Interview Femke Halsema - Vno Ncw

ubrieksnaamomslag‘Ondernemers hebben meer‘Alsof wijantibedrijfsleven zijn’12FORUM #10/20.05.10

ubrieksnaamaan ons dan aan de vvd’Femke Halsema is het zat dat GroenLinks vaak neergezetwordt als een partij die het ondernemers vooral lastigmaakt. “Als ik niet in de politiek had gezeten, was ikwaarschijnlijk zzp’er geweest.”Tekst: Jan Buevink | Foto’s: Arenda OomenHet gaat zo snel dat het nauwelijks opvalt:Femke Halsema wordt even echt kwaad nade zoveelste tegenwerping dat ondernemersGroenLinks nog altijd vooral zien als een partijvan milieubelastingen, quota en verlofregelingenwaarop het bedrijfsleven helemaalniet zit te wachten. De twinkeling inhaar ogen is op slag weg, net als de glimlachrond haar mond. “Ik heb ook jullie interviewmet Mark Rutte gelezen”, zegt ze opeens opverwijtende toon. “Daarin kwam ik geenenkele kritische vraag tegen.” Vervolgenstrekt haar boosheid weer net zo snel weg alsdie gekomen is. “Ik heb u toch niet zenuwachtiggemaakt?”, vraagt ze bezorgd. Als hetinterview is afgelopen, komt ze er nog eensop terug: “Sorry, dat ik even kwaad werd.”Wat heeft u met ondernemerschap?“Mijn broer is ondernemer. Hij heeft eenbureau in redactionele marketing met zo’nman of twaalf in dienst. Ik heb veel waarderingvoor ondernemers. Ik realiseer me goedhoeveel risico’s ze nemen en ik zie dat dat vaakmet een groot sociaal gevoel gepaard gaat. Datmerk ik ook bij mijn broer. Toen de crisis losbarstte,zat hij vooral te denken: hoe zorg ikdat mijn mensen hier goed doorheen komen.”Heeft u zelf wel eens overwogen ondernemerte worden?“Als ik niet in de politiek had gezeten, was ikwaarschijnlijk zzp’er geweest als publicist ofzo. Ik loop ook wel eens wat te fantaseren metKees Vendrik (mede-Kamerlid GroenLinks;red.) om een eigen bureautje te starten. Ik bennu al weer twaalf jaar Kamerlid en ik heb menet nog eens voor vier jaar gecommitteerdmaar daarna houdt het voor mij wel op. Iksluit niet uit dat ik nog een keer het echtebedrijfsleven in stap. Een tijdje geleden vroegeen journalist me of ik het geen schande vonddat Joschka Fischer van de Duitse Groenen nubij een internationaal gasbedrijf werkt. En dathet toch niet zo zou kunnen zijn dat ze mijooit nog eens terug zouden vinden bij Shell.Toen dacht ik: waarom eigenlijk niet?”Dus als Shell u over vier jaar belt…?“Nou, nou, dit is geen open sollicitatie.Natuurlijk hangt het af van de functie. Diezal altijd een relatie moeten hebben met watik in het verleden gedaan heb: maatschappelijkverantwoord ondernemen, duurzaamheid.Maar dat kan natuurlijk ook goed inhet bedrijfsleven. Daar zijn ze er uitgebreidmee bezig.”Zijn ondernemers al verder met duurzaamheiddan de overheid denkt u?“Oh, ja. Veel ondernemers hebben al lang inde gaten dat ‘er geld zit’ in duurzaam ondernemen.Die zien ook dat het belangrijk is voorhun continuïteit dat ze die kant op gaan.”Waarom presenteert u in uw programmadan toch nog allerlei extra regels en heffingendie dat moeten afdwingen?“De kern van ons programma was altijd eenvergroening van het belastingstelsel. Wevinden het raar dat je veel belasting betaaltover iets dat we belangrijk vinden, werk, enweinig over iets wat we niet willen: vervuiling.Wij pleiten voor een verschuiving: minderbelasting op werk, meer op vervuiling.Jarenlang kwam dat per saldo uit op nul, nuis er door de crisis sprake van een lichte verzwaring.”Volgens de commissie die de ministervan Financiën onlangs adviseerdeover het belastingstelsel behoren deNederlandse milieuheffingen al tot dehoogste van Europa“Duitsland en de Scandinavische landen zijnvolgens mij al veel verder.”13FORUM #10/20.05.10

ubrieksnaamfemke halsema1966 Geboren Haarlem1984 Havo Enschede1985 Lerarenopleiding Nederlandsen geschiedenis (niet voltooid)1988 Algemene sociale wetenschappenUniversiteit Utrecht1993 Stafmedewerker wetenschappelijkbureau PvdA1998 Lid Tweede Kamer2002 Fractievoorzitter GroenLinksTweede Kamer2010 Voorzitter ako-LiteratuurprijsHalsema woont samen inAmsterdam en heeft eenzoon en een dochter van zessamenwerking en dat is de pvv. Dat is volgensmij ook de partij waarvan ondernemers hetmeeste te vrezen hebben. De pvv wil nietalleen alle subsidies afschaffen maar creëertook nog eens zo’n intolerant klimaat dat eenenorme bedreiging is voor elke ondernemingdie op het buitenland georiënteerd is.”U bent bij de verkiezingen een lijstverbindingaangegaan met de PvdA. Zit ubij de formatie ook aan die partij vastgeklonken?“We kijken in eerste instantie met welke partijenwe een zo groot mogelijk deel van onsprogramma kunnen realiseren. De PvdA isdan onze logische bondgenoot. d66 ook, maariets minder. De sp vind ik al wat lastiger worden.Dat is in feite toch een heel behoudendepartij met eigenlijk alleen maar aandacht voorde verworven rechten van een aantal ouderewerknemers. Die partij voelt weinig voor eenverdere flexibilisering van de arbeidsmarkt endaar zit een groot verschil met ons. Maar zelfsals we ermee in zee zouden gaan, halen wevolgens de peilingen nog geen meerderheid.”Volgens die peilingen kunt u wel eencoalitie van cda, vvd en d66 aan eenmeerderheid helpen.“Ik voelde hem al aankomen. Laat ik er ditover zeggen: het is niet mijn favoriete combinatiemaar als dit de enige coalitie is waarmeewe de pvv buiten de macht kunnen houden,zullen we geen nee zeggen.”U kunt het ook positiever brengen. Diepartijen willen net als GroenLinks hetontslagrecht hervormen, de ww terugbrengennaar een jaar en op termijn hetzelfde bedrag bezuinigen.“In die ww-plannen zit echt nog wel wat verschil.Bij cda en vvd zakt iedere werkloze naeen jaar terug naar de bijstand, wij willen datde overheid die mensen een participatiecontractaanbiedt tegen het minimumloon. Wiegemakkelijk werk kan vinden, krijgt dan eenstevige sollicitatieplicht. Anderen moeten zichscholen of vrijwilligerswerk doen. En met diebezuinigingen gaan we heel wat minder drastischvan start dan bijvoorbeeld de vvd wil.”Wordt het niet lastig als er straks vierpartijen nodig zijn?“Heel belangrijk wordt de bestuurscultuur.Het vorige kabinet kon eigenlijk alleen besluitennemen over wat men niet wilde. Datzorgde voor een enorme stagnatie. Een nieuwkabinet zal op grotere afstand moeten staanvan de Kamer. De politieke leiders moeten inhet parlement zitten en de partijen moetenelkaar wat gunnen. Als ik straks onverhooptmet de vvd moet regeren, zal dat pijn opleverenvoor mijn partij, net zo goed als dat ookvoor de vvd het geval zal zijn. Dat kan dusalleen als je elkaar wat gunt.”Heeft u ononderhandelbarestand punten?“Nee. We willen hervormen: de aow, dewoningmarkt en de arbeidsmarkt en we zoekenpartners die dat samen met ons willendoen. Met breekpunten schiet je daarbij nietsop. Iedereen zal op bepaalde punten moetentoegeven. Dat geldt ook voor de anderen. Ikkan je op een briefje geven dat cda en vvd nade verkiezingen hun ‘nee’ tegen de kilometerheffingen de aanpak van de hypotheekrenteaftrekgaan intrekken. Die zullen meer inonze richting opschuiven. Hun standpuntenzijn gewoon niet te handhaven en iedereNederlander weet dat ook.” 15FORUM #10/20.05.10