jg 26 jaarboek 6 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 26Le Loup et le RenardDe wolf en de vos in de put (XI, 6)In een heldere zomernacht – het is volle maan – loopt de vos door het veld.Hij heeft honger. Als hij langs een waterput loopt, ziet hij de volle maan in hetwater spiegelen en denkt dat het een kaas is. Bij de put hangen twee emmers diezo met touwen aan elkaar verbonden zijn dat wanneer de ene emmer omhooggaat, de andere daalt. De vos springt in een van de emmers en komt benedenin de put terecht waar natuurlijk geen kaas te bespeuren valt. Hij komt er nietmeer uit en verblijft daar twee dagen en nachten. In de tweede nacht passeertde wolf de put en hoort hij de vos kreunen. De vos haalt de wolf over om ooknaar beneden te komen om samen de rest van de kaas, de maan is inmiddelsaan het afnemen, op te eten. De wolf laat zich dit geen twee keer zeggen enspringt in de andere emmer waardoor de vos omhoog komt en de wolf daalt.La Fontaine eindigt de fabel met een wijze les: ‘Ne nous en moquons point:nous nous laissons séduire / Sur aussi peu de fondement; / Et chacun croit fortaisément / Ce qu’il craint et ce qui’il désire.’ (‘Laten we daar niet schamperover doen, ook wij laten ons snel overhalen door nog minder argumenten; eniedereen gelooft heel gemakkelijk wat hij vreest en wat hij verlangt’). ‘Et chacuncroit fort aisément / Ce qu’il craint et ce qui’il désire’ is een veel aangehaaldeformule in Griekse en Romeinse werken (Collinet 1991: 1267).Deze fabel komt ook in Leeu voor, maar dan in een veel uitgebreidere versie.Een boer kan met moeite zijn ossen ertoe brengen om de ploeg recht door deakker te trekken. Hij dreigt hen dat ze door wolven opgevreten mogen wordenals ze de ploeg slingerend door de akker blijven trekken. Een wolf die dit hoort,wacht de hele dag totdat de boer zijn ossen naar de stal brengt. Hij herinnertde boer aan zijn belofte, maar de boer ontkent dat: ‘Met gemeinen (algemene)woirden heb ic dat gheloeft, dwelc niet en verbint, noch ic en sterct niet mettereedt’ (Leeu VIII, 9.). Maar de wolf houdt hem aan zijn belofte, ze krijgen ruzieen ze besluiten een scheidsrechter te gaan zoeken. Ze ontmoeten de vos, die alsscheidsrechter wil optreden op de voorwaarde dat de boer hem twee hennengeeft, een voor hemzelf en een voor zijn vrouw, en de wolf de ossen met rustlaat in ruil voor ‘eenen goeden, grooten kase.’ Ze stemmen daarmee in. De boerleidt de ossen weg.De wolf gaat met Reynaert mee om de kaas op te halen. Reynaert, die wacht opde opkomende volle maan, maakt een grote omweg om tijd te rekken. Ze komenuiteindelijk bij de put waarin de maan zich weerspiegelt. ‘Siet vrient, den goeden,~ 91 ~