisgevallen. In
2011 bleef het aantal casussen mede daardoor beperkt tot slechts drie.
Hennepplantages
In 2011 is het in 2005 opgestelde regionale hennepconvenant geactualiseerd. Dit convenant
wordt in heel Parkstad Limburg gehanteerd. De betrokken partijen zijn: de gemeenten,
Essent, woningcorporaties, regiopolitie Limburg Zuid en het Openbaar Ministerie. Bij
geconstateerde hennepteelt wordt in alle gevallen aan de kantonrechter een
ontruimingsvonnis gevraagd, tenzij de huurder gehoor geeft aan de oproep van de corporatie
om zelf zijn huurovereenkomst op te zeggen. Ons beleid is de ontruiming daadwerkelijk uit te
voeren. In 2011 zijn wij eenmaal geconfronteerd met drugsgerelateerde zaken. In dit geval
heeft de huurder de huur in januari 2012 vrijwillig opgezegd.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 21

3.4 Woonfraude
Bij woonfraude gaat het bijvoorbeeld om uitkeringsfraude, onderverhuur en gebruik van de
woning in strijd met de bestemming als woonruimte (zoals hennepteelt en prostitutie).
Vermoedens van woonfraude kunnen ons op verschillende manieren bereiken. Via
bewoners, gemeente Kerkrade, politie of anderen kan mogelijke woonfraude bij Land van
Rode worden gemeld. Wij onderzoeken de melding vervolgens samen met genoemde
partners door middel van een huisbezoek, woninginspectie of een gesprek met de huurder
en/of omwonenden. Wanneer er aantoonbaar sprake is van woonfraude nemen wij
maatregelen en bieden wij de huurder in eerste instantie de mogelijkheid de
huurovereenkomst vrijwillig te beëindigen. Als dit niet gebeurt, verzoeken wij de
kantonrechter de huurovereenkomst te beëindigen.
Om sterk te staan, hebben wij al een aantal voorzorgsmaatregelen genomen:
■ in het huurcontract en algemene voorwaarden wordt gewaarschuwd voor woonfraude en
gevolgen
■ regelmatig contact met gemeente Kerkrade (bv. sociale recherche) en politie voor
informatie-uitwisseling (kleine schaal)
■ Land van Rode verzorgt inschrijving nieuwe huurder(s) bij gemeente.
Wat zou Land van Rode kunnen gebruiken om woonfraude adequater aan te pakken:
■ Periodiek uitvoeren bestandsvergelijkingen met bijvoorbeeld gemeente, belastingdienst,
Dienst Werk en Inkomen
■ Toegang tot GBA (Gemeentelijke Basis Administratie)
■ Kosten van procedures verhalen op woonfraudeurs.
Deze maatregelen hebben wij overwegend niet zelf in de hand. Daar waar dat kan, proberen
wij de kosten van woonfraude te verhalen. In het geval van hennepteelt benaderen wij ook
de pers, zodat helder is dat wij hennepteelt niet tolereren. Wij gaan ervan uit dat hiervan een
preventieve werking uitgaat.
3.5 Betrekken van bewoners bij beheer en beleid
Wij willen weten wat onze klant wil
Dit past binnen onze strategie en het motto 'van pand naar klant'. We gaan daarbij verder
dan alleen de wettelijke eisen. Bij renovatie of complexgerichte projecten betrekken we _
bewoners zo vroeg mogelijk bij zowel de planvorming als de uitvoering.
De wettelijke verplichte huurderparticipatie is geregeld in de samenwerkingsovereenkomst
met de overkoepelende Huurdersvereniging Land van Rode. Ook daarin gaan wij verder dan —
de wettelijke verplichting. _
Een voorbeeld daarvan is het initiatiefrecht. Dit op landelijk niveau afgewezen recht nam
Land van Rode al in 2008 op in haar samenwerkingsovereenkomst met de toen nieuw
opgerichte Huurdersvereniging. I
Bij buurten en complexen zonder eigen huurdersbelangencommissie, neemt de
overkoepelende Huurdersvereniging de honneurs waar. Als er ingrijpende maatregelen aan ■
de orde zijn in een complex of buurt, stimuleren wij samen met de Huurdersvereniging ■
tijdelijke complex- en buurtcommissies.
I
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 22 H
■

Gebrek aan vrijwilligers bedreigt diverse huurdersbelangencommissies in hun bestaan.
Tegelijkertijd ervaren de commissiebesturen een afnemende betrokkenheid van hun
achterban. Deze trend is helaas al jaren merkbaar.
In de Raad van Commissarissen (RvC) zijn twee zetels gereserveerd voor
vertegenwoordiging van onze huurders op bindende voordracht van de Huurdersvereniging.
Beide zetels zijn structureel ingevuld sinds 2003. Periodiek overlegt het bestuur van de
Huurdersvereniging met haar vertegenwoordigers in de RvC.
3.6 KWH
Sinds 2009 is Land van Rode lid van de vereniging Kwaliteitszorg Woondiensten Huursector
(KWH). Nadat wij in 2010 het KWH-huurlabel behaalden, vond in het voorjaar van 2011 een
nieuwe meting plaats. Van 2 mei tot en met 22 juli werkten enkele honderden huurders
belangeloos mee aan het invullen van de door KWH uitgezette vragenlijsten.
De antwoorden van huurders, het bezoek van KWH aan ons kantoor én hun oordeel over
onze website én die van Thuis in Limburg vormen de basis voor het eindoordeel. Ons
presteren is in 2011 gemeten over 5 onderwerpen: corporatie bezoeken, woning zoeken,
woning betrekken, huur betalen en reparatie uitvoeren. Samen met de 4 resultaten uit 2010
is ons gemiddelde 7,7. Ruim voldoende dus en 0,1 punt beter dan in 2010!
Een goed resultaat, maar zeker ook op onderdelen te verbeteren. Vanaf oktober 2011 zijn
we aan de slag gegaan met aandacht voor de punten waar in de ogen van onze huurders en
naar onze eigen mening verbeteren moeten en kunnen.
Huurder met een bijzondere hobby
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 23
Onze klant

Hoofdstuk 4. Ons vastgoed
Het woningbezit van Land van Rode is verspreid over de wijk Kerkrade-Oost. Wij
verdelen die wijk in een zestal buurten; Bleijerheide, Nulland, Mücherveld,
Centrum, Holz en Rolduckerveld. Wat bieden wij onze klant in die buurten. Welke
woningen zijn ons bezit, wat is de kwaliteit daarvan en hoe gaan wij met die
kwaliteit om. Dit hoofdstuk handelt over ons bezit in het heden en in de
toekomst.
4.1 Aantallen
Eind 2011 had Land van Rode 3.161 woningen in haar bezit.
In onderstaande tabel zijn alle verhuureenheden naar diverse categorieën uitgesplitst. Het
overzicht biedt inzicht in de omvang en spreiding van onze woningen naar woonvorm.
Het woningbestand kenmerkt zich door relatief veel gestapelde bouw.
Woningbezit naar woonvorm
vrijstaande woning
rijtjeswoning
boven/tussen/benedenwoning
1-1-2011 31-12-2011
Aantal Aantal
0
630
401
0,00%
19,16%
12,36%
portiekwoning
807 24,50%
flat
694 21,07%
hoogbouw
755 22,92%
Totaal aantal zelfstandige woningen 3287 100,00%
tabel 8: indeling woningbezit naar woonvorm
0
630
321
769
786
655
3161
0,00%
19,17%
12,20%
24,55%
21,11%
22,97%
100,00%
Uitvoering van de vastgoedsturing leidde afgelopen jaar tot sloop 218 woningen, en
nieuwbouw van 92 woningen. Hierin is begrepen een overheveling en integratie van
bestaande 20 woningen in de Holzstraat naar één nieuwbouwcomplex.
Naast woningen verhuurt Land van Rode ook andere eenheden waaronder parkeerplaatsen,
garages en scootmobielbergingen. Onderstaand zijn deze uitgesplitst naar aantal per soort.
Overig bezit naar soort
Aantal
31-12-2011
Bedrijfsruimtes
6
Garages
356
Parkeerplaatsen
427
Scootmobielplaatsen
95
Bergingen
14
Kantoorruimtes
2
Totaal 900
tabel 9: indeling overig bezit naar soort
Ten aanzien van scootmobielstallingen heeft Land van Rode afgelopen jaar een grote stap
gemaakt. Afdeling Klantcontacten heeft per complex bepaald waar scootmobielstallingen
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 24
Ons vastgoed

wenselijk en mogelijk zijn. Bij al de geselecteerde complexen zijn de gewenste stallingen
gerealiseerd. Het gaat in totaal om 74 nieuwe plaatsen.
Bij de meeste complexen zijn zogenaamde Falcolocks geplaatst. In totaal hebben wij
hiermee 133 scootmobielplaatsen verdeeld over 22 complexen. Per 31 december waren 95
scootmobielplaatsen verhuurd. In de vastgoedsturing was de uitvoering van dit
scootmobielbeleid gespreid over meerdere jaren. We zijn er in geslaagd alle stallingen
binnen één jaar te realiseren, méér complexen van een scootmobielstalling te voorzien dan
als uitgangspunt was bepaald in onze vastgoedsturing en ook nog eens binnen de begroting
te blijven!
4.2 Kwaliteit
Land van Rode streeft ernaar een goede woonkwaliteit te realiseren en te behouden. In 2011
werden daarvoor de volgende instrumenten ingezet.
Soort onderhoud
Begroting
(€)
Kosten
(€)
verschil
e
Storingsonderhoud 833.652 891.854 -58.202
Mutatieonderhoud 692.069 337.943 354.126
Niet planmatig onderhoud 1.525.721 1.229.797 295.924
Planmatig onderhoud 5.206.045 2.695.298 2.510.747
Totaal
6.731.766 3.925.295 2.806.671
tabel 10: totale onderhoudskosten 2011
De onderhoudskosten bedragen in totaal € 3.925.295, oftewel gemiddeld € 1.218,- per
woning. Vanaf 2012 zijn we voornemens om het onderhoud te gaan normeren.
Niet planmatig onderhoud
Storingsonderhoud
De kosten storingsonderhoud overschrijden de begroting. Belangrijkste reden is de
voorzichtige begroting. Land van Rode begroot € 254,- per woning, terwijl dit voor
referentiecorporaties € 356,- per woning bedraagt (Bron: Analyse CFV 2010). De
gerealiseerde kosten voor storingsonderhoud bedroegen in 2011 € 276,63 per woning. Dit is
78% in vergelijking met voornoemde referentiecorporaties.
Volkshuisvestingsverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 25
Ons vastgoed

Land van Rode streeft naar een goede service aan haar klanten. Eén van de maatregelen
hiertoe is de inzet van een externe 24-uurs nooddienst die vanaf 2008 operationeel is. De
kosten welke hiermee zijn gemoeid komen ten laste van het storingsonderhoud.
Mutatieonderhoud
De kosten voor mutatieonderhoud blijven dit jaar ruimschoots binnen de begroting.
Belangrijkste verklaring hiervoor zijn het dalend aantal mutaties. In 2006 t/m 2008 bedroeg
de mutatiegraad rond de 11.5% deze is gedaald tot 9.8% ultimo 2011.
Gelijktijdig zijn de gemiddelde kosten per mutatie gedaald. Bedroegen deze in 2006 en 2007
nog € 2.100,- respectievelijke 2.300,-, daarna namen deze jaarlijks gestaag af tot nog amper
€1.100,-in 2011.
Nadere cijfers ten aanzien van de mutaties zijn te vinden in hoofdstuk 3.
Individuele woningverbetering
Verbeteringen tegen huurverhoging
Op verzoek van de huurder of bij een woningmutatie kan een bouwkundige verbetering
aan een woning plaatsvinden. Hierbij valt te denken aan geriefverbeteringen bij de
vervanging van keuken, badkamer en/of toilet. Ook het vervangen van een combiketel
door een HR-combiketel valt onder deze categorie verbeteringen. De kosten die met
deze verbeteringen zijn gemoeid, worden (deels) in rekening gebracht door middel van
een huurverhoging en deels als onderhoudskosten ten laste van het resultaat gebracht.
In 2011 is €463.689,- uitgegeven aan verbeteringen in 133 woningen.
Investeringen woningverbetering
Jaar Investering aantal woningen
2011
2010
2009
2008
€ 463.689,-
€520.142,-
€ 560.494,-
€ 329.725,-
133
176
294
197
tabel 11: investeringen woningverbetering
Door bewoner zelf aangebrachte verbeteringen (ZAV)
Veel bewoners willen hun woning aanpassen naar eigen smaak, inzicht en behoefte. Wij
staan hier positief tegenover. Vertrekkende huurders mogen bepaalde zelf aangebrachte
voorzieningen "laten zitten" ten gunste van de nieuwe huurder, ook al zijn deze
voorzieningen niet standaard bij Land van Rode. Er is hierbij geen sprake van overname
door Land van Rode of nieuwe huurder.
Voor de vervanging en het onderhoud van deze niet-standaard voorzieningen sluiten wij
met de nieuwe huurder een overeenkomst "Onderhoud en vervanging van niet standaard
voorzieningen", waarin is bepaald dat onderhoud en vervanging plaatsvindt op basis van
onze standaard.
Omdat hier voor ons geen extra kosten mee zijn gemoeid, tellen deze extra of luxe
voorzieningen niet mee in de huurprijsberekening.
Ons ZAV-beleid voorkomt dat vertrekkende huurders waardevolle, zelf aangebrachte
voorzieningen moeten verwijderen, terwijl een opvolgende huurder daar zijn voordeel
mee kan doen.
Medische woningaanpassingen
Jaarlijks worden op basis van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), medische
aanpassingen in diverse woningen uitgevoerd. De kosten die hiermee gemoeid zijn
(€ 66.579 voor 77 woningen), worden door de gemeente vergoed. In sommige gevallen
betaalt de huurder een eigen bijdrage.
Bij mutatie wordt de aangepaste woning eerst aangeboden aan de afdeling Wmo van de
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 26
Ons vastgoed

gemeente Kerkrade. Heeft Wmo geen nieuwe en passende kandidaat-huurder en betreft
het een ingrijpende aanpassing, dan wordt de woning aangeboden aan de zorginstelling
Meander. Heeft ook Meander geen passende kandidaat, dan verwijderen wij de
aanpassingen en wordt de woning aangeboden via Thuis in Limburg. De kosten voor het
verwijderen van de aanpassingen zijn voor onze rekening.
De gemeente heeft de optie om een vrijkomende aangepaste woning tot maximaal zes
maanden te reserveren in afwachting van een nieuwe kandidaat en tegen betaling van de
huur. Van deze optie is tot op heden geen gebruik gemaakt.
Onderhoudsabonnement voor huurders
Sinds 2009 hebben huurders de mogelijkheid een deel van het huurderonderhoud te laten
uitvoeren door Land van Rode, zoals ontstoppen afvoer en riolering, bijvullen en ontluchten
cv-leiding, schoonhouden dakgoten, onderhoud hang- en sluitwerk, ongediertebestrijding
(wespennesten). Bewoners kunnen voor € 6 per maand een onderhoudsabonnement
afsluiten. In 2009 telden wij circa 260 abonnementen. Eind 2011 is het aantal
onderhoudsabonnementen toegenomen tot 449 abonnementen.
Planmatig onderhoud en vastgoedsturing
Wij hebben het reguliere planmatig onderhoud 2011 conform begroting uitgevoerd. Het
betreft met name schilderwerk, vervanging cv's, vervanging daken.
Een belangrijke uitzondering vormt het planmatig onderhoud dat gekoppeld is aan
verbeterprojecten zoals opgenomen in onze vastgoedsturing (VGS). Diverse
verbeterprojecten uit de VGS zijn om verschillende redenen niet uitgevoerd in 2011 en
dientengevolge ook niet het daaraan gekoppelde planmatig onderhoud.
Het gaat om een bedrag van € 2.309.450 en betreft hoofdzakelijk verbeterprojecten, die
geparkeerd zijn in afwachting van het onderzoek 'energiemaatregelen woningbezit Land van
Rode tot en met 2020'. Daarbij speelden beperkte financieringsmogelijkheden een rol.
Daarnaast werd een aantal projecten niet uitgevoerd of doorgeschoven naar de komende
jaren (€215.000,=).
Niet uitgevoerde werkzaamheden gekoppeld aan vastgoedsturing:
« kozijnen, voegwerk en daken n.a.v. isolatie gevel en dak complex € 553.950,=
601, 602 en 603
■ kozijnen, voegwerk naar aanleiding van isolatie Theaterpassage € 921.000,=
■ kozijnen, daken en sanitair complexen 658, 659 en 660 naar € 834.500 =
aanleiding van energielabelverhoging doorgeschoven naar 2014 en
2017
€ 2.309.450 =
Niet uitgevoerde werkzaamheden regulier planmatig onderhoud:
■ keukens en sanitair 40 eengezinswoningen Schleidenstraat € 135.950,=
(uitvoering 2012 en 2013)
■ sanitair vernieuwen 9 woningen Nullanderstraat (einde exploitatie € 28.000,=
2020)
• schilderwerk kozijnen twee flatblokken Voorterstraat vervallen als € 51.050,=
gevolg van sloopplannen
€ 215.000 =
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 27
Ons vastgoed

In 2011 werd iets meer dan € 1.200.000 = uitgegeven aan werkzaamheden in het
vastgoedsturing. Dit betrof:
■ voorbereidende werkzaamheden renovatie complexen 601, 607, €
608, 623 en 648
■ scootmobielstallingen Hoofdstraat, Rolduckerstraat, Ursulinenhof I €
en II Norbertushof en Holzstraat 73
■ dubbel glas in kozijnen Bostrop €
• aanbouw Delversweg 9 €
■ isolatie 133 woningen Nulland €
• ontwikkeling nieuw bestemmingsplan Rolduckerveld €
■ sloop Slakstraat €
Van deze werken is€ 1.129.185,= als rendabele investeringen aangemerkt.
4.3 Ontwikkeling en realisatie nieuwbouw
Opgeleverde nieuwbouw
In 2011 hebben wij drie nieuwbouwprojecten opgeleverd.
31 appartementen Eldorado
Dit project is opgeleverd in de periode maart-april en
aansluitend hebben de huurders de sleutels ontvangen.
Het complex is gelegen in het centrum van Kerkrade op
een markante locatie, daar waar voorheen de bazaar
Eldorado gelegen was.
27 (20 bestaand) appartementen Holzstraat
Dit project is in september opgeleverd. Het bijzondere
aan dit project is dat de bewoners van bestaande 20
aangrenzende woningen dankzij nieuwe galerijen aan de
achterzijde gebruik kunnen maken van de lift van het
nieuwe complex. Hiermee is de toegankelijkheid van
appartementen gelegen op de eerste, tweede en de
derde verdieping aanzienlijk verbeterd. Het nieuwe
complex bevat in totaal 27 eenheden.
Volkshuisvestingsverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 28
kader van
93.000 =
125.000 =
87.000 =
70.000 =
765.000 =
36.000,=
25.000,=
34 appartementen Marktstraat-Smedenstraat
Dit project is opgeleverd in de periode april-mei.
Voordat de sleuteloverdracht plaatsvond is een
open dag georganiseerd voor de toekomstige
huurders en onze stakeholders. Dit was een groot
succes. De meeste huurders waren van mening dat
de open dag veel eerder had mogen plaatsvinden.
Ons vastgoed

Nieuwbouw in uitvoering
Eind 2011 was het volgende nieuwbouwproject in uitvoering.
21 appartementen Mondena
In maart 2011 zijn wij in Kerkrade-Centrum gestart met de nieuwbouw van 21
appartementen. De oplevering van de woningen is gepland in mei 2012. Dit project is tot
stand gekomen in nauwe samenwerking met een belegger die de ontwikkeling van de
winkelruimten onder de woningen voor zijn rekening neemt, waaronder een filiaal van Action.
Gelijktijdig met de realisatie van de nieuwbouw wordt de bestaande C1000-winkel grondig
opgewaardeerd en deels uitgebreid.
Eerste steenlegging Mondena Impressie Mondena
Nieuwbouw in ontwikkeling
Wij hebben in 2011 de volgende projecten in ontwikkeling genomen.
20 eenheden Radar
Dit project voor een bijzondere doelgroep ontwikkelen wij samen met stichting Radar. Radar
gaat in het complex cliënten met een lichamelijke beperking huisvesten.
De bouw start in de tweede week van januari 2012. Het project is zodanig ontwikkeld dat van
twee eenheden gemakkelijk één ruim appartement gemaakt kan worden. Dit komt de
toekomstige verhuurbaarheid ten goede.
30 grondgebonden woningen Annastraat - Maria Gorettistraat
De aanbesteding voor dit project is gewonnen door BAM. In 2011 hebben wij veel tijd
geïnvesteerd in het optimaliseren van het project. De start van de bouw was voorzien voor
het vierde kwartaal. De asbestproblematiek bij de sloop van de 48 woningen op deze
locaties bleek echter een grote spelbreker. Zodoende is de start bouw uitgesteld naar 2012.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 29
Ons vastgoed

19 energie neutrale woningen Burgemeester Savelberglaan
Medio 2011 zijn we gestart met de ontwikkeling van dit project. Wij hebben besloten dit
project te ontwikkelen en realiseren in bouwteamverband aangezien dit een bijzonder project
is en wij veel input van buiten nodig hebben om onze doelstellingen te kunnen realiseren.
De deelname van Hogeschool Zuyd in het bouwteam en het feit dat wij studenten nauw
betrekken bij dit project, geeft hier een speciale dimensie aan. Wij willen medio 2012 starten
met de nieuwbouw.
energie neutral« woningen
Nieuwbouw algemeen
Al onze nieuwbouwappartementen hebben een woonkamer/keuken, een ruim balkon, ten
minste twee slaapkamers en een gastentoilet met hangend toilet. De badkamer wordt
rolstoeltoegankelijk uitgevoerd en voorzien van een staand toilet. Wij streven ernaar om de
plattegrond zodanig te ontwikkelen dat vanuit de hoofdslaapkamer een directe verbinding
aanwezig is naar de badkamer.
Deze appartementen zijn uitermate geschikt voor senioren terwijl andere doelgroepen hier
ook goed kunnen wonen. Uiteraard zijn deze complexen voorzien van een lift, een
scootmobielstalling en een fietsenstalling. Wij streven ernaar om zowel scootmobiels als
fietsen en scooters buiten het gebouw te houden om te voorkomen dat gebruik gemaakt
moet worden van de lift om bijvoorbeeld de kelder te bereiken.
4.4 Energie en duurzaamheid
Met de gemeente Kerkrade en de Kerkraadse corporaties hebben wij een energieconvenant
gesloten die geldt tot en met 2011. Voor al onze projecten betekent dit het nodige. Zo is
overeengekomen dat voor de nieuwbouw een verzwaring geldt voor de EPC (Energie
Prestatie Coëfficiënt) van 20% ten opzichte van de waarde genoemd in het bouwbesluit en
voor het bestaande bezit een labelverhoging moet plaatsvinden van tenminste twee stappen
naar minimaal label B.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 30
Ons vastgoed

Onze nieuwbouwprojecten hebben wij kunnen realiseren binnen hetgeen overeengekomen
is. Bij de opwaardering van de bestaande complexen lukt dat voor 95%. Een enkele keer
voeren we bepaalde maatregelen niet uit omdat de kosten die hiermee gemoeid zijn in geen
verhouding staan tot het beoogde resultaat. Wij zijn dan ook van mening dat onze projecten
voldoen aan de afspraken van het convenant.
Opwaarderen bestaand bezit
In 2011 zijn wij gestart met de ontwikkeling van
plannen voor opwaardering van een aantal
complexen. Voor 2011 betrof het de complexen 101
appartementen Theaterpassage, 34 woningen
Schleidenstraat, 19 eengezinswoningen Steenbos
e.o., 16 seniorenwoningen Schummerstraat, 13
eengezinswoningen Schiltgen, 43
eengezinswoningen Vroenstraat e.o., 19 eengezinswoningen Angelastraat e.o. en 4
eengezinswoningen Voccartstraat.
Deze projecten behelzen in de eerste plaats het energetisch opwaarderen van de woningen
en in de tweede plaats het uitvoeren van planmatig onderhoud. Elk project wordt bezocht en
geïnspecteerd om te onderzoeken of dat wat wij willen realiseren technisch uitvoerbaar is, of
alle noodzakelijk onderhoud in de begroting is meegenomen en om te toetsen hoe huurders
denken over de voorgenomen opwaardering. Op grond van deze bevindingen worden de
plannen ontwikkeld.
Opwaarderen bestaand bezit in uitvoering
In maart 2011 zijn wij gestart met de opwaardering van de 133 eengezinswoningen
Nullanderveld, complex 619. Na een moeizame start als gevolg van de aanwezigheid van
vooraf niet geïnventariseerde asbest, verloopt het werk voortreffelijk. Wij ervaren hierbij veel
steun en medewerking van de leden van de Huurdersvereniging. Dit project is gestart in
2011 en loopt door tot medio 2013. De huurders van de eerste woningen die gereed zijn, zijn
zeer tevreden en spreken over een aanmerkelijke verbetering van het wooncomfort. De
bestaande woningen hebben een energielabel G of F en krijgen na opwaardering een label
A. Dit bereiken wij door de thermische schil te voorzien van isolatiemateriaal met een Rc=5.
Daarnaast worden er nieuwe kunststof kozijnen triple glas geplaatst. Het ventilatiesysteem
wordt ook aangepast.
De investering voor dit project bedraagt € 9.494 min. dat wil zeggen € 71.383,- per woning.
De bewoners betalen een huurverhoging van maximaal € 28.
Dankzij de nieuwe schil ondergaan de woningen, en daarmee ook de buurt, een ware
metamorfose.
s^^rr^^^^^^Ä^^^*^ Mfeijive aanhlik NiillanrlttrvttM
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 31
Ons vastgoed

4.5 Verkopen
In 2011 hebben wij geen woningen verkocht.
In onze vastgoedsturing is voor 2011 de verkoop van 96 flatwoningen aan de Feldbiss
opgenomen. Hiertoe zijn in navolging van 2010 ook in 2011 diverse gesprekken gevoerd.
Begin 2011 hebben we een externe deskundige ingeschakeld om het bod van Nieuwe Borg
voor 159 woningen (inclusief de 96 appartementen aan de Feldbiss) op het Domaniale
Mijnterrein (= DM) te begeleiden.
Dit verkooptraject met Nieuwe Borg is uiteindelijk niet geëffectueerd, omdat:
■ een verkoop van DM-woningen voor Land van Rode met name financiële motieven heeft;
volkshuisvestelijke motieven leiden mogelijk tot een andere keuze
■ de bieding van Nieuwe Borg als uiterst laag ervaren werd
■ de noodzaak tot verkoop door de fusiebesprekingen met Hestia groep en
Woningvereniging Ubach over Worms in een ander daglicht kwam te staan
■ Hestia groep bereid is in 2012 tot aankoop van de 159 woningen over te gaan, indien de
fusie niet tot stand komt.
Afhankelijk van de totstandkoming van de voorgenomen fusie zijn twee scenario's mogelijk:
1. Als de fusie doorgaat, zal de koop door Hestia groep niet geëffectueerd worden, maar zal
de noodzaak tot verkoop van de woningen bezien worden in relatie tot de totale
portefeuille van de nieuwe fusieorganisatie
2. Als de fusie niet doorgaat, zal Hestia groep in 2012 vorengenoemde 159 woningen van
Land van Rode kopen. De bereidheid van Hestia groep is vastgelegd in een
koopovereenkomst.
4.6 Grondaankopen
Met de gemeente Kerkrade hebben wij een aantal kleine percelen geruild tegen onderlinge
kwijting van € 1,-. Daarnaast hebben wij in de buurt van 'Kant' een perceel van 23 centiare
(23m2) gekocht van de gemeente Kerkrade, voor € 1,-.
4.7 Sloop
De regio Parkstad Limburg waaronder Kerkrade is een voorloper op het gebied van
bevolkingskrimp in stedelijk gebied. De bevolking krimpt hier al sinds 1997. De komende
jaren neemt het inwoneraantal verder af. In Landgraaf daalt het aantal inwoners in de
periode tot 2040 naar verwachting met 30%. In Kerkrade met maar liefst 35%. De regio
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 32
Ons vastgoed

Parkstad is een krimpregio bij uitstek en heeft in toenemende mate te maken met moeilijk
verhuurbare en verkoopbare woningen en met leegstand.
Wij vinden het belangrijk de herstructurering daadkrachtig op te pakken en de ontwikkelingen
in Kerkrade een positieve impuls te geven. Onderdeel van de herstructurering is sloop.
Land van Rode heeft in 2011 de navolgende complexen gesloopt:
Complex Adres Aantal VHE
610
611
620/621
644
680/689
702
Burg Savelberglaan
Burg Savelberglaan
Annastraat/M. Gorettistraat
Maria Gorettistraat
Holzstraat 75 tm 75G
Voorterstraat "blok A"
Totaal
Tabel 12: Sloopmutaties 2011
1 Betreffende 20 woningen zijn niet fysiek gesloopt. Ze maken onderdeel uit van het in 2011
opgeleverde nieuwbouwcomplex Holzstraat met in totaal 27 eenheden. Via integratie van
verschillende complexen tot één complex is de leefbaarheid van de bestaande woningen verbeterd.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 33
16
16
48
18
20 1
100
218
Ons vastgoed

Hoofdstuk 5. Wonen in verzorgde wijken
Wonen is meer dan alleen het hebben van een onderdak. Ook de
woonomgeving, de buurt en de voorzieningen maken daar deel van uit Het
bieden van een zo breed mogelijke service voor haar huurders is een speerpunt
in het beleidsplan van Land van Rode. In dit hoofdstuk laten we zien wat we
doen aan de leefbaarheid en de combinatie wonen-zorg-welzijn. Het betreft hier
activiteiten die onder één of meerdere van deze noemers vallen.
5.1 Woondiensten
Sociale wijkteams
Sinds 1 januari 2007 is de Wmo van kracht (voorheen WVG) met als hoofdmotto: iedereen
moet kunnen meedoen in de samenleving. Daarom zijn per wijk sociale wijkteams
samengesteld welke bestaan uit: een ouderenadviseur, maatschappelijk werkers, een
sociaal raadsman/-vrouw, een consulent vrijwilligerswerk (allen Impuls), een Wmo-consulent
(gemeente) en een zorgcoördinator (MeanderGroep). De sociale wijkteams worden
procesmatig gecoördineerd door de wijkmanagers van de gemeente. Zij dienen zo veel
mogelijk als zelfsturende teams te functioneren. In een breder netwerk kan ook een beroep
worden gedaan op wijkagenten (politie), opbouwwerkers (gemeente) en woonconsulenten
(woningcorporaties). Dit geldt wederzijds. Onze huurders kunnen hierdoor, in hun eigen
buurt, op één locatie terecht voor uiteenlopende diensten.
Huiskamerprojecten
Begin 2011 telden wij binnen ons bezit zeven recreatieruimten waarvan zes met een eigen
recreatieteam.
Bij gebrek aan draagvlak bij de vrijwilligers dreigde eind 2011 één van de oudste
recreatieruimten op te houden te bestaan. In overleg met de bewoners en onder leiding van
de Centrale voor Ouderen wordt getracht in- of extern alsnog de benodigde vrijwilligers te
vinden.
Project Theaterpassage
In 2007 is een "huiskamerproject" opgestart in de Theaterpassage. Omdat er in ons complex
aan de Theaterpassage geen mogelijkheden zijn om intern een eigen huiskamer te creëren,
huren wij periodiek het Theatercafé van Parkstad Limburg Theaters voor recreatieve
activiteiten van de bewoners van de Theaterpassage. In 2011 zijn er 17 bijeenkomsten
georganiseerd in het Theatercafé. Het huiskamerproject is met name een succes dankzij een
aantal vrijwilligers.
Project Hoofdstraat
De vrijwilligers/bewoners hebben de ruimte in eigen beheer. Na enkele bijzonder succesvolle
jaren zien we het aantal deelnemers aan de activiteiten het afgelopen jaar behoorlijk
afnemen. In dit geval niet bij gebrek aan vrijwilligers, maar een afnemende animo onder de
bewoners.
Project Ursulinenhof
De multifunctionele ruimte tussen onze complexen Ursulinenhof I en Ursulinenhof II verhuren
wij aan Meander Zorggroep. De ruimte fungeert als een soort dienstencentrum en ook de
primaire zorgverlening aan wijkbewoners gebeurt van hieruit.
Ook onze huurders maken gebruik van deze ruimte. Wij hebben met Meander een contract
gesloten over het regelmatig organiseren van recreatieve activiteiten in de multifunctionele
Volkshuisvestingsverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 34
Wijken

uimte, zowel voor de bewoners van Ursulinenhof I en II als voor omwonende senioren.
Meander vervult hierdoor in feite de rol van recreatieteam.
Initiatieven nieuwbouwprojecten
In de nieuwbouwprojecten Wijnen-Eldorado en Old Hickory hebben enkele bewoners het
initiatief genomen voor drie nieuwe recreatieruimten. Eind 2011 zag het er niet naar uit dat
deze initiatieven voldoende draagvlak krijgen. Een krappe meerderheid van de bewoners
geeft aan een dergelijke ruimte wel op prijs te stellen, maar blijkt er vervolgens zelf geen
inspanning voor te willen verrichten.
Omwille van de leefbaarheid achten wij een combinatie van wonen, welzijn en zorg van
belang, zeker voor ouderen. Om hier invulling aan te kunnen blijven geven, gaan wij in
overleg met onder andere welzijnsorganisatie Impuls en Meander Zorggroep na welke
alternatieven er zijn. Dit met de doelstelling om de sterk vergrijzende Kerkraadse bevolking
langer in de huidige thuissituatie te laten wonen.
Wonen met zorg
Land van Rode heeft drie complexen waar sprake is van een combinatie wonen met zorg:
■ Complex Giessenstraat: 71 aanleunwoningen bij verzorgingshuis Engerhof
(verhuurd aan Meander)
■ Complex Ursulinenhof II: 30 zorggeschikte zelfstandige woningen
■ Complex St. Pieterstraat: 8 appartementen voor begeleid wonen (verhuurd aan SGL).
Maatwerk en keuze
Onze huurders kunnen een keuze maken uit verschillend tegelwerk en verschillende fronten
bij keukenvervanging. Daarnaast kunnen zowel nieuwe als zittende huurders kiezen voor
vroegtijdige vervanging van onder andere keukens en badkamers, onder verrekening van de
resterende boekwaarde. Hoewel de mogelijkheid hiertoe hoog wordt gewaardeerd, wordt er
relatief weinig gebruik van gemaakt.
5.2 Woonomgeving en leefbaarheid
Leefbaarheid is essentieel voor het woonplezier van mensen. Onder leefbaarheid verstaan
we zowel de sociale als fysieke kwaliteit van een buurt. Land van Rode ziet haar rol in de
leefbaarheid vooral in het activeren van mensen, het scheppen van randvoorwaarden en het
ondersteunen van initiatieven.
Wij vinden het belangrijk dat mensen zich thuis voelen in hun woning, straat en buurt.
Dit is belangrijk om de buurten, straten en complexen leefbaar te houden. Door samen met
bewoners en diverse organisaties regelmatig te praten, streven we ernaar dat de bewoners
en organisaties meer met elkaar doen en er voor elkaar zijn. Bewonersinitiatieven juichen we
toe en onderzoeken we gezamenlijk op haalbaarheid.
Hier een opsomming van onze projecten in het afgelopen jaar.
Buurtfeest Rolduckerveld:
Op initiatief van de HBC hoogbouwflats Hertogenlaan heeft een aantal bewoners in
samenwerking met de gemeente Kerkrade en ons een buurtfeest georganiseerd. Een goede
impuls voor de leefbaarheid in het Rolduckerveld.
Volkshuisvestingsverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 35
Wijken

Family fundag
In buurtpark Prickbos heeft de jaarlijkse Family Fun Dag
plaatsgevonden. Veel verenigingen en organisaties uit
Bleijerheide en Nulland zetten hun beste beentje voor om de
bewoners een spetterende en gezellige dag te bieden. Een
uitdagende zeskamp en vele andere spellen en activiteiten voor
het hele gezin werden georganiseerd. Het door ons
f * gesponsorde Johan Cruyff Court speelt hierin een belangrijke
rol en draagt bij tot dit succesvolle evenement.
Goederen kindertehuis Polen
Ook dit jaar hebben wij gratis een opslagruimte in gebruik gegeven voor de opslag van
goederen voor een kindertehuis in Polen. De opslagruimte die wij beschikbaar stelden,
betreft een niet-verhuurbare ruimte. Het project is een initiatief van twee huurders van Land
van Rode. Twee keer per jaar worden de verzamelde spullen naar het Poolse kindertehuis
gebracht. Wij zijn trots op deze bijzondere huurders en dragen graag ons steentje bij.
Ondergrondse afvalinzameling
Ter verbetering van het straatbeeld hebben wij positief
gereageerd op een verzoek van de gemeente Kerkrade
en de regionale afvalinzamelaar RD4 om financieel bij te
dragen aan de realisatie van enkele tientallen
ondergrondse afvalcontainers in Kerkrade-Oost. Onze
bijdrage bedroeg € 172.750.-, te betalen in 6 jaarlijkse
termijnen.
Land van Rode-kalenders
Voor het zesde achtereenvolgende jaar hebben de
medewerkers van Land van Rode bij alle huurders de 'Land van Rode-kalender' bezorgd.
Wederom ontvingen we veel positieve reacties van onze bewoners.
Kindervakantiewerk
De vrijwilligerswerkgroep Kindervakantiewerk Oost organiseert jaarlijks een kampweekend
voor kinderen in Kerkrade-Oost. Ook in 2011 leverden wij een financiële bijdrage.
Kunst & kunstonderwijs
Voor de zomervakantie van 2011 organiseerde kunstencentrum Signe de buitenexpositie
'Lak aan Braak'. Muralisten (anders dan graffiti) brachten kunstwerken aan op plekken die
met leegstand te maken hebben. Dit gebeurde vooral in Heerlen, maar ook in en aan ons
gebouw Voorterstraat 61 t/m 259 (Blok A) in Kerkrade. Het resultaat daarvan mag er zijn.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 36
Wijken

Kunstenaars en kunstopleidingen uit de regio (en daarbuiten) waren zo enthousiast over het
resultaat dat er een onverwacht vervolg op kwam. In oktober hebben 20 afgestudeerde
kunstenaars een onderzoek gedaan c.q. onderwijs gevolgd op de zogenaamde Open Source
Urban Campus (OSUC). De studenten hebben in vergelijkbare flats geslapen. Betrokken bij
de organisatie was o.a. Academie Beeldende Kunsten Maastricht (Zuyd Hogeschool).
Inmiddels groeit de interesse in de OSUC. De organisatie die ervoor moet zorgen dat
Maastricht e.o. in 2018 Culturele hoofdstad van Europa wordt (VIA2018), is geïnteresseerd
om samen projecten aan te pakken. Ook de organisatie van IBA Open Parkstad heeft zich
gemeld.
Woon kunst Kerkrade
Enkele jaren geleden vonden Land van Rode en het Kunstencentrum Vrije Akademie ZOM
elkaar in het organiseren van bijzondere kunstprojecten. Daaruit is een blog op internet
ontstaan waarop regelmatig nieuwe ontwikkelingen worden geplaatst. Het gaat over het
grijpen van kansen in ruimte, kleur en kunst. Zo ontstaat een mooie woonomgeving van hoge
kwaliteit.
Volg de projecten van Woonkunst Kerkrade op http://woonkunstkerkrade.blogspot.com.
Hondenpoepproject
Dit project is ontstaan als gevolg van klachten die we vaak horen tijdens
bewonersbijeenkomsten. Daarom hebben wij alle hondenbezitters uit Bleijerheide
uitgenodigd voor een wandeling (met of zonder hond) en eens te kijken en te luisteren naar
de knelpunten van de hondenbezitters (zoals hondenroutes, opruimmogelijkheden,
uitlaatplekken). Het doel van deze actie is natuurlijk om de hondenpoep (zo langzamerhand
ergernis nummer 1 van Nederland) terug te dringen.
Forensische opsporing
Om het aantal inbraken terug te dringen, leidt het team van de forensische opsporing een
15-tal mensen op. Om deze studenten praktijkervaring op te kunnen laten doen, hebben wij
gratis een sloopcomplex aan de Burgemeester Savelberglaan ter beschikking gesteld.
Defibrillator
Land van Rode heeft een bedrag van € 2.000,- beschikbaar gesteld voor de aanschaf van
een defibrillator. Deze defibrillator is in overleg tussen de gemeente Kerkrade geplaatst aan
ons pand Schummertstraat in Bleijerheide. De buurt Bleijerheide was nog een witte vlek in
het gemeentelijk project 'Kerkrade Hartveilig'. Door onze bijdrage werd het mogelijk deze
witte vlek samen met de gemeente in te vullen.
Ommetje Ham bos
Wij hebben een kleine financiële bijdrage geleverd aan het project Ommetje Hambos ter
bevordering van de instandhouding kleine Landschapselementen in Limburg en de
leefbaarheid in Kerkrade. Het Ommetje geeft de mogelijkheid om met behulp van een
routebeschrijving een wandeling te maken over de geheel opgeknapte route in de prachtige
natuur aan de rand van Kerkrade.
Tijdelijke tuin voor en van de bewoners Burgemeester Savelberglaan te Kerkrade
In 2011 werden wij benaderd door een werkgroep van Transition Town Parksjtad. Deze
groep was op zoek naar een stuk grond voor een permacultuurtuin. Na overleg is besloten
om een tijdelijke versie van deze tuin aan te leggen op een strook grond aan de
Burgemeester Savelberglaan. Deze strook was ontstaan door de sloop van drie
woonblokken. Het beoogde nieuwbouwplan op deze locatie had één jaar vertraging
opgelopen. In die tussentijd een mooie plek om te kijken of een permacultuurtuin in een
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 37
Wijken

woonbuurt succesvol kan zijn. Een soort proef dus. Wanneer de proef slaagt, kunnen op
andere plekken vergelijkbare tuinen worden aangelegd.
De ambitie is om de huidige tijdelijke tuin te verhuizen naar de grond die vrijkomt door de
sloop van de hoogbouwflats Bleijerheide.
Tuinschets Burgemeester Savelberglaan
Buurtbemiddelingsteam
Op ons initiatief zijn we samen met de gemeente
Kerkrade en de overige corporaties die werkzaam
zijn in Kerkrade, bezig een buurtbemiddelingsteam
op te zetten. Ons streven is om voor de zomer van
2012 het team operationeel te hebben.
Magazine en nieuwsbrief
Sinds 2006 kent Land van Rode een nieuwsbrief
gericht op informatieverstrekking aan onze huurders.
Dit zogenaamde drieluik verschijnt twee keer per jaar
en geeft informatie over onder andere lopende projecten, leefbaarheid en onderhoud- en
renovatieprojecten.
Daarnaast brengen wij tweemaal per jaar het Magazine uit, in brochurevorm. Het Magazine
is meer gericht op onze positie in Kerkrade en in Parkstad en heeft als eerste doelgroep
onze stakeholders. Het Magazine bevat zowel interviews met bekende personen in Kerkrade
en Parkstad, personeelsleden en huurders als informatie voor huurders en
woningzoekenden.
Zowel het Magazine als de nieuwsbrief worden verspreid onder onze huurder en
stakeholders. Daarnaast zijn de bladen uiteraard terug te vinden op onze website.
5.3 Budget en uitgaven
Investeringen in leefbaarheid zijn niet eenvoudig in geld uit te drukken. De kosten van onze
personele inzet in de hiervoor beschreven leefbaarheidsprojecten leggen we niet apart vast
als uitgaven aan leefbaarheid. Ook onze renovatie- en nieuwbouwplannen hebben invloed
op de leefbaarheid in een buurt.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 38
Wijken

Wij betalen jaarlijks € 6.000,- als bijdrage in de kosten van een wijkmanager die in dienst is
bij de gemeente Kerkrade. Hij onderhoudt contacten met de organisaties die in de wijk actief
zijn of er op één of andere manier belangen hebben.
De wijkmanager signaleert ontwikkelingen in de wijk en gaat na of er ingrepen nodig zijn. Als
dat zo is, zorgt hij dat er overleg tot stand komt. De wijkmanager zorgt ook voor afstemming
van bepaalde werkzaamheden en projecten die in de wijk uitgevoerd worden. Medewerkers
van Land van Rode hebben regelmatig contact met de wijkmanager.
Verder haakten wij in 2011 praktisch in op actuele ontwikkelingen. Daarbij is vooral gelet op
(extra) groenonderhoud, ondergrondse afvalinzameling, huiskamerprojecten, aanpak
achterpaden en sponsoring. In totaliteit zijn hieraan meerdere tienduizenden euro's besteed.
Naast de eigen uitgaven aan leefbaarheid subsidiëren wij met kleine bijdragen verenigingen
en stichtingen in ons werkgebied die op eigen initiatief werken aan buurtontwikkeling.
5.4 Buurtbeheer
In het kader van wijk- en buurtbeheer heeft Land van Rode twee huis-/wijkmeesters in
dienst. Het aandachtsveld van deze wijkmeesters beslaat al onze woningen, met speciale
aandacht voor problematische situaties in en rondom complexen. Dit kan variëren van
complexen waar herhaaldelijk vernielingen plaatsvinden tot omvangrijke overlastsituaties en
verontreiniging.
De wijkmeesters besteden daarnaast aandacht aan de handhaving van de huisorde, om
eventuele overlast voor omwonenden zo klein mogelijk te houden. Verder signaleert de
wijkmeester schade en vervuiling in en om complexen en verhelpt deze zo mogelijk. Ook
houdt hij een oogje in het zeil bij herstructureringsprojecten. Beide wijkmeesters houden
dagelijks spreekuur en hebben een kantoor in de wijk.
De wijkmeesters zijn in het bezit van een scooter, waardoor zij zichtbaar zijn in de wijk en
zich snel kunnen verplaatsen.
Vanzelfsprekend besteedt Land van Rode ook aandacht aan overlast van bewoners. In 2011
bedroeg het aantal schriftelijke overlastklachten van bewoners 96. Geluidsoverlast komt
veruit het meest voor.
5.5 Overleg en samenwerking
In de omschrijving van de projecten in dit hoofdstuk zijn veel samenwerkingspartners en
overlegvormen al genoemd. Naast deze activiteiten participeert Land van Rode in diverse
werkgroepen ter bevordering van de leefbaarheid, te weten:
■ Overlast Team (maandelijks overleg tussen politie, Land van Rode, welzijnswerk Impuls)
■ Periodiek overleg Wijkbeheer (maandelijks tussen gemeente Kerkrade en Land van
Rode)
■ Wijkplatform Oost (4 x per jaar overleg tussen gemeente Kerkrade, politie, diverse
corporaties, bewoners, winkeliers en huurdersorganisaties)
■ Overleggen met bewoners, de zogenaamde leefbaarheidswerkgroepen
■ Overleggen met huurdersbelangencommissies
Rimo (4 x per jaar overleg tussen Rimo en de corporaties van Parkstad)
■ sinds 2009 in het samenwerkingsverband in het kader van Sociaal Maatschappelijke
Interventie (SMI) zoals omschreven onder Sociale Overlast in paragraaf 3.3.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 39
Wijken

Hoofdstuk 6. Onze organisatie
Land van Rode ontwikkelt. Niet alleen extern, maar ook intern. In dit
hoofdstuk een beknopt overzicht van de organisatie en de actiepunten in het
afgelopen jaar. Verder een korte beschrijving van de
personeelsvertegenwoordiging. Ook de ontwikkelingen in de nevenstructuur
komen aan de orde.
6.1 Toelating, inschrijving en lidmaatschap
De stichting, voorheen woningvereniging Land van Rode werd opgericht op 25 oktober 1994
en is ingeschreven in het Handelsregister onder nr. 14021153 van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken te Heerlen. In het Stichtingenregister is de corporatie
ingeschreven onder nr. S73736 bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Zuid-
Limburg. Wij hebben een regionale toelating voor de gemeenten Kerkrade, Brunssum,
Heerlen, Landgraaf, Nuth, Onderbanken, Simpelveld en Voerendaal.
De laatste statutenwijziging heeft plaatsgevonden op 12 december 2007.
Met ingang van 2010 heeft Land van Rode haar lidmaatschap bij Aedes beëindigd. Wel
onderschrijven wij de AedesCode en wij verklaren bij deze de AedesCode daar waar
mogelijk te hebben toegepast dan wel in de geest van deze code te hebben gehandeld.
6.2 Organisatiestructuur
Woningstichting Land van Rode wordt bestuurd door een directeur/bestuurder onder toezicht
van een Raad van Commissarissen.
In 2011 werd gewerkt conform de nieuwe organisatiestructuur als gevolg van de
reorganisatie in 2010.
De werkorganisatie bestaat uit de afdeling Klantcontacten, waarin de disciplines techniek,
verhuur- en bewonerszaken, huurincasso en storingsonderhoud zijn ondergebracht.
Naast deze afdeling kent de organisatie een afdeling Vastgoed (ontwikkeling van
nieuwbouw- en verbeterprojecten en installatietechniek) en een afdeling Administratie &
Bedrijfsbureau (financiële administratie, bedrijfsbureau, audit en systeembeheer).
De werkzaamheden op het gebied van beleidsadvisering en -ontwikkeling, communicatie en
public relations, secretariële ondersteuning, personeel & organisatie en control & treasury,
zijn ondergebracht in de staf.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 40
Organisatie

Schematisch ziet het organisatieschema er als volgt uit:
r
Administratie &
Bedrijfsbureau
Control
Raad van
Commissarissen
Directeur -
bestuurder
Vastgoed Klantcontacten
figuur 1: organisatiestructuur Land van Rode
De managers van de afdelingen Vastgoed en Klantcontacten vormen samen met de
directeur/bestuurder het managementteam.
In het vierde kwartaal van 2011 hebben wij de intentieovereenkomst getekend met Hestia
groep en Woningvereniging Ubach over Worms om de meerwaarde van een fusie te
onderzoeken.
6.3 Personeelsbestand
Begin 2011 is een nieuwe medewerker gestart in de nieuwe functie Teamleider Administratie
& Bedrijfsbureau. In 2011 zijn geen medewerkers uit dienst gegaan.
In de volgende tabel zijn de mannelijke en vrouwelijke medewerkers met een dienstverband
bij Land van Rode uitgesplitst naar formatieplaats.
aantal mannelijke medewerkers fulltime
aantal mannelijke medewerkers parttime
totaal aantal mannelijke medewerkers
aantal vrouwelijke medewerkers fulltime
| aantaj vrouwelijke medewerkers parttime
totaal aantal vrouwelijke medewerkers
totaal aantal medewerkers
totaal aantal formatieplaatsen
tabel 13: invulling formatieplaatsen
20
2
3
13
Volkshuisvestingsverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 41
22
16
38
19
2
3
13
21
16
37
22
1
3
12
23
16
39
23
2
~4~
12
~?5
16
41
33,9 32,9 35,6 37,1
Organisatie

Land van Rode kent in 2011 23 medewerkers met een fulltime dienstverband en 15
parttimers.
Het minimum aantal deeltijduren per parttimer is 16 uur en het maximum 32 uur. Het
gemiddelde aantal werkuren van de totale bezetting in 2011 was 32,05 uur.
Naast medewerkers met een arbeidsovereenkomst is nog een aantal andere personen bij
ons werkzaam: één persoon via een banenpool van MAECON en twee personen via Licom
(huishoudelijke dienst). Verder heeft één persoon in 2011 twee dagen per week
vrijwilligerswerk bij ons verricht.
Ons personeelsbestand kenmerkt zich door een hoge vergrijzing. De gemiddelde leeftijd is
49 jaar: 63% van de medewerkers is 45 jaar of ouder en slechts 8% is jonger dan 35 jaar.
Onderstaande grafiek geeft de leeftijdsopbouw van de organisatie weer voor afgelopen jaar.
/0Êm
Leeftijd 4 25;_
0;0%
Gemiddelde leeftijd: 49 jaar
leeftijdsopbouw
45 < Leeftijd <
55; 15; 39%
figuur 2: leeftijdsopbouw personeelsbestand eind 2011
25 < Leeftijd <
35; 3; 8%
Medewerkers blijven over het algemeen lang werkzaam bij Land van Rode. Het gemiddelde
aantal dienstjaren in 2011 is 15,5. In totaal 45% van de medewerkers is 15 jaar of langer in
dienst en slechts 11 % van de medewerkers is korter dan 5 jaar in dienst.
Het kortste dienstverband bedroeg één jaar en het langste 33 jaar.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 42
Organisatie

In de volgende grafiek zijn de medewerkers naar het aantal dienstjaren geclassificeerd.
6.4 Ziekteverzuim
Dienstjarenopbouw
Dienstjaren <
25; 11; 29%
Gemiddeld Aantal Dienstjaren: 15,5 jaar
Dienstjaren <
15; 7; 18%
figuur 3: aantal jaren dienstverband eind 2011
Dienstjaren < 5;
4; 11%
Gezien het hoge verzuim over 2010 is in 2011 strakker gestuurd op verzuimbegeleiding.
Het in 2010 gekozen uitgangspunt dat de regie bij de werkgever ligt en niet bij de Arbodienst
werd gehandhaafd. Arbeidsongeschiktheid wordt daarmee niet direct gemedicaliseerd, de
nadruk ligt op het gezamenlijk kijken naar de arbeidsmogelijkheden van de
arbeidsongeschikte medewerker en niet naar de beperkingen. Vanwege een toenemende
ontevredenheid met de Arbodienst is eind 2011 besloten om per 1 januari 2012 over te
stappen naar een nieuwe Arbodienst, te weten 365/ArboNed.
Het ziekteverzuim per ultimo 2011 was 6,13% en is daarmee behoorlijk gedaald ten opzichte
van 2010.
percentage 6,13% 8,75% 6,43% 6,38%
De gemiddelde verzuimfrequentie over 2011 was 1,71.
Het verzuim werd met name veroorzaakt door een zestal langdurig zieken (langer dan zes
weken). Indien bij de verzuimcijfers langdurig verzuim buiten beschouwing blijft, bedraagt het
verzuimpercentage 2,39%.
Bij twee van de zes langdurig zieken was sprake van overloop vanuit 2010. Twee (langdurig)
zieke medewerker hebben een ziekenhuisopname en/of medische ingreep ondergaan.
Bij drie medewerkers lagen psychische klachten ten grondslag aan het ziekteverzuim.
Alle langdurig zieken hebben tijdens hun herstelperiode gedeeltelijk gewerkt. Aan het eind
van het jaar waren alle langdurig zieke medewerkers hersteld.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 43
Organisatie

In 2011 waren acht medewerkers drie keer of vaker ziek. Negen medewerkers hebben het
hele jaar 2011 niet verzuimd.
6.5 Arbo/RIE/VGW
Voor 2011 is de afspraak uit 2010 gecontinueerd om de voortgang van het Arbo-beleid en
het plan van aanpak RIE te bewaken.
In het eerste kwartaal is de overeenkomst met de extern adviseur ten behoeve van de
begeleiding van het cultuurtraject stopgezet aangezien dit niet aan de verwachtingen
voldeed.
In het tweede kwartaal heeft de Raad van Commissarissen een adviseur benoemd om te
adviseren over de interne bedrijfsvoering en de organisatie gedurende de rest van 2011 te
begeleiden bij de implementatie van de nieuwe organisatiestructuur. Dit heeft o.a. geleid tot
een duidelijke keuzebepaling, prioriteitenstelling en strakker sturen op resultaten en
gemaakte afspraken.
In 2011 is gewerkt conform het nieuwe aangescherpte verzuimbeleid waarvoor eind 2010
instemming verkregen werd van de OR.
Vertrouwenspersoon
Uit het rapport van de vertrouwenspersoon blijkt dat zich in 2011 vier personen tot haar
gewend hebben.
In het jaarverslag van de vertrouwenspersoon komen de volgende zaken naar voren: gemis
aan duidelijkheid en eenduidigheid, gemis aan daadkracht, beleid wordt niet nagekomen, er
is sprake van voorkeursbehandeling.
Het rapport adviseert om duidelijk en eenduidig te communiceren en zorg te dragen voor een
eenduidig uitgedragen beleid waarbij geen sprake is van voorkeursbehandelingen.
Aangezien de vertrouwenspersoon na het maken van haar rapport uit dienst van de
ArboUnie trad, was een overleg over de bevindingen niet meer mogelijk.
Agressie-incidenten
Er hebben zich in 2011 een aantal verbale agressie-incidenten voorgedaan waarbij
medewerkers zich geïntimideerd en bedreigd voelden. Van een aantal incidenten is een
aantekening bij de politie gemaakt. Verder zijn de meldingen intern geregistreerd en
besproken tijdens het werkoverleg. De betrokken medewerkers hebben de mogelijkheid
gekregen zich te wenden tot de bedrijfsarts of de vertrouwenspersoon voor eventuele
nazorg.
De actualisatie van het verouderde agressieprotocol uit 2000 is aan het einde van het jaar
opgestart.
Ongevallenregistratie
In 2011 is er geen ziekenhuisopname of blijvend letsel geweest als gevolg van
bedrijfsongevallen.
BHV
De Bedrijfshulpverlening heeft haar jaarlijkse herhalingslessen gevolgd in EHBO en
Brandbeveiliging en Ontruiming. Land van Rode beschikt per ultimo 2011 over 4 BHV-ers.
Eén BHV-er heeft zich in 2011 terug getrokken als BHV-er.
Er hebben zich geen noemenswaardige incidenten voorgaan waarvoor de BHV moest
worden ingezet.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 44
Organisatie

Integriteit
In 2011 hebben wij alle mogelijke integriteitdilemma's geregistreerd in een overzicht. Een
kopie van elke kwestie is opgenomen in de individuele personeelsdossiers.
Er zijn in 2011 geen meldingen geweest waarbij het maximum voor het aannemen van
geschenken binnen de gedragscode (€ 50) overschreden werd.
Eind 2011 is besloten een workshop Integriteit te ontwikkelen en verzorgen met als doel het
creëren van bewustwording bij alle medewerkers ten aanzien van Integriteitdilemma's in de
dagelijkse praktijk. Deze workshops worden begin 2012 verzorgd, in samenwerking met de
twee fusiepartners.
6.6 Opleiding en ontwikkeling
In 2011 is € 33.783,- geïnvesteerd in opleiding en ontwikkeling van de werknemers.
Zo is voor de hele organisatie een training Social Media training georganiseerd.
De medewerkers in een technische functie hebben via het BOB een in company training
Bouwbesluit 2012 gevolgd. Daarnaast zijn zij door bureau Search opgeleid tot
Asbestdeskundige. Verder heeft Habitask een cursus Vraag gestuurd Onderhoud verzorgd.
Een aantal financieel-administratieve medewerkers heeft NCCW (verdiepings)trainingen
gevolgd, evenals een cursus Richtlijn 645 en Belastingen in de praktijk.
Inzake kantoorautomatisering is Land van Rode eind 2010 gemigreerd naar Windows 7 en
Office 2010. De voor begin 2011 voorziene migratietraining aan het voltallige personeel is
omwille van andere prioriteiten doorgeschoven naar 2012.
In 2011 hebben 12 personen gebruik gemaakt van het individueel
loopbaanontwikkelingsbudget dat sinds 2010 in de cao Woondiensten is opgenomen.
Het betrof hierbij o.a. (post) HBO opleidingen in technische bedrijfskunde, Informatica en
Finance & Control. Daarnaast heeft een medewerker een coaching traject in persoonlijke
ontwikkeling doorlopen. Tevens hebben 55-plussers gebruik gemaakt van de mogelijkheid
om binnen dit budget extra roostervrije uren te kopen.
Met twee medewerkers is in 2011 op basis van afspraken uit de plaatsingsprocedure naar
aanleiding van de reorganisatie van 2010, een loopbaanontwikkelingstraject opgestart.
6.7 Functionerings- en beoordelingssystematiek
In het tweede kwartaal van 2011 is de medio 2010 geparkeerde pilot van de functioneringsen
beoordelingssystematiek opgepakt.
Alle leidinggevenden hebben de drie gesprekken uit de cyclus met hun medewerkers
gevoerd, te weten plannings-, voortgangs- en beoordelingsgesprek. Uitgangspunt bij deze
gesprekken waren de gemaakte afspraken in de activiteitenmatrix voor de tweede helft van
2011.
Besloten is in 2011 de systematiek ten aanzien van competenties en beloningsbeleid niet
verder uit te werken. Als functiecompetenties zijn de competenties gebruikt zoals benoemd
in het functiehandboek behorend bij de nieuwe organisatiestructuur.
Op verzoek van de ondernemingsraad is de afsluiting van de pilot, vanwege de korte
beoordelingsperiode in 2011, doorgeschoven naar 2012.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 45
Organisatie

6.8 Personeelsvertegenwoordiging
In 2011 werd de Ondernemingsraad van Woningstichting Land van Rode gevormd door:
Marcel Gijsen (voorzitter)
René Kremer (vicevoorzitter)
Jolanda Pluymen-Ploum (secretaris)
Peter Frissen (lid VGWM commissie)
Erik Schmetz (lid).
In dit jaar is de verkiezing van de OR aan de orde geweest. De verkiezingscommissie,
bestaande uit Yvonne Belt en Jos Herpers, heeft het proces conform de regelgeving
opgepakt en uitgevoerd. Alle zittende leden van de OR hebben zich als kandidaat
aangemeld. Verder hebben zich geen andere kandidaten aangemeld. De
verkiezingscommissie heeft op 6 april het personeel en de vakbonden in kennis gesteld dat
er geen verkiezingen nodig waren en dat de vijf zittende OR-leden per 20 april 2011 de
nieuwe OR vormen.
Onze organisatie heeft een zéér bewogen jaar achter de rug. De implementatie van de
reorganisatie heeft enorme druk gelegd op het werkapparaat. Het gestarte onderzoek
haalbaarheid / meerwaarde fusie van Hestia groep, Woningvereniging Ubach over Worms en
Land van Rode, heeft niet alleen extra werk voor directie en medewerkers met zich
meegebracht, maar heeft ook positieve en negatieve effecten gehad op de dagelijkse gang
van zaken. Geleidelijk groeide ook, terecht of onterecht, de ongerustheid over de toekomst
van de individuele medewerkers. In onze organisatie werden in toenemende mate
werkprocessen, beleid en besluiten zichtbaar die geheel of gedeeltelijk afstamden van één
van onze fusiepartners.
Er hebben vier overleggen tussen OR en directeur/bestuurder plaatsgevonden. Bij twee
overleggen was Jack Vinken, directeur-bestuurder van Hestia groep en adviseur van de
Raad van Commissarissen van Land van Rode, aanwezig. De overleggen met de
directeur/bestuurder en adviseur waren constructief. De OR kreeg gevraagd en ongevraagd
voldoende informatie om aan zijn verplichtingen te kunnen voldoen.
In 2011 hebben vier overleggen directeur/bestuurder met vakbonden plaatsgevonden. Bij
deze overleggen was de OR als toehoorder aanwezig. In de overleggen kwamen niet alleen
de stand van zaken sociaal statuut aan de orde maar ook de ontwikkelingen van het
fusieonderzoek. Deze overleggen waren helder en constructief. In het laatste overleg van 7
december is gezamenlijk vastgesteld dat aan alle voorwaarden van het sociaal statuut was
voldaan. Er waren geen lopende zaken meer en er werd besloten dat het sociaal statuut niet
verlengd hoefde te worden. Het sociaal statuut werd beëindigd.
Er heeft eenmaal een informeel overleg met een afvaardiging van de Raad van
Commissarissen plaatsgevonden. In dit overleg werd in hoofdzaak gesproken over de gang
van zaken en de stand van zaken van de reorganisatie. Daarnaast werd er uitvoerig van
gedachten gewisseld over samenwerking of fusie met corporaties in onze regio. Voor de OR
was dit overleg zeer informatief.
De directeur/bestuurder heeft drie instemmingverzoeken ingediend bij de OR. Het betrof
zorgverlof, verkeersboetes en het functiewaarderingssysteem. Aan deze verzoeken heeft de
OR instemming verleend.
De voorgenomen regelingen mobiele telefoon en e-mail-protocol werden geparkeerd.
Het onderzoek haalbaarheid fusie is voor de OR aanleiding geweest om overleg te plegen
met de OR-en van Hestia groep en Ubach over Worm. Dit overleg heeft geresulteerd in een
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 46
Organisatie

voorstel aan de stuurgroep van de fusiepartners om een platform medezeggenschap vanuit
de OR-en op te richten. Op 14 december is hiertoe het 'convenant platform' door partijen
ondertekend. In dit convenant is geregeld op welke wijze en onder welke voorwaarden de
medezeggenschap vanuit het personeel vorm krijgt ten aanzien van het fusieonderzoek en
de mogelijke fusie.
Kerkrade, mei 2012.
Marcel Gijsen,
voorzitter OR
6.9 Verbindingen
Sinds 24 december 2007 bezit Land van Rode drie Besloten Vennootschappen (BV's). Deze
werden opgericht omwille van het genereren van financiële middelen voor het vervullen van
de maatschappelijke taak. Momenteel is die structuur en de argumentatie achterhaald en is
besloten de verbindingen in de loop van 2012 te liquideren.
Daarnaast neemt Land van Rode deel aan het woonmarketingsysteem 'Thuis In Limburg'.
Dit systeem is een initiatief van acht corporaties, die hiertoe de coöperatieve vereniging
'Thuis In Limburg' U.A. hebben opgericht. Overeenkomstig de oprichtingsakte van deze
vereniging is ieder lid eenmalig inleggeld verschuldigd en wordt jaarlijks een fee in rekening
gebracht.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 47
Organisatie

Hoofdstuk 7. De klachtenadviescommissie
Ook bij de beste dienstverlener kunnen klachten voorkomen die niet naar
tevredenheid van de klager worden opgelost. Land van Rode kent daarvoor
haar klachtenadviescommissie.
De doelstelling van Land van Rode is het voorkomen van klachten. Toch kan het gebeuren
dat klanten niet tevreden zijn over de wijze waarop zij door de corporatie zijn geholpen.
In een dergelijk geval kan de klant dat kenbaar maken bij de klachtenadviescommissie.
In het reglement klachtenadviescommissie wordt de werkwijze van de commissie uitgelegd.
Op het einde van het jaarverslag waren de navolgende personen lid van de
klachtenadviescommissie:
- de heer mr. R. Smeets onafhankelijk voorzitter
- de heer K. Wiennekendonk namens de huurders
- de heer P. Pelzer namens de verhuurder
Reserveleden zijn:
- de heer mr. M. Sijben plaatsvervangend onafhankelijk voorzitter
- de heer W. Linders plaatsvervanger namens de huurders
- de heer M. Buck plaatsvervanger namens de verhuurder
Als ambtelijk secretaris was mevrouw Y. Belt-Dijcks toegevoegd aan de klachtenadviescommissie.
Sinds het oprichten van de klachtenadviescommissie heeft er voor het eerst in haar
geschiedenis in 2011 géén zitting plaats hoeven vinden omdat de klachten door zowel
het werkapparaat als de directie opgelost zijn.
In totaal zijn 2 klachtenformulieren ingeleverd. Deze klachten zijn doorverwezen naar de
directie voor afhandeling.
Ten opzichte van 2010 zijn de ingediende klachten gehalveerd van (4) naar 2.
• Een klachtenformulier is terugverwezen naar de directie omdat het werkapparaat kort
voor het indienen van het klachtenformulier werkzaamheden had uitgevoerd en het
resultaat ervan afgewacht diende te worden.
De ingediende klacht had betrekking op stank- en schimmellucht in de kruipruimte.
Door het aanbrengen van de ventilatie moest het drogingsproces op gang komen.
Vandaar dat klager het resultaat van de uitgevoerde werkzaamheden moest
afwachten.
De bewoners zijn kort na de aanpassingen verhuisd. Door de nieuwe bewoners zijn
geen klachten gemeld.
• Een klachtenformulier met betrekking tot stankoverlast door uitwerpselen van honden
op het plantsoen van het binnenterrein. Bewoner kan geen ramen of deuren open
laten staan door ongedierte dat naar binnen vliegt.
Klager had voormelde klachten alleen telefonisch geuit bij de woonconsulenten.
De directie was hier niet schriftelijk over geïnformeerd. Zodoende is deze klacht eerst
doorverwezen naar de directie.
De directie heeft de klacht verder afgehandeld.
Volkshuisvestingsverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 48
Organisatie

Advies aan directeur/bestuurder 'klacht terecht'
Advies aan bestuur 'klacht gedeeltelijk terecht'
Advies aan bestuur 'klacht onterecht'
Klacht niet ontvankelijk verklaard
Klachten |2011|2010|2009|2008|2007
Ter afhandeling doorverwezen naar directie/werkapparaat
Klacht ingetrokken
Nog in behandeling einde boekjaar
Totaal
Tabel 14: Aantal klachten naar wijze afhandeling
Klachtencommissie woonruimteverdeling
Klachten over de woonruimteverdeling moeten worden ingediend bij de
klachtenadviescommissie van Land van Rode.
In 2011 zijn er geen klachten ingediend betreffende de woonruimteverdeling.
Yvonne Belt - Dijcks
Ambtelijk secretaris klachtenadviescommissie
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 49
2
0
2
1
1
2
1
0
5
1
0
0
2
4
0
0
7
0
0
2
1
4
0
0
7
0
0
1
0
2
0
0
3
Organisatie

Hoofdstuk 8. Financieel beleid en beheer
Alle activiteiten die we doen moeten ook betaald worden. Zorgen voor een
solide financieel beheer staat daarom hoog op de agenda. Graag geven wij
u een kijkje in onze financiële keuken.
BA Algemeen
Overeenkomstig artikel 26 lid 2e van het B.B.S.H. dient iedere toegelaten instelling een
zodanig financieel beleid en beheer te voeren dat haar voortbestaan in financieel opzicht is
gewaarborgd.
Woningstichting Land van Rode heeft op 24 december 2007 een nevenstructuur ingericht.
Op deze datum zijn de Holding Land van Rode BV, de Land van Rode Vastgoed BV en de
Ontwikkelingsmaatschappij Land van Rode BV opgericht.
In het verdere verloop van dit hoofdstuk zal ingegaan worden op de jaarrekening
Het eigen vermogen (algemene bedrijfsreserve) per 31 december 2011 bedraagt € 8,3
miljoen (zijnde € 2.634 per woning) t.o.v. € 11,9 miljoen (zijnde € 3.619,- per woning) per
ultimo 2010.
Een gedeelte van de geldleningen uit de leningenportefeuille wordt geborgd door het
Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW).
Het toekomstige verloop van het eigen vermogen (zie hoofdstuk 8.3) laat op de middellange
termijn een dalende lijn zien.
Bedragen x€ 1.000,-
Jaarrekening
2011
Totaal bedrijfsopbrengsten (a)
17.509
Totaal bed rijfe lasten (b)
15.986
Bedrijfsresultaat (a-b)
1.523
Renteresultaat
-3.527
Belastingen/deelnemingen
-1.568
Jaarresultaat
-3.572
Tabel 16: resultaat 2011 versus begroting 2011 en jaarrekening 2010
Begroting
2011
20.933
15.780
5.153
-3.587
0
1.566
Jaarrekening
2010
17.777
12.315
5.462
-3.553
Het verschil van het jaarresultaat van 2011 ten opzichte van de begroting 2011 bedraagt
€ 5,1 miljoen. Een analyse van de verschillen is in het volgende overzicht weergegeven.
Jaarverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 50
-747
1.161
Financieel

Verschil begroting vs realisatie 2011 (x € 1000)
€
3egroot
&EDRUFSOPBRENGSTEN
Realisatie
Huren
15.484 ""15.657
Vergoedingen
2.071 1.697
Verkoop onroerende goederen
3.227 -
BEDRIJFSLASTÊN
Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa
Overige waardeveranderingen van
(im)materiële vaste activa
-1. afwaarderingen/terugnames/voorziening
-2.resultaat sloop
- 3.onrendabel MVA (VGS)
-4.leefbaarbaarheid
- 5.energie
Personeel
Onderhoud
-1. Planmatig onderhoud
-2. Niet planmatig onderhoud
Overige bedrijfslasten
-1. Directe exploitatiekosten
- 2. Kosten Verhuur
- 5. Overige personeelskosten
- 6. Algemene kosten
- 7. Bijdrage/Heffing
Overige
NtfANCI&E BATEft EN LASTEN
Totaal financiële baten en lasten
Belastingen
Deelnemingen
Totaal verschil begroting vs realisatie
2.354
-663
93
187
132
50
2.626
5.128
1.517
2.971
180
171
808
82
-7
■ " . - - * '
3.587
.
-
1.566
1.870
3.078
250
77
74
97
2.660
2.695
1.230
2.502
359
125
662
170
-18
& ■ ' • . - ■ ' '
*' 3.527
-1.561
-6
-3.572
'• * ■ * > - *
173
-374
-3.227
484
-3.741
-157
110
58
-47
-34
2.433
287
469
-179
46
146
-88
11
60
-1.561
-6
Verschil
-202
60
-1.561
-6
-5.138
%
1%
-18%
-100%
21%
564%
-169%
59%
44%
-94%
-1%
47%
19%
16%
-99%
27%
18%
-108%
157%
2%
0%
-100%
-328%
Het grootste verschil ontstaat door niet gerealiseerde ingeplande verkoopopbrengsten (- € 3,2 miljoen)
en afwaarderingen op bestaande, nieuwe en in ontwikkeling zijnde complexen (- € 2,2 miljoen) en
overige kleinere verschillen (- € 0,7 miljoen). Hiertegenover staat het lagere planmatige onderhoud
(€ 2,4 miljoen).
Bedrijfswaarde
De bedrijfswaarde (toekomstige verdiencapaciteit) bedraagt per 31 december 2011 € 111,30
miljoen (2010: € 124,13 miljoen) tegenover een boekwaarde van de opstallen van € 75,4
miljoen (2010: € 66,0 miljoen). De bedrijfswaarde wordt per complex berekend en vergeleken
met deze boekwaarde. Blijkt de toekomstige verdiencapaciteit lager te zijn dan de
boekwaarde volgt een afwaardering van dit complex ten laste van het jaarresultaat.
Jaarverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 51
Financieel

8.2 Kengetallen over de afgelopen jaren
De gegevens met betrekking tot het resultaat betreffen het gehele verslagjaar terwijl de
overige kengetallen de stand per ultimo van het verslagjaar aangeven.
Aantallen
Aantal verhuureenheden
1. Woningen en woongebouwen
a. in exploitatie:
vooroorlogs
na-oorlogs
b. in aanbouw
2. Garages
3. Bejaardencentnrum
4. Overig
2011
3.161
356
544
Totaal
4.061
Tabel 17: Verloop van het aantal verhuureenheden
Eigen vermögen
Voorzieningen
Huren
Vergoedingen
Jaarresultaat
Algemeen
Balans en Winst- en Verliesrekening
(x€ 1.000,-)
1. Huurachterstand uitgedrukt in % van de huren
2. Huurderving uitgedrukt in % van de huren
3. Algemene Bedrijfereserve uitgedrukt in % van de huren
4. Algemene Bedrijfereserve einde boekjaar per woning
5. Personeelsbezetting einde boekjaar
-administratief
-technisch
Tabel 18 resultaten
Financiële continuïteit
Solvabiliteit
Liquiditeit
Rentabilteit Eigen Vermogen
Rentabilteit Vreemd Vermogen
Rentabilteit Totaal Vermogen
Interne financiering per woning
Oper. Cashflow per woning
Tabel 19: Verloop financiële kengetallen
2011
9%
0,49
-43%
4,36%
1,61%
3.662
1.021
2010
Jaarverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 52
3.287
399
436
4.122
2010
12%
0,81
10%
4,64%
5,02%
3.945
781
2009
3.294
0
400
0
425
4.119
2011
8.326
165
15.657
1.697
-3.572
0,87
5,23
53
2.634
26
12
2009
12%
1,97
15%
4,49%
5,41%
2.158
1.588
2008
3.355
0
439
0
373
4.167
Boekjaar
2010
11.897
62
15.472
1.943
1.161
0,95
3,81
77
3.619
2008
25
12
10%
0,13
1%
4,62%
4,49%
4.931
849
2007
3.325
0
428
0
370
4.123
2009
10.736
908
15.326
1.932
1.624
1,18
2,67
70
3.259
2007
24
15
10%
0,09
-41%
4,70%
1,72%
4.269
-831

Balans en Winst- en Verliesrekening
(in € per woning)
Eigen Vermogen
Overige Voorzieningen
Kapitaals lasten
Overige Bedrijfslasten
Saldo Buitengewone baten en lasten
Jaarresultaat
Totaal opbrengsten per woning
Tabel 20 Resultaten per woning
2011
2.634
44
1.716
4.467
0
-636
5.539
Jaarverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 53
2010
3.619
19
1.798
3.061
0
353
5.408
2009
3.259
276
1.912
3.691
0
493
5.387
2008
2.716
0
2.051
3.363
0
122
5.160
2007
2.618
0
2.608
3.274
0
-609
7.176

8.3 Financieel meerjaren perspectief
(bedragen x€ 1.000)
Ontwikkeling netto werkkapitaal
Beginsaldo netto werkkapitaal
Bedriifeuitoefenina
-jaarresultaat
- afschrijvingen
- waardeveranderingen materiële vaste activa
- mutatie voorzieningen
Cash flow
KaDitaalaoederensfeer
Investeringen
- nieuwbouw
- aankoop
- na-investeringen / vastgoedsturing
- activa ten dienste van de exploitatie
Desinvesteringen
- woningverkopen
- inventaris kantoor
- sloopwoningen
- mutatie immateriële vaste activa
- mutatie financiële vaste activa
Vermogenssfeer
- contractbijschrijvingen
- contractaflossingen
Eindsaldo netto werkkapitaal
Ontwikkeling balansposten
Eigen vermogen
Overige voorzieningen
Schulden op lange termijn
Immateriële vaste activa
Materiële vaste activa
Financiële vaste activa
Financiële kengetallen
Solvabiliteit
Rentabiliteit totale vermogen
Rentabiliteit eigen vermogen
Curent Ratio
2011
11
-3.572
1.870
2.050
84
432
-7.108
0
-1.594
-61
0
0
-910
143
1.612
8.000
-5.293
-4.768
9.884
165
81.461
4.184
89.417
993
8,7%
1,5%
-21,8%
0,5
2012
-4.768
-2.540
2.972
1.271
-52
1.651
-4.602
-513
-11.664
-8
8.000
0
0
130
13
19.099
-5.099
2.239
7.344
113
95.461
4.054
98.204
1.006
7,0%
4,2%
-35,2%
0,3
2013
2.239
-802
3.036
982
-112
3.104
-2.826
-1.311
-7.959
0
0
0
0
139
15
18.923
-10.533
1.791
6.542
1
103.851
3.915
110.300
1.021
6,0%
4,0%
-12,5%
0,3
2014
1.791
-1.981
3.150
840
0
2.009
0
0
-1.579
0
0
0
0
146
12
8.039
-8.631
1.787
4.561
1
103.259
3.769
111.879
1.033
4,0%
4,1%
-44,6%
0,3
2015
1.787
3.151
3.017
1.947
0
8.115
-1.630
0
-1.582
0
0
0
-605
156
0
9.587
-8.320
7.508
7.712
1
104.526
3.613
115.696
1.033
5,0%
3,0%
41,5%
0,3
Overzicht van de uitgangspunten die bij de sam enstelling VE in het financ ieel meerjar enperspecti efzijn
gehanteerd:
Basis: jaarrekening 2011 alsmede de financiële meerjarenb egroting 201 2-2016
Onderhoud: conform meerjarenonderhoudsbegr oting 2012-2 016
Waarderingsgrondslagen: zie toelichting in de j aarrekening 2011
Kapitaalmarktrente: tot conversiedatum huidige contractren te, daarna 5 ,25 %
Overige aannames:
huunerhoging (gemiddelde per 1 juli)
2,30 1,50 1,50 1,50 1,50
huurverhoging door harmonisatie
0,45 0,59 0,57 0,25 0,45
Overige bedrijfsopbrengsten
1,50 1,50 1,50 1,50 1,50
Overige bedrijfskosten
1,50 1,50 1,50 1,50 1,50
percentage huurderving
1,49 1,00 1,00 1,00 1,50
percentage rente-opbrengst liquide middelen 1,50 2,00 2,00 2,00 2,00
aantal woningen
Tabel 21: Meerjarige prognose
3.161 3.175 3.180 3.229 3.099
Jaarverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 54
2016
7.508
-1.419
2.901
1.144
0
2.626
-7.080
0
-863
0
0
0
-441
165
0
9.864
-4.950
6.829
6.293
1
109.440
3.448
124.080
1.033
5,0%
3,8%
-23,0%
0,3
1,50
0,42
1,50
1,50
1,50
2,00
3.008
Financieel

8.4 Treasury
De leningen van de BNG met de respectievelijke schuldrestanten € 2.000.000,- en
€ 427.134.-, van de Rabobank met schuldrestant € 325.982,- en van de NWB met
schuldrestant € 706.464,- (rente resp. 5,405 %, 4,890 %, 5,920 % en 6,250 %) zijn in 2011
afgelost.
Daarnaast zijn aan financieringen aangetrokken:
• € 4.000.000,- bij de NWB per 12 april 2011. Het betreft een 20-jaars lineaire lening
tegen een rentepercentage van 3,590 %;
• € 4.000.000,- bij de NWB per 19 juli 2011. Het betreft een 20-jaars lineaire lening tegen
een rentepercentage van 3,240 %;
De gemiddelde rentevoet van de leningportefeuille is in 2011, mede door bovenstaande
activiteiten, verder gedaald van 4,44 % (ultimo 2010) naar 4,27 % (ultimo 2011).
We streven er naar het liquiditeitsoverschot zo beperkt mogelijk te houden en indien mogelijk
zelfs gebruik te maken van kredietfaciliteiten tegen een lage korte rente. De kredietfaciliteit
bij de Rabobank ter grootte van € 3.500.000 is per 31 december 2011 opgezegd. Tevens is
per 22 december 2011 een kortlopende lening afgesloten bij woningcorporatie Centrada te
Lelystad, groot € 2.000.000 met een looptijd van 3 maanden (aflossing 22 februari 2012).
De verwachting is dat zowel de korte, als ook de lange rente laag zullen blijven. Wij zullen
ook in 2012 de mogelijkheden binnen de leningportefeuille benutten, teneinde onze
financiële positie verder te optimaliseren.
Risicoprofiel
Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) heeft kenbaar gemaakt dat wij verder
gebruik kunnen blijven maken van de faciliteiten van dit fonds en dat hiermee de toegang tot
de kapitaalmarkt gewaarborgd blijft. Het op 2 februari 2012 door het fonds afgegeven
faciliteringsvolume van € 19.000.000 is nog steeds van kracht.
Het renterisico uit hoofde van herfinanciering, dan wel renteherzieningen is uitgedrukt in een
12-maands voortschrijdend gemiddelde. Dit gemiddelde wordt afgezet tegen de WSW-norm
van 15 % van de leningenportefeuille per ultimo 2011. In onderstaande grafiek wordt
weergegeven wat dit voor onze corporatie betekent.
Jaarverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 55
Financieel

Vervalkalender
8 i i i i i ) i i i i i i i i" •' i """"'■■">
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
Tabel 22: Vervalkalender
Jaarverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 56
•nuco isxvmporw»um
Financieel

Hoofdstuk 9. Jaarrekening 2011
Alle activiteiten die we doen moeten ook financieel verantwoord worden.
Dat doen wij in dit hoofdstuk door het presenteren van onze jaarrekening.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 57
Jaarrekening2011

Balans per 31 december 2011
(na resultaatbestemming) (in Eur.)
ACTIVA
VASTE ACTIVA
Immateriële vaste activa
Geactiveerde genormeerde tekorten op DKPH-complexen
Materiële vaste activa
Onroerende zaken in exploitatie
Onroerende zaken in ontwikkeling
Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie
Financiële vaste activa
Te vorderen BWS-subsidies
Deelnemingen
Actieve belastinglatentie
VLOTTENDE ACTIVA
Voorraden
Voorraad materialen
Voorraad grond
Vorderingen
Huurdebiteuren
Gemeenten
Groepsmaatschappijen
Overige vorderingen
Overlopende activa
Liquide middelen
rOTAALAÖW/A- -:* .-i£t»$>?;^$

PASSIVA 31-12-2011 31-12-2010
Overige reserves
VOORZIENINGEN
Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw
Voorziening Negatieve netto vermogenswaarde
Voorziening loopbaanontwikkelingbudget
Voorziening jubilea uitkeringen
LANGLOPENDE SCHULDEN
Leningen overheid en kredietinstellingen
KORTLOPENDE SCHULDEN
Schulden aan leveranciers
Belastingen en premies sociale verzekeringen
Aangegane verplichtingen inzake (on)roerende zaken
Schulden Kredietinstellingen
Overige schulden
Overlopende passiva
7
8
8.1
8.2
8.3
8.4
9
8.325.623
8.325.623
24.601
57.966
82.284
164.852
11.897.265
11.897.265
18.256
62.392
80.649
9 81.461.018 78.753.637
10
10.1
10.2
10.3
10.4
10.4
10.5
336.525
205.051
904.962
2.000.000
470.403
2.104.301
6.021.242
mts®ft3ffiffiatx \ H 'A^^-m^^^^^^^^^m^^izm^iimÊ^: vi*,- ■•■•3%:
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 59
940.541
262.935
1.261.287
-
287.235
2.540.541
5.292.538
Jaarrekening2011

Winst- en verliesrekening over 2011
(In Eur.)
BEDRjJFSQliBE^astgftl , ^ .
Huren
Vergoedingen
Overheidsbijdragen
Verkoop onroerende zaken
Overige bedrijfsopbrengsten
Totaal bedrijfsopbrengsten
BED^ylhEN •„. , ^ : m i I
Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa
Overige waardeveranderingen van (im)materiële vaste activa
Erfpacht
Lonen en salarissen
Sociale lasten
Pensioenlasten
Lasten onderhoud
Overige bedrijfslasten
Totaal bedrijfslasten
BEDRIJFSRESULTAAT ''J
FINANCIËLE BATEN EN LASTEN HJ~ :
Rentebaten en soortgelijke opbrengsten
Opbrengsten financiële vaste activa en effecten
Rentelasten en soortgelijke kosten
Totaal financiële baten en lasten
RESULTAATVT GEWONEBEORIJFSUlTOÊflENINÖI/ÖpR ;
BELASTINGEN ';'
Belastingen
Resultaat deelnemingen
Buitengewone baten
Buitengewone lasten
Belastingen buitengewoon resultaat
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 60
11
12
13
14
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
15.656.988
1.697.098
36.399
-
118.554
17.509.038
1.870.319
3.576.565
923
2.092.778
229.694
337.280
3.925.095
3.953.464
15.986.117
1.522.921
20.249
6.083
3.553.221
-3.526.890
-2.003.969
-1.561.328
-6.345
'|W'VH/l:;U;
15.472.371
1.942.752
75.099
18.502
234.693
17.743.417
2.252.898
-494.500
923
1.942.290
214.542
272.640
3.576.490
4.510.597
12.275.880
5.467.537
61.643
42.866
3.657.785
-3.553.276
1.914.261
-728.205
-24.964
Jaarrekening2011

Kasstroomoverzicht over 2011
(Volgens de indirecte methode) (x € 1.000)
Bedrijfsresultaat
Aanpassingen voor:
-Afechrijvingen
- Waardeveranderingen mat. Vaste activa
-Veranderingen in werkkapitaal
* mutatie voorraden
* mutatie vorderingen
* mutatie kortlopende schulden
-99
457
727
1.523 5.468
1.870
2.176'
27
1.179
733
2.253
97
1.086 1.939
• Mutatie voorzieningen 84 -828
Kasstroom uit bedrijfsoperaties
-Ontvangen rente
- Betaalde rente
- Resultaat deelnemingen
- Ontvangen vennootschapsbelasting
Kasstroom uit operationele activiteiten
Investeringen in materiële vaste activa
Desinvesteringen in materiële vaste activa
Desinvestering immateriële vaste activa
Mutatie financiële vaste activa
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
Ontvangsten uit langlopende schulden
Aflossingen langlopende schulden
Kasstroom ylt financieringsactiviteiten
47
-3.553
-6
0
-3.511
3.229
-7.860
955
19
-35
-6.922
8.000
-5.293
68
-3.793
-25
32
-3.718
5.210
-7.552
46
31
52
-7.423
6.007
-7.555
2 707 -1 548
Mutatie Htfuldé middelen «986 •KMU
Beginstand liquide middelen
Mutatie liquide middelen
Eindstand liquide middelen
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 61
2.842
-986
1.856
6.603
-3.761
2.842
Jaarrekeningen

Toelichting op de jaarrekening
Algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening
Deze jaarrekening heeft betrekking op de periode 1 januari 2011 tot en met 31 december
2011. Alle bedragen luiden in euro's, tenzij anders vermeld.
Activiteiten
De activiteiten van Woningstichting Land van Rode, statutair gevestigd en kantoor houdende
in Kerkrade, zijn erop gericht mensen te huisvesten in vitale wijken van de Gemeente
Kerkrade.
Regelgeving
De jaarverslaggeving voor toegelaten instellingen volkshuisvesting dient te voldoen aan de
eisen zoals deze zijn geformuleerd in het Besluit beheer sociale huursector (Bbsh). In dit
besluit wordt voorgeschreven Titel 9 Boek 2 BW toe te passen behoudens enkele
uitzonderingen van specifieke aard. Voor jaarrekeningen van woningcorporaties geldt de
door de RJ uitgegeven Richtlijn 645 Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting. In deze
richtlijn zijn onder meer specifieke modellen voor de balans, winst-en-verliesrekening en het
verloopoverzicht van de bedrijfswaarde opgenomen en zijn voor de sector specifieke
presentatie-, waarderings- en verslaggevingsvoorschriften geformuleerd.
De jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de richtlijnen
voor de jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving.
Consolidatie
Woningstichting Land van Rode staat aan het hoofd van de groep welke bestaat uit:
- Woningstichting Land van Rode te Kerkrade
- Holding Land van Rode B.V. te Kerkrade
- Land van Rode Vastgoed B.V. te Kerkrade
- Ontwikkelingsmaatschappij Land van Rode B.V. te Kerkrade
Op grond van art. 2:406, lid 1 BW rust op het groepshoofd, Woningstichting Land van Rode
een consolidatieplicht. Aangezien de gezamenlijke betekenis van de dochtermaatschappijen
in financiële zin ultimo 2011 slechts zeer beperkt van invloed is op het inzicht dat de
jaarrekening dient te geven in het vermogen en resultaat maakt Woningstichting Land van
Rode gebruik van de consolidatievrijstelling op grond van art. 2:407 lid 1 sub a BW. De
dochtermaatschappijen hebben geen personeel in dienst, hebben geen activiteiten in het
verslagjaar en het financieel belang van zowel het balanstotaal, het resultaat als de
onderliggende individuele posten is in verhouding tot het geheel te verwaarlozen.
Schattingswijziging
Gedurende het verslagjaar heeft Woningstichting Land van Rode ervoor gekozen, om
vooruitlopend op de toepassing van de herziene Richtlijn 645 (verplichte toepassing vanaf
boekjaar 2012), bij de bedrijfswaardeberekening ultimo 2011 geen rekening te houden met
een rentabiliteitswaardecorrectie van de leningen. Door de schattingswijziging ligt de
bedrijfswaarde per ultimo 2011 circa € 4,0 miljoen lager (zijnde de
rentabiliteitswaardecorrectie per ultimo 2010).
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 62
Jaarrekening2011

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva
Activa en passiva worden indien niets vermeld gewaardeerd tegen nominale waarde.
Vergelijking met voorgaand jaar
De gehanteerde grondslagen voor waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd to.v.
voorgaand jaar.
Transacties verbonden partijen
Met de deelnemingen heeft Woningstichting Land van Rode naast een aandelenbelang géén
zakelijke relatie, waarbij producten en/of diensten van de betreffende deelnemingen worden
afgenomen of uitbesteed. De relatie met de deelnemingen is beperkt tot een onderlinge
rekening courant verhouding.
1. Immateriële vaste activa
Onder deze post zijn geactiveerd de, na saldering op complexniveau met de in het kader van
de bruteringsoperatie ontvangen subsidie, resterende geactiveerde tekorten van DKPHcomplexen.
Activering heeft plaatsgevonden tot maximaal de bedrijfswaarde van de respectievelijke
complexen; bedragen die op grond van deze toetsing niet meer kunnen worden geactiveerd
zijn in het betreffende jaar ten laste van het resultaat gebracht. De afschrijvingen zijn
berekend volgens het annuïtaire systeem.
2. Materiële vaste activa
2.1 Onroerende zaken in exploitatie
De woningcomplexen met de daarbij behorende installaties (liften, cv-installaties,
warmwatertoestellen), de garages, de investeringen in woningverbetering en de
woningaanpassingen zijn gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs verminderd
met cumulatieve afschrijvingen bepaald op basis van de economische levensduur danwei
tegen lagere bedrijfswaarde indien deze naar verwachting lager zal zijn. Er wordt
afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. De afschrijvingen zijn berekend
volgens het annuïtaire systeem.
Indien het bedrag van de boekwaarde de bedrijfswaarde duurzaam overschrijdt, wordt dit
direct verwerkt in de verlies- en winstrekening onder de post overige waardeverminderingen
van materiële vaste activa.
De grond is gewaardeerd tegen historische kostprijs. Hierop vindt geen afschrijving plaats.
Kosten voor periodiek onderhoud worden ten laste gebracht van het resultaat op het moment
dat deze zich voordoen.
2.2 Onroerende zaken in ontwikkeling
De onroerende zaken in ontwikkeling betreffen woningcomplexen in aanbouw en zijn
gewaardeerd tegen de nominale waarde van de tot en met balansdatum betaalde kosten
verminderd met onttrekkingen uit de voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw. Er
wordt geen rekening gehouden met de rente tijdens de bouwperiode op vreemd vermogen
en de direct toerekenbare interne kosten.
2.3 Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie
Deze activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs verminderd met afschrijvingen bepaald
op basis van de verwachte economische levensduur. Er wordt afgeschreven vanaf het
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 63
Jaarrekening2011

moment van ingebruikneming. De afschrijvingen zijn bepaald volgens het annuitaire
systeem/lineaire systeem.
3. Financiële vaste activa
3.1 Te vorderen BWS subsidies
De uit hoofde van het Besluit Woning gebonden Subsidies (BWS) te vorderen subsidies
worden voor het bedrag van de toegekende subsidie geactiveerd, onder aftrek van de
ontvangen termijnen en vermeerderd met rente.
3.2 Deelnemingen
Deelnemingen waar invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid kan worden
uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen de nettovermogenswaarde van de deelneming,
doch niet lager dan nihil. Deze waarde wordt berekend op basis van de grondslagen van
Woningstichting Land van Rode. Voor het bedrag van de negatieve nettovermogenswaarde
is een voorziening gevormd primair ten laste van de leningen aan en de vorderingen op deze
deelnemingen en voor het overige onder de voorzieningen ter grootte van het aandeel in het
negatieve eigen vermogen van de deelneming
Deelnemingen waar geen invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid kan
worden uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs en indien van toepassing
onder aftrek van bijzondere waardeverminderingen.
3.4 Actieve belastinalatentie
Voor in de toekomst te verrekenen belastingbedragen uit hoofde van verschillen tussen
commerciële en fiscale balanswaarderingen wordt een actieve belastinglatentie getroffen ter
grootte van de som van deze verschillen vermenigvuldigd met het geldende belastingtarief.
Indien de verwachting is dat de latentie binnen één jaar gerealiseerd wordt, wordt deze
onder de
overlopende activa opgenomen. Indien de verwachting is dat de realisatie langer dan één
jaar gaat duren wordt de latentie onder de financiële vaste activa opgenomen.
De actieve belastinglatentie heeft betrekking op de verschillen tussen de commerciële
waarde van de vaste activa in exploitatie en de fiscale waarde per ultimo boekjaar.
De fiscale waarde van het vastgoed is, overeenkomstig de bepalingen van de
vaststellingsovereenkomst met de Belastingdienst ter invoering van de integrale VPB-plicht
(VSO II), gebaseerd op 70% van de meest actuele WOZ-waarde.
De actieve latentie is gebaseerd op het geldend vennootschapsbelastingtarief en wordt
contant gemaakt tegen de disconteringsvoet voor de bedrijfswaardeberekening minus het
geldend
vennootschapsbelastingtarief.
Het onroerend goed bestaat uit een drietal categorieën onroerend goed:
- onroerend goed bedoeld voor duurzame exploitatie;
- onroerend goed bestemd voor verkoop (op termijn).
- onroerend goed bestemd voor sloop/ herstructurering (op termijn)
Aangezien er voor het onroerend goed bedoeld voor duurzame exploitatie en sloop/
herstructurering onvoldoende informatie beschikbaar is om tot een betrouwbare schatting
van de latentie te komen beperkt de latentie zich tot het onroerend goed bestemd voor
verkoop.
Daarnaast heeft de actieve belastinglatentie betrekking op het verschil tussen de
commerciële waardering van de lening portefeuille (nominale waarde) en de fiscale waarde
(marktwaarde). Als gevolg van de lagere fiscale waardering ontstaat er fiscaal een disagio
welke naar rato van de looptijd van de leningen ten laste van de fiscale winst wordt gebracht.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 64
Jaarrekening2011

De actieve belastinglatentie inzake leningen en verkopen is gebaseerd op het geldende
belastingtarief en wordt contant gemaakt tegen de disconteringsvoet van de bedrijfswaarde
berekening minus het geldend vennootschapsbelastingtarief.
Ten slotte is er een latentie opgenomen inzake te verrekenen fiscale verliezen welke is
gebaseerd op de aanwezige fiscaal compensabele verliezen vermenigvuldigd met het
geldende belastingtarief voor zover aannemelijk is dat de toekomstige winsten toereikend
zijn voor de verrekening. Indien de verwachting is dat de latentie binnen een jaar
gerealiseerd wordt, wordt deze onder de overlopende activa opgenomen. Indien de
verwachting is dat realisatie langer dan één jaar gaat duren wordt de latentie onder de
financiële vaste activa opgenomen.
4. Voorraden
Voorraden materialen en hulpmaterialen worden gewaardeerd tegen inkoopprijs onder aftrek
van een eventuele voorziening wegens incourantheid. Deze voorziening wordt bepaald door
individuele beoordeling van de voorraden.
Voorraad grond omvat de grond gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs incl. eventuele
geactiveerde verhuisvergoedingen en/of sloopkosten.
5. Vorderingen
De vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van de
noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid. Deze voorzieningen
worden statisch bepaald.
De overige vorderingen worden opgenomen tegen nominale waarde onder aftrek van de
noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid. Deze voorzieningen
worden statisch bepaald.
6. Liquide middelen
De liquide middelen omvatten de kasgelden en rekening courant tegoeden, alsmede de in
deposito's belegde overtollige middelen. De liquide middelen staan, voorzover niet anders
vermeld, vrij ter beschikking van de stichting.
8. Voorzieningen
8.1 Voorzieningen Onrendabele Investeringen Nieuwbouw
Deze voorziening dient ter dekking van de feitelijke verplichtingen tot investeringen in
nieuwbouw - en herstructureringsprojecten. De voorziening wordt gevormd indien het project
intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd is. De reeds gedane betalingen worden tot
maximaal de hoogte van de voorziening ten laste van deze voorziening gebracht. Indien er
meer betaald is dan voorzien, wordt het meerdere geactiveerd onder de materiële vaste
activa in ontwikkeling.
1.3 Voorziening loopbaanontwikkelingbudget
Deze voorziening is gevormd voor het bedrag van de te verwachten betalingen voor rekening
van de woning stichting ten behoeve van het loopbaanbudget welke in de Cao
Woondiensten is overeengekomen. Hierbij is rekening gehouden met een verwachting
omtrent besteding van het budget.
1.4 Voorziening jubilea uitkeringen
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 65
Jaarrekening2011

Deze voorziening is gevormd voor het bedrag van uitkeringen aan personeel ten behoeve
van 12,5 jarig en 25 jarige dienstjubilea. Dit bedrag is als eindwaarde bepaald op basis van
huidige bedragen naar het moment van uitkering en vervolgens contant gemaakt tegen een
disconteringsvoet van 5,25%. Hierbij is rekening gehouden met vertrek en sterftekansen.
2. Langlopende schulden
De aangetrokken leningen van overheid en kredietinstellingen zijn gewaardeerd tegen de
nominale waarde verminderd met aflossingen.
De schulden hebben een resterende looptijd van meer dan één jaar met dien verstande dat
het aflossingsbestanddeel van de langlopende schulden dat in het volgend verslagjaar
vervalt eveneens als langlopende schuld is verantwoord.
3. Kortlopende schulden
De kortlopende schulden zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde en hebben een
verwachte looptijd van maximaal één jaar.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 66
Jaarrekening2011

Grondslagen voor de bepaling van het resultaat
Het resultaat wordt bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde
waarderingsgrondslagen. Verder worden de bedrijfsopbrengsten verantwoord in het jaar dat
zij gerealiseerd zijn. De bedrijfslasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking
hebben.
11. Huren
Betreft de te ontvangen netto huren, exclusief de vergoedingen voor leveringen en diensten
en onder aftrek van huurderving.
De jaarlijkse huurverhoging is van overheidswege gebonden aan een maximum. Voor het
verslagjaar 2011 bedroeg dit maximumpercentage 1,3 %. De opbrengsten uit hoofde van
huur worden aangemerkt als zijnde gerealiseerd in het jaar van opeisbaarheid.
12. Vergoedingen
Betreft van huurders (boven de netto-huurprijs) en derden ontvangen vergoedingen voor
levering van goederen en diensten en onder aftrek van gederfde vergoedingen.
13. Overheidsbijdragen
Betreft de koplopersubsidie.
14. Verkoop onroerende zaken
Betreft de resultaten uit de verkoop van huurwoningen. De opbrengsten zijn verminderd met
alle daarop betrekking hebbende kosten. Winsten worden verantwoord op het moment van
economische levering (veelal passeren transportakte).
16. Overige bedrijfsopbrengsten
Hieronder zijn onder andere verantwoord de vergoedingen wegens de aan derden
doorberekende kosten voor administratie en onderhoud en subsidies personeel.
17. Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa
De afschrijvingen betreffen de afschrijvingskosten van de (im)materiele vaste activa.
18. Overige waardeveranderingen immateriële en materiële vaste activa
Hieronder zijn opgenomen de afwaardering van materiële vaste activa naar lagere
bedrijfswaarde indien deze op basis van de toetsing aan de bedrijfswaarde naar verwachting
lager is dan de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Daarnaast wordt hieronder de
onrendabele top van nieuwbouw en geactiveerde na-investeringen verantwoord.
19. Erfpacht
De grond van complex 641 - 54 woningen is gedeeltelijk in erfpacht verkregen. Het
erfpachtrecht heeft een looptijd van 75 jaar.
20/21/22. Lonen en Salarissen, Sociale lasten en Pensioenen
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 67
Jaarrekenlng2011

Deze posten betreffen de salariskosten, de sociale premies en de pensioenpremies
verschuldigd aan werknemers, conform de arbeidsvoorwaarden.
23. Lasten onderhoud
De onderhoudslasten betreft de kosten welke verschuldigd zijn inzake het niet-cyclisch en
cyclisch onderhoud van de woningen en woongebouwen.
24. Overige bedrijfslasten
Hieronder zijn onder andere verantwoord de overige personeelskosten, huisvestingskosten,
belastingen en verzekeringen, de kosten van levering van goederen en diensten, kosten
verhuur en algemene kosten.
25. Rentebaten en soortgelijke opbrengsten
De rentebaten betreffen de ontvangen en toegerekende opbrengsten op beleggingen,
vorderingen en liquide middelen.
26. Opbrengsten Financiële vaste activa en effecten
Hieronder zijn verantwoord de te ontvangen rente op BWS subsidies en uitgegeven
leningen.
27. Rentelasten en soortgelijke kosten
Onder de rentelasten zijn de betaalde en verschuldigde rentelasten verantwoord inzake korten
langlopende schulden, de heffingsrente belastingdienst en disagio geldleningen.
28. Belastingen
Woningstichting Land van Rode is met ingang van 1 januari 2008 integraal belastingplichtig.
De verschuldigde belasting wordt berekend conform de in de Vaststellingovereenkomst II
Belastingplicht Corporaties vastgelegde afspraken. De vennootschapsbelasting wordt
berekend op basis van het resultaat uit normale bedrijfsuitoefening voor belastingen,
rekening houdend met niet in de belastingheffing betrokken bestanddelen, (gedeeltelijk) niet
aftrekbare kosten alsmede de mutaties in de belastinglatenties.
De rechtspersoon staat met ingang van 1 januari 2008 aan het hoofd van een fiscale
eenheid voor de vennootschapsbelasting waarin verder opgenomen zijn Holding Land van
Rode B.V., Land van Rode Vastgoed B.V. en Ontwikkelingsmaatschappij Land van Rode
B.V. De vennootschapsbelasting wordt bij de verschillende vennootschappen berekend alsof
de vennootschap zelfstandig belastingplichtig zouden zijn en wordt in rekening-courant met
Woningstichting Land van Rode verrekend.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 68
Jaarrekening2011

Grondslagen voor de opstelling van het kasstroomoverzicht
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Bij deze methode wordt
het resultaat aangepast voor posten van de winst- en verliesrekening die geen invloed
hebben op ontvangsten en uitgaven in het verslagjaar, mutaties in balansposten en posten
van de winst- en verliesrekening waarvan de ontvangsten en uitgaven niet worden
beschouwd als behorende tot de operationele activiteiten.
In het kasstroomoverzicht wordt onderscheid gemaakt tussen operationele, investerings- en
financieringsactiviteiten.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 69
Jaarmkenïng2011

Toelichting op de balans
(In Eur.)
Vaste activa
1. Immateriële vaste activa
Geactiveerde genormeerde tekorten op DKPH-complexen
Het verloop in 2011 is als volgt:
Boekwaarde per 1 januari
Mutaties in het boekjaar:
- af. afschrijving
- bij: correctie afschrijving sloop/verkoop
- af: desinvesteringen sloop/verkoop
31-12-2011 31-12-2010
4.326.589
-123.905
3.169
-21.688
4.474.157
-116.892
5.539
-36.216
Boekwaarde per 31 december 4.184.164 4.326.589
Onroerende zaken in exploitatie Systematiek ; Termijnen
Woningen annuïtair ..SOjaar
2. Materiële vaste activa
2.1 Onroerende zaken in exploitatie
Woningen en woongebouwen in exploitatie
Onroerende goederen niet zijnde woningen
Overige goederen
2.2 Onroerende zaken in ontwikkeling
2.3 Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie
Kantoorgebouw
Inventaris
Vervoermiddelen
Werkplaats
31-12-2011
83.349.973
554.181
2.900
83.907.054
2.092.858
31-12-2011
1.782.590
105.617
1.683
732
1.890.623
31-12-2010
72.834.572
602.827
3.525
73.440.923
9.543.236
31-12-2010
1.796.610
121.404
5.270
732
1.924.016
Totaal Materiële Vaste Activa 87.890.534 84.908.174
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 70
Jaarrekening2011

Het verloop van deze post is als volgt:
Boekwaarde per 1 januari:
Aanschafwaarde
Afechr./overige waardeverandering
Boekwaarde
Mutaties in de boekwaarde:
Investeringen
Overboekingen
Overboeking naar voorraad grond
Desinvesteringen (verkoop)
Desinvesteringen (sloop)
Afschrijving desinvestering (verkoop)
Afschrijving desinvestering (sloop)
Afschrijvingen
Mutatie voorziening
Overige waardeveranderingen
Boekwaarde Der 31 december:
Aanschafwaarde
AfschrVoverige waardeverandering
Boekwaarde
Onroerende
zaken in
exploitatie
120.029.041
-46.588.118
73.440.923
1.594.086
13.656.155
-44.949
0
-2.378.168
0
1.468.012
-1.652.508
0
-2.176.497
10.466.130
132.856.165
-48.949.112
83.907.053
Onroerende
zaken in
ontwikkeling
9.671.250
-128.015
9.543.236
7.107.777
-13.656.155
0
0
0
0
0
0
-902.000
0
-7.450.378
2.994.857
-902.000
2.092.858
Onroerende en
roerende zaken ten
dienste van de
exploitatie
3.449.960
-1.525.944
1.924.016
60.513
0
0
0
0
0
0
-93.906
0
0
-33.393
3.510.473
-1.619.850
1.890.622
Investeringen
Het bedrag aan investeringen zoals vermeld onder "onroerende zaken in exploitatie" betreft
voornamelijk investeringen tegen een huurverhoging en levensduurverlengende ingrepen.
Desinvesterinaen (verkoop)
In het boekjaar 2011 zijn geen woningen verkocht.
Overboekingen
Gedurende 2011 zijn 3 complexen nieuwbouw opgeleverd en in exploitatie genomen
namelijk woningen Old-Hickoryplein (717) .woningen aan de Holzstraat (722) en woningen
Wijnen Eldorado (727)
Geactiveerde kosten
Aan de in ontwikkeling zijnde activa zijn geen rentelasten of personeelslasten toegerekend.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 71
Jaarrekening2011

Afschrijvingen
Op de in het boekjaar gedane en in de toekomst te plegen investeringen geldt het volgende
afschrijvingsschema:
Onroerende zaken in exploitatie
Grond
i Woningen
; CV. installaties
j Woningaanpassingen
! Woningverbetering
Onroerende en roerende zaken ten dienste
van de exploitatie
Kantoorgebouw
i Inventarissen
Automatiseringsapparatuur
Systematiek
n.v.t.
annuïtair
annuïtair
annuïtair
annuïtair
Systematiek
annuïtair
: lineair
lineair
■ Termijnen
-
! 50 jaar
I 25/50 jaar
I Rest. looptijd bouw
1 Rest. looptijd bouw
i Termijnen j
30 jaar
! 5/10 jaar j
l 3 jaar |
Overige waardeveranderingen
De toetsing van de uitkomst van de bedrijfswaardeberekeningen aan de boekwaarde van de
materiële activa in exploitatie heeft aanleiding gegeven tot een waardeverandering.
Erfpachtrecht
De grond van complex 641 - 54 woningen is gedeeltelijk in erfpacht verkregen. Het
erfpachtrecht heeft een looptijd van 75 jaar.
Zekerheden
Voor de als zekerheid voor leningen verbonden materiële vaste activa wordt verwezen naar
de toelichting op de langlopende schulden.
Verzekeringen
De onroerende en roerende zaken in exploitatie zijn verzekerd tegen het risico van brand- en
stormschade. Op de betreffende polissen is de indexclausule van toepassing, zodat de
verzekerde som op de premievervaldatum automatisch word aangepast aan de gewijzigde
herbouwkosten.
De specificatie van de verzekeringen van de onroerende en roerende zaken ten dienste van
de exploitatie is als volgt:
Kantoorgebouw
kantoorinventaris, voorraad materiaal,
automatiseringsapparatuur
Soort Verzekering
Uitgebrejde_opsta[
Uitgebreide gevaren
Verzekerde som
2.410.859_
""'8307390
Actuele waarde
De gecorrigeerde bedrijfswaarde van het woningbezit per 31 december 2011 bedraagt
€ 111,30 miljoen (2010: € 124,13 miljoen, nog inclusief de in 2011 niet meer toegepaste
rentabiliteitswaardecorrectie van de leningen). De vervallen rentabiliteitscorrectie zorgt
ervoor dat de bedrijfswaarde vanaf nu permanent 4 min lager ligt.
De gecorrigeerde bedrijfswaarde wordt per complex bepaald als het saldo van de contante
waarde van de toekomstige bedrijfsopbrengsten en bedrijfslasten.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 72
Jaarrekening2011

Bij de bedrijfswaardeberekening zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:
huurstijging :
Eerste jaar
Jaar 2 tm 5
Vanaf6 e jaar
jaarlijkse huurderving
jaarlijkse variabele lastenstijging
Eerste 5 jaar
Vanaf 6 e jaar
jaarlijkse onderhoudslast op basis
onderhoudsbeg roting
van
norm beheer/ norm belastingen en assurantie
Disconteringsvoet
verwachte resterende levensduur van de betreffende activa
Uitgangspunt
2,3%
1,5%
2%
1% +
ingeschatte leegstand a.g.v. sloop
1,5%
3%
begrote uitgaven cf meerjarenonderhoudsbegroting
Conform meerjarenplanning
5,25%
volgens restant looptijd strategisch
voorraadbeheer
Voor de onroerend goedbelasting is het totale bezit gewaardeerd op € 305 miljoen,
waaronder € 1,8 min gebouwen voor eigen gebruik (WOZ 2012, prijspeil 1 januari 2011).
De bedrijfswaarde in het verslagjaar is afgenomen met een bedrag van € 12,82 miljoen ten
opzichte van de bedrijfswaarde ultimo het voorgaande verslagjaar. De mutatie in de
bedrijfswaarde laat zich als volgt verklaren:
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 73
Jaarrekening2011

Mutatie Bedrijfswaarde (bedragen x€ 1 min)
(a) Jaarresultaat
- Vrijval kasstromen
- Effect een jaar opschuiven
(b) Gevolgen van aanpassingen van beleidsparameters en uitgangspunten
- in de huurprijscomponent
- in de onderhoudslasten
- in de overige lasten
- in de vermogenskostenvoet
- in de levensduur
- in de restwaarde-inschatting
- in de voorgenomen investeringen
- in de inflatie
- in de verkoop
- in de sloop
(c) Gevolgen van mutaties in het bezit
- aangekocht bezit
- verkocht bezit
- nieuwbouw
- sloop
-verbeteringen
(d) Rentabiliteitswaardecorrectie
Mutatie Bedrijfs waarde
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 74
2011
-14,62
5,48
3,06
-3,03
-7,76
-4,41
-1,57
4,12
0,00
0,00
9,63
0,28
0,00
-4,00
-9,14
-9,59
9,91
-4,00
-12,82
Jaarrekening2011

3. Financiële vaste activa
3.1 Te vorderen BWS-subsidies 31-12-2011 31-12-2010
Het verloop van deze post is als volgt
Stand per 1 januari
Mutaties in het boekjaar:
-bij: rente
- af: herziening rente
- af: ontvangen bijdragen
83.648 135.693
6.083
-8.871
-40.202
9.387
0
-61.433
Stand per 31 december 40.657 83.648
Het in het komend verslagjaar beschikbaar te stellen deel van de te vorderen BWS-subsidies bedraagt
€13.976.
3.2 Deelnemingen 31-12-2011 31-12-2010
Deelnemingen in groepsmaatschappijen
Deelnemingen in overige maatschappijen
Deelneming Holding land van Rode B.V.
Stand perl januari
Verworven deelneming
Aandeel resultaat deelneming
Mutatie voorziening deelneming/vordering
Stand per 31 december
Deelneming Thuis In Limburg U.A.
Stand per 1 januari
Verworven deelneming
Aandeel resultaat deelneming
Mutatie voorziening deelneming/vordering
Stand per 31 december
0
78.227
78.227
2011 2010
De deelneming in Thuis In Limburg is gezien het feit dat het niet tot de LVR groep behoort noch een
invloed van betekenis op het financiële en zakelijke beleid wordt verondersteld, gewaardeerd tegen de
verkrijgingsprijs. De deelneming in de holding Land van Rode B.V. wordt tegen de nettovermogenswaarde
gewaardeerd.
De deelnemingen in (groeps)maatschappijen kunnen als volgt worden gespecificeerd:
Holding Land van Rode
B.V.
Thuis In Limburg U.A.
Kerkrade 100%
6,8 %
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 75
€ 18.000
€ 78.227
2011
0
0
-6.345
-6.345
6.345
0
0
78.227
0
78.227
0
78.227
€ 18.000
€ 78.227
2010
0
0
-24.964
-24.964
24.964
0
0
0
0
0
0
0
Jaarrekening20i 1

3.4 Actieve belastinqlatentie 31-12-2011 31-12-2010
Actieve belastinglatentie 300.044
Te verrekenen belastingen uit hoofde van mogelijke verliescompensatie 542.329
Actieve belastinglatentie
Stand perl januari
Toevoeging
Vrijval
Stand per 31 december
882.544
1.521.157
842.373 2.403.701
31-12-2011
882.544
0
-582.500
300.044
31-12-2010
De latentie is gebaseerd op het verschil tussen de commerciële en fiscale waarde van de
onder activa en passiva opgenomen bezittingen en schulden. Deze beperken zich tot het
onroerend goed bestemd voor verkoop en leningen o/g.
Latentie betreffende voorverkoop bestemd onroerend goed
Commerciële waarde onroerend goed per31 december
Fiscale waarde onroerend goed per 31 december
Verschil
Contante waarde gerekend metnetto-disconteringsvoetvan 3,91%.
Latentie gebaseerd op huidige vennootschapbelastingtarief van 25,5%.
Latentie betreffende leningen
Commerciële waarde van de leningen
Fiscale waarde van de leningen
Verschil
Contante waarde uitgaande van netto disconteringsvoet van 3,91%
Latentie gebaseerd op huidige vennootschapbelastingtarief van 25%.
2011 2010
17.058
249.200
232.142
210.910
53.782
853.700
52.394
-23.550
882.544
7.215.397
9.695.300
2.479.903
2.408.267
De latentie is gebaseerd op de aanwezige fiscaal compensabele verliezen vermenigvuldigd
met het geldende belastingtarief, voor zover aannemelijk is dat de toekomstige winsten
toereikend zijn voor de verrekening.
Indien de verwachting is dat de latentie binnen een jaar gerealiseerd wordt, wordt deze
onder de overlopende activa opgenomen. Indien de verwachting is dat realisatie langer dan
één jaar gaat duren wordt de latentie onder de financiële vaste activa opgenomen.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 76
2011
68.689.000
66.817.000
1.872.000
985.047
2010
614.108
68.689.000
66.817.000
1.872.000
1.052.692
246.262 268.436
Jaarrekening2011

Latentie mogelijke verliescompensatie
Stand per 1 januari
Toevoeging
Vrijval
Stand per 31 december
Te verrekenen begin boekjaar
Bijstelling 2010
Verrekening boekjaar
Nog te verrekenen
Vlottende activa
4. Voorraden
Onderhoudsmaterialen
Grond
5. Vorderingen
5.1 Huurdebiteuren
De specificatie van deze post is als volgt:
Zittende huurders
Vertrokken huurders
Af: Voorziening dubieuze debiteuren
Voorziening dubieuze debiteuren
Het verloop van de voorziening dubieuze debiteuren is als volgt:
Stand per 1 januari
- af: afboeking dubieuze debiteuren
- bij: dotatie boekjaar
Stand per 31 december
— ^
2011 2010
1.521.157
0
-978.828
542.329
2011
5.965.126
-677.231
-3.118.579
2.169.316
2.309.782
0
-788.625
1.521.157
2010
9.301.117
-3.335.991
5.965.126
31-12-2011 31-12-2010
190.654
340.907
136.751
295.958
531.561 432.709
31-12-2011
166.156
425.199
-424.934
31-12-2010
174.588
635.539
-317.769
166.421 492.357
31-12-2011
317.769
-251.505
358.670
424.934
31 -12-2010
496.779
-595.337
416.328
317.769
De van "zittende" huurders te vorderen huren ultimo boekjaar bedragen 0,87% (ultimo vorig
boekjaar: 0,95%) van de bruto jaar huur (12 x huur over de maand december 2011).
5.2 Gemeenten 31-12-2011 31-12-2010
Vorderingen inzake woonaanpassing gehandicapten 10.648 3.801
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 77
10.648 3.801
Jaarrekening2011

5.3 Groepsmaatschappijen
Rekening-courant Holding Land van Rode B.V.
Af: voorziening deelneming
Rekening-courant Ontwikkelingsmaatschappij Land van Rode B.V.
Rekening-courant Land van Rode Vastgoed B.V.
31-12-2011
38.555
-38.555
0
19.551
19.021
31 -12-2010
38.555
-38.555
0
19.551
19.021
38.572 38.572
Over de vorderingen op groepsmaatschappijen wordt geen rente berekend.
5.4 Overiae vorderinaen
Te ontvangen personeel inzake verkoop materialen
Te ontvangen overig
5.5 Overlopende activa
Te ontvangen WE's
Te ontvangen rente
Nog te ontvangen belastingen
Nog te ontvangen/vooruitbetaald overigen
31-12-2011
0
593
593
31-12-2011
89.622
14.998
0
228.236
31-12-2010
332.857
413.889
De nog te ontvangen belastingen bestaat ultimo 2010 uit een BTW vordering in het kader
van de Pro Rata regeling.
6. Liquide middelen
Direct opvraagbaar
Kasgeld
Postbank (ING)
Banken
De liquide middelen staan ter vrije beschikking.
7. Eigen vermogen
De specificatie van deze post is als volgt:
Overige reserve
Het verloop van deze post is als volgt:
31-12-2011
3.547
9.126
1.843.456
68
78.838
78.906
31-12-2010
57.123
36.118
100.000
220.647
31-12-2010
5.408
32.777
2.803.558
1.856.129 2.841.743
31-12-2011
31-12-2010
Saldo perl januari
11.897.264
10.736.173
Jaarresultaat
-3.571.642
1.161.092
Saldo per 31 december 8.325.623 11.897.264
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 78
Jaarrekening2011

8. Voorzieningen
8.1 Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw
Het verloop van deze post is als volgt:
Saldo per 1 januari
- bij: dotatie in het boekjaar
- af: vrijval in het boekjaar
- af: onttrekking in het boekjaar
- af: vrijval onttrekking in het boekjaar
Saldo per 31 december
Specificatie Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw per project
31-12-2011
0
902.000
0
-902.000
Mutaties boekjaar 2011
Project Saldo per 1/1 Dotatie vrijval Onttrekking Saldo per 31/12
Modena
M. Goretti/Radar
Totaal
838.000
64.000
0 902.000
8.2 Voorziening Negatieve Netto Vermogenswaarde
Het verloop van deze post is als volgt:
Saldo per 1 januari
- bij: dotatie in het boekjaar
- af: onttrekking in het boekjaar
-838.000
-64.000
-902.000
0
31-12-2011
18.256
6.345
0
31-12-2010
908.601
0
-963.689
0
55.088
31-12-2010
0
18.256
0
Saldo per 31 december 24.601 18.256
Betreffende voorziening wordt aangehouden ten behoeve van de negatieve waarde van de
deelneming.
8.3 Voorziening Loopbaanontwikkelinasbudaet
Het verloop van deze post is als volgt:
Saldo perl januari
- bij: dotatie in het boekjaar
- af: onttrekking in het boekjaar
Saldo per31 december
8.4 Voorziening jubilea uitkeringen
Het verloop van deze post is als volgt
Saldo per 1 januari
- bij: dotatie in het boekjaar
-af: onttrekking in het boekjaar
Saldojper 31 december
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 79
31-12-2011
62.392
4.135
-8.561
31-12-2010
0
72.333
-9.941
57.966 62.392
31-12-2011
0
82.284
0
82.284
31-12-2010
0
0
0
Jaarmkening2011

9. Langlopende schulden
LANGLOPENDE SCHULDEN
Leningen overheid
Leningen kredietinstellingen
Totaal
Waarvan langer dan 5 jaar
31-12-2011 31-12-2010
650.288
80.810.729
81.461.018
44.897.012
Het aflossingsbestanddeel over 2012 bedraagt € 5.489.000. De actuele waarde van de
lening portefeuille is € 77,2 miljoen.
730.854
78.022.783
78.753.638
42.254.888
Rentabiliteitscorrectiewaarde
Rentabiliteitscorrectiewaarde van de lening portefeuille bedraagt €4,2 miljoen. Hierbij is
rekening gehouden met contractrente tot herfinancieringsdatum/conversiedatum, daarna
5,25%. De disconteringsvoet is gesteld op 5,25%.
Rentevoet en aflossinqssvsteem
De gemiddelde rentevoet van de leningen bedraagt circa 4,27% (2010: circa 4,44%). De
leningen worden afgelost op basis van het annuïteiten-, fixe- of lineaire systeem.
Zekerheden
De corporatie heeft zich verplicht de woningcomplexen, waarvan de financiering door het
WSW is geborgd, niet kan bezwaren of te vervreemden.
De corporatie maakt geen gebruik van rente-instrumenten.
Borgstelling
Borgstelling van de leningen heeft tot een bedrag van € 54,6 miljoen plaatsgevonden door
het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Voor het restant van de portefeuille is
door de gemeenten garantie verstrekt.
Leningen overheid
Het verloop van deze post is als volgt:
Saldo per 1 januari
Verkregen leningen
- af: aflossing boekjaar
- af: extra/eind aflossingen
Saldo per 31 december
Leningen kredietinstellingen
Het verloop van deze post is als volgt:
Saldo per 1 januari
-bij: nieuwe lening
-af: aflossingen
- af: extra/eind aflossingen
Saldo per 31 december
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 80
31-12-2011
730.854
0
-65.520
-15.046
650,288
31-12-2011
78.022.783
8.000.000
-1.697.993
-3.514.060
80.810.730
31-12-2010
808.079
0
-77.224
0
730.854
31-12-2010
79.493.178
6.007.000
-2.210.230
-5.267.163
78.022.783
Jaarrekening2011

10. Kortlopende schulden
10.1 Schulden aan leveranciers
Crediteuren
10.2 Belastinaen en Dremies sociale verzekerina
Loonheffing
Omzetbelasting
Premies bedrijfsvereniging en pensioenen
10.3 Aanaeaane verDlichtinqen inz. (onkoerende zaken
Verplichtingen onderhoud woningen
10.4 Overiae schulden
Vooruitontvangen huur vertrokken huurder
Huurders te restitueren servicekosten
Schulden aan kredietinstellingen
Schulden aan kredietinstellinqen
Het verloop van deze post is als volgt:
Saldo perl januari
Verkregen leningen
- af: aflossing boekjaar
Saldo per31 december
10.5 Overlooende Passiva
Niet-vervallen rente
Vooruitontvangen huur zittende huurders
Te betalen verlofuren
Vooruitontvangen huurtoeslag
Nog te betalen accountantskosten
Nog te betalen kosten administratie en beheer
Betalingen onderweg
Overige posten
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 81
31-12-2011
336.525
336.525
31-12-2011
100.343
40.709
63.999
205.051
31-12-2011
904.962
904.962
31-12-2011
59.530
410.873
2.000.000
2.470.403
31-12-2011
0
5.000.000
-3.000.000
2.000.000
31-12-2011
1.699.634
122.415
36.709
94.101
20.111
64.184
0
67.148
2.104.301
31-12-2010
940.541
940.541
31-12-2010
102.312
96.543
64.080
262.935
31-12-2010
1.261.287
1.261.287
31-12-2010
96.581
190.654
0
287.235
31-12-2010
0
0
0
0
31-12-2010
1.698.368
140.493
35.057
97.819
41.531
24.899
415.685
86.689
2.540.541
Jaarrekening2011

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen
Voorwaardelijke verplichtingen
• Obligo aan het Waarborgfonds Sociale Woningbouw uit hoofde van een door het Fonds
geborgde lening, welke opeisbaar wordt indien blijkt dat het aan het Fonds betaalde disagio
en de achtergestelde lening bij elkaar niet voldoende zijn om de aanspraken op het fonds te
dekken. Ultimo van het jaar bedraagt het Obligo € 2.103.873.
• Verplichtingen uit de Wet Ketenaansprakelijkheid, voor de betaling van premies op grond van
werknemers en volksverzekeringen en van Loon- en omzetbelasting bij uitbesteding van werk
respectievelijk inlenen van arbeidskrachten (zijn er aanwijzingen dat de woningstichting zal
worden aangesproken dan dient voor dit risico een voorziening te worden getroffen).
• Voorwaardelijke verkoop woningen aan Woonmaatschappij Hestia Groep voor een bedrag ad
€ 8 min. kosten koper. Deze garantstelling tot het aankopen van 159 woningen gelegen bij
"Domaniale mijnterrein" stelt Land van Rode in staat de financiering van haar
transformatieopgave zeker te stellen. In de verkoopovereenkomst is een ontbindende
voorwaarde opgenomen dat de levering pas zal plaatsvinden op 31 december 2012, en alleen
indien de fusie geen doorgang vindt.
Aangegane verplichtingen projecten
In het kader van projecten zijn er ultimo het boekjaar verplichtingen aangegaan tot een bedrag van
€8.154.989.
Bodemprocedure
Door de voormalige directeur is tegen Woningstichting Land van Rode een bodemprocedure
opgestart. Inmiddels is een schikking overeengekomen. De hoogte van de schuld voor Land van
Rode bedraagt € 16.224 volgens het bereikte compromis van mei 2012.
Erfpacht
Ten aanzien van de grond van complex Mgr. Van Gilsstraat loopt een erfpachtverplichting voor een
resterend totaal bedrag van € 14.780,19 tot het jaar 2040 (jaarlijks € 922,51).
Nevenstructuren
We zijn voornemens om in 2012 de dochtervennootschappen te liquideren.
Fiscaliteit
Woningstichting Land van Rode maakt deel uit van een fiscale eenheid voor de
vennootschapsbelasting en is uit dien hoofde aansprakelijk voor de belastingschuld van de fiscale
eenheid als geheel.
Fusie
Woningstichting Land van Rode, Woningvereniging Ubach over Worms en Woonmaatschappij Hestia
groep zijn een onderzoek gestart naar de meerwaarde van fusie. De drie directeur-bestuurders
ondertekenden hiertoe een intentieverklaring op 24 november 2011. Woningstichting Land van Rode
heeft zich verplicht om 1/3 van de fusiekosten voor haar rekening te nemen.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 82
Jaarrekening2011

Toelichting op de winst -en verliesrekening
(In Eur.)
Bedrijfsopbrengsten
11. Huren
Nettohuur:
Woningen en woongebouwen
Onroerende zaken, niet zijnde woningen
Af: huurderving:
-wegens leegstand
-wegens sloop
2011
16.209.441
311.800
16.521.241
-246.980
-617.273
-864.254
2010
15.817.811
266.999
16.084.810
-183.009
-429.430
-612.439
Totaal huren 15.656.988 15472.371
De huurderving bedraagt 5,23% (2010: 3,81%) van de netto-huur. Het grootste gedeelte is
terug te voeren op sloopprojecten in uitvoering danwei reeds uitgevoerd. Na correctie voor
de sloopprojecten bedraagt de huurderving voor 2011 1,49%.
12. Vergoedingen
Leveringen en diensten
Af: vergoedingsderving:
-wegens leegstand
In aanmerking te nemen bij volgende tariefstelling c.q. te
verrekenen met huurders :
2011 2010
2.329.059 2.261.626
2.329.059
-220.997
2.108.063
-410.965
2.261.626
-128.220
2.133.406
-190.654
Totaal vergoedingen 1.697.098 1.942.752
De vergoedingen zijn gebaseerd op de geraamde c.q. werkelijke kosten en worden jaarlijks,
indien noodzakelijk, aangepast. De vergoedingsderving bedraagt 9,49% (vorig jaar 2,30%)
van de vergoeding. Hiervan is het merendeel afkomstig van sloopprojecten. Na correctie
voor de sloopprojecten bedraagt de vergoedingsderving voor 2011 0,93%.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 83
Jaarrekening2011

13. Overheidsbijdragen
2011 2010
Subsidies 36.399 75.099
36.399 75.099
14. Verkoop onroerende aken
Opbrengst verkoop kavels
Opbrengst verkoop woningen
Boekwaarde verkochte woningen
Verkoopkosten
2011 2010
In 2011 zijn geen woningen uit het bezit in exploitatie verkocht aan derden.
16. Overige bedrijfsopbrengsten
Uit onderhoud:
0
0
0
94.500
-74.187
-1.811
0 18.502
2011 2010
Administratiekostenvergoeding woningaanpassingen/schadegevallen 6.932 6.060
6.932
6.060
Uit administratie en beheer:
Afsluiten huurcontracten
Vergoeding administrateurschappen WE's
Subsidies personeel
Vergoeding eigen werk kosten incasso
Diverse huuropbrengsten (verhuur Licom werkruimten)
Opbrengsten uit servicekosten
Overige vergoedingen (huisvesting, inventaris, personeel)
9.015
4.100
896
7.843
4.920
81.870
2.976
6.565
15.159
7.393
9.880
4.364
84.940
100.333
111.622 228.633
118.554 234.693
De nog te ontvangen belastingen bestond in 2010 uit een BTW vordering in het kader van de
Pro Rata regeling.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 84
Jaarrekeaing2011

Bedriifslasten
17. Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa
Immateriële vaste activa
Onroerende zaken in exploitatie
Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie
2011 2010
123.905
1.652.508
93.906
18.0verige waardeveranderingen van (im)materiële vaste activa
Onroerende zaken in exploitatie:
-waardeverandering op basis van de bedrijfswaarde
- onrendabele na-investeringen bestaand bezit
- afwaardering opgeleverde nieuwbouw
Onroerende zaken in ontwikkeling
- dotatie voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw
-vrijval voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw
116.892
2.022.589
113.418
1.870.319 2.252.898
2011 2010
2.176.497
498.068
0
902.000
0
3.576.565
151.683
317.506
0
0
-963.689
-494.500
De toetsing van de uitkomsten van de bedrijfswaarde berekeningen aan de boekwaarde van
de materiële vaste activa heeft aanleiding gegeven tot een waardeverandering.
Deze afwaardering is als volgt te specificeren:
-afwaardering naar (duurzaam) lagere bedrijfswaarde
- terugname afwaardering voorgaande jaren
19.Erf pacht
2011 2010
2.645.696
-469.199
2.176.497
2011
2010
151.683
0
151.683
Erfpachtcanons 923 923
20. Lonen en salarissen
Salarissen
Vergoedingen Raad van Commissarissen
Gratificaties
Uitzendkrachten
Ontvangen ziekengeld
2011
923 923
2010
1.865.857
1.833.843
61.493
63.978
91.122
10.627
83.358
33.841
2.101.831
1.942.290
-9.053
0
2.092.778 1.942.290
De totale belastbare bezoldiging van de bestuurder/directeur bedraagt € 117.865 en
voorzieningen t.b.v. beloningen betaalbaar op termijn van € 22.935. De vergoeding voor
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 85
Jaarrekening2011

woon-werkverkeer, vergoeding zakelijke kilometers, opleidingskosten en
onkostenvergoeding zijn buiten beschouwing gelaten.
Woningstichting Land van Rode heeft geen medewerkers in dienst waarvan de som van het
belastbaar loon en de voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn
boven de WOPT-grens (Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde
topinkomens) komt.
De bezoldiging van de 7 commissarissen gezamenlijk bedraagt € 61.493 (2010: € 63.978).
De hierin opgenomen vergoeding van de voorzitter van de raad van commissarissen
bedraagt circa € 11.000.
De post Gratificaties bevat in 2011 de vorming van een voorziening jubilea uitkeringen ter
hoogte van € 82.284. Alle toekomstige uitkeringen worden ten laste van de voorziening
gebracht.
Werknemers
Aan het einde van het boekjaar had de corporatie 33,94 fte in dienst (2010: 32,95 fte). Het
aantal is daarbij herleid op fulltimerbasis. De indeling is als volgt:
-directie
-staf
-fmance& control
-vastgoed
- technische dienst uitvoerend
- klantcontacten
- huis-/wijkmeesters
21 .Sociale lasten
2011 2010
1
1
3,56
3,56
6,28
6,94
4,89
4,89
0
0
16,22
14,56
2
2
33,94 32,95
2011 2010
Sociale lasten ^__^__ 229.694 214.542
22.Pensioenlasten
229.694 214.542
2011 2010
Pensioenlasten 337.280 272.640
__^____ 337.280 272.640
De pensioenen zijn verzekerd bij pensioenuitvoerder SPW (bedrijfstakpensioenfonds).
Woningstichting Land van Rode verwerkt de aan de pensioenuitvoerder te betalen premie
als last in de winst- en verliesrekening. Voor zover de aan de pensioen uitvoerder te betalen
premie nog niet is voldaan, wordt deze als verplichting op de balans opgenomen. Indien de
reeds betaalde premiebedragen de aan de pensioenuitvoerder te betalen premie overtreffen,
wordt het meerdere opgenomen als een overlopend actief voor zover sprake zal zijn van
terugbetaling door de pensioenuitvoerder of van verrekening met in de toekomst
verschuldigde premies. Er zijn geen aanvullende regelingen voor individuele werknemers of
het bestuur afgesloten.
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 86
Jaarrekening2011

Ultimo 2011 bedraagt de dekkingsgraad van het SPW 101% (ultimo 2010: 104%). De
Nederlandsche Bank stelt een minimale dekkingsgraad van 105% en een buffervereiste die
uitkomt op een dekkingsgraad van tenminste 120%.
23. Lasten onderhoud
Kosten niet-planmatig onderhoud
Kosten planmatig onderhoud
24. Overige bedrijfslasten
Directe exploitatiekosten
Kosten verhuur
Huisvestingskosten
Overige kosten Raad van commissarissen
Overige personeelskosten
Algemene kosten
Bijdrage Vogelaarheffing/CFV
2011 2010
1.229.798
1.240.111
2.695.298
2.336.379
3.925.095 3.576.490
2011 2010
2.501.733
358.671
127.360
8.734
124.816
661.892
170.259
2.996.566
416.662
131.960
8.897
219.441
592.236
144.835
Totaal overige bedrijfelasten 3.953.464 4.510.597
In de algemene kosten is in 2011 € 15.000,- opgenomen in verband met de voorgenomen
fusie. Het betreft het evenredig deel van de drie partijen; Woningvereniging Ubach over
Worms, Woonmaatschappij Hestia groep en Woningstichting Land van Rode.
Honorarium Accountant 2011 2010
1. Onderzoek van de jaarrekening
2. Andere controleopdrachten
3. Adviesdiensten op fiscaal terrein
4. Andere niet-controlediensten
55.061
33.775
4.123
44.268
16.304
24.557
Totale honoraria accountant 92.959 85.129
Volkshuisvestingsverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 87
Jaarrekening2011

Financiële baten en lasten
25. Rentebaten en soortgelijke opbrengsten
Heffingsrente belastingdienst 3.634
Rente uitgezette liquide middelen 16.615
26. Opbrengsten financiële vaste activa en effecten
2011 2010
2011
20.249
Rente te vorderen BWS-subsidies 6.083
Rente leningen u/g 0
27. Rentelasten en soortgelijke kosten
2011
6.083
Rente leningen overheid 34.926
Rente leningen kredietinstellingen (lang en kortlopend) 3.480.220
Rentelasten liquide middelen 18.112
Disagio geldleningen, borgstellingsvergoeding en overige rentelasten 19.963
28. Belastingen
3.553.221
2011
Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening 0
Mutatie actieve belastinglatentie verkopen -560.326
Mutatie actieve latentie leningen -22.174
Mutatie actieve latentie mogelijke verliescompensatie -978.828
De belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening is als volgt te specificeren:
'1.561.328
Compensabel verlies (te verrekenen) 0
Vennootschapsbelasting 0
Het effectieve tarief voorde vennootschapbelasting bedraagt 0%
Het toepasselijke tariefvoorde vennootschapbelasting bedraagt 25,50%
29. Resultaat deelnemingen
0
2010
2010
61.643
61.643
9.387
33.479
42.866
38.832
3.602.271
0
16.682
3.657.785
2010
2011 2010
12.339
52.394
-23.550
-788.625
-747.442
-19.237
31.576
12.339
0,00%
25,50%
Resultaat deelneming Holding Land van Rode B.V. -6.345 -24.964
-6.345 -24.964
Volkshuisvestingsverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 88
Jaarrekening2011

Overige toelichting
De jaarrekening is opgemaakt d.d. 12 juni 2012.
G.H.J. Log ister,
directeur/bestuurder
Vaststelling en ondertekening door het Bestuur en de Raad van
Commissarissen
De jaarrekening is vastgesteld d.d. 28 juni 2012.
Directeur/ Bestuurder
G.H.J. Logister
Directeur/bestuurder
Raad van Commissarissen
M.G.J. Buck G.J.J.M. Krewinkel
Voorzitter
W.K.C. Collard Th. Ruiters G.J.A.F. Beulen
M.C.W. van Beusekom - Chudy G.R.Ch. van Sint Feijth
Volkshuisvestings verslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 89
Jaarrekening2011

Jaarverslag 2011 -Woningstichting Land van Rode 90
Overige gegevens

Hoofdstuk 10.Overige gegevens
10.1 Resultaat bestemming
Statutaire regeling betreffende de bestemming van het resultaat
In de statuten van Woningstichting Land van Rode is geen bepaling opgenomen m.b.t.
resu Itaatbestem m i ng.
Bestemming van het resultaat over boekjaar 2010
De jaarrekening 2010 is vastgesteld in de vergadering van de Raad van Commissarissen
gehouden op 21 juni 2011. De vergadering heeft de bestemming van het resultaat
vastgesteld conform het daartoe gedane voorstel.
Voorstel tot bestemming van het resultaat over het boekjaar 2011
Het Bestuur stelt met goedkeuring van de Raad van Commissarissen voor het resultaat over
het boekjaar 2011 ten bedrage van € -3.571.642 geheel ten laste van de overige reserves te
brengen.
Dit voorstel is in de jaarrekening verwerkt.
10.2 Gebeurtenissen na balansdatum
Na balansdatum hebben geen belangrijke gebeurtenissen plaats gevonden.
10.3 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Op de navolgende twee pagina's is de controleverklaring van onze accountant integraal
opgenomen.
Jaarverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 91
Overige gegevens

Deloitte
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Deloitte Accountants B.V.
Amerikalaan 110
6199 AE Maastricht Airport
Postbus 1864
6201 BW Maastricht
Nederland
Tel: 088 288
2888 Fax: 088
288 9904
www.deloitte.n
]
Aan de Raad van Commissarissen van Woningstichting Land van Rode te Kerkrade
Verklaring betreffende de jaarrekening
Wij hebben de (in dit verslag opgenomen) jaarrekening 2011 van Woningstichting
Land van Rode te Kerkrade gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans
per
31 december 2011 en de winst-en-verliesrekening over 2011 met de toelichting, waarin zijn
opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en
andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van het bestuur
Het bestuur van de toegelaten instelling is verantwoordelijk voor het opmaken van de
jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het
opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de bepalingen inzake de
jaarrekening en het jaarverslag als opgenomen in artikel 26, eerste lid, van het Besluit beheer
sociale-huursector (Bbsh), richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving en de Wet
openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens. Het bestuur van de
toegelaten instelling is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het
noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder
afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Verantwoordelijkheid van de accountant
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze
controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht,
waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het controleprotocol in rubriek A van
bijlage III bij het Bbsh. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische
voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van
zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controleinformatie
over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde
werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming,
met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van
materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.
Jaarverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 92
Overige gegevens

Deloitte
Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in
aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld
daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de
omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot
uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de toegelaten
instelling. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte
grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de
toegelaten instelling gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de
jaarrekening.
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is
om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
Oordeel
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling
van het vermogen van Woningstichting Land van Rode per 31 december 2011 en van het
resultaat over 2011 in overeenstemming met artikel 26, eerste lid, van het Bbsh, richtlijn 645
van de Raad voor de Jaarverslaggeving en de Wet openbaarmaking uit publieke middelen
gefinancierde topinkomens.
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen
Ingevolge artikel 28, onderdeel a, van het Bbsh melden wij dat ons geen tekortkomingen zijn
gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen
beoordelen, overeenkomstig de van toepassing zijnde bepalingen van titel 9 van Boek 2 van het
Burgerlijk Wetboek is opgesteld, en of de in artikel 2: 392, lid 1 onder g, van Boek 2 van het
Burgerlijk Wetboek bedoelde gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het
jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals
vereist in artikel 391, vierde lid, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Verder vermelden
wij dat is voldaan aan de verplichting tot vermelding in het jaarverslag van financiële
ondersteuning aan buitenlandse instellingen zoals bedoeld in de MG 2005-04, MG 2008-03,
MG 2010-03 en MG 2011-02, alsmede aan de verplichting tot vermelding in het jaarverslag
van grondaankopen zoals bedoeld in de MG 2001-26 en de verplichting tot vermelding in het
jaarverslag van sponsoractiviteiten zoals bedoeld in MG 2006-04.
Maastricht Airport, 28 juni 2012
Deloitte Accountants BV.
Was getekend: L.M.M.H. Banser RA RC EMFC
Jaarverslag 2011 - Woningstichting Land van Rode 93
Overige gegevens