Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

DE DUALISERING VAN HET FRANSE SOCIALEBESCHERMINGSSYSTEEMgens het Wresinski-rapport (10), Grande pauvreté et précarité économique etsociale (Grote armoede en economische en sociale kwetsbaarheid – gepubliceerd in1987) leefden in Frankrijk zo’n 400.000 personen zonder sociale bescherming.In dat verband kon het socialebeschermingssysteem worden verweten dat het demechanismen van sociale uitsluiting nog versterkte, omdat er een kloof ontstaattussen de “insiders”, die op de arbeidsmarkt zijn geïntegreerd en op het verzekeringssysteemkonden rekenen, en de “outsiders”, die een merkelijk lager beschermingsniveaukregen, hoewel ze er het meest behoefte aan hadden. Per slot vanrekening werd de kwestie op de politieke agenda gezet en werd een “inschakelingsbeleid”ingevoerd om sociale uitsluiting te bestrijden. Sociale uitsluiting werd gezienals een gebrek aan steun, eerder dan als een gebrek aan werk; daarom moestennieuwe sociale rechten worden ingevoerd, eerder dan dat de arbeidsmarkt werdhervormd (Paugam, 1993).3.3.2. Nieuwe uitkeringenTeneinde de nieuwe sociale problemen aan te pakken die de sociale verzekeringniet bij machte was op te lossen, ontwikkelden de regeringen nieuwe sociaalbeleidsinstrumenten,voor de nieuwe doelstellingen van het sociaal beleid. Ten overstaanvan het steeds grotere aantal werklozen, jonge of langdurig werklozen en eenoudergezinnen,werden nieuwe uitkeringen gecreëerd of oude marginale uitkeringenverder ontwikkeld (Palier, hoofdstuk 6, 2005a). De creatie van het RMI (RevenuMinimum d’Insertion – minimuminpassingsinkomen) is de belangrijkstevernieuwing. Deze nieuwe uitkering, die in december 1988 werd ingevoerd, isbedoeld voor wie geen of een heel laag inkomen heeft, en moet voor iedereen dieouder is dan 25, een minimuminkomen waarborgen, in de vorm van een aanvullendeuitkering onder inkomensvoorwaarden. Daarenboven heeft het RMI ook eendimensie “herinschakeling”, namelijk een overeenkomst tussen de gerechtigde en“de samenleving”. De gerechtigde dient de verbintenis aan te gaan dat hij aan eeninschakelingsprogramma deelneemt, zoals wordt bepaald in een overeenkomst diedoor de begunstigde en een maatschappelijk werker wordt ondertekend. In eendergelijk programma kunnen verschillende aspecten aan bod komen: werk zoeken,een beroepsopleiding volgen of deelnemen aan activiteiten die bij de gerechtigdetot een grotere sociale autonomie moeten leiden. Toen deze nieuwe uitkering in hetleven werd geroepen, werd ze verondersteld te worden toegekend aan 300.000 totzelfs 400.000 personen. Sinds het einde van de jaren negentig ontvangt meer daneen miljoen personen het RMI (1,1 miljoen in 1992, 1,2 miljoen in 2008). Rekenenwe daarbij de echtgenoot/echtgenote en kinderen van de gerechtigden, dan is 3,5%van de Franse bevolking van deze uitkering afhankelijk (11).(10) Pater Wresinski is de oprichter van de vereniging “Aide à toute détresse – quart monde”.(11) DREES, Les bénéficiaires du RMI, studies en resultaten, verschillende jaren.385