Nummer 3/2011 (.pdf) - FOD Sociale Zekerheid

BELGISCH TIJDSCHRIFT VOOR SOCIALE ZEKERHEID - 3e TRIMESTER 2011markt kunnen betreden. Dit is in de eerste plaats het resultaat van actiever toezichtop de arbeidsmarkt en een investering in opleidingsprogramma’s. Bovendien wordtde beschikbaarheid van werklozen voor de arbeidsmarkt beter gemonitord. Hetrecht op werkloosheidsuitkeringen werd daarbij echter niet beperkt in de tijd.6.2.3. Grotere flexibiliteitHoewel de werkgevers in de loop van de voorbije decennia herhaaldelijk hebbenopgeroepen tot meer flexibiliteit op de arbeidsmarkt en internationale organisatiesregelmatig aan de Belgische regering hebben gemeld dat de arbeidsregelingen testreng zijn, werd de arbeidsbescherming in België niet drastisch ontmanteld. Anderzijdswerden de mogelijkheden voor alternatief werk – uitzendarbeid, contractenvan bepaalde duur en deeltijds werk bijvoorbeeld – systematisch uitgebreid. Vooralin de jaren tachtig werd België een waar laboratorium voor allerhande experimenten.Sinds 1985 werden verschillende alternatieve stelsels gereglementeerd.Om de numerieke flexibiliteit te doen toenemen werd ervoor gekozen om een systeemvan tijdelijke werkloosheid voor arbeiders toe te passen. Het systeem geeft dewerkgever de mogelijkheid om voor arbeiders een systeem van tijdelijke werkloosheidin te voeren, op voorwaarde dat bepaalde formaliteiten vervuld zijn, en er zijnook beperkingen. De werknemers blijven in dienst in de onderneming, maar de uitvoeringvan hun arbeidsovereenkomst wordt tijdelijk geheel of gedeeltelijk opgeschort.De werknemers zijn dan tijdelijk werkloos en kunnen onmiddellijk aanspraakmaken op werkloosheidsuitkeringen (zonder wachttijd). Het systeem geeftde werkgever tijdelijke flexibiliteit en tegelijkertijd wordt een langetermijnwerkrelatiein stand gehouden. Het resultaat van tijdelijke werkloosheid is dat werkgevers intijden van economische baisse niet onmiddellijk collectief hoeven te ontslaan enwanneer de economie weer aan de beterhand is, kunnen ze hetzelfde personeelweer in dienst nemen. Het systeem van tijdelijke werkloosheid is voor bedrijvenondertussen een belangrijk flexibiliteitsinstrument geworden.Dit systeem van tijdelijke werkloosheid kan ook worden gezien als een functioneleequivalent voor de grootschalige toevlucht tot contracten van bepaalde duur, overuren,uitzendarbeid, enz. Het stelt bedrijven in staat om hun personeel te beherenvolgens een gemiddelde of maximale capaciteit. Wanneer deze capaciteit nietbereikt is, volgt tijdelijke werkloosheid (Sels en Van Hootegem, 1997). De belangrijkstebeperking was dat dit systeem niet van toepassing was op bedienden. Tijdensde recente financiële crisis wilden heel wat werkgevers dit systeem uitbreiden totde bedienden. Uiteindelijk werd een vergelijkbaar stelsel ingevoerd.4486.3. SOCIALE DIALOOGDe geïnstitutionaliseerde dialoog werd de voorbije decennia herhaaldelijk op de hellinggeplaatst, maar blijft een fundament van het Belgische model voor de verzorgingsstaat.Toch veranderde de sociale dialoog grondig tijdens crisisjaren. In de