jg 26 jaarboek 6 - Reynaertgenootschap

Tiecelijn 26Het slotgedicht Wenteling XXXIII begint zo: ‘Deze ochtend, met niets dangaten in het pantser / sta ik weer bij het begin’ (p. 62). De cirkel lijkt gerond,want het begin waarvan hier sprake, is meteen dat van de hele bundel: ‘Dezeochtend, wanneer ik als een vis tegen u opzwem / met mijn glinsterend verdriet’(Wenteling I, p. 9). De bundel schommelt van voor naar achter en weer terug,wentelt om zijn eigen, onzichtbare as. Verrast het dat het einde van meer danéén gedicht bijna woordelijk aansluit op het begin? In Wenteling XXVIII is ‘eenbewegingsloze danser’ aan zet, die hooguit een ‘onverwachte cirkel’ beschrijft:van ‘ik zal wild en hard om mij heen slaan’ (vers 1) tot ‘ik zal lang en hard ommij heen slaan’ (slotvers).Tussen het eerste en het laatste woord zoekt de ik-figuur naar een 'onvindbaar’midden. Daarom verkent ze breukvlakken of kantelmomenten, trekt zegrenzen of lijnen die orde aanbrengen in een wereld die haar overspoelt als ‘eeneindeloze stroom’ (p. 15). En dus gaat het onophoudelijk over momenten die detijd verdelen in ochtend, middag, avond, nacht, maar evengoed over ‘bakens’ dieworden uitgezet (p. 30), over ‘een granieten huid’ of een ‘schil van lucht’ (p. 55),enzovoort. Daarom rijdt de ik-figuur zich onvermijdelijk vast, komt ze klem tezitten, graaft ze zich in, maar tracht ze tegelijk alle opties open te houden. Inhet prachtige gedicht Wenteling XVIII klinkt dat als volgt (p. 34-35):Deze nacht, tussen vuisten waar kruin op groeiten een wit applaus op onze wanden,wil ik vallen als glas.Ik zal zelfloos aan u zijnmet in mijn hoofd een open spierdie haar geluk pakt.Ik ben een wilde die de weg niet weetop deze zacht gemaasde wand.Mijn wereld is een zwaktebod.In deze bossen ontgin ik mijn hart.Dus deze nacht,wanneer bomen in mijn ogen groeienen elke tak mij sluit,zet ik mijn potlood in het zanden in de wereld.~ 293 ~