Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 3e TRIMESTER 2011verzekering, maar vooral op invaliditeitsuitkeringen en/of vervroegd pensioen pijlsnelde hoogte in om deze strategie te ondersteunen en personen die de arbeidsmarkthadden verlaten, een inkomen te verschaffen. Het was vooral de bedoelingom de werkgelegenheid van de voornaamste (mannelijke) kostwinner van het gezinte vrijwaren door zijn mogelijke concurrenten van de arbeidsmarkt te halen.Al snel bleek echter dat deze strategie zeer duur was, vooral dan voor de socialeverzekeringen. Gevolg was een fenomenale daling van de werkgelegenheidscijfersen een hogere druk op de sociale rekeningen. Om de rekeningen van de socialeverzekeringsstelselsweer in evenwicht te brengen – na de stijging van de werkloosheid,een trage groei en het gebruik van de sociale verzekeringen om door decrisis getroffen personen te beschermen – verhoogden de regeringen het niveau vande sociale bijdragen.In het begin van de jaren negentig werd deze strategie beetje bij beetje op dehelling geplaatst, omdat het prijskaartje zo groot was. In zijn artikel wijst PhilippePochet erop dat het feit dat de gepastheid van deze strategie werd aangevochten tenoverstaan van de grote tendensen die op Europees niveau werden gepromoot, ookeen belangrijke rol heeft gespeeld in het feit dat de hervormingen van de socialebescherming werden geheroriënteerd naar economische maatregelen.2. DE STELSELS VOOR SOCIALE BESCHERMING REDDEN!DE EERSTE GOLF VAN UITGAVENBEPERKING: DE JAREN NEGENTIGIn het begin van de jaren negentig speelden de Europese verplichtingen voorFrankrijk, Italië, Spanje, België en voor de landen die tot de Europese Unie toetraden,zoals Oostenrijk, een doorslaggevende rol bij het stopzetten van de vorigestrategie, die als reactie op de economische en sociale moeilijkheden wasaangenomen. Zelfs voor die landen voor wie de criteria van Maastricht niet zonieuw waren (denk maar aan Duitsland en andere landen die aan de Deutsche Markgelinkt waren), werd het feit dat zij hun niveau van de sociale bijdragen zo sterkoptrokken (met name, in het geval van Duitsland, om de eenmaking te financieren),in de context van de mondialisering en de Eengemaakte Europese Markt alsmaarvaker als een probleem beschouwd. In alle landen van Continentaal Europa was degewaarwording dat het niveau van de sociale bijdragen in een context van openeconomie alsmaar moeilijker houdbaar was, de aanleiding voor een ommekeer in dehervormingen, die voortaan geconcentreerd zijn op een beleid van socialekostenbeheer,eerder dan op de invoering van beschermingsmaatregelen voor de slachtoffersvan de economische crisis.Wat in de redeneringen ter rechtvaardiging van de meeste hervormingen in dezeperiode echter het meest opvalt, is het feit dat wanneer zelfs het niveau van desociale bijdragen wordt bekritiseerd, dit niet (of nog niet) het geval is voor hetsocialeverzekeringsstelsel in zijn geheel. Integendeel: meestal wordt geopperd dat318