Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 3e TRIMESTER 2011tijdse baan kunnen aannemen. Het onvoltooide project inzake de hervorming vande ouderschapsverlofuitkeringen (Elterngeld) werd voortgezet door de “Grote-Coalitieregering” en werd in 2007 van kracht. Het nieuwe uitkeringstype wordtslechts voor 12 maanden uitbetaald (plus twee extra maanden als ook de andereouder verlof neemt; voor alleenstaande ouders steeds 14 maanden). Het Elterngeldis het voordeligst voor vrouwen uit de middenklasse (Henninger et al., 2008), omdathet twee derde van hun vroegere netto-inkomen bedraagt (met een maximum van1.800 EUR per maand; minimumuitkering: 300 EUR), door de federale belastingenwordt gefinancierd en niet langer inkomensgetoetst is (zoals de vroegere forfaitaireuitkering van 300 EUR). Om de tewerkstellingsgraad van moeders te kunnen doenstijgen en tegelijkertijd de vruchtbaarheidscijfers te verhogen en kinderarmoedecijferste doen dalen (zoals in de Scandinavische landen), moet het aanbod vanbetaalbare kinderdagverblijven substantieel worden uitgebreid. Daarvoor wordentegen 2013 plaatsen gecreëerd voor één derde van de kinderen jonger dan 3. De uitgavenvoor dit “defamilialiseringsbeleid” worden grotendeels gefinancierd door defederale schatkist.De verschuiving naar een “betaalbaar” gezinsbeleid – d.w.z. een beleid datpronatalistisch is, gendergelijkheid bevordert en kinderen uit achtergestelde enmigrantengezinnen betere levenskansen geeft – valt over het algemeen in goedeaarde. De politieke partijen zijn het echter nog niet eens over hoe streng een “optewerkstelling gericht gezinsbeleid” moet worden nagestreefd. De conservatievefracties bij de christendemocraten willen de keuze tussen het “huisvrouwgezin” enhet “tweeverdienersgezin” vergemakkelijken (bv. door aan te dringen op een thuiszorgvergoeding).De sociaaldemocraten en beide sociale partners daarentegen gevenduidelijk prioriteit aan het laatste concept, dat in de lijn ligt van (maar niet expliciet werdbeïnvloed door) het gesteunde “volwassenwerknemersmodel”, zoals in het herziene Lissabonproces wordt benadrukt (Annesley, 2007).4. DE GEVOLGEN VAN DE MANOEUVRES OM UIT DE IMPASSE TE GERAKENMet de intensifiëring van het hervormingsproces na de millenniumwissel werden inde Duitse verzorgingsstaat ingrijpende institutionele veranderingen doorgevoerd,die in hoofdzaak bij de “conversiemodus” aansluiten (Streeck en Thelen, 2005). Eennieuwe opdracht of doelstelling werd toegewezen aan instellingen in het gezinsbeleid(ondersteuning van het tweeverdienersgezin in plaats van het gezin met eenmannelijke broodwinner), in de bescherming van de werklozen (de afschaffing vande inkomensvervangende uitkeringen voor langdurig werklozen komt hard aan) enin het overheidspensioenstelsel (afstappen van het statusbehoud doorheen eenreeks van incrementele veranderingen – zie Hinrichs en Kangas, 2003). Voor desociale zekerheid voor ouderen in het algemeen bracht de ommezwaai naar eenmultipijleraanpak in 2001 ook een koerswijzigende dynamiek op gang door toedoenvan een mechanisme van “differentiële groei” (Streeck en Thelen, p. 23, 2005); een356