Ontwikkelingen in de creatieve therapie - KenVaK - Zuyd

Thema’s met variaties in decreatieve therapieOntwikkelingen in theorie en onderzoekDr. Henk SmeijstersLector van KenVaKHogeschool ZuydHogeschool van UtrechtSaxion Hogeschool Enschede

ProgrammaI THEMA PROCESII THEMA MEDIUMIII THEMA CLIËNTIV THEMA EFFECT

I THEMA PROCESCreatief procesKunstanaloog procesZelf-actualiserend procesTherapeutisch proces

Creatief proces‣Behoeftenhiërarchie‣Starre verhoudingen veranderen‣Appelwaarde van het medium‣Esthetische illusie, alsof situatie

Zelf-actualiserend proces‣De gezonde kant‣Spelen en ontdekken‣Creativiteit gaat ziekte tegen

Therapeutisch proces‣Het psychisch proces van decliënt‣Het proces in het mediumdat daarbij past‣Meer dan spel en creativiteit

II THEMA MEDIUMInhoudVormSymboolAnalogie

Vorm in de creatief-proces theorie‣Chaotisch‣Rigide‣Creatief‣Psychische gezondheid ontstaatdoor creatieve vormgeving

Vorm als symbool‣De vorm betekent iets anders‣Manifeste en latente inhoud‣Dualisme tussen vorm en inhoud‣Interpretatie: bloot leggen watverborgen is

Analogie van medium en psyche‣Je ziet aan de vormgeving hoe decliënt denkt, voelt en handelt‣De cliënt speelt zichzelf‣De cliënt verandert als zijnvormgeving verandert‣Wat in het medium gebeurt staatmodel voor wat daarbuiten gebeurt

III THEMA CLIËNTCliëntgerichtVraaggerichtZorgprogrammeringVermaatschappelijking van de zorgStoornisgericht?

Cliëntgericht‣Diagnosespecifiek enprobleemspecifiek‣Indicatiestelling‣Klinisch redeneerproces

Vraaggericht‣De cliënt kiest de therapie‣De cliënt bepaalt mede wat zijnprobleem is, wat de doelstellingenzijn en hoe hij hieraan wil werken‣PGB, POP en PAP van de cliënt

Zorgprogrammering‣Van proces naar product‣Van lang naar kort‣Van breed naar afgebakend‣Van impliciet naar expliciet‣Van open procesontwikkeling naardiagnose-behandelcombinatie

Vermaatschappelijking van de zorg‣Van intramuraal naar semimuraalen extramuraal‣Ambulantisering: Met depapagenobus naar de thuissituatie‣Specifieke deskundigheid is ookextramuraal nodig‣Zorg en welzijn komen dichter bijelkaar => bredere deskundigheid

Stoornisgericht?• Medicatie• Gedragstherapie• Cognitieve therapie1) Concurreren op hetzelfdeterrein?2) Concurreren op een anderterrein?

ProbleemgebiedStoornisPsychodynamiekKwaliteit van levenDSM IVICD 10ICIDH / ICF

IV THEMA EFFECTEvidence Based MedicineCognition Based MedicineEvidence Based MentalHealth

Evidence Based Medicine• Systematische review•RCTs•CCTsRichtlijnen

Experimenteel - kwantitatief‣Standaardisatie van cliënt,therapeut en behandeling‣Isoleren van therapie- eneffectvariabelen‣Experiment‣Effect op basis van statistischesignificantie

Cognition Based Medicine‣Individuele cliënt, therapeuten behandeling‣Isoleerbare therapie- eneffectvariabelen‣Effect op basis vancorrespondentie en analogiein proces en product

Evidence Based Mental Health‣Tacit knowledge‣Co-create‣Construeren‣Kwalitatieve data‣Consensus based‣Best practice

‣Contextgebonden:flexibiliteit van cliënt,therapeut en behandeling‣Denken in processen‣Effect: vaststellen op basisvan klinisch redeneerproces

Over welke evidence beschikt CT?1) Case studies2) Modules en producten3) Consensus based modules en producten4) Case series5) Kwalitatieve single case studies6) Kwantitatieve single case studies7) RCTs en CCTs8) Systematische reviews1 2 3 4 5 6 7 8

Kenniskringen in Nederland• Kenniskring Bewegen en Gedragsbeïnvloeding(Christelijke Hogeschool Windesheim, lector dr.Ruud Bosscher)• Kenniskring Kennisontwikkeling VaktherapieënKenVaK (Hogeschool Zuyd, Hogeschool vanUtrecht, Saxion Hogeschool Enschede, lector dr.Henk Smeijsters)• Kenniskring Professionalisering van AgogischeBeroepen en Vaktherapeuten in deGezondheidszorg (Hogeschool van Arnhem &Nijmegen, lector dr. Kitty Kwakman)• Kenniskring Social Work and Arts TherapiesStudies (Christelijke Hogeschool Nederland,lector dr. Alice Schippers)

Hoe wordt onderzocht?Verzamelen en analyseren van ervaringskennisDoor middel van een systematischeonderzoeksmethodeWaarin de dialoog met mensen uit de praktijk eencentrale rol speeltWaarbij de resultaten vergeleken worden metwetenschappelijke/theoretische bronnenEn sprake is van een wederzijdse beïnvloedingvan theorie en praktijk

Waar leidt dit toe?‘Lerend beroep’ImplementerenExpliciterenDe praktijk innoveren Toetsen (aan elkaar)Student en professional Ontwikkelen (met elkaar)trainenDiagnose: “Dit is er met de cliënt aan de hand”Indicatie: “Dit heeft de cliënt nodig”Best practice: “Zo doe je dat”Effect: “Dit bereik je ermee”Rationale: “Zo kun je het effect verklaren”Ontwikkeling van beroep en onderwijs

Waar zijn we mee bezig?MEDIUMSPECIFIEK• Observatie en diagnostiek (drama)• Methodiek PTSS (drama/psychodrama en beeldend)• Methodiek BPS (drama)• Methodiek angst/dwangstoornissen (drama)• Methodiek speciaal onderwijs (beeldend)• Diagnostic Drawing Series (beeldend)• Improvisatie in de volwassenenpsychiatrie (muziek)• Methodiek voor ouderen met depressie (muziek)• Overeenkomsten en verschillen in methodiek (dans &bewegingstherapie en psychomotorische therapie)• Mediumwerkwijzen en mediumcompetenties (dans &bewegingstherapie)

ALLE MEDIA• Werkvormen van vaktherapeuten• Vaktherapieën in de forensische psychiatrie• Competenties voor het evalueren enimplementeren van onderzoeksresultaten• De creatief therapeut als behandelaar enbegeleider