Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

DE DUALISERING VAN HET FRANSE SOCIALEBESCHERMINGSSYSTEEMDe socialezekerheidsuitkeringen mochten echter een bepaald plafond (grosso modo133% van het gemiddelde loon) niet overschrijden. In de ziekteverzekering draagtde verzekerde bij in een deel van de kosten (wat het “remgeld” wordt genoemd).Teneinde tot een betere dekking te komen, werden de eerste socialezekerheidsregelingenuitgebreid met aanvullende privépensioenen (retraites complémentaires)en aanvullende ziekteverzekeringen (mutuelles).In de jaren tachtig mocht een werknemer in de pensioenregeling van de privésectordie tijdens het vereiste aantal jaren (sinds 1971, 37,5 jaar) voltijds had gewerkt, eroprekenen dat hij 50% van het gemiddelde inkomen van zijn beste tien jaren zou ontvangen,plus nog eens 25% aan aanvullende pensioenregelingen. De werkloosheidsuitkeringlag vrij hoog in 1979, toen 50% van de verzekerde werklozen gedurendeeen jaar 90% van het vroegere loon kon krijgen (Palier, 2005a). In de gezondheidszorgwerd er vooral naar gestreefd om de inkomsten die een werknemer tijdens deziekteperiode had verloren, te vervangen (het ziekengeld was in het begin van dejaren 1950 goed voor 60% van de uitgaven voor gezondheidszorg) en er werd voorgekozen om de kosten voor de behandeling terug te betalen in plaats van openbaregezondheidszorg te verstrekken. Op die manier konden personen vrij hun geneesheerkiezen en hem rechtstreeks betalen; achteraf betaalde hun ziekteverzekeringsfondsde kosten terug en hun “mutuelle” (indien ze er lid van waren of indien hunwerkgever ervoor betaalde) het remgeld.2.3. DE FINANCIERING: SOCIALE BIJDRAGEN ALS “UITGESTELD LOON”Aangezien de meeste sociale uitkeringen het inkomen moesten vervangen dat doorziekte, een ongeval, invaliditeit, ouderdom en werkloosheid verloren ging, warende sociale bijdragen de voornaamste financieringswijze. In 1982 werd 82,5% van deuitgaven voor sociale zekerheid door de sociale bijdragen gefinancierd, watneerkomt op 45% van het brutoloon van de werknemers. De werkgevers betaaldenongeveer 80% van de sociale bijdragen (IRES, 1983).De sociale uitkeringen werden beschouwd als zijnde verworven door het betalenvan sociale bijdragen en ze werden lange tijd als “uitgesteld loon” bestempeld.Sociale rechten die dankzij het werk werden verworven, zijn meer dan gerechtvaardigd:de rechthebbenden werken en betalen voor hun eigen sociale zekerheid.Ze beschouwen de sociale zekerheid als een “verworven recht” en dat, in tweeopzichten: verworven omdat werknemers doorheen de geschiedenis ervoor hebbengestreden (sociale verworvenheden) (1) en verworven omdat individuen sociale bijdragenbetalen.(1) Deze voorstelling van de “sociale verworvenheden” is in Frankrijk wel wijdverbreid, maar uitwerken van historici blijkt dat dit concept in dit land, net als in andere Bismarckiaanse landen, nietde beste theorie is om de ontwikkeling van het sociale systeem uit te leggen. Zie Hatzfeld, 1989.375