Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

DE HERVORMINGEN VAN DE VERZORGINGSSTAAT IN DUITSLANDHaast onmiddellijk nadat de werkloosheidscijfers pijlsnel begonnen te stijgen, verhoogdeeen reeks van incrementele veranderingen (in zekere mate) nog de druk opwerklozen om een baan aan te nemen, werd aan de ontvankelijkheidscriteria voorhet recht op werkloosheidsuitkeringen “geknabbeld” en werden de rechten op uitkeringenerger dan de verlaging van de vervangingsratio in 1984 en 1994 afgezwakt(voor meer informatie, zie Clasen 2005, pp. 54-76).TABEL 1: GECOMBINEERDE BIJDRAGEVOET (WERKGEVER + WERKNEMER) IN DE SOCIALE-VERZEKERINGSSTELSELS1960 24,4 %1970 26,5 %1975 30,5 %1980 32,4 %1990 35,8 %1995 39,3 %1998 42,1 %2000 41,0 %2003 42,1 %2005 42,3 %2007 40,6 %2008 40,0 %Sinds het einde van de jaren zeventig verhinderden de vele hervormingen in hetwettelijke ziekteverzekeringsstelsel (WZV) slechts voor enkele jaren na elkaar deverhogingen van de uitgaven aan aanbodzijde. Het personeel in de gezondheidszorg,dat binnen het institutionele kader van dit beleidsterrein voor heel wat puntenzijn veto liet gelden, slaagde erin om ambitieuzere hervormingsvoorstellen metgevolgen voor hun inkomen of autonomie, af te weren. De “Seehofer-hervor-ming”,die in 1993 van kracht werd, slaagde er in vergelijking vrij goed in om de gemiddeldebijdragevoet te stabiliseren. Anders dan de grotendeels ondoeltreffende hervormingvan 1989 was deze hervorming een compromis tussen de christenliberaleregering en de sociaaldemocraten, wier meerderheid van uitgebrachte stemmenin de Bundesrat (sinds 1991) doorslaggevend was om de omvangrijke hervormingsaanpakvoort te zetten. Twee organisatorische wijzigingen werkten de concurrentiedrukop de ziekenfondsen in de hand en maakten de weg vrij voor eenverdere intensifiëring in de recentste hervorming van 2007. In de eerste plaats werdenkruissubsidies tussen ziekenfondsen ingevoerd om de variabele risicoprofielenvan hun leden (naargelang van leeftijd en geslacht) en de verschillen in huninkomensstructuur in evenwicht te brengen. Deze risicosolidariteitbevorderendesubsidies verengden de destijds brede waaier van bijdragevoeten die door de verschillendeziekenfondsen werden gehanteerd. Zij bleken een conditio sine qua nonvoor de tweede verandering: alle leden (en niet alleen, zoals voorheen, de bedien-345