Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

More documents

Recommendations

Info

DE INVLOED VAN DE EUROPESE INTEGRATIE OP DE NATIONALE HERVORMINGEN ...patrick, 2006, over het nieuwe werkgelegenheidsbeheer) en die is gelinkt aan andereontwikkelingen op het vlak van experimenteel beheer (zie Sabel en Zeitlin, 2006).Wij gaan ervan uit dat we de evolutie van de verzorgingsstaat niet alleen kunnenverklaren aan de hand van nationale factoren, alsof er geen ideeën de ronde deden.Of we nu uitgaan van een basistypologie (Bismarckiaans tegenover Beveridgeaans)of een verfijndere benadering met 3, 4 of 5 clusters, voor ons lijdt het niet de minstetwijfel dat invloed van buitenaf, herinterpretatie op nationaal niveau en dynamischeverandering al in de kiem aanwezig zijn in de ontwikkelingen van de verzorgingsstaat.Wij menen dat men onmogelijk een nationale verzorgingsstaat kan bestuderenzonder rekening te houden met transnationale, Europese en transversale (anderelanden) dimensies.Over die kwestie werden twee boeken van betekenis gepubliceerd – Ferrera (2005) enBartolini (2005) – die beide putten uit de perspectieven van Rokkan (Centre Formation,System Building, Political Structuring) en Hirschman (Exit, Voice, and Loyalty).Zij geven een innoverende kijk op centrumvorming, wat een grondige vernieuwingbetekent voor het Europese integratieperspectief dat ons heeft geïnspireerd. In heelalgemene termen vormen drie actieve procedures die door Ferrera (2005, p. 220)werden geïdentificeerd, de leidraad voor onze analyse: “Destructureren, defensiefherstructureren langs oude grenzen en herstructureren langs nieuwe, ruimeregrenslijnen zijn drie procedures die naast elkaar kunnen bestaan en voor een langetijd naast elkaar kunnen doorgaan, waarbij ze elkaar als het ware in evenwichthouden.”1. INVLOED VAN DE EUIn de discussie over de EU-impact op nationaal niveau werden slechts enkele pogingenondernomen om de verschillende kanalen voor mogelijke veranderingen op systematischewijze te analyseren. Er zijn twee manieren om over de EU-invloed opnationaal niveau na te denken.De eerste bestaat erin een onderscheid te maken per instrument (wet, rechtspraakvan het EHvJ, economische integratie, zachte wetgeving). Elk instrument heeft zijneigenheid en kenmerken die het nationale beleid op een verschillende manier kunnenbeïnvloeden. Wanneer zachte wetgeving als EU-instrument wordt gebruikt,heeft dat in se een verschillende impact dan wanneer een richtlijn wordt gebruikt(zie Dehousse, 2004). Maar we kunnen tevens denken in termen van procedure,dynamiek, beleid of actoren (de zogenaamde europeaniserende aanpak).De Europese invloed op het nationaal sociaal beleid kan via verschillende kanalengaan. We stellen voor om een onderscheid te maken tussen “rechtstreekse”,“onrechtstreekse”, “onopzettelijke” en “gewilde” invloeden.511
BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 3e TRIMESTER <strong>2011</strong>Een rechtstreekse invloed van het Europees sociaal beleid is op nationaal niveaueerder zeldzaam. De Europese sociale wetgeving heeft een rechtstreekse invloed opde nationale wetten en collectieve overeenkomsten. Met “rechtstreeks” bedoelenwe: door omzetting van EU-richtlijnen of door de Europese verordeningen zelf. Hetzou enige tijd kunnen vergen vooraleer een richtlijn naar behoren ten uitvoer wordtgelegd, maar uiteindelijk worden de meeste wel geïmplementeerd. Aangezien wede wetgeving vóór en na de goedkeuring ervan kunnen vergelijken, is het nietgecompliceerd om de impact van de verandering te beoordelen. In het boekvan Falkner et al. (2005) lezen we dat het belang van de harde wetgeving misschienwel wordt onderschat. Zij en haar ambtgenoten toonden aan dat het aantalgoedgekeurde richtlijnen tot ten minste 2002 niet was gedaald (bij het nakijken vande cijfergegevens kwam Pochet (2009) tot dezelfde tendens voor 2003 en 2004,maar daarna niet meer). In zijn beoordeling van de geschiedenis van de socialeregelgeving in de EU wijst Goetschy (2006) er terecht op dat, in tegenstelling tot denationale sociale wetgeving, de Europese wetgeving (tot nog toe) niet werd geconfronteerdmet een dereguleringsproces. Wat 10 à 15 jaar geleden zwak of minimalistischleek, zou heden ten dage wel eens een handig vangnet kunnen zijn.De EU-wetgeving aangaande gelijkheid van mannen en vrouwen had een behoorlijkeimpact in vele landen waar de nationale regelgeving gebaseerd was op hetgezinsmodel met mannelijke kostwinner (continentale, conservatieve verzorgingsstaten).Het andere belangrijke domein is het vrij verkeer van werknemers/EUburgers,dat ingrijpende gevolgen had voor de onderlinge band tussen de verschillendewelvaartssystemen, maar ook een specifiek recht voor mobiele burgers totstand bracht (Sindbjerg Martinsen, 2005).Ten tweede speelde het Europees Hof van Justitie een doorslaggevende rol bij de interpretatievan het verdrag en het afgeleid recht met betrekking tot het concurrentierechten het vrij verkeer van personen aan de ene kant en de socialebeleidsrichtlijnenaan de andere kant (Leibfried en Pierson, 1995; Bosco, 2000, zie voor lateronderzoek over gezondheidszorg ook McKee et al., 2002, en over pensioenen,Dudek en Omtzigt, 2001, Pochet en Natali, 2005, Natali 2008). Een derde van de uitsprakenvan het Hof betreft het vrij verkeer van werknemers, sociale zekerheid vanmigrerende werknemers uit de EU of derde landen, de bescherming van werknemersen gelijke behandeling (Leibfried, 2005, pp. 260-261). In hun analyse van derechtspraak van het Europees Hof tonen Leibfried en Pierson (1995) op welkemanier deze de nationale, als semisoeverein beschouwde verzorgingsstaten, heeftbeïnvloed. Deze auteurs hebben de verschillende effecten gesystematiseerd door opte merken dat de beslissingen van het Hof een beperking betekenden voor: 1) denationale controle over de gerechtigden; 2) de ruimtelijke controle over de consumptie;3) de exclusiviteit van de dekking op het nationale grondgebied; 4) de controleover het recht op de toegang tot de status van uitkeringsverstrekker en 5) decontrole over de toewijzing van administratieve zaken (zie ook de impact, en dan inhet bijzonder in Duitsland, van verordening 1408/71, Sindbjerg Martinsen, 2005).512
Page 1:
33e trimester201153e jaargang33e tr
Page 4:
INHOUDPROGRESSIEVE DUALISERING VAN
Page 7 and 8:
BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE Z
Page 9 and 10:
Page 12 and 13:
PROGRESSIEVE DUALISERING VAN DE BIS
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
DE HERVORMINGEN VAN DEVERZORGINGSST
Page 30 and 31:
DE HERVORMINGEN VAN DE VERZORGINGSS
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152: BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE Z
Page 200 and 201: DE INVLOED VAN DE EUROPESE INTEGRAT
Page 230: DE INVLOED VAN DE EUROPESE INTEGRAT
Page 233: REDACTIERAADVOORZITTERJos BERGHMAN,
show all

Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?