(lIJ lUL' - Zoogdierwinkel

ZOOGDIER 2002 13 (3) 60 N 0 GDEE WERKElgKEEGE VO E MENS?Deel : Ove Leptospirose e 'btjtgra e'~atte , ho de n aardenErwin j.D. KampanjeTijdens de bijeenkomst ter gelegenheid van het 50-jarigejubileum van de VZZ in Arnhem op 17 mei 2002 hield Prof. dr.Annelies van Bronswijk een voordracht waarin z~ de grotegevaren belichtte waaraan de moderne mens in de stad blootstaatwanneer deze soort zich in de buurt van gedomesticeerdeen wilde zoogdieren begeeft. Zij hield de aanwezigen hierbijeen waar horrorbeeld voor: men zou wel levensmoe moetenzijn om nog een stap buiten de deur te zetten. Ratten besmetmet spirocheten, teken vol met Borrelia burgdoiferi, niervernietigendeHantavirussen, bijtende paarden en vossen, vergevenvan ernstige ziekteverwekkers, liggen volgens de hooggeleerdeop de loer. Enige feiten en nuanceringen met betrekkingtot de genoemde aandoeningen zijn echter op hun plaats. Inhet eerste deel van dit artikel worden de ziekte van Weil(Leptospirose) en de bijtende zoogdieren behandeld, in hettweede deel (in het volgende nummer van Zoogdier) Lyme, hetHantavirus en de werkelijke gevaren van de stad.Ziekte van Weil en modderkoorts(Leptospirose)In 1886 beschreef de Duitse arts AdolfWeil (1848-1916) onder de naam 'Typhusbiliosus nostras' een bij vier personenwaargenomen syndroom dat zich kenmerktedoor geelzucht, koorts, rniltvergrotingen nierontsteking. Het veroorzakendemicro-organisme werd voor heteerst gezien in 1907 en pas in 1915 werdde spirocheet gekweekt en de associatiemet de ziekte van Weil gelegd. Leptospirosewerd in 1917 herkend bij de bruinerat en het eerste geval bij de mens insamenhang met contact met deze rattensoortwerd in 1922 beschreven(Kobayashi, 2001). De ziekte van Weil ofleptospirose wordt veroorzaakt door eenvan de varianten van Leptospira interrogansen komt wereldwijd voor op plaatsenwaar de mogelijkheid bestaat totdirect of indirect contact met de urinevan geïnfecteerde zoogdieren. De meestvoorkomende bronnen van infectie zijnde urine van geïnfecteerde dieren,oppervlaktewater of modder waaringeïnfecteerde dieren hebben geürineerd.Mensen kunnen besmet rakentijdens hun beroepsuitoefening (boeren,dierenartsen, muskusrattenvangers) oftijdens recreatief bezig zjjn in besmetwater, zoals tijdens zwemmen, surfen,wildwatervaren en triatlon (Plank &Dean, 2000; Guamer et aL, 2001; Trubo2001; Haake et al., 2002). Zoogdieronderzoekerskunnen besmet raken