Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 3e TRIMESTER 2011en in dit nummer). Wat de ouderdomsverzekering betreft, hebben Oostenrijk,Frankrijk, Duitsland, Italië en Spanje verschillende golven van pensioenhervormingdoorgemaakt; met de recentste golf werden structurele veranderingen doorgevoerd:privépensioenfondsen en pogingen om de tewerkstellingsgraad van oudere werknemerste verhogen (Bonoli en Palier, 2007). Op het vlak van de gezondheidszorgwerden met de recente hervormingen in de ziekteverzekeringsstelsels twee nieuwelogica’s ingevoerd: universalisering door staatstussenkomst en een marktlogicagebaseerd op een gereguleerde concurrentie (Hassenteufel en Palier, 2007). Bovendienhebben de landen van Continentaal Europa, die bekendstaan om hun familialismeen de traditionele manier waarop ze de verdeling van de arbeid op basis vanhet geslacht aanpakken, hun beleid inzake de tenlasteneming van jongere kinderenen zorgbehoevende ouderen geleidelijk aan gewijzigd. Sinds het einde van de jarennegentig ontwikkelden ze formele voorzieningen voor de tenlasteneming van zorgbehoevenden,hervormden ze het ouderschapsverlof en probeerden ze voorvrouwen het gezins- en beroepsleven beter op elkaar af te stemmen en banen tecreëren in de sector dienstverlening aan personen (Morel, 2007).Ondanks wat tal van auteurs voorspelden, hebben alle landen van ContinentaalEuropa hun stelsels voor sociale bescherming grondig structureel hervormd (overgangnaar meerpijlerpensioen, activering, concurrentie in de ziekteverzekering endefamilialisering van de tenlasteneming van zorgbehoevenden). De veranderingenwaren in de loop van de voorbije tien jaar dan misschien wel niet geheel en al zichtbaar,ze moeten wel worden beschouwd als het eindresultaat van een lange evolutievan reeksen van uiteenlopende en opeenvolgende hervormingen. Dit nummer bevatde gedetailleerde analyse van het hervormingstraject van bepaalde bismarckiaanselanden van Continentaal Europa: Duitsland, België, Frankrijk en Nederland. Elkartikel volgt een gemeenschappelijk analyseschema: het begint met een beschrijvingvan het stelsel voor sociale bescherming in het begin van de jaren tachtig, vóór dereeks hervormingen, en schetst dan de inhoud van de drie of vier hervormingsreeksenin de verschillende landen. Voor elke reeks wordt de klemtoon gelegd op deanalyse van de probleemdiagnose en de voornaamste oplossingen in die reeks, opde inhoud van het gevoerde beleid en op de analyse van het belang, de conflictenen de politieke compromissen waarop deze hervormingen steunen. Bij wijze vanconclusie wordt elk artikel afgesloten met een uiteenzetting over de hoofdkenmerkenvan de stelsels voor sociale bescherming nadat de reeks hervormingen isdoorgevoerd. Dit nummer geeft ook een gedetailleerde analyse weer van de hervormingenvan het beleid inzake werkgelegenheid en werkloosheidsverzekering inDuitsland, België, Frankrijk en Nederland. In een slotartikel wordt nagegaan welkerol Europa precies heeft gespeeld bij deze hervormingen van de stelsels voor socialebescherming.In deze inleiding willen we op de voorgrond stellen wat gemeenschappelijk is vooralle nationale trajecten inzake de hervorming van de sociale bescherming in ContinentaalEuropa (met ook aandacht voor andere landen, zoals Oostenrijk, Spanje en316