Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

More documents

Recommendations

Info

DE HERVORMINGEN VAN DE WERKLOOSHEIDSUITKERING IN CONTINENTAAL EUROPADe hier voorgestelde analyse mag dan al in de lijn liggen van de recentste neo-institutioneletheorieën die de klemtoon leggen op het belang van incrementele, maartoch transformerende veranderingen in een compacte institutionele omgeving, zedoet in dit verband ook vragen rijzen. Deze literatuur heeft pertinent aangetoonddat betekenisvolle beleidsveranderingen kunnen plaatsvinden in een context vaninstitutionele stabiliteit en stelt impliciet voor dat deze beleidsveranderingen evenzotransformatoren kunnen zijn als de veranderingen die door een crisis of een institutionelediscontinuïteit zijn ontstaan. Onze analyse van de hervorming van het beleidinzake bescherming tegen werkloosheid in Continentaal Europa doet veronderstellendat deze laatste bewering een flink pak optimistischer kan zijn. Voor verschillendedimensies van de hervormingen valt Nederland het meest op in onze analyse,sinds het midden van de jaren negentig – dat wil zeggen, sinds de tijd toen eengrootschalige institutionele reconfiguratie van de verzekeringen voor Nederlandsewerknemers werd doorgevoerd, met als hoogtepunt de volledige uitsluiting van desociale partners in hun rol in het beheer van het stelsel (Wierink, 2000, p. 33;Kuipers, 2006, pp. 147-148). Hoewel deze verandering niet met een “dramatischestoring zoals een oorlog of een revolutie” kan worden geassimileerd (zie Streeck enThelen, 2005, p. 5), is ze nauwelijks zuiver incrementeel te noemen, aangezien zeeen kernpijler van het bismarckiaanse institutionele kader fundamenteel en frontaaluitdaagt. Zoals uit figuur 1 blijkt, is het mogelijk dat het transformerende potentieelvan de incrementele dynamiek op het vlak van het transformatievermogenbeperkingen heeft, en dat een ‘metapolitieke hervorming’ – die de beslissingsmodaliteitenen de tenuitvoerlegging van het beleid zelf opnieuw in beschouwingneemt (zie Dror, 1968), meer bepaald wat betreft, zoals in Nederland, de respectieverol van de sociale partners en de staat – een conditio sine qua non is voororthodoxere hervormingen die conform zijn met de globale agenda voor hetwerkgelegenheidsbeleid (overgang naar de cel Tijd X + N ) ook in de overige driegevallen.We kunnen veel leren uit het contrast tussen de bismarckiaanse verzorgingsstatenen de andere landen, zoals Denemarken of het Verenigd Koninkrijk. In deze landenwerd geen enkele betekenisvolle ‘metapolitieke’ hervorming – en nog minder eenrevolutie – doorgevoerd en tot op heden was het niettemin mogelijk om meer fundamentelehervormingen van het beleid inzake bescherming tegen werkloosheiddoor te voeren dan in een groot deel van Continentaal Europa. Dat heeft belangrijkegevolgen voor de analyse, met name om te begrijpen welke incrementele veranderingsmechanismenhet meeste kans hebben om de overhand te hebben in verschillendeinstitutionele (en sociale) contexten (zie Hacker, 2004, pp. 246-248). Daaruit blijktduidelijk dat de beleidsinitiatieven inzake bescherming tegen werkloosheid in debismarckiaanse verzorgingsstaten verre van verstard zijn, maar ook niet – in goedeen kwade tijden – even zo gemakkelijk te transformeren zijn als in andere contextenvan de verzorgingsstaat.499
BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 3e TRIMESTER <strong>2011</strong>CONCLUSIESOndanks hun imago van ‘vastgevroren landschappen’ blijkt uit dit artikel dat hetbeleid inzake bescherming tegen werkloosheid in de bismarckiaanse verzorgingsstatende voorbije kwarteeuw toch wel noemenswaardige veranderingen heeftondergaan. Zo hebben we onder meer aangetoond dat het veranderingstraject voorde vier onderzochte gevallen vaak vergelijkbaar is, ondanks hun aanzienlijke sociale,politieke en economische verschillen. Dat bevestigt dat de typisch bismarckiaansesocialebeschermingsinstellingen cruciaal zijn, willen we de veranderingen aangebrachtaan de beleidsinitiatieven inzake bescherming tegen werkloosheid in ContinentaalEuropa begrijpen, en dat niet alleen om hun veronderstelde inertie uit te leggen.De beleidswijziging inzake bescherming van de werklozen in Continentaal Europa isgelinkt aan het reproductieproces van de bestaande instellingen. Over het algemeenhebben de beslissingen en hervormingen de bescherming verhoogd voor de ‘insiders’,maar tegelijkertijd werden de uitkeringen selectief verlaagd en werden voor de ‘outsiders’nieuwe activeringsinitiatieven gerealiseerd. Na een kwarteeuw hervormingengaat het dus niet om volledig actieve, noch om volledig compenserende verzorgingsstaten,dan wel om staten die deze blijkbaar tegenstrijdige facetten metelkaar combineren. Hier kan een suggestieve vergelijking worden gemaakt – enwellicht ook een oorzakelijk verband worden gelegd – met het dualisme van dearbeidsmarkt dat we in alsmaar meer landen van Continentaal Europa vaststellen,waar de onzekere (atypische) arbeidsovereenkomsten werden ontwikkeld, maar als‘uitzonderingen’ die de ‘regel’ van de standaardarbeidsrelatie voor de werknemersvan de harde kern tegelijkertijd tegenspreken en versterken.Hoewel de bismarckiaanse sociale instellingen de beleidsverandering inzake werkloosheidniet volledig hebben geblokkeerd, hebben ze deze wel beïnvloed en erwellicht ook beperkingen aan opgelegd. Het beleid inzake bescherming tegen werkloosheidwerd in Continentaal Europa incrementeel hervormd, door toedoen vaneen opeenstapeling van min of meer marginale veranderingen. We hebben echterook geopperd dat het transformatievermogen van het beleid inzake beschermingtegen werkloosheid wel eens een ‘metapolitiek’ hervormingstype zou kunnen nodighebben, en misschien moet van de bismarckiaanse instellingen worden afgestapt,zoals in Nederland is gebleken. Weten of een dergelijke conflictieve hervormingdaadwerkelijk haalbaar zal zijn in de nationale contexten, is een andere kwestie enhier kunnen de ruimere sociale, economische en politieke variabelen inderdaadrelevant lijken. Maar het begrijpen van de aard en de omvang van de reeds doorgevoerdeveranderingen kan ons helpen om de termen beter te omschrijven van destrategische keuzes waarmee de actoren van het beleid inzake bescherming tegenwerkloosheid in Continentaal Europa worden geconfronteerd wanneer ze naar detoekomst kijken.(Vertaling)____________500
Page 1:
33e trimester201153e jaargang33e tr
Page 4:
INHOUDPROGRESSIEVE DUALISERING VAN
Page 7 and 8:
BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE Z
Page 9 and 10:
Page 12 and 13:
PROGRESSIEVE DUALISERING VAN DE BIS
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
DE HERVORMINGEN VAN DEVERZORGINGSST
Page 30 and 31:
DE HERVORMINGEN VAN DE VERZORGINGSS
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140: BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE Z
Page 189: BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE Z
Page 200 and 201: DE INVLOED VAN DE EUROPESE INTEGRAT
Page 230: DE INVLOED VAN DE EUROPESE INTEGRAT
Page 233: REDACTIERAADVOORZITTERJos BERGHMAN,
show all

Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?