Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

EEN NIEUWE RICHTING VOOR EEN VERZORGINGSSTAAT: NEDERLANDmacht. De partijen van de “paarse” coalitie kregen flinke klappen. De PvdA leed hetgrootste verlies (van 45 naar 23 zetels), de VVD zakte van 38 naar 24 zetels en devertegenwoordiging van D’66 in het parlement halveerde, van 14 naar 7 zetels. Injuli 2002 ging de VVD ermee akkoord om de derde coalitiepartner te worden in eenrechtse coalitie met de CDA en de LPF, onder de leiding van christendemocraat JanPeter Balkenende. De regering-Balkenende was echter een kort leven beschorenomdat ze er niet in slaagde om op het vlak van economisch en sociaal beleid veelinvloed uit te oefenen. Amper 87 dagen na het aantreden viel de regering, als gevolgvan een strijd binnen de populistische LPF en een gebrek aan leiderstalent van dejonge premier. De opkomst van Pim Fortuyn en de snelle neergang daarna van deLPF in de Nederlandse politiek wees op een belangrijke verschuiving in de politiekemobilisering, weg van de traditionele politieke massapartijen, gekenmerkt door sterkecollectieve identiteiten en klare politieke ideologieën en beleidsprogramma’s.Na nieuwe verkiezingen zette een opnieuw samengestelde bezuinigingscoalitie, metBalkenende aan het hoofd en met D’66, haar beleid tot het afsluiten van wegen naarhet voortijdig verlaten van de arbeidsmarkt en het aan banden leggen van vervroegdeuittreding voort. De hervormingsinspanningen van de regering-Balkenende warenzeker geïnspireerd door de sociale ontevredenheid inzake immigratie (op het eindevan de jaren negentig en het begin van de 21e eeuw), zoals blijkt uit het succes vande populistische politieke partijen. Het feit dat immigranten onder het sociaaleconomischegemiddelde zaten en daardoor afhankelijker waren van socialezorgregelingen,inspireerde de politici om voor een strikter immigratiebeleid te opteren en meerklemtoon te leggen op de integratie van immigranten in de samenleving.Na acht jaar in de oppositie te hebben gezeten waren de christendemocraten er bijzonderop uit om uitdrukkelijk te breken met het arbeidsmarktbeleid dat de paarsecoalitie had nagelaten, door de meeste tewerkstellingsprogramma’s die Minister AdMelkert de vorige acht jaar had doorgevoerd, stop te zetten of te beperken. De nieuweregering wilde vooral de werkloosheidsvallen wegwerken, door de uitkeringente verlagen en sancties in te voeren voor wie geen werk zoekt. De duur van dewerkloosheidsuitkeringen werd van vijf jaar tot drie jaar en twee maanden verkort(na 38 jaar officieel werk). Met de nieuwe Wet Werk en Bijstand (2004) kregen degemeentelijke overheden meer speelruimte en financiële verantwoordelijkheid omoplossingen op maat aan te bieden die uitkeringstrekkers weer aan werk moetenhelpen. De nieuwe wet gaf de gemeenten een eigen budget waarop ze konden besparenals ze erin slaagden om uitkeringstrekkers van de bijstand te halen en aaneen baan te helpen. De algemene benadering was dat wie bijstand kreeg, een baanvan minstens 19 uur per week zou moeten aanvaarden, ook oudere werklozen,gedeeltelijk gehandicapte werknemers en alleenstaande ouders met jonge kinderen.Ook het criterium “gepaste job”, dat wil zeggen een job met een gelijkaardigscholingsniveau en een gelijk loon, werd afgezwakt.469