Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

More documents

Recommendations

Info

PROGRESSIEVE DUALISERING VAN DEBISMARCKIAANSE STELSELS VAN SOCIALEBESCHERMINGDOORBRUNO PALIERSciences Po, ParijsHet leeuwendeel van het vergelijkende onderzoek over de welvaartsstaat dat eind20e, begin 21e eeuw werd gepubliceerd, staaft de idee dat de stelsels voor socialebescherming in Continentaal Europa het minst gemakkelijk te hervormen zijn. Inhet midden van de jaren negentig vergeleek Gøsta Esping-Andersen voor de verschillendestelsels voor sociale bescherming hun vermogen om nieuwe economische uitdagingenaan te gaan, en hij beklemtoonde daarbij de onbuigzaamheid van het continentalestelsel voor sociale bescherming door van een “bevroren continentaal landschap”te spreken (Esping-Andersen, 1996a). Ook Fritz Scharpf en Vivien Schmidt(2000) toonden aan dat, hoewel alle welvaartsstaten door de nieuwe economischecontext (openstelling van de economieën) beïnvloed zijn, vooral de “christendemocratische”stelsels voor sociale bescherming, die op sociale verzekering gebaseerdzijn, niet alleen veel grotere moeilijkheden ondervinden, maar ook het moeilijkst tehervormen zijn. Paul Pierson (2001a) stelde vast dat de hervormingen in ContinentaalEuropa veel zeldzamer en problematischer zijn.Sinds het begin van de jaren 2000 zijn echter ingrijpende veranderingen duidelijkzichtbaar in de voorzieningen voor sociale bescherming van de landen van ContinentaalEuropa. Tijdens de eerste jaren van de 21e eeuw bleek uit de vergelijkingvan de nationale trajecten op het vlak van hervorming van de sociale bescherming(Palier, 2010) en uit de vergelijking van de hervormingen in de verschillende sectorenvan de sociale verzekeringen (ouderdom, werkloosheid, ziekteverzekering;Palier, Martin, 2007) dat alle landen van Continentaal Europa hun socialebescherming verregaand structureel hebben hervormd (1). Het tewerkstellingsbeleiden de stelsels voor werkloosheidsverzekering zijn veranderd: van uitstap uitde arbeidsmarkt wordt overgegaan naar ontwikkeling van de activering (Clegg, 2007(1) De conclusies die in beide hier genoemde publicaties, alsook in dit nummer worden uiteengezet,zijn het resultaat van een collectief onderzoek dat eind 2005 werd gelanceerd en werd gefinancierddoor de DREES-MIRe van het Franse Ministerie van <strong>Sociale</strong> Zaken, Politieke Wetenschappen, destichtingen Friedrich Ebert en Jean Jaurès, alsook de universiteit van Harvard. Hartelijk dank aanLouise Hervier voor het grondig nalezen van deze tekst. Met dank aan Philippe Pochet voor zijn bijdrageaan de ontwikkeling van dit speciaal nummer.315
BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 3e TRIMESTER <strong>2011</strong>en in dit nummer). Wat de ouderdomsverzekering betreft, hebben Oostenrijk,Frankrijk, Duitsland, Italië en Spanje verschillende golven van pensioenhervormingdoorgemaakt; met de recentste golf werden structurele veranderingen doorgevoerd:privépensioenfondsen en pogingen om de tewerkstellingsgraad van oudere werknemerste verhogen (Bonoli en Palier, 2007). Op het vlak van de gezondheidszorgwerden met de recente hervormingen in de ziekteverzekeringsstelsels twee nieuwelogica’s ingevoerd: universalisering door staatstussenkomst en een marktlogicagebaseerd op een gereguleerde concurrentie (Hassenteufel en Palier, 2007). Bovendienhebben de landen van Continentaal Europa, die bekendstaan om hun familialismeen de traditionele manier waarop ze de verdeling van de arbeid op basis vanhet geslacht aanpakken, hun beleid inzake de tenlasteneming van jongere kinderenen zorgbehoevende ouderen geleidelijk aan gewijzigd. Sinds het einde van de jarennegentig ontwikkelden ze formele voorzieningen voor de tenlasteneming van zorgbehoevenden,hervormden ze het ouderschapsverlof en probeerden ze voorvrouwen het gezins- en beroepsleven beter op elkaar af te stemmen en banen tecreëren in de sector dienstverlening aan personen (Morel, 2007).Ondanks wat tal van auteurs voorspelden, hebben alle landen van ContinentaalEuropa hun stelsels voor sociale bescherming grondig structureel hervormd (overgangnaar meerpijlerpensioen, activering, concurrentie in de ziekteverzekering endefamilialisering van de tenlasteneming van zorgbehoevenden). De veranderingenwaren in de loop van de voorbije tien jaar dan misschien wel niet geheel en al zichtbaar,ze moeten wel worden beschouwd als het eindresultaat van een lange evolutievan reeksen van uiteenlopende en opeenvolgende hervormingen. Dit nummer bevatde gedetailleerde analyse van het hervormingstraject van bepaalde bismarckiaanselanden van Continentaal Europa: Duitsland, België, Frankrijk en Nederland. Elkartikel volgt een gemeenschappelijk analyseschema: het begint met een beschrijvingvan het stelsel voor sociale bescherming in het begin van de jaren tachtig, vóór dereeks hervormingen, en schetst dan de inhoud van de drie of vier hervormingsreeksenin de verschillende landen. Voor elke reeks wordt de klemtoon gelegd op deanalyse van de probleemdiagnose en de voornaamste oplossingen in die reeks, opde inhoud van het gevoerde beleid en op de analyse van het belang, de conflictenen de politieke compromissen waarop deze hervormingen steunen. Bij wijze vanconclusie wordt elk artikel afgesloten met een uiteenzetting over de hoofdkenmerkenvan de stelsels voor sociale bescherming nadat de reeks hervormingen isdoorgevoerd. Dit nummer geeft ook een gedetailleerde analyse weer van de hervormingenvan het beleid inzake werkgelegenheid en werkloosheidsverzekering inDuitsland, België, Frankrijk en Nederland. In een slotartikel wordt nagegaan welkerol Europa precies heeft gespeeld bij deze hervormingen van de stelsels voor socialebescherming.In deze inleiding willen we op de voorgrond stellen wat gemeenschappelijk is vooralle nationale trajecten inzake de hervorming van de sociale bescherming in ContinentaalEuropa (met ook aandacht voor andere landen, zoals Oostenrijk, Spanje en316
Page 1: 33e trimester201153e jaargang33e tr
Page 4: INHOUDPROGRESSIEVE DUALISERING VAN
Page 9 and 10: BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE Z
Page 12 and 13: PROGRESSIEVE DUALISERING VAN DE BIS
Page 22: PROGRESSIEVE DUALISERING VAN DE BIS
Page 28 and 29: DE HERVORMINGEN VAN DEVERZORGINGSST
Page 30 and 31: DE HERVORMINGEN VAN DE VERZORGINGSS
Page 56 and 57:
DE HERVORMINGEN VAN DE VERZORGINGSS
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62:
Page 65 and 66:
BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE Z
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 200 and 201:
DE INVLOED VAN DE EUROPESE INTEGRAT
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230:
Page 233:
REDACTIERAADVOORZITTERJos BERGHMAN,
show all

Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?