Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

More documents

Recommendations

Info

DE INVLOED VAN DE EUROPESE INTEGRATIE OP DE NATIONALE HERVORMINGEN ...Deze kanalen werden ook in verschillende periodes ontwikkeld. We kunnen hieronmogelijk alle potentiële effecten aankaarten. Daarom concentreren we ons optwee periodes en instrumenten: de EMU en de Europese Werkgelegenheidsstrategie.In de twee gevallen die we hierna analyseren, zou kunnen worden gesteld datde EU op het eerste gezicht in de Bismarckiaanse verzorgingsstaten op de hervormingeneen verregaandere impact zou moeten hebben dan in de liberale ofAngelsaksische. We kozen voor de Monetaire Unie, die de financiering van de verzorgingsstaataan banden zou kunnen leggen, en de Europese Werkgelegenheidsstrategie(EWS), die wordt verondersteld af te stappen van het klassieke verzekeringsprincipeen vraagtekens zet bij de positie die de vakbonden op EU-niveau innemen.Een andere keuze was ook mogelijk geweest – denk maar aan de uitspraken van hetHof van Justitie aangaande de gezondheidszorgstelsels, die een belangrijke aangelegenheidzijn voor de verzorgingsstaat (Liebfried, 2005; Ferrera, 2005) – maar binnenonze gevallenselectie is de interne variëteit groot. De impact van de OMC pensioenenwerd reeds elders geanalyseerd (zie de bijdrage van Palier; Schludi, 2005;Pochet, 2003; Natali, 2007).We hebben niet genoeg plaats om in detail het verhaal van elk domein uit dedoeken te doen; daarom concentreren we ons op een bespreking van de voornaamstemogelijke effecten.2.1 IMPACT VAN DE EMU EN HET STABILITEITSPACTDe EMU is de hoeksteen van het economische beleid van de EU. Op het eerstegezicht is de link tussen de EMU en de hervormingen van de verzorgingsstatenduidelijk, zoals blijkt uit het onderstaande citaat van de voormalige president van deECB, Trichet (2004):“Een ontoereikende productiviteitsgroei, gecombineerd met ongunstigedemografische tendensen, ondermijnt de duurzaamheid van socialezekerheidsstelsels.In veel landen omvatten deze stelsels relatief vrijgevige voorzieningenvoor insiders, ten nadele van de jongere en minderbedeelde cohortes van burgers.Daarom wordt algemeen aangenomen dat een veel betere werking van de arbeidsmarkten,alsook hervormingen van de sociale zekerheid en bescherming en eentijdige voltooiing van de eenheidsmarkt van goederen en diensten (met inbegripvan de financiële diensten) echt wel nodig zijn om de perspectieven van de eurozonete verbeteren.”Wat de Monetaire Unie betreft, kunnen we ons op twee kwesties concentreren: i)de timing van veranderingen of wanneer veranderingen op nationaal niveauplaatsvinden en ii) het onderscheid tussen meetbare veranderingen – bijvoorbeeld,in het aandeel van het bbp dat aan sociale zekerheid wordt gewijd, en de relatievepercepties die deze veranderingen met zich hebben meegebracht. Volgens Dyson(2002, p. 24) is het noodzakelijk om “de relatie toe te lichten tussen, enerzijds, deEMU als materieel fenomeen, gecombineerd met veranderingen in markten en beleidsmechanismen,en, anderzijds, de EMU als discursieve of narratieve constructie.”517
BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 3e TRIMESTER <strong>2011</strong>De meeste studies beklemtoonden de negatieve impact van de economische enmonetaire integratie. Toch moet voor een neutralere benadering worden gekozen,die verschillende, met elkaar concurrerende scenario’s mogelijk maakt. Toen Beggen Nectoux (1995) in algemene economische bewoordingen de mogelijke impactvan de EMU op de sociale bescherming analyseerden, beschreven ze deze voor elkelidstaat als een tweevoudige kettingreactie met tegenstrijdige effecten. De eersteinvloedsfactor is het gevolg van het feit dat moest worden voldaan aan de vereistendie door het Verdrag van Maastricht en het Stabiliteits- en groeipact werden gesteld.Heel wat lidstaten zullen aan begrotingsconsolidatie moeten blijven doen, met alsgevolg hogere belastingen, bezuinigingen in de overheidsuitgaven, of – waarschijnlijker– allebei. Volgens dit scenario kan van de regeringen worden verwacht dat zemanieren zoeken om het mes te zetten in de uitgavenprogramma’s (of ze zelfs stopte zetten) en privévoorzieningen als alternatief in de hand te werken. Een groterebelastingconcurrentie zou de huidige tendens van verschuiving van vermogensbelastingnaar belasting op werk kunnen versterken, met een verslechtering van dewerkgelegenheidssituatie tot gevolg (Cardani, 1998). Bovendien houdt de ECB, methet oog op de noodzaak om de inflatie af te wenden en de waarde van de euro tebehouden, het monetair beleid wellicht aan banden, wat ook een rem kan zetten opde economische activiteit en zo extra druk kan zetten op de sociale begroting.Uiteindelijk zou door deze eerste kettingreactie een wezenlijke druk worden uitgeoefendop de sociale bescherming en de financiering daarvan. Volgens hettweede scenario zal de EMU een stabielere macro-economische omgeving creërendie ook een grotere efficiëntie mogelijk maakt. Op die manier zorgt ze voor stimulansenen economische ontwikkeling, waarbij de inkomens stijgen en de werkgelegenheidssituatieerop vooruitgaat. In deze keten kunnen de belastinginkomsten stijgenen betekent de EMU uiteindelijk voordeel voor de sociale bescherming en definanciering daarvan.De impact van de EMU en het stabiliteitspact op het begrotingstekort is onduidelijk.Twee landen gooien hun gedrag inzake het tekort over een totaal andere boeg: Belgiëen Spanje. Voor Spanje waren de jaren negentig een periode waarin de klemtoonwerd gelegd op beperking, rationalisering en kostenbeheersing om tot de EMUte kunnen toetreden. De regering met de Partido Popular stemde zelfs een wet overeen overheidstekort van nul tegen 2000. Toch kunnen in nagenoeg alle beleidsdomeinennog herverdelings- of zelfs expansiegerichte maatregelen worden gesignaleerd(Guillén, 2010).In het geval van België is dit het gevolg van een kolossale overheidsschuld. Voor detwee grote landen Frankrijk en Duitsland lijken de EMU en het SGP het omgekeerdeeffect te hebben gehad van wat werd verwacht: een groter tekort dan ooittevoren.Voor Italië en Portugal houdt de situatie het midden tussen de twee uitersten. Integenstelling tot Frankrijk en Duitsland hebben deze landen hun tekort eerder radicaalverminderd, maar ze stagneerden eens ze onder de drempel van de 3% zaten.Dit is opmerkelijk lager dan de vorige balans, maar om de door het Stabiliteits- en518
Page 1:
33e trimester201153e jaargang33e tr
Page 4:
INHOUDPROGRESSIEVE DUALISERING VAN
Page 7 and 8:
BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE Z
Page 9 and 10:
Page 12 and 13:
PROGRESSIEVE DUALISERING VAN DE BIS
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
DE HERVORMINGEN VAN DEVERZORGINGSST
Page 30 and 31:
DE HERVORMINGEN VAN DE VERZORGINGSS
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158: BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE Z
Page 200 and 201: DE INVLOED VAN DE EUROPESE INTEGRAT
Page 230: DE INVLOED VAN DE EUROPESE INTEGRAT
Page 233: REDACTIERAADVOORZITTERJos BERGHMAN,
show all

Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?