DP5 - SNT WESP - Universiteit Twente

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGDuitenplein 5Duitenplein 5 is het clubblad van B.S.C. DuitenbergInhoudRedactioneel .................................................................................... 2Agenda ............................................................................................ 4Van de voorzitter .............................................................................. 5BC .................................................................................................. 7Van de RvA .................................................................................... 11Hendriks column: Vrees niet voor de Chinezen ................................... 14Interview CEO Harrie Noy ................................................................ 16Analyse Arcadis .............................................................................. 23Excursie AFM & DNB ........................................................................ 26Nieuw bestuur ................................................................................ 28Stijn Roersch, secretaris .................................................................. 29Lezing Marcel Tak ........................................................................... 30Analyse ABN Amro Klik & Klaar Telecom 2 ......................................... 32Lezing Bas Heijink ........................................................................... 34Mijn Aandelenportefeuille ................................................................. 37Mijn beleggingsstrategie .................................................................. 40Editie: Juni 2010, Nummer 2, Jaargang 23Thema: KoopjesjachtOplage: 150 exemplaren.E-mail: redactie@duitenberg.nlWebsite: www.duitenberg.nlTelefoon: 053 489 4245Adres: Bastille kamer 316, Postbus 217,7500 AE Enschede1

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGlezing te houden over de technische analyse. Daarnaast hebben weDuitenberg op de kaart gezet bij 60 aankomend studenten.In maart heeft Marcel Tak een zeer verhelderende lezing gehouden overzijn specialiteit: structured products. Verschillende afgeleide productenzijn besproken en er is uitgelegd waar en hoe groot onzichtbare risico’ssoms wel niet kunnen zijn. Een klein maandje later heeft Bas Heijink onskennis bijgespijkerd over de technische analyse. De locatie waar we dezelezing hebben georganiseerd, het Media Art Cafe Berlijn, bracht eeninformele sfeer en veel ruimte voor interactie met zich mee. Tot slot vandit collegejaar is er een dagexcursie georganiseerd naar Amsterdam, waarwij in een leuk gezelschap een bezoek hebben gebracht aan DeNederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. Verder in dezeDP5 treft u een verslag aan van deze dag.Naast deze activiteiten hebben de pokeravonden uiteraard niet ontbrokenen is opnieuw het ‘geluk’ (of de vaardigheid) van het pokerspel aan tafelbeproefd, uiteraard voor de liefhebber onder het genot van een glaswhisky en een sigaar. Ook hebben we het aloude bordspel, het beursspel,na lange tijd van het inmiddels harige stofvachtje ontdaan. Na eenoefenrondje dat meerdere uren duurde hebben we een avond ingelastwaarbij we ouderwets in guldens onder andere ‘in de wind’ (Oudhollandsvoor ‘shortselling’) posities hebben ingenomen, in de hoop op het behalenvan mooie (maar altijd verrassende!) rendementen.Ik had het al even aangestipt: Duitenberg zal voor het eerst een doegroepgaan lopen tijdens de Kick-In 2010. De voorbereidingen zijn in volle gang,waarschijnlijk zullen we een groepje nuldejaars Bedrijfskunde studenteneen week lang gaan vermaken. Doel: Duitenberg nog beter op de kaartzetten bij studerend Enschede! En uiteraard een gezellige weekdoorbrengen met een groepje aankomend studenten.Ook de media heeft ons afgelopen maanden niet ongemoeid gelaten. Onspenningmeester Pieter Klok was bij 3FM in de uitzending te beluisteren bijNOS Headlines. Een dag later is hij te zien geweest bij RTV Oost en er isweer een artikel geschreven voor de website van NOS Headlines. Allemedia-activiteiten zijn terug te vinden op de website van Duitenberg.Genoeg voor nu. Voor nu veel leesplezier, en tot slot wil ik van degelegenheid gebruik maken iedereen een bijzonder prettige vakantie tewensen!Met vriendelijke groet,Kevin WierdaVoorzitter B.S.C. Duitenberg6

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGBC□ Pieter KlokBij deze weer een update van alle activiteiten die hebben plaatsgevondentijdens de analyseavonden op de woensdag (20:00) en de BC op dedonderdagmiddag (12:45).Zoals jullie allen in de voorgaande editie hebben kunnen lezen was er hetambitieuze plan om knopen door te hakken en de portefeuille teversterken met minstens één interessant aandeel. Er hebben de laatstetijd teveel overige activiteiten plaatsgevonden op de woensdag (leesBevrijdingsdag, Champions League voetbal etc.), zodat er nog geenconsensus is over het bedrijf dat de portefeuille zal moeten versterken.In de twee tabellen hieronder is het verschil te zien in onzeRabobankportefeuille ten opzichte van 1 maart van het huidige jaar. Eenduidelijke daling in de portefeuille, wat mede is veroorzaakt door hetuitkeren van superdividend door Fornix Biosciences.Aandelen per 11 juni 2010Aandelen 1 maart 2010Laten we de drie bedrijven even kort bekijken. Ten eerste heeft FornixBiosciences een goedkeuring gekregen van haar aandeelhouders omsuperdividend uit te keren. Kort gezegd is deze regeling getroffenvanwege de verkoop van de allergiedivisie van Fornix, die 68% van deomzet voor zijn rekening neemt. Het dividend zal cash worden uitbetaald.Op 29 juni aanstaande zal tijdens een buitengewone aandeelhouders-7

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGvergadering goedkeuring worden gevraagd voor de verkoop. Dekoersdaling is daar dan ook deels aan te wijten, hieronder gepresenteerd.Koersverloop FornixDe nummer twee in het rijtje is Innoconcepts. Ook dit aandeel is nogsteeds dalende en de verwachtingen voor de korte termijn zijn nog nietpositief. Het ziet er naar uit dat dit een aandeel is voor de lange termijn.Onze oud praeses Menno Bouma is echter nog steeds positief over ditaandeel, en hopelijk zien de toekomstige vijf (of meer) besturen er ook demeerwaarde van in. Want de jaarcijfers die gepubliceerd zijn over 2009zijn niet bijster goed.Koersverloop InnoconceptsAls laatste staat er in ons lijstje van aandelen het immer stabiele Shell.Misschien een voor de hand liggend aandeel en ook enigszins wat saai,maar wel op dit moment de enige in de lijst die ten opzichte van maarteen plusje heeft kunnen genereren. Na de lezing van Bas Heijink overtechnische analyse kunnen we concluderen dat de stijgende trend nog weleven door zal zetten. Kijk maar naar de grafiek van hieronder.8

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGKoersverloop ShellEen positieve afsluiter dus, welke de andere twee bedrijven een beetjemoet doen vergeten. Want een verlies van 740 euro is nog steeds 740euro teveel. Hopelijk kunnen we hier lering uit trekken en een pareltjeaanschaffen aanstaande woensdag.Aangezien op woensdag 16 juni de laatste analyseavond van ditcollegejaar zal plaatsvinden (vanaf 20:00) is het de bedoeling om dereeds voorgenomen verandering dan te laten plaatsvinden. Er gaat duseen aandeel aangeschaft worden om met een gerust hart de vakantie in tegaan. Hopelijk kan ik iedereen verwelkomen op de laatste analyseavondvan dit collegejaar!Namens de BC,Pieter KlokPenningmeester B.S.C. Duitenbergpenningmeester@duitenberg.nl9

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERG10

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGVan de RvA□ Menno BoumaBeste Duitenberger,Op maandag 29 maart heeft in de Duitenbergkamer - zoals jullieongetwijfeld weten - weer een ALV plaatsgevonden. Tijdens deze ALV benik zelf toegevoegd aan de RvA en daarom aan mij de eer om jullie in dezeDP5 namens de Raad van Advies kort verslag te doen van het verloop vande avond.Het was voor mij persoonlijk een speciale ALV, omdat ik na ruim 2 jaaractief geweest te zijn voor Duitenberg, de vereniging (althans opbestuurlijk gebied) vaarwel ging zeggen. Dit niet omdat ik er genoeg vanhad of het niet leuk meer vond, maar omdat ik echt door moest metoverige activiteiten en bovendien eindelijk mijn bachelor afgerond had.Gelukkig hadden we als bestuur in de maanden voor de ALV hard gewerktaan onze plannen voor de club en had ik er daarom alle vertrouwen in devereniging in goede staat van dienst achter te laten. Tevens hadden denieuwe bestuurders (Kevin en Jesse) in korte tijd de vereniging goed lerenkennen en had Pieter aangegeven nog een half jaar door te gaan alspenningmeester. Zo bleef er dus ook nog een ervaren oude rot actiefbinnen het bestuur.Enfin, om 20:22 werd de vergadering afgetrapt en begon deze meteengoed met een fijne discussie over de volgorde van (de)chargeren, gevolgddoor de bestuursmededelingen. Het aantal leden bleek ondanks eenbehoorlijk verloop licht gestegen te zijn, wat ook een van de speerpuntenvan het beleid was geweest.Hierna vervolgde de vergadering met een evaluatie van de georganiseerdeactiviteiten. In het bestuursplan was als doel gesteld om per kwartiel 1spreker, excursie, DP5 en pokeravond af te leveren. M.u.v. de excursiewas dit doel behaald, en ‘ter compensatie’ was er een extra sprekeruitgenodigd.Naast deze ‘vaste activiteiten’ waren er ook een aantal leuke specialsvoorbijgekomen, denk aan het TKMST Magazine interview van Kevin, hetfantastische Nieuwjaarsdiner in Rotterdam en het interview van de CEOvan InnoConcepts. Dit ‘CEO-interview’ lijkt een mooie nieuwe ‘vasterubriek’ voor de DP5 te worden, want ook voor deze editie is weer een11

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGbestuursvoorzitter bereid gevonden met Duitenberg in gesprek te gaan,ditmaal die van Arcadis, dhr. Noy.Vervolgens kwam dan ook de DP5 ter sprake, Jesse heeft dit echtvoortvarend opgepakt en twee mooie edities verzorgd, waarbij het halenvan deadlines door CEO’s nu en dan moeilijker bleek dan verwacht. Hiernawaren Pieter en Kevin aan de beurt bij de bespreking van de financiën ende sponsorsituatie. Zoals volgens mij gebruikelijk binnen Duitenberg – enik denk zelfs elke vereniging – was hier volop discussie over. Niet zozeerover Duitenbergs financiële situatie (deze staat er op het moment vanschrijven bij mijn weten erg rooskleurig voor) als wel de verslaglegginghiervan… Een actiepunt voor Pieter zullen we maar zeggen!Hierna het laatste agendapunt alvorens we over konden gaan tot het(de)chargeren van bestuur en RvA; een algemene evaluatie van deafgelopen bestuursperiode. Grosso modo kwam het er op neer datDuitenberg duidelijk vooruitgang heeft geboekt sinds de laatste ALV. Erzijn goede investeringen gedaan, nieuwe leden verworven, er is meerstructuur aangebracht en Duitenberg is flink gepromoot. Wel moe(s)t ermeer belegd worden (toch het uiteindelijke doel van de vereniging).Na al deze serieuze evaluaties en weerspiegelingen kwam dan toch datvoor mij emotionele moment, het (de)chargeren van bestuurders. Nadater wat mooie woorden gesproken, traantjes gelaten en cadeausuitgewisseld zijn, stond de vereniging onder het bewind van Kevin en nietlanger van mij. Ik wil hier nog even iedereen bedanken voor een prachtigetijd. Tevens werd Stijn Roersch (na een proeve van bekwaamheid) aanhet bestuur toegevoegd als secretaris en schoof Jesse door naar de positievan vicevoorzitter.Hierna werd de vergadering geschorst zodat er even wat gegeten,gedronken, geouwehoerd etc. kon worden. Daarna was het aan Kevin omde orde er weer in te krijgen en te houden, en de plannen van het bestuurvoor de komende tijd naar voren te brengen. Het oude beleid wordtgrotendeels voortgezet, met de nuance dat er nog meer prioriteit wordttoegekend aan het verjongen en ‘vervrouwen’ van de vereniging.Bovendien gaat dit jaar dan eindelijk die Duitenberg doegroep er komen(kom allemaal vooral een avondje of twee meedoen!) en bestaatDuitenberg volgend jaar in maart 25 jaar, waarvoor natuurlijk ook mooieplannen gesmeed moeten worden.Het nieuwe bestuur had een mooi gevulde agenda (DNB, AFM, IMC, BBQ,doegroep) en besloot na recente investeringen de hand even op de knip tehouden. Ondanks eerder genoemde gezonde financiële situatie lijkt mij dit12

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERG– als ik zo vrij mag zijn – geen verkeerd besluit, ook met het oog opvoorgenoemd lustrum.De vergadering ging verder met het (de)chargeren van de RvA. Frank hadbij Jos aangegeven gewoon RvA-lid te willen blijven, Jos en Niek (tenHove) gingen ook allebei door en ikzelf ben toegevoegd aan de RvA.Hierna werd gekeken naar wat er verder ter tafel kwam, Niek had watmooie plannen m.b.t. het HBO en Jesse besprak de interactie tussenbestuur en RvA, welke volgens het bestuur wel iets geïntensiveerd mochtworden, waarvan akte.Hiermee zat het officiële gedeelte er eigenlijk wel op en was het tijd voorwat luchtige(re) onderwerpen tijdens de rondvraag. Zoals altijd mochtGeert Schaaij niet ontbreken, had Pieter volop ideeën die vooral met bier,vrouwen en een geweldige Louis-van-Gaal-achtige analyse te makenhadden, werd er de gek gestoken met mijn gevoelens jegens devereniging etc. etc. Een anekdote die ik jullie niet wil onthouden is Stijnsbetoog over waarom hij het bestuur in wilde. Het had als ik het goedbegrepen heb iets te maken met de Dominicaanse Republiek en één vanzijn beste vrienden, die hij echt heel goed kende, op zijn naam na dan…Het filmpje is op te vragen bij het bestuur.Om 23:16 werd een goede en ook leuke vergadering gesloten doorkersverse voorzitter Kevin, waarna we overgingen tot de borrel. Al met alwas het naar mijn mening een mooie ALV. Ik denk dat het nieuwe bestuurgoede plannen ten toon heeft gesteld en heb er alle vertrouwen in dat zijde vereniging naar nog grotere hoogten gaan leiden. Ik heb zelf hogeverwachtingen van de doegroep waar ik ook een paar avonden bijaanwezig hoop te zijn.Voor mij zelf zit het leven als actieve Duitenberger er nu toch echt op. Ikheb het echt heel leuk gevonden om te doen en heb er topmensen lerenkennen. Ik wil het nieuwe bestuur een net zo leuke tijd toewensen, hoopdat ze er veel van zullen leren en het vooral ook erg leuk zullen hebben.Als nieuw RvA-lid zal ik samen met mij collegae hier natuurlijk ook op toezien. Zelf ga ik nu door met stage en studie, maar ik zal zeker nu en danblijven langskomen. Daarom: tot snel bij Duitenberg!Menno13

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGHendriks column: Vrees niet voorde Chinezen□ Henrik Oude NijhuisRegelmatig kunnen we in de kranten paniekerige verhalen lezen overproducten uit lagelonenlanden. Die zouden spoedig onze markten gaanoverspoelen en daarmee een bedreiging zijn voor de werkgelegenheidalhier. In dit artikel laten we u zien waarom deze veronderstelling eigenlijkniet helemaal juist is.Verklaring voor loonsverschillenDe verschillen tussen lonen in verschillende economische regio's zijn vooreen groot deel terug te voeren op verschillen in arbeidsproductiviteit. Stel:het kost een Chinese fabrieksarbeider precies 1 uur om een paarschoenen te maken. Een Nederlandse fabrieksarbeider daarentegen weetin één uur liefst 10 paar schoenen te fabriceren. Van exact dezelfdekwaliteit, en die verkocht kunnen worden tegen exact dezelfde prijs.En stel nu dat die Chinese fabrieksarbeider gemiddeld EUR 1,50 per uurverdient. Zolang de kosten per uur in Nederland dan niet boven de EUR15,- liggen hoeven de arbeiders in onze fictieve Nederlandseschoenenfabriek eigenlijk niet voor hun arbeidsplek te vrezen.Waarom er verschillen in arbeidsproductiviteit bestaan? Dit laat zich metname verklaren door de andere factor in het productieproces: de factorkapitaal. Denkt u bijvoorbeeld aan technisch hoogstaande machines of deinzet van 'slimme software'. In een welvarend land als Nederland is defactor kapitaal relatief goedkoop en de factor arbeid relatief duur. De hogearbeidsproductiviteit - en dus ook de hoge lonen hier - is dus naast eenoorzaak van onze welvaart eveneens een gevolg ervan.Alles hangt met elkaar samenEen veel voorkomende misvatting is nu dat de arbeiders in Nederlandseschoenenfabrieken enkel concurreren met de arbeiders inschoenenfabrieken elders. In werkelijkheid is het zo dat alle industrieën inNederland ook onderling met elkaar concurreren om de factor arbeid.Stel nu dat in een heel andere sector in Nederland - bijvoorbeeldontwikkeling van computersoftware - de arbeidsproductiviteit wel steedsverder oploopt. Deze hogere arbeidsproductiviteit maakt dat de lonen indeze sector naar EUR 30,- per uur kunnen stijgen. Puur kijkend naar loonis deze sector voor nieuwe arbeidskrachten, met name jongeren dus, dan14

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGinteressanter aan het worden. Deze sector zal in omvang groeien en hetaantal arbeiders in de Nederlandse schoenenfabrieken zal langzaam maargestaag gaan dalen.Economisch gezien mogen de loonkosten voor arbeiders in Nederlandseschoenenfabrieken in dit voorbeeld niet boven de EUR 15,- komen,ondanks dat men per persoon tien keer zoveel schoenen produceert. Bijuurlonen boven EUR 15,- betekent dit immers simpelweg dat onzeschoenenfabrieken jaar-in-jaar-uit verlies zullen maken, en dat isuiteraard op langere termijn niet houdbaar."Importquota's!"In een situatie als hierboven - waarbij de fabrieksarbeiders eisen dat hunlonen enigszins in de pas blijven lopen met die uit andere sectoren inNederland - zal al snel de roep om importquota's te horen zijn. "Tegendergelijk lage lonen valt hier gewoon niet te concurreren!" Men vergeethierbij gemakshalve dat de hogere lonen hier eigenlijk veroorzaaktworden door de lonen in andere sectoren hier, waar de factor arbeidblijkbaar op efficiëntere wijze wordt ingezet.Desalniettemin zal de roep om quota's, importtarieven of subsidies luidzijn. Vaak wordt dit aanvankelijk als 'iets tijdelijks' gebracht, maar om eensector in verval te behouden ontkomt men niet aan structurele hulp.En waar hierbij nogal eens nadrukkelijk gewezen wordt op het verlies aanarbeidsplaatsen, worden alle substantiële nadelen van importquota's voorhet gemak vergeten. Denkt u naast de inefficiënte inzet van arbeid enkapitaal bijvoorbeeld ook aan de afnemende druk tot innovatie enkwaliteitsverbetering. En bovendien ook aan de hogere prijs die u alsconsument als gevolg van quota's uiteindelijk betaalt.Was Berkshire Hathaway, het investeringsvehikel van Warren Buffett, zichtot op de dag van vandaag met katoen blijven bezighouden dan haddenwe er heel waarschijnlijk nooit over gehoord. En ook in Nederland hebbenwe onze katoenfabrieken inmiddels gesloten en bestaan oude,arbeidsintensieve beroepen als klompenmaker, turfsteker enmandenmaker vrijwel niet meer. Voor de totale welvaart van ons landpakt dit proces enkel positief uit - zie hier een verklaring voor de enormestijging van onze welvaart over de afgelopen eeuw.---Hendrik Oude Nijhuis MSc.Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ’s werelds beste beleggers en istevens oprichter van www.warrenbuffett.nl . Via deze website kunt u tijdelijk een gratis moduleaanvragen over de beleggingsstrategie van Warren Buffett.15

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGInterview CEO Harrie Noy□ Stijn Roersch & Jesse LeeuwendalNadat het eerste CEO interview met enthousiasme is onthaaldzetten we de rubriek in deze DP5 voort met een interview met deheer Harrie Noy, CEO van Arcadis. In dit nummer van de DP5 zalverder een analyse van Arcadis te vinden zijn. Op de site vanArcadis is de volgende omschrijving te vinden:“ARCADIS is een internationale onderneming die advies, ontwerp-,ingenieurs- en managementdiensten levert op de gebieden infrastructuur,water, milieu en gebouwen. We verbeteren mobiliteit, duurzaamheid ende kwaliteit van leven, door balans aan te brengen in de gebouwde ennatuurlijke leefomgeving. ARCADIS ontwikkelt, ontwerpt, implementeert,onderhoudt en exploiteert projecten voor bedrijven en overheden. Met15.000 medewerkers en EUR 1,8 miljard omzet, heeft de ondernemingeen uitgebreid internationaal netwerk dat steunt op sterke lokalemarktposities. ARCADIS ondersteunt UN-HABITAT met kennis en expertiseom de leefomstandigheden in snel groeiende steden over de hele wereldte verbeteren.”Wij vroegen ons af wat de mening van meneer Noy is ten opzichtevan dit statement en hoe hij verder tegenover het bedrijf staat.1. Uw kantoor bevindt zich wel erg dicht bij het station, wijnemen aan dat u als CEO toch gereden wordt door eenchauffeur in plaats van een machinist?Arcadis is een bedrijf dat zich erg richt op duurzaamheid, vandaar datonze kantoren zich vaak zo dicht mogelijk bij treinstations bevinden.Hierdoor zijn onze kantoren zowel voor werknemers als voor gasten goedte bereiken. Zelf ben ik woonachtig in Oosterbeek, slechts enkelekilometers van mijn werk. Ik ga momenteel met de auto naar mijn werk.Verder reis ik met chauffeur naar Schiphol. Ik reis ook nu en dan met detrein, maar dat geeft regelmatig problemen.Voor een groot internationaal bedrijf heeft Arcadis maar een kleinhoofdkantoor. Er zijn ruim 40 mensen werkzaam op het hoofdkantoor.Arcadis gaat het hoofdkantoor verplaatsen naar de Amsterdamse Zuidasen heeft hier wederom voor een kantoor dicht bij een station gekozen. Alshet hoofdkantoor is verhuisd, ben ik van plan om met de trein vanafWolfheze naar Amsterdam te reizen.16

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERG2. Zou u iets over uw achtergrond en uw loopbaan kunnenvertellen?Ik heb voor bouwkundig ingenieur gestudeerd aan de TU Eindhoven enben uiteindelijk afgestudeerd op het gebied van stedelijke en regionaleplanning in samenwerking met een dochteronderneming van Arcadis. Ikkreeg een uitnodiging om te solliciteren bij dit bedrijf. Op 19 december1974 ben ik afgestudeerd en op 1 januari 1975 trad ik in dienst bijHeidemij (nu Arcadis). Uiteindelijk ben ik altijd in dienst gebleven bijArcadis.Ik ben aangenomen op de afdeling ontwerpmethodologie: Oftewel hettoepassen van wiskundige modellen in de ruimtelijke ordening. Die kenniskwam uit de UK en werd naar Nederland gehaald, maar in Nederlandwaren de mensen schaars die met deze modellen konden werken. Onzelichting studenten was eigenlijk de eerste die met deze nieuwe techniekoverweg kon. Deze markt kwam echter niet van de grond. Vervolgens benik projectleider geworden en heb ik onder meer de ontwikkeling van deafvalstortplaats in de buurt van Enschede, genaamd Boeldershoek, geleid.Het vak van projectleider vond ik buitengewoon boeiend: Het is ergafwisselend doordat je telkens met een ander project bezig bent en jeintensief contact hebt met klanten.In 1978 ben ik de gemeentepolitiek ingegaan en uiteindelijk ben ik in1982 in de gemeenteraad beland. Dit werk was goed te combineren metmijn baan bij Arcadis, want de politiek gebeurde vooral ’s avonds. In 1986kreeg ik de mogelijkheid om wethouder te worden, maar daarvoor moestik eerst overleggen met mijn toenmalige baas. Hij vond het eenuitstekend idee, omdat dit de kans bood om eens een kijkje in de keukente nemen bij een belangrijke opdrachtgevercategorie. Ik ben toenwethouder voor 1 dag in de week geworden in Grave en bleef de overige 4dagen in dienst bij Arcadis. De burgemeester van Grave wou mijoverhalen om ergens burgemeester te worden. Daar dacht ik over natotdat ik tijdens een B&W vergadering ineens werd gebeld door mijn baasbij Arcadis met het aanbod om adjunct-directeur te worden. Enigevoorwaarde was wel dat ik mijn wethouderschap moest opgeven. Er werdtegen me gezegd: “Denk er rustig over na… Morgen om 13:00 hebben weeen gesprek en dan willen we je besluit weten”. Uiteindelijk heb ik nietlang hoeven na te denken en ben naar de burgemeester gegaan met dewoorden: “Piet, je moet een nieuwe wethouder zoeken, over enkeleweken ben ik weg”. Op deze manier ben ik het management van Arcadisingerold.Na anderhalf jaar vertrok mijn directeur en werd ik op 38-jarige leeftijddirecteur van het advies en ingenieursbureau van Arcadis. Later werd ikvoorzitter van de directie van alle adviesactiviteiten in Nederland. In 199417

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGben ik in de Raad van Bestuur van Arcadis terecht gekomen en in 2000heb ik mijn voorganger, die wegens ziekte moest stoppen, opgevolgd alsCEO van Arcadis. Het komt niet vaak voor dat iemand die als afstudeerderbegint het uiteindelijk schopt tot CEO van diezelfde organisatie. Dat is eenmooi voorbeeld voor anderen in onze organisatie.Tijdens mijn loopbaan heb ik altijd het geluk gehad dat ik kon werken metmensen waar ik veel van kon leren. In het begin waren er enkele zeerervaren consultants die alles van het vak wisten en dat op mij wisten overte brengen. Vervolgens werd ik adjunct-directeur en had ik het geluk datik een directeur boven me had die heel goed wist hoe je een bedrijf moestrunnen. Toen ik eenmaal zelf directeur was kon ik weer heel veel opstekenvan iemand uit de Raad van Bestuur. Ik heb zelf geen bedrijfseconomiegestudeerd maar heb van deze mensen alles geleerd wat nodig is om mijnwerkzaamheden als CEO adequaat uit te kunnen voeren. Ik heb mijnkennis ook vergaard door altijd vragen te stellen en me continue in dematerie te verdiepen. Je moet nooit denken: “Het is een domme vraag,dat hoor ik te weten”. Door te vragen kom je verder.Strategie ArcadisArcadis is van oorsprong een Nederlands bedrijf. Eind jaren ’80 bestondhet bedrijf uit zo’n kleine 2500 medewerkers waarvan 90% in Nederlanden 10% in ontwikkelingslanden. We waren toen al de grootste speler inNederland en onze ambitie was om een belangrijke speler in Europa teworden; dat wilden we bereiken door middel van acquisities. Uiteindelijkkwamen we veel sneller in de VS dan gepland; dat was toen geenonderdeel van de strategie.We kregen een telefoontje van een Amerikaans bedrijf dat milieudienstenleverde aan multinationals. Die vroegen of ze dat ook konden doen inEuropa. Zij zochten hiervoor een sterke partner en Arcadis stondbovenaan hun shortlist. Zodoende kwam er een samenwerkingsverband.Uiteindelijk hebben wij echter, binnen anderhalf jaar, dat bedrijfovergenomen en daarmee een beursnotering verkregen aan de Nasdaqvoordat we genoteerd werden in Amsterdam in 1995. De overname bleekachteraf een heel goede deal, want daarmee is Arcadis echt eeninternationaal bedrijf geworden.Eind jaren negentig kwamen we tot de conclusie dat de naam Heidemijinternationaal gezien niet handig was. De naam was voor buitenlandersvrijwel onuitspreekbaar en het was direct herkenbaar als een buitenlandsenaam. We hadden behoefte aan een cultuur neutrale naam en dat isArcadis geworden.18

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGToen ik in 2000 CEO werd, hebben we de strategie tegen het lichtgehouden. Reden was dat wij weliswaar goede resultaten boekten, maaronze aandelenkoers bleef achter bij concurrenten. Dit was zorgwekkendomdat je als beursgenoteerd bedrijf dan een groter gevaar loopt omovergenomen te worden. We hebben toen alle acquisities stil gelegd eneerst een consultant ingeschakeld om onze strategie te herijken. Wehebben de 10 best presterende concurrenten, waar wij jaloers op waren,geselecteerd en gekeken waarom zij beter presteerden. Dit leidde totnogal voor de hand liggende resultaten:- De andere bedrijven hadden een hogere autonome groei;- Zij hadden hogere marges;- Zij beschikten over een sterkere focus en een helderder profiel;- Er werd beter omgegaan met het werkkapitaal.Onze nieuwe strategie moest dus deze punten adresseren om zodoendemeer aandeelhouderswaarde te creëren. Het heeft uiteindelijk 2 jaargekost om het nieuwe beleid in te voeren. Meer synergie tussen debedrijfsonderdelen was daarbij belangrijk. Dit kan op twee manieren:1. Leverage van klantrelaties;2. Leverage van kennis.Door hierop te focussen hebben we de autonome groei versterkt. Ookzaten enkele van onze activiteiten laag in de waardeketen. Als je laag inde waardeketen zit dan ben je bezig met concurreren op kosten en ditleidt tot lage marges. Deze activiteiten hebben we verkocht en devrijgekomen middelen geïnvesteerd in bedrijven die hoog in dewaardeketen zitten, zoals consultancy en projectmanagement. Hier zijnbetere marges realiseerbaar.Toen wij met een nieuwe Raad van Bestuur aantraden en ik werdaangesteld als CEO stond onze koers op €7,50. Sindsdien hebben wij eenstocksplit ondergaan (1 op 3), waardoor dit nu overeenkomt met €2,50per aandeel. Onze huidige koers staat op ruim €14, wat dus neerkomt opbijna een verzesvoudiging. Dit terwijl de AEX in die tijd van 700 naar 330punten is gegaan. Door ons nieuwe beleid is de waardering ten opzichtevan concurrenten sterk gestegen. Wij behoren nu tot de bestgewaardeerde bedrijven. Toen wij onze nieuwe strategie introduceerdenwas er aardig wat scepsis. Het idee leefde namelijk dat de koers wordtbepaald door sentiment en niet door prestaties. Dit gaat wellicht op voorde korte termijn, maar voor de langere termijn zijn prestaties wel degelijkbepalend.19

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERG3. Arcadis is flink gegroeid de laatste jaren. In welke mate, en inwelk opzicht vergt dit meer van u als CEO? En hoe gaat uhiermee om?In mijn positie kun je in belangrijke mate sturing geven aan een proces.Als dit dan ook nog eens succes oplevert dan is dat buitengewoonbevredigend. Als persoon ben ik ongetwijfeld gevormd door dit bedrijf,aangezien ik er al zo lang werk. Wij zijn een sterk mensgerichteorganisatie. Onze medewerkers zijn onze “productiefactor”. Zij zorgenvoor de service aan de klant en als de klant tevreden is dan zorgt dit vooreen goed resultaat van het bedrijf. Aandeelhouderswaarde begint dus metgoede medewerkers. Dit komt ook naar voren in onze bedrijfscultuur. Eénaspect daarvan is leiderschapstijl: mensen overtuigen op basis vanargumenten i.p.v. op basis van hiërarchie. Daarnaast is er bij ons veelruimte voor eigen initiatief. Dit komt ook altijd naar voren als sterk puntin tevredenheidonderzoeken.4. Wat zou u als hoogtepunt benoemen in uw loopbaan? En watals grootste tegenvaller?Ik kan eigenlijk niet spreken van één hoogtepunt, er zijn er meerderegeweest. Eén leuk, recent hoogtepunt is de acquisitie van hetAmerikaanse waterbedrijf Malcolm Pirnie met een omzet van $400 miljoendollar. Dit bedrijf was verreweg ‘het mooiste meisje van de klas’ in deAmerikaanse markt. Na drie jaar praten is het gelukt dit bedrijf teovertuigen om onderdeel van Arcadis te worden.Als grootste tegenvaller kies ik ook voor een acquisitie. Acquisitiesbrengen altijd extra risico’s met zich mee en als je fouten maakt dan leerje daar een heleboel van. In de jaren ’90 hebben wij een bedrijfovergenomen wat uiteindelijk een rotte appel bleek te zijn. We haddenvan te voren wel enkele signalen opgevangen maar daar nooit serieuswerk van gemaakt. Het heeft uiteindelijk bijna 10 jaar geduurd voordatalle gevolgen van deze acquisitie, waarvoor ik verantwoordelijk was,opgeruimd waren. Qua overnamebedrag heeft het ons niet veel geldgekost, maar het heeft wel heel veel aandacht van het managementgevergd. Het is een nuttige les gebleken over wat je niet moet doen.5. Investeert u, naast uw posities in uw bedrijf zelf ook?Naast mijn positie in Arcadis beleg ik heel bescheiden. Ik ben eens gebelddoor de bank die mijn aandelenportefeuille beheert met de opmerking datmijn portefeuille wel heel eenzijdig was. De bankmedewerker wees mijerop dat het verstandig zou zijn om investeringen te spreiden zodat hetrisico van mijn portefeuille zou afnemen. Hij wist echter niet dat ik CEOvan Arcadis was.20

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGBij investeringen ben ik van mening dat je moet kijken naar de langeretermijn. Je moet die bedrijven eruit zoeken die groeipotentieel bieden, dieeen gezonde balans hebben en een goed en verstandig bestuur. Dat zijnde drie meest belangrijke factoren voor mij.6. Wat is uw kijk op de huidige gespannen economische situatieen is er volgens u wel adequaat gereageerd?Ik word niet vrolijk van de huidige situatie. We zaten net weer in eenopgaande beweging, maar deze kan door de Griekse schuldencrisis in dekiem worden gesmoord. En dat terwijl de Griekse economie maar een zeerklein deel beslaat van de economie van de Europese Unie. Qua omvangvan de problemen, dat wil zeggen de tekorten op de begrotingen en destaatschulden, doet Europa het trouwens niet slechter dan de VS,integendeel. Het enige nadeel is onze politieke verdeeldheid. Die leidt toteen vlucht van de euro naar de dollar.In mijn ogen is er door politici niet geweldig adequaat gereageerd. Vooralonze oosterburen uit Duitsland hebben het af laten weten. Zij bevondenzich echter wel in een spagaat. Aan de ene kant zijn de DuitsersEuropagezind en dat willen ze graag zo houden. Aan de andere kant zijnze bang dat door Griekenland te steunen de Europa scepsis die al in vrijveel landen heerst zou kunnen overslaan naar Duitsland, en daar heeftniemand baat bij. Vooral ook Nederland niet, dat als een zeer openeconomie en grote exporteur, één van de landen is die sterk profiterenvan de Europese Unie. Dat Nederland als één van de eersten tegen hetVerdrag van Lissabon heeft gestemd vind ik onbegrijpelijk! De voordelenvan de EU wegen veel zwaarder dan de nadelen. De EU draagt in grotemate bij aan vrede, stabiliteit en economische voorspoed.7. Wat voor invloed heeft de huidige gespannen economischesituatie in Europa voor uw organisatie? En voor u persoonlijk?Van de huidige situatie kan iedereen veel last krijgen, ook Arcadis. Dekans is vooralsnog niet zo groot, maar het kan wel.8. Bent u bang dat de huidige politieke focus op besparingen enbezuinigingen (ook in het buitenland) problemen voor uworganisatie zullen gaan opleveren? En voor uzelf?Het zou kunnen dat de bezuinigingen van de overheid problemen op gaanleveren. We hebben dat al gezien bij de locale overheden die zijnbegonnen de tering naar de nering te zetten. De centrale overheden zijnonverminderd doorgegaan met investeren in infrastructuur. Investeren ininfrastructuur heeft een paar belangrijke voordelen. Het heeft onmiddellijkeffect, het effect blijft in eigen land en lekt niet weg en het zorgt voorgroei op de langere termijn. Naast Nederland hebben ook andere landenzoals Polen, Tsjechië, Frankrijk en de VS veel geïnvesteerd in21

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGinfrastructuur. Arcadis heeft hier volop van geprofiteerd. Hoewel ik eeneffect van bezuinigingen niet uitsluit, denk ik dat dit beperkt zal zijn. Veelinvesteringen liggen vast in langjarige programma’s en in Nederland wordtgrote infrastructuur gefinancierd vanuit het Fonds EconomischeStructuurversterking (FES). Dit geld, afkomstig van opbrengsten vanNederlands aardgas, blijft beschikbaar voor infrastructuur.9. Waar ziet u groeimogelijkheden voor Arcadis in de toekomst(mede gezien de huidige economische omstandigheden)?Over de gehele linie van onze activiteiten zien wij volop groeipotentieel.Dat geldt zowel voor de emerging landen, waar investeringen ininfrastructuur nodig zijn voor economische groei, als in ontwikkeldelanden, waar verbetering van de leefomgeving nodig is voor het verhogenvan de welvaart. Daarnaast trekt de markt voor onze milieudiensten weeraan. In 2007 had deze divisie 20% autonome groei, die in 2008 echter isomgeslagen in negatieve groei. Als grootste milieudienstverlener voorbedrijven zien wij echter voldoende mogelijkheden om weer te groeien.Ook BP zouden we kunnen helpen met de huidige milieuramp in de golfvan Mexico. Wij hebben een team klaar staan dat zodra de olie de kustvan de VS bereikt BP van advies kan voorzien hoe de boel het bestopgeruimd kan worden met bescherming van de kwetsbare natuur.10. Bent u van plan Arcadis nog te verlaten voor u in pensioentreedt?Nee, dat ben ik zeker niet van plan. Ook niet om burgemeester te worden.Deze vraag hebben jullie zeker opgesteld voordat jullie wisten hoe oud ikwas.11. Op welke wijze zouden wij, als gemotiveerde studenten, hetbeste ons loopbaan kunnen invullen om ooit CEO te worden?Als ik één advies mee kan geven is het om in alles wat je doet te proberenhet verschil te maken. Echt in alles! Als je het verschil maar weet temaken. Dat helpt enorm. Wat dat verschil is, daar moeten jullie zelf maarover nadenken.Namens het bestuur van B.S.C. Duitenberg en alle leden willen wijdhr. Harrie Noy hartelijk danken voor zijn openhartige interviewen het beschikbaar stellen van zijn zeer kostbare tijd aan ons.Verder wensen wij hem heel veel succes met de verdereontwikkelingen bij Arcadis. We hopen tevens dat meneer Noy nazijn pensionering meer vrije tijd krijgt om spannendere hobby’s teontwikkelen.Groeten,Stijn Roersch & Jesse Leeuwendal22

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGAnalyse Arcadis□ Kevin WierdaDe organisatieIn 1888 wordt de Heidemaatschappij opgericht ten gunste van adviseringbij en het stimuleren van de ontginning van woeste gronden, deinstandhouding en aanleg van bossen en aanleg en onderhoud vanbevloeiing- en grondverbeteringwerken. In 1972 wordt de verenigingKNHM (Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij) gescheiden van hetcommerciële bedrijfsonderdeel. Later wordt de naam van het commerciëlebedrijf omgedoopt tot Heidemij. Wanneer het bedrijf in de jaren 90 begintmet internationale expansie komt het bedrijf, door fusie met hetAmerikaanse Geraghty & Miller, in bezit van een notering aan de NASDAQ.In 1995 verwerft Heidemij een notering in Amsterdam. Kort daarna vindtde naamswijziging naar Arcadis plaats, dit om de internationaletoegankelijkheid te bevorderen. Arcadis is tegenwoordig eeninternationale onderneming die advies, ontwerp-, ingenieurs- enmanagementdiensten levert op de gebieden van infrastructuur, milieu engebouwen. Het grootste deel van de omzet wordt op dit moment in de VSgegenereerd (48.6%). Het Nederlandse omzetaandeel volgt met 23.7% opde tweede plaats, gevolgd door Europa (exclusief Nederland, 18.5%) ende rest van de wereld (9.2%).Grootste recente organisatorische ontwikkeling is de acquisitie metMalcolm Pirnie, een advies- en ingenieursbureau die zich focust op waterenmilieubeheer met als thuismarkt de VS. Op dat moment zijn er 1700medewerkers in dienst bij het Amerikaanse bedrijf en heeft het over 2008een omzet van €210 miljoen weten te behalen. Hiermee wordt de positiein watermanagement wereldwijd nog verder versterkt.De 3 kernwaarden die bij alle activiteiten in acht worden genomen wordendoor Arcadis zelf als volgt getypeerd: integriteit, ondernemendheid enwendbaarheid. Hiernaast speelt duurzaamheid een belangrijke rol bij debedrijfsuitvoering. De belangrijkste werkvelden zijn infrastructuur (37%omzetaandeel), milieu (37% omzetaandeel) en gebouwen (26%omzetaandeel). Klanten zijn zowel locale- tot nationale overheden, als degrootste bedrijven die werkzaam zijn in de transport- en bouwsector en inde olie- en gasindustrie.FundamenteelZoals gezegd is het bedrijf flink uitgedijd de laatste jaren. Dit is terug tevinden in het koersverloop op de volgende pagina. Op dit moment noteerthet aandeel rond de €15 maar zoals op te zien is, heeft het aandeel voor23

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGde uitbraak van de crisis meer waarde gekend. Er zijn momenteelwereldwijd 15000 mensen werkzaam bij Arcadis. In 2009 is een omzetbehaald van 1,787 miljard wat geresulteerd heeft in een nettowinst van72 miljoen euro. De totale marktkapitalisatie van de onderneming is eind2009 bijna €1 miljard.Grootste investeerders in Arcadis zijn Stichting Lovinklaan met 19.2% vande aandelen, ASR Nederland met 5.3% en ook Delta Lloyd participeert inArcadis met het Delta Deelnemingen Fonds met 5.2%.TechnischKijkend naar 50 en 100 daags gemiddelden ligt de koers nog onderkoopwaardig niveau. Deze indicator wijst uit dat het verstandig is eenaankoop uit te stellen.24

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGZoals in de lijn zichtbaar is, is het aandeel beweeglijker dan de AEX, maarhet loopt wel erg cyclisch met de index mee. Een belangrijke bodem lijktzich rond de €13 te bevinden. Testpunten van deze bodem liggen op hetzelfde tijdstip als toen de AEX de 300 punten geraakt heeft en ook hetaandeel Arcadis heeft deze bodem na het herstel niet meer doorbroken.Bijkomende hindernis bij de beslissing tot aankoop van het aandeel is datde richting die de AEX de komende periode zal vertonen lastig tevoorspellen lijkt.ToekomstperspectiefHet aandeel heeft vanaf 2005 al een goede koersstijging meegemaakt,wat de kans aannemelijk maakt dat de komende stijging op korte termijniets vlakker zal verlopen. Ik zou dan ook eerder mijn geld voor langetermijn in Arcadis investeren. De toekomst voor het bedrijf lijkt positief.De orderportefeuille is goed gevuld, daarnaast trekken de markten waarinArcadis opereert weer langzaam aan. Het bedrijf heeft in de rest van dewereld voldoende groeipotentieel. Er zijn weinig aanwijzingen dat de koerszijn top bereikt heeft, het is naar mijn mening een prima koopwaardigaandeel. Heikel is echter de financiële consensus op mondiaal niveau, ofde trend van herstel nu wel of niet doorgezet wordt. Zoals gezegd kiest debeurs op dit moment niet duidelijk een richting. Het kan verstandig zijn dezomer af te wachten. Echter wordt hiermee het risico genomen eventuelekoerswinst mis te lopen. Verstandiger is om een aankoop niet uit testellen, daarnaast zou ik ervoor kiezen risico op koersdaling af te dekken.Kevin25

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGExcursie AFM & DNB□ Jurjen OudDinsdag 18 mei stond er een excursie naar Amsterdam op hetprogramma. We zouden hier het kantoor van de Autoriteit FinanciëleMarkten en het bezoekerscentrum van De Nederlandsche Bank bezoeken.Om 9:57 vertrokken we met een gezelschap van zo’n 10 man richtingAmsterdam. Daar aangekomen zijn we in de tram gestapt die ons naar deVijzelgracht bracht, waar het kantoor van de AFM zit. Door het half uurspeling wat we hadden genomen als buffer voor eventuele vertraging,waren we ietwat aan de vroege kant. Gelukkig was het mooi weer enstond ergens een bankje, waar we de tijd lekker in het zonnetje kondendoden.Om 1 uur kwamen we aan bij de AFM. Na het tonen van onzeidentiteitskaarten/rijbewijzen kregen we allemaal een bezoekerspasje enwerden we naar een vergaderzaal gebracht. Onder het genot van eenkopje koffie en thee kregen we eerst een korte lezing over de algemenetaken van de AFM. De AFM geeft vergunningen uit en houdtgedragstoezicht op de financiële markten: sparen, beleggen, verzekerenen lenen. Om op deze markten te opereren heeft een bedrijf eenvergunning nodig. Deze vergunning kan worden verkregen metgoedkeuring bij de AFM. Op het moment dat een bedrijf zo’n vergunningheeft gekregen en daadwerkelijk operatief is, begint de tweede taak vande AFM, namelijk het toezicht houden. Omdat er zo’n 480 medewerkerszijn, en er ruim 12.000 bedrijven onder toezicht staan, reageert de AFMop signalen. Ze staan dus niet elke dag bij de bedrijven op de stoep. Alsde AFM signalen vanuit de media, consumenten e.d. binnenkrijgt, gaat zijkijken of het betreffende bedrijf nog wel handelt via de vooraf gesteldereguleringen. Mocht dit niet het geval zijn, dan kan de AFM hierinverschillende maatregelen treffen, welke variëren van een informeelverzoek tot verbetering tot een last onder dwangsom tot aangifte bij hetOM.Na het algemene verhaal werd er nog een korte lezing gegeven oververschillende beleggingsproducten en in hoeverre de financiële instellinghierbij rekening moest houden met de wensen en kennis van de klant, enverschillende manieren om zo goed mogelijk een portefeuille samen testellen. Tot slot werden de hedgefunds, die volgens velen een grotebijdrage aan de crisis leverden, behandeld. Er werd uitgelegd dat er in demarkt van hedgefunds weinig controle is. Verder kregen we een grafiek tezien, waarin te zien was hoe erg de hedgefunds onderuit gingen in decrisis. Ze gingen echter niet zo hard onderuit als de S&P500. De les die wemeekregen? Hedgefunds zijn geen slecht product, maar gebruik ze alsaanvulling van je portefeuille.26

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGRond 2 uur was het verhaal bij de AFM afgelopen. Aldus de mensen die delezing gaven, moesten we direct de zaal uit omdat deze gereserveerd zouzijn, dus we werden nogal snel weggestuurd. Omdat we pas om 3 uur bijDNB werden verwacht en dit op loopafstand was zijn we op zoek gegaannaar een gezellig café. Na zo’n 30 minuten zoeken, 2 mensen gevraagd tehebben en 3 navigatiesystemen ons alle kanten opstuurden, kwamen weuiteindelijk terecht in Café Krom op de Utrechtsestraat waar ze, het kanniet beter, Grolsch schonken. Na een korte bespreking over de AFM eneen lekker koud pilsje zijn we rond 10 voor 3 richting DNB gelopen.Eenmaal binnen moesten we 10 minuutjes wachten. Na een lekker kopjekoffie kregen we toen een korte film te zien over de werkzaamheden vande Nederlandsche Bank. De voornaamste taken van DNB zijn zorgen voorfinanciële stabiliteit, het voeren van monetair beleid, het veilig enbetrouwbaar coördineren van het betalingverkeer, het prudentiële toezichthouden op financiële instellingen en het opslaan van de financiëlereserves. Na het filmpje, wat al ietwat gedateerd was waardoor NoutWellink sprak over: “alles zijn gang laten gaan” en “vooral op deachtergrond aanwezig zijn”, zijn we verder gelopen door hetbezoekerscentrum. Hier waren nog wat korte filmpjes, presentaties enplaatjes te bekijken over de taken van DNB. Toen was het tijd voor dequiz. In 10 teams zouden we strijden voor de felbegeerde prijs: eenspaarvarken. Na dapper strijden, hard op de juiste (en af en toe deverkeerde) knoppen te drukken, kwam Casper uiteindelijk als winnaar uitde bus. Vervolgens kregen we nog kort informatie over het goud vanNederland en nog wat tips om geld op echtheid te controleren, wat eenaanrader is, aangezien er een straf van maximaal 4 jaar gevangenis en€11.250 boete staat op het bezit/gebruik van vals geld. Hierna kregen wenog een korte lezing over het toezicht van DNB.Om kwart voor 6, drie kwartier later dan gepland, was er nog gelegenheidom bij DNB een biertje te drinken, die door iedereen met open armenwerd aangenomen. Na een ongeveer een uurtje zijn we bij DNBvertrokken en op zoek gegaan naar een lekker restaurantje. We kwameneen Mexicaans restaurant tegen en hebben toen besloten daar wat tegaan eten, wat iedereen zeer goed beviel. Na betaald te hebben zijn wenaar het Rembrandtplein gelopen waar we de Three Sisters Pub nog meteen bezoekje hebben vereerd. Toen de klok op een gegeven moment 10uur sloeg, vond iedereen het wel tijd om naar huis te gaan. We zijn naarde metro gelopen, hebben de metro naar Centraal gepakt en zijnvervolgens (alvorens nog wat BVO’tjes gehaald te hebben) weerteruggekeerd naar Enschede. Ik denk dat ik voor iedereen mag sprekenals ik zeg dat het een erg geslaagde dag is geweest!Jurjen27

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGNieuw bestuur□ Jesse LeeuwendalZoals eerder vermeld door Menno Bouma is het bestuur op 29 maartjongstleden van samenstelling veranderd: Menno Bouma heeft na jarenvan trouwe dienst zijn bestuursfunctie van voorzitterschap overgedragenaan Kevin Wierda en Stijn Roersch heeft het bestuur vervolgensgecomplementeerd door de rol van secretaris op zich te nemen. Ik zal zelfals voormalig secretaris de functie van vicevoorzitter gaan bekleden.Nieuw bestuurslid Stijn stelt zich hierna kort aan jullie voor.Het bestuur van B.S.C. Duitenberg ziet er nu als volgt uit:v.l.n.r.: Jesse Leeuwendal, Kevin Wierda, Pieter Klok, Stijn Roersch28

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGStijn Roersch, secretarisBeste Duitenbergers,Mijn naam is Stijn Roersch, 21 jaar en ik studeer sinds de zomer van 2007Technische bedrijfskunde aan de Universiteit Twente. In Enschede ben ikwoonachtig in T.H.S.H De Brakke Boomtor gelegen bij de Pathmos singel.Tijdens de ALV van 29 maart ben ik toegetreden tot het bestuur in defunctie van secretaris. Samen met Kevin, Pieter en Jesse zal ik dekomende maanden ervoor zorgen dat Duitenberg in goede handen is.Ik ken Duitenberg sinds november ’09 toen ik als deelnemer aan debasiscursus in contact ben gekomen met mijn huidige bestuursgenoten.Sindsdien ben ik bij enkele analyse avonden aanwezig geweest en heb ikin februari meegedaan met een All Options Pokertoernooi. Hierna ben iklid geworden van Duitenberg en al snel ben ik benaderd om toe te tredentot het bestuur. Dit aanbod heb ik in overweging genomen en ben ikuiteindelijk op in gegaan. Het leek me een leuke en leerzame uitdaging!Mijn interesse in beleggen is er al een tijd. Vanaf mijn 14 e volg ik hetwereldje een beetje en sindsdien ben ik me steeds meer gaan verdiepenin de materie. Uiteindelijk zie ik mezelf wel een baan uitoefenen dieenigszins gerelateerd is met de beurs of de financiële sector. Ook al is hetsentiment de laatste maanden een stuk negatiever geworden omtrent definanciële wereld, zie ik mezelf hier nog steeds in werkzaam.Ik hoop dat Duitenberg mij een hoop extra kennis en ervaring oplevert enik wil ervoor zorgen dat Duitenberg groeit qua aantal leden en dat deverjonging kan worden doorgezet van het ledenbestand. Een stap in derichting zal de komende introductie zijn. Hier zullen Jesse en ik alshoofddoegroepouder Duitenberg op de kaart zetten bij de eerstejaars!Groeten,Stijn29

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGLezing Marcel Tak□ Jos KostersGESTRUCTUREERD ZOEKEN NAAR RENDEMENTVerslag lezing Marcel Tak: Structured ProductsWoensdag 10 maart had Duitenberg weer het genoegen om een columnistvan IEX te mogen presenteren. Deze avond stroomde vergaderzaal 4 vande Bastille vol voor een lezing over Structured Products door Marcel Tak.Dhr. Tak werkte in het verleden voor het ministerie van Financiën en isinmiddels zelfstandig beleggingsadviseur en dé structured productsspecialistvan beleggerscommunity IEX.nl.Structured products zijn samengestelde beleggingsproducten. Eén van demeest bekende voorbeelden is de Turbo van ABN (inmiddels RBS). Eenstructured product voldoet aan de volgende voorwaarden:- Het is een financieel instrument met beperkte looptijd- Indirecte participatie in onderliggende waarde (bv. index, aandeel)- Risico onderliggende waarde wordt gewijzigd (hoger of lager)- Rendementsperspectief verandert (hoger of lager)Normaal houdt hij dit soort presentaties voor de producenten van dezeproducten (o.a. banken). Toch was het ook voor ons zeer goed tebegrijpen. Op één zo’n avond leer je meer dan na het bestuderen van veleproducten. Vooral de uitleg over hoe banken deze constructies makenleert je deze producten te begrijpen. De bank is de producent en vaakwordt gedacht dat zij als tegenpartij ook hoge risico’s lopen, maar nuweten we hoe ze dit afdekken en hoe ze daardoor ook altijd rendementkunnen maken.Het dividend wordt meestal niet meegenomen in de aanbieding van hetproduct en hiermee wordt het product dan ook gefinancierd. Zeker bijhoge dividenduitkeringen is dit een nadeel ten opzichte van een directebelegging in aandelen, eventueel met een put optie ter dekking. Ook demogelijkheid van de uitgever om het product eerder af te lossen speeltnegatief mee als de koper een juiste visie had. Daarnaast kan de winstgelimiteerd worden of de participatiegraad kan verlaagd worden.“Verhouding risico en rendement”Waar risico is verwaarloosd….… wordt rendement een toevalstreffer30

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGGedurende de avond werden vele verschillende soorten productenbehandeld met voorbeelden behandeld. Voorbeelden hiervan zijn turbo’s,sprinters, speeders, perpetuals, garantie notes, asset backed securities ennog veel meer producten waarvoor de fantasieën van de bankiers volledigzijn uitgeput.Garantie notes zijn er voor beleggers die de hoofdsom gegarandeerdwillen zien. Hier zorgt dit product voor, maar het rendement blijft onzeker.Het trio turbo, sprinter en speeder zorgt voor een grotere hefboom,doordat de bank een gedeelte van de belegging mee financiert. Komt deonderliggende waarde op het financieringsniveau dan is dat het einde vande belegging.Bovenstaande producten werden besproken en er was ruim degelegenheid om hier dieper op in te gaan. Het was een zeer interessanteavond, zelfs zo interessant dat ik één product in het volgende artikelbespreek!Vriendelijke groet,Jos KostersVoorzitter RVA31

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGAnalyse ABN Amro Klik & KlaarTelecom 2□ Jos KostersMOOIE INSTAPKANS IN GEFAALD PRODUCTBespreking ABN Amro Klik & Klaar Telecom 2Mijn interesse werd tijdens het einde van de lezing van dhr. Tak meteengewekt door het product Klik & Klaar Telecom 2 van ABN Amro. Met ditproduct kunnen beleggers inspelen op de stabiele koersen van drie groteTelecombedrijven uit Nederland, Frankrijk en Spanje. De uitkering isafhankelijk van de eindwaarde van het slechts presterende aandeel tenopzichte van de beginwaarde van dit aandeel. Onderstaand geeft dekansen op rendement weer.Looptijd tot 14 december 2011UitkeringAlle aandelen > 90 % startwaarde 196%Alle aandelen > 70 % startwaarde 100%Geen van beide = laagste aandeel 70%Als men een positieve visie had op deze sector en dan vooral dat alle driedeze aandelen ongeveer gelijk blijven vanaf de uitgifte in 2007 tot heteind in 2011 dan kon dit een handig product zijn. Alleen zou een directebelegging op dat moment misschien nog handiger zijn. Mogelijk zou ditzelfs meer rendement opleveren met minder risico, aangezien het sterkdalen van één aandeel de einduitkering volledig bepaalt.Situatie tijdens lezing Start 10-3-2010 DestijdsKPN 12,49 11,54 92%France Telecom 24,94 16,55 66%Telefónica 22,86 16,89 74%Belangrijk is te beseffen dat de drie aandelen grote cash flows hebben enze deze ook aanwenden om dividend uit te keren. Deze uitkering zorgtervoor dat het aandeel een gedeelte van de waarde verliest en deeindkoers houdt hier geen rekening mee.Huidige situatie Start 14-6-2010 HuidigKPN 12,49 10,53 84%France Telecom 24,94 17,38 70%Telefónica 22,86 16,02 70%32

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGUiteraard is het ook belangrijk om de onderliggende bedrijven tebestuderen en haar markten. Spanje is op dit moment met alle risico’snaar mijn mening niet de beste belegging.Het product kan eerder beëindigd worden, maar gezien de huidige koersenis dit niet waarschijnlijk. Zou het toch voorkomen dat het vroegtijdigwordt beëindigd, dan zou dat vanaf de huidige koers een mooi rendementbetekenen. Als ik het goed heb tegen 100% en een klein rendement.Vanaf de huidige koers van 55% zou dat dus minimaal 82% winstbetekenen!Rendement vanaf huidige koers 55% Winst> 90 % 196% 256%> 70 % 100% 82%geen 70% 27%Ook is het natuurlijk zeer frustrerend als het slechtste aandeel 89,9% vande originele waard heeft op de einddatum en je hierdoor de originele inlegterugkrijgt in plaats van de hoogste uitkering van 196%. In dit geval zouik zeker vlak voor de eindtermijn het zekere voor het onzekere nemen endit product tussen de 100% en 196% verkopen.Al met al denk ik dat dit een product een gokje waard is. Stijgen alle driede aandelen op korte termijn en daarmee waarschijnlijk ook het productdan zou ik wel op tijd mijn winst pakken, zeker als het er om spant zou ikdit product niet tot het einde vast willen houden.Oproep: Als iemand een goede inzicht heeft in de Telecom-branche envooral deze drie aandelen, klim in de pen voor de volgende Duitenplein 5.Het lijkt mij goed om dit product tot het einde te blijven volgen en doorverschillende Duitenbergers te belichten! Alvast bedankt voor hetvolgende artikel hierover!Rendementsvolle groet,Jos KostersVoorzitter RVABron: http://www.abnamromarkets.be/NL/Showpage.aspx?pageID=285&isin=NL000612645033

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGLezing Bas Heijink□ Jesse LeeuwendalNa een geslaagde lezing van Marcel Tak was het op 1 april jl. de beurt aanBas Heijink om onze kennis omtrent beleggen te verbreden. Dhr. Heijinkschrijft af en toe columns voor IEX en is Senior Techinal Analyst bij deING, vandaar dat deze avond dan ook geheel in het teken stond vantechnische analyse. Een vakgebied waar de meeste Duitenbergers zichvolgens mij niet zeer intensief mee bezig houden, en juist daarommisschien wel des te interessanter. De vraag was dan ook of dhr. Heijinkin staat zou zijn, zijn optimisme over technische analyse op het publiekover te brengen. Naar mijn mening is dit zeker gelukt.Voor de verandering werd de lezing in het Media Art Café in Enschedegehouden. Dit omdat het wellicht de drempel tot het bijwonen van deavond zou verlagen maar ook vanwege de betere mogelijkheden tot hetnuttigen van een drankje na afloop. Uiteindelijk kon er geconcludeerdworden dat er met een opkomst van circa 30 personen, waaronder veelnieuwe gezichten zaten, de keuze voor MAC Berlijn de juiste is geweest.Na een kort inleidend verhaal over zichzelf en zijn loopbaan, begon dhr.Heijink met de basisprincipes van technische analyse. De belangrijkstepatronen kwamen aan bod, zoals trendkanalen, omkeerpatronen envoortzettingpatronen. Tevens werden de meest gebruikte indicatoren bijtechnische analyse(Volume, RSI en moveringaverages) toegelicht.Zodra iedereen in hetpubliek deze basiskennisonder de knie had, werdendehistorischeaandelenkoersen vanverschillende aandelenbekeken en werd ergeoefend met het herkennen van de diverse kop- en schouderformaties,(drie)dubbele toppen en bodems. Telkens bleek het voorspelde effect vanhet herkende patroon weer uit te komen: Een kop- en schouder patroonleidde onherroepelijk het einde van een trend in en zorgde dus voor eenommekeer in de koers; Vlaggen en wimpels bleken telkens weer eenvoortzetting van de huidige trend van desbetreffende aandelen aan tetonen. Ik zat met enige scepsis het betoog aan te horen, constaterendedat in dezelfde koersen eveneens regelmatig een begin van een patroon tezien was, welke uiteindelijk echter tot niets leidde. Enige waarde die de34

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGpatronen dan zouden kunnen hebben, kan dus pas bepaald worden als zeal voltrokken zijn. Dit terwijl ik altijd dacht dat het dan juist al te laat was,aangezien ik veronderstelde dat technische analyse de (of een) manierwas om het perfecte instapmoment te bepalen. In die gedachtegang zatklaarblijkelijk een fatale denkfout.Volgens dhr. Heijink is technische analyse namelijk niet te gebruiken omop het perfecte moment in te stappen, maar juist wel om op een momentin te stappen dat daar dicht bij in de buurt zit. Een patroon moet zichnamelijk eerst helemaal voltrekken, voordat er enige betekenis aanontrokken kan worden en voordat er met enige zekerheid kan wordengesteld wat er met de koers gaat gebeuren. Zodra er een bepaald patroonte herkennen valt, kun je je conclusies trekken. Veelal is het perfecteinstapmoment dan al geweest. Het is in mijn ogen dus een kwestie vanhet snel herkennen van bepaalde patronen, waarbij tevens indicatoren,steunlijnen en weerstanden (al dan niet gebaseerd op de Fibonacci reeks)in de gaten moeten worden gehouden. Op deze manier kan technischeanalyse een meerwaarde zijn naast fundamentele analyse. Desalnietteminblijf ik een beetje het gevoel houden dat technische analyse eenselffulfilling prophecy is: Geeft de analyse aan dat een koers gaat stijgen,dan zien anderen dat ook en dan wordt dat aandeel vaker gekochtresulterend in een stijging van de koers. Gelukkig is technische analyseniet voor iedereen weggelegd en zal sentiment ook altijd een deel van dekoers bepalen, dus die gedachte houdt ook al niet heel lang stand.Om vervolgens zijn expertiseop het gebied van technischeanalyse tentoon te spreiden,maar ook om het aanwezigepubliek tegemoet te komen,stelde dhr. Heijink voor omenkele door het publiekvoorgestelde aandelen teanalyseren. Aangezien hij nietliquideaandelen oninteressantvindt en daar geenaandelenkoersen van bij dehand had, moesten enkelevoorstellen helaas geweigerdworden. Desalniettemin zijn er tijdens deze zogenaamde ‘analyse-ondemand’enkele interessante aandelen naar voren gekomen en heeft dhr.Heijink enkele voorstellen een goede toekomst voorspelt. Hopelijk hebbenenkele aanwezigen geprofiteerd van de voorspellingen die dhr. Heijinkdeed. Helaas heb ik niet bijgehouden hoe zijn adviezen hebben uitgepakt.35

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGAl met al was het een zeer geslaagde avond waarin het vakgebied vantechnische analyse op een zeer heldere wijze is toegelicht door eenenthousiast vertellende en bevlogen expert. Dhr. Heijink was zelf ook zeertevreden over het verloop van de avond en heeft na afloop aangebodenom zijn technische analyses regelmatig per mail naar ons op te sturen.Deze analyses zijn natuurlijk te gebruiken voor eigen gewin, maar het isook interessant om te zien of de voorspellingen van dhr. Heijinküberhaupt uitkomen of niet. Mocht je geïnteresseerd zijn in dezetechnische analyses, stuur dan een mailtje naar bestuur@duitenberg.nl.Groeten,JesseVicevoorzitter B.S.C. Duitenbergvice@duitenberg.nlBron grafiek: http://www.ta.nl/helpdesk/begrippen.cgi?action=uitleg&frmid=1136

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGMijn Aandelenportefeuille□ Pieter KlokEen nieuwe rubriek in de DP5 is de analyse van een privéportefeuille vanéén van de leden. Ik heb het bijzondere genoegen om jullie een kijkje tegeven in mijn huidige situatie. Deze is, vind ik zelf, minder spannend daneen maand geleden. Toen had ik nog 180 stuks Aalberts Industries meteen aankoopwaarde van €5,87. Deze waarde had ik bereikt door één keer80 stuks te kopen tegen €6,30 en later nog eens 100 stuks tegen €5,52.Met een verkoop op €12,01 resulteerde dit in een rendement waarmee ikwel tevreden was. Nu heb ik een portefeuille met 2 aandelen van voor decrisis. Misschien ook maar eens dumpen en een nieuwe start maken.De drie bedrijven die ik nog in portefeuille heb zijn Alcoa, Sligro en Wavin.Alcoa en Wavin heb ik aangekocht voordat de crisis van start ging, dezezijn dus van voor de zomer 2008. Sligro heb ik gekocht in maart 2009,toen de beurs lager dan ooit stond en je eigenlijk zonder na te denken eenwillekeurig aandeel uit de AEX had kunnen kopen. Hieronder een korteomschrijving wat de deze drie bedrijven precies doen.Alcoa Inc.Alcoa (ALuminum Company Of America) is de derde grootste producentter wereld van aluminium. Het operationele hoofdkantoor bevindt zich inPittsburgh, Pennsylvania. In 1886, ontdekte Charles Martin Hall, eenafgestudeerde van Ohio 's Oberlin College, het proces van het smelten vanaluminium. Deze ontdekking, genaamd het Hall-Heroultproces, is nu nogsteeds het enige gebruikte proces om aluminium te smelten. Alcoa'sandere bedrijven zijn Alcoa's bevestigingssystemen, bouwproducten(Kawneer), Howmet Castings en elektrische distributiesystemen voorauto's. De producten van Alcoa worden afgenomen door de verpakkings-,automobiel- en vliegtuigindustrie, evenals door de bouwindustrie.Sligro Food Group NVSligro Food Group is een groothandel in voeding, opgericht in 1935 doorAbel Slippens, de grootvader van de huidige directievoorzitter, alsgroothandel in margarine, vetten en oliën. Sligro is de afkorting vanSlippens Groothandel. Het hoofdkantoor staat in Veghel. Tot de SligroFood Group behoren een groot aantal levensmiddelenbedrijven, vanbakkerijen en groenteleveranciers tot visleveranciers.Wavin NVWavin is Europa's marktleider op het gebied van kunststofleidingsystemen. De naam Wavin komt van WAter en VINyl. Wavin werdin 1955 opgericht vanuit de Waterleidingsmaatschappij Overijssel (WMO).De experimenten die ooit begonnen in een eenvoudige werkplaats bij deWaterleiding Maatschappij Overijssel in Zwolle, zijn uitgegroeid tot eenmultinational. Het bedrijf biedt oplossingen voor water, binnen- en37

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGbuitenriolering, gas, elektro- en industriële toepassingen. Wavin is meteigen productie- en verkoopfaciliteiten actief in veel Europese landen.Buiten Europa heeft het bedrijf een netwerk van agenten, licentiehoudersen distributeurs.Op het moment van schrijven staat alleen Sligro in de plus, de overigetwee aandelen staan nog in de min. Het zal ook nog wel een hele tijdduren voordat ze ooit weer positief zullen staan, misschien gebeurd hetwel niet. Soms is het dan beter om afscheid te nemen en het geld dat jeoverhoud te herbeleggen in een nieuw aandeel met potentie. Welkaandeel dat dan moet zijn vergt logischerwijs enige analyse. Aangezien iker op dit moment niet aan toe kom maak ik niet meer de fout om zomaareen aandeel te kopen zonder enige kennis van zaken. Dit heb ik destijdsgedaan bij Wavin omdat ik wat wou kopen. Dat pakte dus niet zo goed uiten het is dan ook de eerste en meteen laatste keer geweest dat ik datgedaan heb.Laten we eens het koersverloop bekijken van de drie aandelen. Veelbedrijven die zijn gedaald, zijn in 2009 weer uit het dal geklommen envertonen een stijgende lijn. Vooral Alcoa laat op dit moment een meerzijwaartse lijn zien. Ook is het bijzonder dat het bedrijf voorheen tussende $25,- en $45,- stond en nu geen tekens meer vertoont weer terug tegaan naar zijn oude waardering.Het koersbeeld van Sligro laat wel een positief beeld zien. Gekocht zo rondde €17,- zien we technisch dat er een mooie positieve trend in hetaandeel zit met steeds hogere toppen en bodems. Sligro is een redelijkstabiel aandeel dat een mooie rustige groei laat zien, en staat momenteelop €23,66. Er zit nog wel meer in voor de toekomst zodat ik deze nog eentijdje aanhoud. Wanneer het aandeel de €30,- haalt is de rek ergrotendeels wel uit denk ik.38

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGEn dan Wavin. Het blijft een bijzonder aandeel. Na 2009 kwam er groei enwas ik licht positief op herstel. Na de claimemissie steeg het aandeelgestaag, maar toen kwam de reverse stock split. Hier was ik niet blij mee,want daardoor is er weer veel extra ruimte om te dalen. Op dit momentblijft het aandeel zo rond de €10,- hangen. Zoals ik al eerder aangaf is ditin mijn ogen een aandeel dat het veld zal moeten ruimen. Ik vind het dezwakste van de drie, alhoewel Alcoa ook geen topper (meer) is. Hieronderde 2 jarige koers van Wavin.Op dit moment heb ik ook nog een bedrag op de Binckrekening staan datonbelegd is. Met de verkoop van Wavin zou ik 2 nieuwe aandelen kunnenkopen. Blijft natuurlijk de vraag: wat te doen met je poen. Aangezien ikde afgelopen periode weinig tijd heb gehad vind ik het riskant om sneleven naar wat grafiekjes te kijken en daar je aankoop op te baseren. Eenander stemmetje in mijn hoofd heeft ook al een paar keer een oudebeurswijsheid laten horen: “sell in May, but remember, come back inSeptember”. Ik heb deze wijsheid voor het eerst dit jaar toegepast bijAalberts en tot nu toe ben ik tevreden met deze beslissing. Ik denk danook dat ik in de vakantie een positie aan de zijlijn aanhoud zoals dat injargon heet. In het nieuwe collegejaar ga ik dan fris van start en mijnportefeuille hopelijk ook.Met vriendelijke groet,Pieter Klok.39

DP5BELEGGINGSSTUDIECLUBDUITENBERGMijn beleggingsstrategie□ Niek ten HoveHet is alweer een tijd geleden dat ik echt actief belegd heb. In hetverleden was ik nogal van de verhalen en het handelen in Turbo's envergelijkbare derivaten. Ik kan uit eigen ervaring dan ook vertellen dat ikin die tijd met handelen, in Turbo's en dergelijke, alleen mijn broker rijkerheb gemaakt. Daarnaast was ik veel te veel bezig met het analyseren vande trends op zeer korte termijn. Dit zorgde er natuurlijk voor dat ik alsstudent weinig tijd overhield om voor mijn kernactiviteit, mijn studie, tijdvrij te maken. Na ongeveer een half jaar en een klein percentage lesgeldte hebben afgetikt aan mijn con-collega's op de beurs ben ik dan ookgestopt met het handelen in producten met een hefboom.Maar genoeg over het verleden, het gaat er nu natuurlijk om dat we in detoekomst met mooie rendementen op de proppen komen. Vandaar dat ikmij steeds meer ben gaan afvragen hoe ik toch een goed rendement kanhouden maar anderzijds weinig risico loop. Als je niet veel tijd kwijt wiltzijn aan het analyseren van aandelen en bijhouden van het nieuws dankom je heel goed weg met trackers op indices. Dit zijn derivaten die bijnaéén op één de koers van de beurs volgen. Stel de AEX staat op 310punten, dan kan de waarde van de tracker (op de AEX) op 31,0 staan.Gaat morgen de AEX met 2,1% punt omhoog, om het positief te houden,dan gaat vrijwel altijd de tracker (op de AEX) ook met 2,1% omhoog. (Bijtrackers kan het nog wel zo zijn dat er enige last is van marktwerking diezorgt dat de koersen met kleine marges afwijken van de theoretischewaarde).Aangezien ik momenteel de tijd niet heb om veel nieuws bij te houden enbeurzen te analyseren heb ik dan ook een klein deel van mijn spaargeldingezet op trackers. Te denken aan trackers op de AEX & trackers op debrent crude oil futures. Ik denk dat de olieprijs over enige tijd, neem zo'n2-3 jaar, enorm zal stijgen. Daarnaast denk ik dat de AEX over een tijdook wel weer renderend kan zijn. Het lijkt mij in ieder geval stukken beterdan de 2,4% rente die momenteel uitgekeerd wordt over mijn spaargeld.Tip van Niek: Beleg in trackers om meer rendement te behalen dan op jespaarrekening. (Verwachte termijn: 2-3 jaar)Groeten,Niek40

Did you recognize the Fibonacci sequence?Good. Did you also see the small mistake? Great.Because that is what IMC Trading is looking for:ambitious young people with excellent quantitativeskills. Graduates and young professionals whowant to be part of a professional, dynamic andnon-hierarchical organisation where innovationand entrepreneurship are key.JUNIOR TRADERS-STRATEGISTS Do youhave an academic background, a maximumof 3 years working experience and a passionfor financial markets? And are you resultdriven,eager to learn and willing to excel?Then IMC Trading is the place to start yourcareer! Our (international) traineeship willprepare you to become a successful trader.smart graduates and young professionals go to imcjobs.com-00039_Adv_a5_OF.indd 1 17-03-2009 12:08:29

Extra voordeel voor studenten omdathet studentenleven al duur genoeg is.Dat is het idee.Verhuis nu je Rabo StudentenPakket naar Rabobank Enschede-Haaksbergen of open eennieuw Rabo StudentenPakket en kies één van onderstaande aanbiedingen:- 50% korting op de Xtra-card- één jaar gratis inboedelverzekering- Iris Cheques ter waarde van € 30,-Rabobank.Thuis in Enschede.Rabobank. Een bank met ideeën.Meer weten? Kijk op www.rabobank.nl/enschede-haaksbergen

ERROR: undefinedresourceOFFENDING COMMAND: findresourceSTACK:/0/CSA/0/CSA[(Black)]/Names-mark-/1