Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

More documents

Recommendations

Info

EEN NIEUWE RICHTING VOOR EEN VERZORGINGSSTAAT: NEDERLAND2.3. ACTIVERING EN FLEXICURITYIn mei 1998 werd de regering-Kok herverkozen, waarmee de kiezers haar beloondenvoor haar uitstekende prestaties inzake werkgelegenheid en haar onverzettelijkehouding inzake de hervorming van de sociale zekerheid. De internationale mediawaren vol lof over de weldaden van het Nederlandse “Poldermodel,” een alternatiefvoor zowel de neoliberale deregulering als de traditionele sociale democratie(Schmid, 1996; Hemerijck en Visser, 1999; Hartog, 1999). De economie ging er in dejaren negentig met 2,9 procent op vooruit en het werkloosheidscijfer daalde tot 3procent, na Luxemburg het laagste in Europa. Met 1,4 miljoen nieuwe banen steeghet beroepsbevolkingspercentage van 59 tot 67 procent van de volwassen bevolking.In 2000 werd een begrotingsoverschot van 0,3 procent van het bbp geregistreerden de overheidsschuld daalde van 80 procent van het bbp in 1994 tot 54 procentin 2001. Vooraleer de tweede regering-Kok in juni 1998 aantrad, kwamen desociale partners in de SER tot een akkoord over de privatisering van een aantalaspecten van het toepassingssysteem van de sociale zekerheid, met name voor ziekteverlofen arbeidsbemiddeling voor de personen met een handicap. Het privatiseringsprogrammaviel onder de administratie van de socialezekerheidsvoorzieningen,maar de pas gevormde tweede “paarse” coalitie oordeelde dat de toelating van aansprakenop deze gebieden daarentegen niet aan de marktwerking kon worden overgelaten.Op het einde van 1998 werden de hoofdlijnen voor de pas geïntegreerdeorganisatiestructuur voorgelegd als onderdeel van het SWI-proces (“Samenwerking,Werk en Inkomen”). Later stelde het SUWI-rapport (“Structuur UitvoeringsorganisatieWerk en Inkomen”), dat in 1999 officieel werd goedgekeurd, dat de socialeverzekeringsorganisatiesen de werkgelegenheidsraden hun krachten zouden moetenbundelen in de zogenaamde Centra voor Werk en Inkomen (de CWI’s). De nieuwe“Wet (Structuur van de uitvoering van) Werk en Inkomen” veranderde radicaal dewerking van een aantal uitkeringsstelsels. Deze wet, die op 1 januari 2002 vankracht werd, beperkte de rol van de sociale partners op dit vlak en kende het Ministerievan Sociale Zaken en Werkgelegenheid een grotere verantwoordelijkheid toe.De Raad voor Werk en Inkomen (RWI), met vertegenwoordigers van de werkgevers,de werknemers en de lokale overheid, werd opgericht om bij te dragen tot deformulering van de algemene beleidsrichtlijnen op de domeinen werk en inkomen,maar had niet echt uitvoerend gezag (SZW 2001).Net als de meeste continentale welvaartsstaten ontwikkelde de Nederlandse verzorgingsstaatpas in het begin van de jaren negentig een actief arbeidsmarktbeleid. DeNederlandse publieke arbeidsvoorzieningsorganisatie (PES) was al sinds 1930 eenstaatsmonopolie. Sinds het midden van de jaren zeventig beheerde een sluimerendstaatsmonopolie kantoren voor arbeidsbemiddeling, die door werkgevers en talentrijkewerknemers werden geschuwd en door werklozen voor wie maar weinig konworden gedaan, onder de voet werden gelopen. Na een lange voorbereiding werdin 1991 een nieuwe trilaterale werkgelegenheidsdienst opgericht. De demonopoliseringvan de arbeidsbemiddeling en de subtiele combinatie van functionele enregionale decentralisering mogen dan al een belangrijke doorbraak hebben betekendvoor het Nederlandse arbeidsmarktbeleid, de corporatistische vernieuwing op465
BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 3e TRIMESTER 2011dit gebied voldeed niet aan de verwachtingen. Een officiële studie van de nieuwe trilateralestructuur in 1995, opgesteld door een Commissie onder het voorzitterschapvan voormalig Minister van Binnenlandse Zaken Van Dijk (CDA), was verpletterendnegatief. De Commissie oordeelde dat de nieuwe PES er niet in was geslaagd om detouwtjes in handen te nemen, dat de decentralisering te ver was doorgedreven, datde financiën slecht werden beheerd en dat de besluitvormingsprocedures omslachtigen onduidelijk waren. De sociale partners waren niet te spreken over de kritiekvan de Commissie-Van Dijk, zodat de ambitieuze sociaaldemocratische Minister vanSociale Zaken en Werkgelegenheid, Ad Melkert, naar alternatieve oplossingen zocht,in plaats van prille corporatistische schikkingen op te kalefateren. Vanaf het beginvan de periode van “paarse” coalitieregeringen lanceerde Melkert een aantal instrumentenvoor het tewerkstellingsbeleid, die onafhankelijk zouden zijn van de trilateralePES’en (Visser en Hemerijck, 1997). Speciale activeringsprogramma’s, dezogenaamde “Melkert-banen”, werden in het leven geroepen om participatie te promotenbij laaggeschoolde werknemers, vrouwen, jongeren, buitenlanders, langdurigwerklozen en anderen die weinig kans hadden om het op de arbeidsmarkt temaken. Aan vraagzijde kreeg de slogan “banen, banen en nog eens banen” vastevorm door een grotere steun voor loonmatiging, door beperkingen van de socialebijdragen van de werkgevers, en grotere belastingstimulansen voor werknemers ombanen aan te nemen, in het bijzonder voor (ongeveer) het minimumloon.De invoering van de Wet Inschakeling Werkzoekenden (WIW) in 1998 betekendeeen kritieke stap in de verschuiving van de klemtoon die het staatsbeleid legde: inplaats van het aantal banen te doen toenemen werden werklozen en niet-werkendenaangespoord om die banen aan te nemen die reeds beschikbaar waren. Voortaanmoest elke nieuwe WIW-gerechtigde (of pretendent op een werkloosheidsuitkering)deelnemen aan een beoordelingsgesprek, dat officieel onder de verantwoordelijkheidvan de gemeenten valt, maar in de praktijk wordt de taak vaak naar desociale diensten en tewerkstellingsorganisaties doorgeschoven. Tijdens dit gesprekworden iemands kansen op werk of opleiding ingeschat, waarna wordt gekekenhoe de persoon in kwestie ofwel naar werk, ofwel naar sociale activering kan wordenbegeleid. Participatie is in dit systeem verplicht voor werklozen en weigeringkan leiden tot het intrekken van de uitkeringen (SZW 2001). In 1999 werd de ‘SluitendeAanpak’ ingevoerd, een succesvol beleid dat was gericht op de activering vanlangdurig werklozen en rechtstreeks aan de Europese Werkgelegenheidsstrategiewas gekoppeld. Dankzij het programma konden instellingen die zich om langdurigwerklozen bekommerden, beter worden gecoördineerd. Het steunde op het principe“werk boven inkomen”, waaruit blijkt dat het vooral was gericht op activering enherinschakeling.4662.4. NAAR EEN ROBUUSTER PENSIOENSTELSELDe Nederlandse hervormingen op het vlak van pensioenbeleid hielden oorspronkelijkniet meer in dan de verhoging van de bijdragenvoeten en de wijziging van deindexeringsregels. Door de vergrijzing van de bevolking werd besloten om een
Page 1:
33e trimester201153e jaargang33e tr
Page 4:
INHOUDPROGRESSIEVE DUALISERING VAN
Page 7 and 8:
BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE Z
Page 9 and 10:
Page 12 and 13:
PROGRESSIEVE DUALISERING VAN DE BIS
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
DE HERVORMINGEN VAN DEVERZORGINGSST
Page 30 and 31:
DE HERVORMINGEN VAN DE VERZORGINGSS
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106: BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE Z
Page 155: BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE Z
Page 200 and 201: DE INVLOED VAN DE EUROPESE INTEGRAT
Page 206 and 207:
DE INVLOED VAN DE EUROPESE INTEGRAT
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230:
Page 233:
REDACTIERAADVOORZITTERJos BERGHMAN,
show all

Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?