Advies wetsvoorstel kostendekkende griffierechten - Accountancy ...

datum 1 juni 2011pagina 8 van 38Joost en Simone worden na een televisieoptreden in eenconsumentenprogramma door de verkoper wiens financiële product zijhebben bekritiseerd aansprakelijk gesteld voor de schade die daaruitvoortvloeit voor de betreffende ondernemer. De vordering bedraagt maarliefst € 1.1 miljoen. Joost en Simone willen natuurlijk verweer voeren.Aan griffierechten moeten Joost en Simone in eerste aanleg € 7.500betalen, in hoger beroep € 18.750. Samen in totaal € 26.250 aan kostenom een gestelde aansprakelijkheid af te weren. Als zij niet op tijd betalenzal de rechter de vordering toewijzen. Tijdens de procedure gaat deonderneming failliet. Joost en Simone zien hun € 26.250 nooit meerterug.Daarnaast dient nog verdisconteerd te worden dat in civiele zaken in het procesrisico niet alleen deeigen kosten wegens griffierechten, maar ook die van de wederpartij verdisconteerd dienen te worden:in civiele zaken wordt de verliezende partij immers veroordeeld in de proceskosten, waaronder het doorde wederpartij betaalde (al dan niet verlaagde) griffierecht. .De beperking van de toegang tot de rechter voor natuurlijke personen kan in de hogere tariefzonesleiden tot een ongewenste situatie: een – vermogende - eisende partij, voor wie de hoogte van hetgriffierecht niet van invloed is op het starten van een procedure, start een procedure terwijl hij weet ofkan vermoeden dat de gedaagde partij dit griffierecht niet zal kunnen betalen, ook niet als deze voorvermindering in aanmerking komt. Dit kan voor de gedaagde partij reden zijn geheel af te zien vanverweer en verstek te laten gaan (“de kop in het zand steken”). De civiele rechter heeft niet debevoegdheid om bij verstek de juistheid van de grondslag van de gestelde vordering van eiser teonderzoeken, zodat hij de gedaagde moet veroordelen als deze niet of niet tijdig het griffierecht heeftvoldaan en geen verweer heeft gevoerd.Indien de gedaagde verschijnt en – zonder te betalen - een beroep doet op artikel 6 EVRM,respectievelijk artikel 47 van het EU-Handvest, zal de rechter moeten toetsen of één van dezebepalingen zich verzet tegen toepassing van artikel 127a, lid 1 en 2 Rv. In dit verband wordt nogopgemerkt dat de Nederlandse rechter gehouden is om bij uitleggingsvragen ter zake Unierechten(waaronder dus ook artikel 47 EU-Handvest) prejudiciële vragen te stellen aan het Hof van Justitie vande Europese Unie. Zo’n verzoek leidt dan tot zeer forse vertraging in de afdoening van die procedure.De wet kent nu geen hardheidsclausule, alleen de mogelijkheid om de gevolgen van niet tijdig betalenvoor de lopende procedure te beperken (art. 127a Rv.). De griffierechten moeten gewoon betaaldworden.Een procespartij die niet kan/wil betalen, moet nu een beroep doen op art. 47 EU-Handvest en dat kantot ernstige vertraging leiden, maar ook tot de conclusie dan Nederland dit artikel heeft geschonden. Omdit alles te voorkomen dient de rechter de bevoegdheid te krijgen om een hardheidsclausule toe tepassen, die effect heeft op de hoogte van het verschuldigde bedrag. Aangenomen mag worden datdaarmee dan adequaat is voorzien in de verdragsrechtelijke verplichting tot toegang tot de rechter.