Samenspel met mantelzorg - Actiz

2.3 Mantelzorg in overheidsbeleidMantelzorg heeft een duidelijke plaats in het overheidsbeleid gekregen. In2001 10 liet het beleid van VWS een omslag zien in het denken overmantelzorg. Aan de noodzaak tot ondersteuning van overbelastemantelzorgers werd een nieuw element toegevoegd, namelijk datmantelzorgers ook recht hebben op maatschappelijke participatie. VWSstimuleerde en subsidieerde belangenbehartiging voor mantelzorgers(LOT/Mezzo), verbetering van de infrastructuur voor mantelzorgondersteuning(steunpunten mantelzorg, CVTM-regeling 11 ) en kennisontwikkeling (ondermeer oprichting van het landelijk kenniscentrum Expertisecentrum InformeleZorg). VWS entameerde onderzoek naar de mogelijkheden vanmantelzorgondersteuning binnen de AWBZ (indicatiestelling). Tevens kreegmantelzorg aandacht in het vraagstuk van zorg en arbeid en respijtzorg werdgestimuleerd. Ook op meer specifieke beleidsterreinen binnen degezondheidszorg werd het aspect van noodzaak van ondersteuning vanmantelzorg meegenomen, bijvoorbeeld waar het dementie betreft 12 .In 2005 13 benadrukte de overheid de betekenis van mantelzorg voor desamenleving met als uitgangspunt dat mantelzorg geen verplichting is(gebruikelijke zorg wel), maar een keuze van het individu. VWS formuleerdevoorstellen om de risico’s van overbelasting tegen te gaan.Vermaatschappelijking van de zorgDe modernisering van de AWBZ en de invoering van de Wet MaatschappelijkeOndersteuning sluiten aan bij ontwikkelingen van vermaatschappelijking vande zorg en community care. In de Wmo wordt een appèl gedaan op de eigenverantwoordelijkheid van burgers om zoveel mogelijk voor elkaar te zorgen.Mantelzorg neemt daarin een cruciale plaats in, maar is niet wettelijkafdwingbaar. Vanwege de vergrijzing van de samenleving en de toenemendearbeidsparticipatie vraagt de ondersteuning van mantelzorg specifiekaandacht.Gemeentes krijgen in het kader van Wmo de rol om een goede lokaleinfrastructuur voor ondersteuning van mantelzorg in stand te houden.10 Zorg Nabij (VWS 2001)11 AWBZ subsidieregeling voor Coördinatie van Vrijwillige Thuishulp en Mantelzorgondersteuning12 Gezondheidsraad (2002). Dementie: advies van een commissie van de Gezondheidsraadaan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Den Haag: Gezondheidsraad13 De mantelzorger in beeld (VWS 2005)14